Heimskringla - 12.09.1918, Side 7
WINNIPEG, 12. SEPT 1918.
HEIMSKRINGLA
7. BLAf)SIÐA
Hugvekja
Smásaga eftir Niels M Gerald.
Axel Berg hafði verið giftur í
tvö ár, og þaS hlaut hann acS við-
urkenna. gagnvart sjálfum sér og
öSrum, aS ástúSlegri, jafnlyndari
og umhyggjusamari konu, en litla
Ella hans var, hefSi honum varla
getaS hlotnast En nú var hveiti-
brauSiS gengiS til þurSar smám-
saman, og í þess staS kominn ó-
breytt hvers dags faeSa; dýrSin og
dálætiS milli hinna nýgiftu hjóna
fyrsta samveruáriS, hafSi smá-
hjaSnaS niSur, og tekiS á sig fast-
ara og reglubundnara form, sem
ef til vill var aS verSa alt of reglu-
bundiS. Nú í seinni tíS var þaS,
til dæmis aS taka, vanalegt ávarp
Axels til konu sinnar, er hann kom
af skrifstofunni seinni hluta dags-
ins: ‘‘GóSan daginn, vinan mín;
hvaS fær maSur aS borSa í dag?"
ÞaS var eitthvaS öSru vísi fyrst
eftir brúSkaupiS: kossar faSmlög
og kjassmæli, sem Axel sýndist nú
aS hefSi veriS í meira lagi barna-
skapur, er á yfirstandandi tíS væri
úr gildi genginn.
Því varS ekki neitaS, aS unga
konan þóttist verSa fyrir von-
brigSum; Axel var henni mjög
góSur, en hún fann meS hverjum
deginum sem leiS, betur og betur
mismuninn á framkomu hans, viS
þaS sem áSur hafSi veriS. Ella
var viSkvæm og góS í sér og vildi
gjöra alt, sem hún framast gat,
Axel til yndis og ánægju; en svo
ætlaSist hún til hins sama aftur á
móti: ástar, mannúSar og nær
gætni í daglegri umgengni. Ekki
svo aS skilja, aS hún meS orSum
krefSist þess; þaS fanst henni ó-
viSurkvæmilegt, og svo hélt hún
aS Axel máske mundi kalla þaS
frekju og vanþakklæti, sem jafn-
vel gæti orSiS til aS fjarlægja
hann enn meira frá henni, eSa aS
minsta kosti gæti gefiS tilefni til
óþægilegra orSaskifta, sem betra
væri aS leiSa hjá sér í lengstu lög,
En hún ól þá von í brjósti, aS ein
eSa önnur heppileg tilviljun gjör-
breytti ef til vildi samkomulaginu
milli þeirra til hins betra.
ÞaS var haustkvöld og fariS aS
rökkva; Axel sat viS gluggann og
las í dagblaSinu; þá sagSi Ella:
"Eg ætla aS bregSa mér yfir til
Maddömu Swane, og skrafa viS
viS hana í rökkrinu aS gamni
mínu; þú þarft ekki aS sækja mig,
eg kem sjálf; vertu sæll, vinur
minn.”
Eftir nokkur augnablik stóS
Axel upp, leit snöggvast í spegil-
inn í stofunni og segir viS sjálfan
sig:
“HvaS er þetta? hvaS er þetta?
Hver þremillinn er nú á seiSi?
Skyldi þaS geta skeS, aS Ella —
nei, þaS er óhugsandi; en hver
veit? Eg vil samt sem áSur at-
huga þetta betur.”
Axel stanzaSi í ganginum og
leitaSi flausturslega í litla vegg-
skápnum, sem þar var með ýms-
um niSurlögSum fötum; hann
fann þar gamla regnkápu, sem
hann fór í, og setti upp hattræfil,
beiglaSan og rifinn, sem hann
þrýsti vel ofan á enniS, bretti
kápukraganum upp á eyrun og
flýtti sér svo út á götuna. I myrkr-
inu úti var þétt rigning og því enn
dimmra.
