Heimskringla - 30.11.1921, Page 2

2. B L A Ð S í Ð A.
HEIMSKRINGLA.
WINNIPEG, 30. NÓV. I92L
HÚSBÓNDI OG ÞJÓNN
Eftir Leo Tolstoi.
(Þýtt úr ensku.)
I.
ÞaS var veturinn 1870 eftir hátíSalhaldiS alt á
Sánti-Nikulásar messu. ÞaS var rriikiS um aS vera
þessa IhátíSisdaga, og kirkjukallarinn, Vassili Br©k-
hunoff, sem einnig var kaupmaSur, hafSi ekki kom-
ist aS heiman lengi; baeSi krafSist hátíSahaldiS þess
og kirkjumáfin aS hann vaeri heima og svo hafSi
margt af bestu vildarvinum hans og skyldmennum
sótt hann heim og íþeim tók hann ávalt vel á móti
og veitti óspart. Nú höfSu samt sem áSur flestir
gestanna kvatt, og þá ha'fSi hann loksins faeri á, aS
bregSa sér til eins af nágrönnum sínum, sem hann
hafSi áSur átt tal viS um kaup á viSartekju. Þessi
nágranni hans var jarSeigandi og seldi öSrum viS-
artekju, því skógur var óþrjótandi á jörSinni. Vass-
ili hraSaSi sér af staS, iþví hann var hræddur um aS
aSrir yrSu á undan sér aS ná í þessi kjörkaup er
hann láleit aS þama biSu sín. Ungi jarSeigandinn
hafSi sett verSiS tíu þúsundir rupla, aSeins til þess
aS stiiíSa Vassili, því hann hafSi boSiS sjö þúsundir
í viSaiihöggiS — sem ekki var álitiS nema einn
þriSji af 'fullu verSi. Ef til vill hefSi Vassili gengiS
lengra (því skógurinn var í héraSinu sem hann bjó
í og þaS var viSurkendur en óskrifaSur samningur
milli hans og annara kaupmanna þar, aS sprengja
ekki upp verS hvar fyrir öSrum), ef svo hefSi ekki
staSiS á, aS þama Voru einnig menn frá stjórninni,
sem kaup vildu gera viS eigandann um viSartekju;
en heldur en aS lát<\ sér gæsina úr greipum ganga,
ætlaSi hann nú aS freysta aS sjá eigandann fyratur
manna og gera af um kaupin. HátíSahöldunum og
vafstrinu sem af þeim stafaSi var því ékki fýr lokiS,
en hann bjó sig lil ferSar. Hann fór í peningaskáp-
inn ('sinn log tók þar sjö hundruS rúplur, sem hann
átti sjál'fur, og bætti viS þær tveim þúsundum og
þrem hundruSum rúpla, sem kirkjan átti — sem
til samans gerSi þrjú iþúsund rúplur —, og taldi féS
nákvaemlega. Hann lét þær aS iþví búnu í vasabók
sína og þóttist vel búinn út til 'ferSarinnar.
Nikita — sem. var sá eini af vinnumönnum Vass-
ili, sem ekki var dmkinn þann dag — hljóp út til
þess aS láta inn hestana. ÁstæSan fyrir því, aS hann
var algáSur, var ékki sú, aS hann hdfSi veriS gall-
harSur bindindispostvli um dagana, heldur hin, aS
hann sór þess eíS meS sjálfum sér eftir aS hann
hafSi selt fötin utan af sér og skóna af 'fótum sínum
fyrir vín og hafSi legiS úti og orSiS aS nærast á
hræum, aS láta ekki áfengi framar inn fyrir varír
sínar fara. Hann hafSi haldiS þetta heit sitt nokkra
mánuSi og þríátt fyrir freystinguna sem þessa há-
tíSisdaga var lögS fyrirhann —því víniS flóSi sem
mjólk — og hver var kvattur til aS drekka sem unt
var, lét hann ekki bugast og gaf áeggjunum utan aS
og ástríSunni innan aS engan gaum.
Hann var bóndi kallaSur Og var um fimtugt.
Til Vassili kom hann úr næstu sveit; ekki hzifSi hann
búiS þar aS sagt var, héldur hafSi hann mestan
hluta æfinnar unniS hjá vandalausum. Hann var
hvarvetna vel látinn og bar þaS fyrst til þess, aS
hann var hirSusamur á heimili, iSinn og þaulsætinn
viS verk sín en í annan staS og ef til vill öluu frem-
ur þaS hve sinnisglaSur, geSgóSur og velviljaSur
hann var öllum. En þrátt fyrir þetta, var hann aldrei
lengi í sömu vist. ÞaS ólán hafSi til skamms tíma
elt thann, aS hann lagSist aS min3ta kosti tvi?var á
ári í fyllirí svo dögum eSa jafnvel vi'kum skifti.
