Heimskringla - 01.06.1916, Qupperneq 4
BLS. 4.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 1. JÚNÍ 1916.
HEIMSKHINGLA
(StofnntS 1886)
Kemur út á hverjum Fimtudegl.
Útgefendur og eigendur:
THK VIKING PRESS, LTD.
Verti blatSsins i Canada og Bandaríkjun-
um $2.00 um ári® (fyrirfram borgati). Sent
til lslands $2.00 (fyrirfram borgab).
Allar borganir sendist rátismanni blatS-
sins. Póst et5a banka ávísanir stýlist tll The
Viking Press, Ltd.
M. J. SKAPTASON, Ritstjóri
H. B. SKAPTASON, RátismatSur
Skrlfstofa:
720 SHERBHOOKE STREET., WINXIPEG.
P.O. flox 3171 Talsfml Garry 4110
Að fljúgaá lánuðum vængjum
1 “Winnipeg Free Press” 22. maí (City
Edition) eru taldir hermenn þeir í Canada,
sem gengið hafa í stríðið, eftir þjóðflokkum,
og er það sagt þar, að hinn 15. febrúar þessa
árs séu 27 Islendingar gengnir undir merkin
hér. — Þetta er vægast sagt mjög villandi,
því að í Jólablaði Heimskringlu höfðum vér
myndir af 80—90 fslendingum, sem þá voru
innritaðir og komnir í einkennisbúning, og
var þó langt frá því, að vér hefðum fengið
nöfn eða áritan eða myndir allra þeirra, sem
þá voru búnir að skrifa sig í herinn. Og hinn
15. febrúar vitum vér að íslendingar voru í
hundraðatali en ekki í tugatali í hernum.
Eins og við mátti búast eru margir ó-
ánægðir yfir þessu, og þykir Islendingum
gjörð skömm með því, og hafa þó nokkrir
komið til vor og talað um það og flestir verið
heitir, og viljað fá leiðréttingu á því. En vér
höfum ekki sett þetta í “Free Press”; vér
höfum ekkert átt við þessar skýrslur; vér
höfum engum hermönnum safnað, og það eru
eiginlega hermennirnir sjálfir, sem ættu að
rekast í þessu.
Vér vitum ekki, hvort það er prentvilla í
blaðinu, eða villa hjá þeim, sem hafa lagt
saman skýrslurnar, eða þá að hermennirnir
hafa skrifað sig sem Dani, af því að feður
þeirra lifðu undir hinum danska fána og Is-
land var einn hluti Danaríkis; eða þeir skrif-
uðu sig Skandinava eða Norðmenn, af því að
forfeður þeirra komu flestir frá Noregi; —
eða þeir skrifuðu sig Canadamenn, af því að
þeir voru bornir og barnfæddir í Canada, og
þeir fundu til þess, að Canada og ekkert ann-
að land var þeirra fósturland eða móðurland,
sem fæddi þá og klæddi. ísland getur þar
ekki komið til greina. Akrarnir, sem vér sá-
um í, eru ekki á Islandi; skógurinn, sem vér
byggjum húsin úr, er ekki á Islandi; vötnin,
sem vér drögum fiskinn úr, eru ekki á Islandi,
heldur hérna, þar sem vér búum og lifum og
störfum, hvort heldur það er í Canada eðai
í Bandaríkjunum. Og það er fyrir þessu, sem
þeir eru að berjast, hinir ungu frændur og
landar vorir, svo að ástvinir þeirra og eftir-
komendur fái að njóta allra þessara gæða,
með sama eða fullkomnara frelsi, en vér nú
búum undir, og það er fyrir þetta alt, sem þeir
elska landið. Og eins mun í Bandaríkjunum.
Oss kemur ekki til hugar, að efast um, að
Bandaríkjamenn af íslenzku kyni elski ekki
landið, sem þeir búa í, sem fæðir þá og klæð-
ir, alt að einu heitt, eins og vér elskum Can-
ada, og kanske betur og meira, því að þeir
eru þar víða eldri og færra af nýkomnum
mönnum.