Á skemtistígnum sá hann konu
sína, og ekki einsamla; meS henni
var maSur, hár vexti, sem Axel
þekti ekki; hann leiddi Ellu og
hélt regnhlífinni svo hún skýldi
þeim báSum; þau virtust vera niS-
ur sokkin í djúpar og skemtilegar
samræSur.
Axel fékk hjartslátt, heldur í
meira lagi. Hamingjan góSa, þaS
var þá svona lagaS. Ella hans
elskulega, sem hann reiddi sig á
og þótti svo vænt um, henni hafSi
leiSst kyrSin og einveran hjá hon-
um og þarna var hún nú á skemti-
göngu—meS öSrum manni.
Var þetta honum aS kenna?
HafSi hann hegSaS sér gagnvart
Ellu eins og hann átti aS gera? Ef
til vill, ef til vill ek'ki; hann vissi
hve blíSlynd og viSkvæm hún var,
en honum fundust þaS helzt bama
brek, sem hún ætti aS leggja niS-
ur. Þetta voru nú afleiSingarnar
og sjón var sögu ríkari.
Ella og sá, er meS henni var,
hurfu inn í afar vandaS matsölu-
hús, en Axel beiS langan tíma úti
fyrir; hann gekk fram og aftur á
gangstéttinni hinu megin í götunni
í ausandi rigningu og kvalinn af
samvizkubiti og ásthræSslu, meiri
en orS fá lýst.
Loksins komu þau út aftur glöS
og ánægS, aS því er virtist. Axel
var eins nálægt þeim eins og hann
framast þorSi, því hann langaSi til
aS sjá framan í þenna fylgisvein
Ellu, og þaS hepnaSist honum, er
þau gengu fram hjá ljóskeri á göt-
unni; hann sá aS þaS var ungur
maSur, er hann hafSi aldrei séS
áSur. SíSan flýtti Axel sér fram
hjá þeim og huldi cuidlitiS eins vel
og hann gat, því hann vildi ekki
fyrir nok'kurn mun, aS Ella yrSi
sín vör; þó fanst honum, aS hún
líta þannig viS einu sinni, eins og
hún hefSi grun um, aS einhver
veitti þeim efirför.
Axel kom heim á undan Ellu;
hann hraSaSi sér aS ganga frá
regnkápunni og hattinum, síSan
settist hann viS skrifborSiS og
kveikti í vindli, því þegar Ella
kæmi heim, mátti mátti hún eink-
is verSa vör frá hans hálfu; hann
hugsaSi sér aS sjá, hverju fram
færi og hvort þetta sama kæmi
aftur fyrir. Ef svo yrSi, þá voru
engin önnur ráS en aS tala viS
hana um skilnaS, sem honum fanst
þó aS hann ekki mundi afbera.
Þegar Ella kom inn, var hún kát
og spilandi eftir útiveruna, og á yf-
irborSinu var Axel eins og hann
átti aS sér.
“Jæja, hvernig skemtirSu þér?”
sagSi hann viS EUu, og var ekki
laust viS gremju í rómnum.
“Ágætlega, og þó kom eg ekki
til Maddömu Swane—”
“Hættu—Þú þarft ekki aS gera
mér grein fyrir, hvar þú hefir ver-
iS, eSa hvar þú hefir ekki veriS.”
Rómur Axels var óvanalega
hastur, er hann sagSi þetta og eins
og þetta væri honum óviSkom-
andi, eins og hann væri aS hugsa
um alt annaS. Hann sneri viS
blaSinu og fór aS lesa í ákafa og
meS athygli auglýsingarnar á hinni
blaSsíSunni.
Ella gaf honum nákvæmar gæt-
ur, um leiS og hún sagSi:
“Ekki þaS? Þakka þér fyrir;
eg skal muna eftir því næst.”
Þannig lauk samtalinu.
Dagana þar á eftir, var Ella í
bezta skapi; hún söng, hló og
lék viS hvern sinn fingur frá
morgni til kvölds, og lét sem sér
væri sama, hvernig Axel leiS; en
skapsmunir hans voru þveröfugir
viS hennar, þó hann reyndi aS
leyna því eftir fremsta megni.