En skyldi það nú vera svo, að öll þessi
mörgu hundruð manna af íslenzku kyni hefðu
skrifað sig Canadamenn, að undanteknum 27,
hver getur láð þeim? Og hvað eru menn að
lá þeim? Vér vitum ekki, hvað margir hafa
farið, því að þeir eru í hverri herdeild héðan
að vestan, og það er ekki víst, að nokkur
maður viti það. Það voru á annað hundrað
landar gengnir í herinn fyrir Jól. Nú ætlum
vér að þeir séu 6—7 hundruð, kanske fleiri.
En ef að allur fjöldinn þeirra hefir skrif-
að sig Canadamenn, þá sýnir það svo ljóslega,
að menmrnir telja Canada vera móðurland
sitt og ekkert annað Iand; fyrir það vilja
þeir berjast, fyrir það vilja þeir hætta lífi
sínu.
Nú þykir mörgum þetta svo feiknamikil
óhæfa, að þeir skyldu ekki geta þess, að þeir
væru Islendingar, og segja, að með þessu
svifti þeir gamla Island heiðrinum og landa
sína aðra í Canada heiðrinum af því að vera
frændur þeirra. Áreiðanlega væri það heið-
ur fyrir gamla Island, heiður fyrir aðra klend-
inga hér í landi eða Islendingsnafnið. Alveg
eins og það væri vanheiður, ef enginn hefði
farið. En hafa þeir allir unnið til þessa heið-
urs, sem mest gjöra orð á þessu? Menn, sem
margir voru andvígir Bretum, en elskuðu
Þjóðverja; menn, sem hæddust að löndun-
um fyrstu sem fóru; menn, sem höfðu það á
orði, að enginn sannur Islendingur ætti að
fara með Bretum! Það er áreiðanlega ekki
þeim að þakka, að þeir fóru. En þeir vilja
gleypa frægðina af för þeirra. Þeir; vilja fá
hana fyrir ekki neitt. Og hún verður ekki lít-
il; því að aldrei fyrri í heiminum hefir þurft
á öðru eins hugrekki eða hreysti að halda
eins og í stríði þessu. Og aldrei hafa Islend-
ingar sýnt meiri og tæplega eins mikla hreysti
í fornöld, sem nú þarf með á degi hverjum
þegar á vígvöll er komið.
En þessir landar, sem nú fara, þeir fara
ekki til þess, að gjöra þá fræga, sem heima
sitja, og ætla sér nú að græða orðstír mikinn
við fall þeirra, — svo að þeir geti stært sig
af því á eftir, hvernig bræður þeirra og vinir
voru höggnir, skotnir og sundursprengdir á
hinum blóðuga vígvelli, eða hvernig þeir
hröktu hina þýzku berserki.
Engum heilvita manni skyldi koma til hug-
ar, að þeir færu til þess, — til þess að láta
þá stela frægðinni, sem lognuðust heima; —
láta þá steia frægðinni, sem leynt og ljóst
voru með Þjóðverjum, og vildu, til dæmis,
eins og ritstjóri Lögbergs, láta leyfa öllum
Þýzkum að fara heim héðan til að berjast með
Vilhjálmi og drepa hina aðra, sem héðan færu
með Bretum, og þá náttúrlega landa vora
líka.
Engum lifandi manni ætti til hugar að
koma að þeir fari á vígvölluna og berjist þar
til þess, að Sig. Júl. Jóhannesson, eða hans
líkar, geti á síðan hrósað sér af herfrægð
þeirra, og sannað með því, að þeir séu hug-
prúðir og hraustir og miklir kappar. Það get-
ur enginn keypt sér frægðina fyrir ekki neitt,
þó að margir vilji það; — þeir, sem frægir
vilja verða, þeir verða að fara á vígvölluna
og sýna hreysti sína þar, ef að hún er nokk-
ur. Það eru foreldrarnir og mæðurnar og eig-
inkonurnar og systurnar, sem geta hrósað sér
af hreysti sona sinna, bræðra og eiginmanna,
en ekki hinir, sem heima sitja án gildra or-
saka. Menn eru orðnir vanir að fá hér margt
fyrir lítið eða ekki neitt, — en þetta ætti þó
að vera undanþegið.
Og ef að það er satt, að fjöldinn hinna
ungu manna af íslenzku kyni hafi gengið í
herinn sem Canada menn, þá sýnir það, að
hin unga kynslóð er að renna mn í þjóð
þessa með stórum heiðri; þeir eru flestir
bornir og barnfæddir hér; þeir tala og rita
hina ensku tungu, þeir keppa fram til efna-
legs sjálfstæðis, virðinga og metorða, jafnt
hinni ensku þjóð, og nú þegar mest á liggur
hætta þeir lífi sínu fyrir þetta móðurland sitt.
Enginn getur með réttu synjað þeim virðing-
ar og ástar fyrir alla þeirra framkomu. Þeir
eru hinni nýju Canadaþjóð til ævarandi sóma.
Þetta er vort álit á þessu; en þar fyrir
höfum vér ekkert á móti, að hún sé leiðrétt
þessi litla tala. En vér elskum þá sem Can-
adamenn, en ekki Islendinga, og erum vér þó
ekkert að setja út á landa vora heima.
------o------
Liggið á þeim, hvar sem
þeir reka upp kollinn.
Af stríðsfréttunum í blaðinu getum vér
séð, hvernig Vilhjálmur sigar hundruðum
þúsunda manna út í opinn dauðann. Hann
kemst ekki við af kvölum þeirra; hann og
hinir þýzku foringjar hirða ekkert um líf eða
dauða manna sinna, þeir meta þá ekki meira,
en menn aðrir meta hunda eða villidýr. Og
til hvers eru þeir að gjöra þetta? Þeir hljóta
að vita, að þeir geta ekki sigrað. Eru þeir
að ofbjóða heiminum með hroðaslátri þessu,
svo að heimurinn allur stökkvi á Bandamenn
og heimti frið, — frið handa hinum blóðugu
morðvörgum, sem byrjuðu stríð þetta? Eða
eru þeir keisari og sonur hans að berjast fyrir
tign og keisarastóli? — Hvort heldur sem er,
þá sýnir þetta algjört samvizkuleysi, algjört til
finningarleysi fyrir öðru en skinni keisara og
ættar hans. Þetta er hinn þýzki materíalismi
afhjúpaður. Hér sézt það, hvernig fer, þegar
mammon ríkir sálarlaus; þegar maðurinn er
ekkert nema skrokkurinn; þegar engin er
samvizkan; ekkert er endurgjald ills eða
góðs; þegar maðurinn hinn sálarlausi er
“superman”, og er engum lögum bundinn —
nema rétti hnefans; þegar samvizka keisar-
ans er góð og gild fyrir alla hina þýzku þjóð.
Hver getur samið frið við slíka þjóð ? —
Það er æði vitstola manns eða fáráðlmga,
sem treysþr slíkum mönnum, mönnum, sem
rjúfa eiða sína og hrósa sér af skammaverk-
unum! Hvort sem þeir eru vitstola eða ma-
teríalistar eða “supermen”, þá verður niður-
staðan hin sama. Heimurinn þarf að niður-
brjóta veldi þeirra og mátt, að öðrum kosti
getur enginn maður um frjálst höfuð strokið.
Og hvar sem meðhaldsmenn þeirra eru, þá
þurfa allir góðir menn og vitibornir, að liggja
á þeim, sýna þeim og skoðunum þeirra fyrir-
litningu og láta þá aldrei upp komast til að
spilla og eyðileggja mannkynið.
-----o-----
Kjötverðið.