“Eg ætla út um stund,” sagSi
Ella eitt kveldiS litlu seinna.
Axel leit til hennar, eins og
hann hefSi heyrt dauSadóm sinn;
hann svaraSi engu, en sat þögull
meS dagblaSiS sitt.
Fimm mínútum seinna var hann
kominn í regnkápu tötriS og meS
hattgarminn á höfSinu, fór hann í
húmátt á eftir konu sinni; hún
hvarf inn í veitingahús, en Axel
var úti í versta skapi.
AS tíu mínútum liSnum kom
Ella út aftur og sami herramaSur-
Prentun.
AUskonar prentun fljótt og vel af
hendi leyst. — Verki frá utanbsej-
armönnuDi sérstakur gaumur gef-
inn. — VerðiS sanngjamt, verkið
gott.
)
The Yiking Press, Limited
729 Sherbrooke St.
P. 0. Box 3171 Wianipeg, Manitoba.
y
inn meS henni og fyr hafSi veriS,
og áSur en Axel gæti gjört vart
viS sig voru þau komin upp í bif-
reiS og keyrS á burt.
Axel stóS og horfSi á eftir bif-
reiSinni um stund, svo hló hann
kuldahlátur.
“FarSu nú bara heim, drengur
minn, þú hefir séS nóg,” sagSi
Axel viS sjálfan sig. ,
Þegar Axel litlu seinna stóS viS
garSshliSiS heima hjá sér, fanst
honum þaS undravert aS sjá ljós
í setustofunni, og heldur bætti þaS
á en hitt, er hann kom inn í gang-.
inn og heyrSi málróm Ellu og karl-
manns frá stofunni, og þarna hékk
hatturinn hans og yfirhöfnin á uglu
í ganginum, og ef hann hafSi séS
rétt, þá var þaS--
1 sama bli var dyrunum lokiS
upp og Ella kom fram í ganginn.
“Ert þaS þú, Axel?” spurSi
hún; "en hvar hefirSu veriS—og
í þessum uppgjafa görmum? En
komdu nú samt inn og svo skal eg
sýna þér nokkuS.”
Axel vissi ekki, hvaS hann átti
af sér aS gjöra; þama stóS Ella
brosandi og sakleysisleg eins og
barn, en ætlaSi þó meS leikara-
skap og vélabrögSum aS lauma
þessum narra inn á heimili hans.
Hann gekk inn í stofuna.
“Þetta er vélafræSingur Karl
Lind, bróSir minn, og þetta er
maSurinn minn,” sagSi Ella.
“KomiS þér sælir, herra tengda-
bróSir," sagSi aSkomumaSurinn
og tók vingjarnlega í hönd Axels.
Axel stóS eins og þrumulostinn,
hvaS hafSi hann gjört af augunum
og aSgætninni? Þetta var þá mág-
ur hans frá Ameríku og mynd af
honum hafSi hann ótal sinnum séS
á skrifborSi Ellu; já, þetta var
hann, kominn heim eftir margra
ára burtuveru, hann, sem Axel
hafSi tortrygt svo heimskulega.
ViSmótiS og kveSjan, sem
hann sýndi nú Karli, var svo ein-
læg og ástúSleg, aS þaS átti aS
bæta fyrir þaS sem honum hafSi
yfirsézl; svo leit hann til Ellu og
andlitiö ljómaSi af gleSi og á-
nægju; þaS var þó eitthvaS frá-
brugSiS áhyggjunum og örvænt-
ingunni, sem hann hafSi boriS ut-
an á sér dagana næstu á undan.
"En hví hefirSu ekki sagt mér
frá því, aS bróSir þinn væri kom-
inn?”' sagSi hann.
"Eg ætlaSi aS láta þér koma
þaS á óvart,” sagSi Ella, "og þaS
varS aS nokkru leyti."
"Hérna um kvöldiS var eg á
leiSinni hingaS,” sagSi Karl, “en
þá mætti eg Ellu á götunni og eg
baS hana aS ganga meS mér um
stund okkur til skemtunar, því aS
margt er á aS minnast frá liSinni
tíS, og ekki sízt milli systkina.”