—o—
Nú hlær bóndinn og er kátur, því að nú
er hann fyrst að fá laun hins látlausa erfiðis
og stöðugu vinnu árið út, — þar sem kjötið
er einlægt að hækka í verði. En það er svo
með þetta, sem margt annað, að þegar gleði
og glaumur er h]á emum, þá er sút og harm-
ur hjá öðrum. Borgarbúarnir eru ekkert kát-
ir yfir því, þegar kjötið hækkar ákaflega í
verði; því að það er eins og þeir þurfi miklu
meira kjöt í borgunum, en úti í sveitum. Þeir
lifa ekki nema þeir hafi kjötsteik eða súpu
tvisvar og sumir þrisvar á dag. Og þegar svo
steikin fer upp í 80c eða dollar, þá fer nú að
verða lítið gaman að lifa fyrir þá.
Og þegar brennivímð er nú orðið illfáan-
legt eða ófáanlegt eftir 2. júní, en kjötverðið
svífur hærra og hærra í lofti, þá væri það
sannarlega engin furða, þó að menn heyrðu
harm og veinan. En fólkið ber sig karlmann-
lega, nærri því eins og hermennirnir á víg-
vellinum, og blöðin ensku segja, að það séu
kjötsalarnir, sem kvarti mest. Þeir hafa kjöt-
ið ennþá og selja það. En afsakanir þeirra á
verðhækkuninm verða lengri og lengri með
degi hverjum; og þó má búast við, að kjöt-
ið hækki ennþá meira og haldist í háu verði,
— alténd meðan fóikið hefir peningana til
að borga fyrir það.
Eða hvers vegna skyldi kjötið ekki hækka
sem aðrar vörur? Það væri eitthvað rangt
við það, ef alt annað hækkaði og það stór-
um, nema kjötið. Vér viljum því óska bónd-
anum til hamingju með gripina sína; ef að
hann getur ekki selt þá hérna, þá getur hann
sent þá austur Iengra eða suður, og fengið
kanske ennþá hærra verð en hér býðst.
-----o-----
Wilson forseti og Bretaveldi.
—o—
BRIAND
Stjórnarformaður Frakka.
Eftir Howard McCormick.
Vilhjálmur og Þjóðverjar voru á
hæsta tindi herfrægðar sinnar; heir
voru langt til búnir að taka Serbíu;
peir héldu Belgíu, Póllandi og Gal-
izíu og Kúrlandi. Friðurinn var á
flestra vörum. Hjá öllum hinum
hlutlausu þjóðum var ekki talað
um annað en frið. Senatorarnir,
þingmennirnir töluðu ekki um ann-
að. Um alla Ameríku, á Grikklandi,
Hollandi, Spáni, Noregi, Svíþjóð,
Svissaralandi, á peningamarkaðin-
um í Wall street f New York, — var
það eiginlega álit manna, að stríðið
væri búið. Vilhjálmur keisari var
búinn að láta handprenta friðar-
skilmálana, og sumir héldu að nú
væri ekkert annað eftir en að sam-
þykkja og skrifa undir þá.
En þá kom fyrir atburður einn á
Frakklandi. Þingið stóð yfir og var
margur þingmaðurinn orðinn mjög
þreyttur á að eiga við trölldóm
þenna, sem Þjóðverjar sýndu af sér.
Og í hornunum og krókunum var
farið að hvísla um frið og friðarskil-
mála. En þá gengur fram að ræðu-
stólnum á þingi Frakka inaður einn
smár vexti og dökur á hár og skegg,
rólegur og stiliilegur, og ekki ósvip-
aður tilsýndar Henry Lloyd George
á Englandi. Þegar hann fór að tala,
fóru allir að hiusta. Hann fór að
tala um friðinn og byrjaði á þessa
leið:
“Friður! Víst viljum við hafa frið-
inn. Við erum svo ákafir að fá frið,
reglulegan frið, — að við erum fúsir
að berjast í 40 ár til að fá hann, ef
vér getum ekki fengið hann fyrri”.
Svo hélt hann áfram lengi vel og
tætti sundur allar þessar friðarhug-
myndir og sýndi fram á, að Frakk-
ar væru aldrei óhultir fyrri en her-
mannavald Þjóðverja og keisara-
veldi væri brotið á bak aftur. Við
eiðrofana dygðu engir samningar,
samvizkulausum mönnum væri ekki
treystandi; það yrði að reisa Þjóð-
verjum rammar skorður áður en
hægt væri að trúa þeiin og mætti
aldrei trúa þeim fyrri en þeir neydd-
ust til að halda ioforð sín.
Og þegar hann var búinn að taia,
þá lét hann ganga til atkvæða um
það, hverjir væru með honum og
hverjir móti.
þjónarnir hefðu gjört verkfaii. Þeg-
ar Briand frétti það, sat hann á
skrifstofu sinni og var að reyna að
koma f lag málum járnbrautarþjón-
anna. En nú reið þruman úr lofti.
Og óðara iýsti yfirstjórn verka-
mannafélagsins yfir algjörðu verk-
falli á öllum járnbrautum Frakk-
lands. Allar lestir stöðvuðust strax
á öllum brautum á Norður-Frakk-
landi; ekkert hjól hreyfðist með-
fram öllum landamærum Frakka og
Þjóðverja. Og sama varð eftir nokk-
urar klukkustundir á öllu Suður-
Frakklandi, alt til Miðjarðarhafs.
Uppskipunarmenn allir, strætis-
vagnamenn i borgunum, smiðir,
byggingamenn, lyfsalar, sjóinenn,
múrsmiðir — allir ætluðu að fara
á stað. Verkfailið var á leiðinni suð-
ur yfir Miðjarðarhafið til Aigiers.
Aliar ferðir heftar á sjó og landi;
telegraf og telefón þræðir víða sund-
urskornir. Lestunum og dráttar-
vögnunum á brautunum var vlða
rent saman og brautirnar gjörðar ó-
nýtar um stund. Menn óttuðust að
sprengiefni væri undir hverri brú,
og varð því að setja hervörð um
þær hingað og þangað um alt land-
ið. Verkamennirnir höfðu þarna
töglin og hagidirnar, og nú ætluðu
þeir að sýna Frökkum og öllum
heimi, hvað þeir gætu.
Briand sá, að nú þurfti að taka í
taumana; óvinirnir stóðu fyrir dyr-
um úti, með sverð og axir brýndar
og byssur allar spentar. En Briand
mátti ekki segja það, því að þá
væru Þjóðverjar undir eins komnir
á stað samdægurs. En hinsvegar sá
hann að það væri úti um sig og
framtíð sína, sem stjórnmálamanns,
ef að hann tæki í taumana.
En hann hikaði ekki vitundar-
ögn, og tók það ráð, sem engum
hafði til hugar komið, og enginn
annar hefði iíklega dirfst að grípa
til.
Hann kallaði tafarlaust alla járn-
brautarþjóna Frakklands undir
merki landsins, sem heimenn, fyrir
21 dag.
Á einu augnabliki voru þeir allir
orðnir hermenn og skyldir að hlýðá
herlögunum, eða sæta hörðum refs-
ingum.
Þeir mættu allir! Verkfallið var
búið! Á einum degi var verkfallið
búið um alt landið. Járnbrautar-
þjónarnir sem nú voru allir orðnir
hermenn, tóku aftur við sínum fyrri
starfa.
Briand bjargaði landinu, — en nú
-var eftir að bjarga sjálfum sér.
Wilson Bandaríkjaforseti hefir nú um hríð
verið að skrifa Bretum út af því, að þeir taki
póstinn frá Bandaríkjunum til Evrópu og
rannsaki hann. Telur Wilson það óleyfilegt
og segir það stríði á móti alþjóðasamningum.
En Bretar segja aftur að í Bandaríkjapóstm-
um séu sendar forboðnar vörur til Þýzkalands
og hafa fundist ótal dæmi þess. Segjast þeir
hafa rétt til að gjöra upptækar forboðnar
vörur, hvenær sem skip flytji þær um höfin
nálægt Englandi.
Bréfin frá Wilson forseta urðu einlægt
harðari og harðari; en eins urðu svörin frá
Bretum einnig ákveðnari og ákveðnari, og
kváðust þeir aldrei sleppa þessum rétti sínum,
hvað sem aðrir segðu, — og við það situr.