KvöldiS leiS í unaSi og ánægju,
og Axel fanst blýþungri byrSi létt
af hjarta sínu.
‘Ástkæra Ella,” sagSi Axel,
þegar gesturinn var farinn; “þaS
er nokkuS, sem eg þarf aS opin-
bera þér; eg var svo hlægilega ein-
faldur, aS eg tortrygSi þig um
stund; já, svo var þaS—”
Svo sagSi hann konu sinni frá
þeim sálarkvölum, sem hann hefSi
gegn um gengiS hina síSast liSnu
daga, og endaSi meS því aS hann
faSmaSi hana aS sér. •
“Og nú álít eg aS þetta hafi ver-
iS nauSsynleg hugvekja fyrir mig;
framvegis vil eg kappkosta aS
vera þér alúSlegri en eg hefi veriS,
svo þú hafir enga ástæSu til aS
vera óánægS meS mig—”
“ÞaS er gott, góSi, stóri dreng-
urinn minn," sagSi Ella og lokaSi
munninum á manni sínum meS
kossi. “En,” sagSi hún brosandi,
“eg þarf einnig aS segja þér frá
nokkru, sem snertir mínar gjörS-
ir."
“Og hvaS er þaS?”
“KvöldiS fyrra, sem eg fór út,
þegar Karl og eg komum út af
matsöluhúsinu, sem þú hlýtur aS
muna eftir, sá eg þig og til aS vera
viss í minni sök, athugaSi eg regn-
kápuna, þegar eg kom heim og
fann, aS hún var blaut.”
”©g þú hafSir kjark til aS láta
mig kveljast dögum saman, en þú
varst í bezta skapi?” sagSi Axel
í ávítunarrómi.
“Já, vinur minn,” sagSi Ella;
“fyrst og fremst vildi eg gefa þér
áminningu eSa hugvekju, hana
hefirSu fengiS, aS eg vona; er þaS
hin fyrsta og eg tel víst einnig hin
síSasta; og í öSru lagi fékk eg
vissu fyjrir því, aS stóri, einfaldi
drengurinn minn var afbrýSissam-
ur, er var óræk sönnun þess, aS
hann í raun og veru unni mér."
S. M. L«ng þýddi.
Umboðsmenn
Heimskringlu
I Canada:
Manitoba:
Guðm. Magnússon, Árborg, Framnes
F. Finnbogason, Árnes og Hnausa
Bifröst og Geyisir:
Eirfkur Bárðarson........Bifröet
og Geysir
Lérus F. Beck__________BeekTÍll*
Sigtryggttr Sigraldasan - Baldur
Thorst. J. Gíslason--------Brown
og Thornhill1
Páll Anderson______Cypress Rlrer
Guðm. Jónsson..........Dog Creek
G. J. Oleson____________Glenboro
G. J. Oleson,........ Bkálholt
B. Thordaraon______________Gimli
Jóhann K. Johnson----------Hecla
Si*. Sigurðeon ...... Wpg. Boaah
og Husawick
________ Isafold
Jónas Samson_____________Kristnes
Bjarni Thordarson..........Leslie
John S. Laxdal_____________Mozart
Snorri Jónsaon__________Tantallon
Paul Bjarnason..........Wynyar
Valgerður Josephaon
1486 Argylc Place
South Vancouver, B. C.
Árai Jónsson-------
Guðm. GuSmnndsoon
Pétur
..Lundar
Bjarnason .. Lillesve, Mark-
land, Otto og Vestfold
ó. Thorleifsson_________Langruth
og Wild Oak
Faul Keraested..........Narrows,
Siglunes og Hayland
E. Guðmundaflon_________Mary Hill
Páll E. Isfeld...............Nes
St. O. Eirfksson........Oak View
1 Bandaríkjunam:
Jóhann Jóhannsson, .. .. .. Akra,
Cavaiier og Hensel
Sigurður Johnson_________Bantry
og Upham
Mrs. M. J. Benedictson Blaine
S. M. BreiðfjörS _______ GarOai
S. M. Breiðfjörð_______Edinburf
Elia Austmann...........Grafton
Arni Magnússon__________Halhfon
Gunnar Kristjánsson------Milton
CoL Paol Johnsan_______Mountain
G. A. Dalmann__________Minneota
G. A. Dalmann___________Ivaahoe
G. KarvelBson________ Pt'Boberto
Einar H. Johnson...__Spankh Fork
Jón Jénsson, bóksali________Svold
Hafið þér
pantað nyju
söguna
“Viltur vegar”
The
Viking Press, Ltd.