Ofurlítil athugasemd.
Vér tökum með ánægju bréf frá gömlum
kunningja vorum, S. J. frá Dakota, sem prent-
að er nú í blaðinu, og viðurkennum, að hann
hefir kanske réttara fyrir sér en vér, þar sem
hann segjr, að Bazaine hafi gefist upp í Metz
með 155 þúsundir manna; en vér ætlum, að
þegar hann fór inn í borgina hafi hann haft
um 1 70 þúsundir manna; sumir segja held-
ur frekara. Oss þykir engin minkun að þessu,
því að vér teljum S. J. hinn sagnfróðasta
mann, sem vér þekkjum hér vestanhafs.
Aftur hælir hann mjög Wilson forseta, og
er það eðlilegt, því að hann er forseti Banda-
ríkjanna, og hefir verið mikilhæfur maður.
En hin ókomna tíð ðá eftir að dæma Wilson
forseta. Vér tölum ekkert um það, þó Wilson
forseti hafi haldið Bandaríkjunum frá að
lenda inn í stríð þetta. Það var skylda hans
að gjöra það svo lengi sem hann gat. En vér
vildum að hann hefði látið strax í ljósi ó-
ánægju ?ína yfir framkomu Þjóðverja gagn-
vart Belgíu, Serbíu og Póllandi. Vér höfum
beinlínis forðast, að tala um þessar sakir. En
það er skoðun vor og sannfæring, að Banda-
menn — Belgar, Frakkar, Bretar og Rússar—
hafi verið að berjast fyrir velferð Bandarík]-
anna í Ameríku og hergarðar þeirra á sjó og
landi hafi staðið og standi sem varnargarður
fyrir Ameríkumönnum, og Bandamenn eru
daglega að úthella blóði sínu fyrir alla þjóð-
ina, eða sambland þjóðanna, sem byggir
Bandaríkin. Ef að menn ekki geta séð þetta,
þá er það af því, að menn eru ekki nógu vel
kunnugir máluna þeim, sem verið er að berj-
ast um, og ekki nógu kunnugir öllu ástandinu
á Þýzkalandi og aðdragandanum til þessa
voðalega stýíðs.
Og atkvæðagreiðslan fór þannig,
að 515 þingmenn urðu með honum,
en að eins einn á móti; og hefir það
aldrei fyrri skeð á þingi Frakka,
síðan lýðveldið komst þar á, að
nokkur forsætisráðherra þeirra hafi
fengið jafn eindreginn meirihluta á
þingi.
“Það hlýtur að vera býsna góður
maður þetta”, sagði Bandaríkja-
maður einn, sem nýkominn var til
Frakklands. “En hvaða maður er
þetta; eg hefi aldrei heyrt hans
getið?”
Einn rithöfundur Breta, sem var
kunnugur öllum stórmennum f höf-
uðborgum Evrópu, svaraði því; og
er hann var að lýsa honum, sagði
hann, “að Briand væri mesti maður-
inn í allri Norðurálfunni”.
Sem forsætisráðherra Frakka hefir
hann mikið að segja, jafnvcl meira
en sjálfur forseti Frakka, og það er
ekki iangt síðan, að hann bjargaði
Frakklandi, sem nú skal skýra frá.
Það var hinn 5. október 1910, að
deila kom upp á milli járnbrauta-
þjóna- á norðurbrautum Frakk-
lands og embættismanna braut-
anna; þá var Briand forsætisráð-
herra f annað sinn. — Nú hefir hann
stöðu þá í fimta sinni.
Járnbrautaþjónarnir heimtuðu
hærra kaup og styttri vinnutíma,
og að ákveðið væri lægsta kaup, er
nokkrum járnbrautarþjóni væri
boðið. Þingið sat þá ekki, svo að
þeir gátu þá ekki borið sig upp fyrir
þinginu. En þeir komu til Briands
og kvörtuðu um, að yfirmenn járn-
brautanna vildu ekki sinna þeim.
Briand tók þeim vel og kvaðst
hafa áhuga mikinn fyrir þessum
málum. Hann bað þá að setja fram
málstað sinn og kvaðst skyldu
halda því fram við stjÓTnina, að at-
huga mál þeirra, því að járnbrauta-
málin væru lífsspursmál fyrir þjóð-
ina. Og stjórnin myndi gjöra skyldu
sína, hvað sem það kostaði.
Þeir skildu þá ekki vel, hvað
hann meinti með orðinu “lífsspurs-
mál”, en þeir skildu það seinna. —
En Briand hafði þá sterkan grun
um það, að Þjóðverjar væru þá við-
búnir að stökkva á Frakkland, hve-
nær sem þeir héldu að þeir hefðu
gott tækifæri. Þeir voru að bíða, og
höfðu einlægt augun opin. Og ef að
járnbrautarmennirnir gjörðu verk-
fall á Frakklandi, þá yrðu samgöng-
ur engar, og því ómögulegt að koma
saman her til að verja landið. Þjóð-
verjar gætu því viðstöðulaust vaðið
inn á Frakkland; vaðið yfir það og
tekið París, rétt eins og þeir tóku
Luxembourg og óðu yfir Belgíu.
Sex dögum eftir að nefnd þessi
koin á fund Briands, flaug fregnin
um alt Frakklands, að járnbrautar-
ÞingiS kemur saman.
Þetta var árið 1910. Nú kemur
þingið saman. Undir eins og Bri-
and gengur til sætis síns í þingsaln-
um, taka Sósíaiistarnir til að æpa
(þeir voru 75 þá á þingi); allir fuli-
trúar verkamanna fara að æpa, og
allir aðrir andstæðingar stjórnar-
innar. Þeir kölluðu til hans, að
hann hefði bannað mönnum að
gjöra verkfail; að hann væri svik-
ari, umskiftingur, liðhlaupsmaður.
Það var eins og þarna væru saman-
komnir tíu þúsund hundviltir Ind-
íánar og væru aiiir blindfullir. —
Nöfnin, sem honum voru valin, voru
hin svívirðiiegustu, sem hver mað-
ur þar átti til í eigu sinni.
Það var sem Briand heyrði þetta
ekki. Hann gekk hægt og rólega
upp á ræðupailinn; en þá urðu
kviðurnar ennþá meiri, rétt sem
brimöldur væru að skella á hamra-
björgum. Menn stukku upp í sæt-
um sínum, steyttu hnefann framan
í hann; skældu sig aila í framan og
orguðu til hans skammarorðum; en
Briand stóð þarna á ræðupallinum
rólegur, með krosslagðar hendur;
þingforsetinn, Brisset, vissi ekkert,
livað hann átti að gjöra, — þó að
hann berði með hamrinum, þýddi
það ekkert. Hann var víst fyrir
löngu farinn að hugsa um að kalla
inn hermenn til að láta rcka þing-
mennina út úr salnum; en Briand
leit til hans og benti honum með
höfðinu að lofa þeim að orga, — sér
stæði alveg á sama.
(Niðurlag)
Þýzkir í Austur-Afríku.
1 nýlendu Þjóðverja í Austur-
Afríku sverfur meira og meira að
Þýzkum. Smutz, gamli Búaforing-
inn, stýrir þar liði Breta og sókn-
inni allri á Þýzka, ag sækja þeir að
Þjóðverjum á þrjá vegu: Að sunnan
sækja Porúgalsmenn; að vestan
sækja Bretar, frá vötnunum Nyassa
og Tanganyika; en Belgir sækja að
norðvestan. — Hafa Þýzkir hörfað
undan til borgar þeirrar, sem kölluð
er New Langenburg.
“Margt smátt gerii eitt stórt”
segir gamalt orðtak, sem á vel við
þegar um átistandandi skuldir
biaða er að ræða. Ef allar emá-
skuldir, sem Heimskringla á úti-
standandi væru borgaðar á þessu
ári, yrði það stór upphæð og góður
búbætir fyrir blaðið. — Munið það,
kæru skiftavinir, að borga skuldir
yðar við blaíðið nú í ár.