P. O. Box 3171'
Winnipeg.
9
Inglm. Erlendsson
S. Thorwaldson.. .
Gunnl. Sölvason _...
A. Johnson ______
Hallur Hallsson __
Halldór Egilson .
Jón Sigurðsson..._..
Auigust Jöhnson ..
___ Reykjavfk
,. .. Riverton
______Selkirk
..... Sinclair
___ Silver Bay
. Swan River
_________Vidir
Winnipegosis
Sask., Alta. og B. C.
Magnús Tait-----------------Antler
Hjálmar O. Loptsson.... Bredenbury
J. T. Friðriksson........Dafoe og
Kandahar
J. T. Friðriksson____________Dafo*
Oskar Olson _________ Churchbridge
O. O. Johannaon, Elfros, Sask
John Janusson --------Foam Lake
Jón Jóhannsson ......Holar, Sask.
Jónas J. Huniford .... Inniisfail,
Markerville og Red Deer
Til þeirra, sem
auglýsa í Heims-
kringlu
▲llar auakoBUnglfilixw kolU 36
miuof aair '
■li. fyrir hvera kni
Bn
IMnaiisr
krnrt nktfti. Iniln anilýstai taktn
i btmnre fyrir Btnik »n 36 bbbí.—Borg-
Ut fyrirfroBB. unt Wru Tlal s< ubq
iobIV.
Br(U)<V »r nflmlnnlnrar konta 16«.
fyrlr ky«rn >nmL dálknlenié&r. Bf
mjmé fyiptr kntir nnkreltis fyrlr til-
bántns & rr«nt "phete”—eftir ntonrfl.—
tm«w n* fylrJn.
_______ . i«m eettnr er« I blaCro
<i kna n* tlltak* tfnann sam >anr «%a
a* Mrtut t>ar, yerSa aS koriut upp nS
batan tanaa l»m ona er tlfkynt. aS taka
par <r klaStaa.
ASar aarl. rtrli a* vora komnar <
skrWatofaaa fyrlr kl. 13 < >rt*)udar tll
btrtlarar I blaSinn b< vlkana.
Tho Vlktnc Preaa, U<
X
«2?
FLESTIR, en þó ekki ALLIR kaupa
Heimskringlu
BlaS FÓLKSINS og FRJALSRA skolana og elsta fréttablað Vestur-Isleadmga
Þrjár Sögur!
og einn árgangur af blaSinu fá nýir kaupendur, sem senda
oso fyrirfram eins árs andvirBi blaðsins. — Fyr eða síðar
kaupa flestir lslendmgar Heismkringlu. — Hví ekki að
bregða ví8 aú og nota bezta taekifærið? — Nú geta nýir
kaupendur valið þrjár af eftirfylgjandi sögum:
"SYLVIA.” ”HIN LEYNDARDÖMSFULLU SKJ&L." “D0L0RES.”
“ÆTTAREINKENNTO." “JÖN 0G LARA.’'
“LARA." “LJÖSVÖR&URINN." “KYNJAGULL” “BROWJR-
DÖTTIR AMTMANNSINS.“
Sögusafn Hcimskringlu
fáot
lurfptw m McmSMX
Viltur vegar ...................... 0.75
SpeQvirkjfarnir ------------------- 0.50
MórauRa nrásin ____________________ 0.50
SyMn___________________________ $0.30
Bráfcmtttár amteannsks ____________ 030
DoUreo ---------------------------- 0.30
Hia leydardó—fuHa skjil____________ 0.40
Jon ot Lára------------------------ 0.40
ÆtUi sinl—if----------------------- 0.30
LjóovirWniBi —................... 0.45
KynjagsJ--------------------------- 0.35