Eyddi hann |þá öllu sem hann átti og veSsetti föt-
in sem hann stóS í df ekki var annaS til; einnig var
hann þá uppivöSslusamur, skapillur og deilugjarl.
Vassili hafSi sjálfur oftar en einu sinni rekiS hann
úr vistinni, en hafSi þó öftast nær ráSiS ihann aftur
til sín; gekk ihonum ekki góSmenska eins mikiS til
þess og þaS hve ráSvandur Mikita var, nærgætinn
viS skepnurnar og ‘fús til aS vinna fyrir lágu kaupi.
Sannleikurinn var sá, aS Vassili borgaSi honum aS-
eins fjörutíu rúplur í kaup á ári, en þaS var helmingi
minna en sanngjarnt var aS iborga slíkum verka-
manni sem Nikita var. Og svo lá sem laun þessi
voru, var hitt verra, aS þau voru óreglulega borguS
og sjaldnast í peningum, heldur í vörum á upp-
sprengdu verSi úr búS sjál'fs Vassili kaupmanns.
Kona Nikita — Marta — var bústin og mann-
skapsleg og þótti lagleg á fyrri árum. Hún bjó
heima meS einum syni og tveimur dætrum, sem þau
áttu. Aldrei bauS hún manni sínum heim aS sjá
sig eSa börnin. Enda háfSi hún iþá búiS í 20 ár meS
beikir nokkrum, er eitt sinn bar þar aS garS; og
þáSi gistingu; hvaSan eSa hver hann var vissu eng-
ir. AS öSru leyti þorSi húu ekki aS eiga neitt undir
því, aS ekkert ilt Ihlytist af því, ef fundum þeirra
bæri saman. Þegar maSur hennar var algáSur, gat
hún gert viS hann hvaS sem henni sýndist; en væri
hann ölvaSur, óttaSist hún hann sem heitan eld,
«em ekki var heldur tiltöku mál. Einu sini til dæmis
aS taka þegar Nikita var ölvaSur heima, ásetti hann
sér aS hefna sán á konu sinni fyrir alt er hún hafSi
á móti honum gert þegar hannn var algáSur og hann
hafSi þá þolaS, meS því, aS hann óS inn í herbergi
hennar, þreif beztu 'fötin, sem hún átti, hljóp meS
þau út, böglaSi þeim saman, lagSi á höggpall, er
þar var úti og hann var vanur aS kljúfa eldiviS á,
tog tók síSan öxi og hjó alt saman ií smá pjötlur.
En þrátt fyrir þetta eignaSist hann aldrei svo skild-
ing, aS hann færi ekki meS hann til Mörtu. Um
þaS hafSi hann aldrei halft nein orS. ÞaS átti sér
'meira aS segja staS 'fyrir þrem dögum, aS konan
jhans fór kaupstaSar ferS til Vassili og fékk bæSi
mjöl, te, sykur og mörk af v'otka (víntegund) út
jí reikning Nikita. þetta kostaSi alt þrjár rúplur. En I
l'ekki var nóg meS IþaS; hún þurfti auk þe3s fimm |
/■rúplur f peningum. Konan var Vassili sérstaklega
iþakklát fyrir þetta, þó þaS væri Nikita sem lagSi
þaS fram en ekki hann. Nikita átti einnig aS minsta
kosti einar tuttugu rúblur inni hjá kaupmanninum,
tíftir aS 'búiS var aS borga Iþetta út, svo Vassili
téfldi ekki á neina hættu meS aS láta hana fá þetta.
MHverskonar samning eigum viS aS gera oikkar
'á milli?" hafSi Vassili sagt viS Nikita. "AS þú
'takir bara þaS sem þú þartfnast í búS minni þegar
|þú hefir unniS 'fyrir því? Eg geri ekki 'kaupskap eins
log sumir aSrir; læt ekki þá sem 'hjá mér eiga bíSa
'eftir sundurliSuSum reikningum yfir hvert smáræSi,
heldur greiSi þeim IþaS strax. ÞaS líkar þeim vel.
'ViS getum treyst hvor öSrum. Þjóna þú mér sam-
'vizkusamlega og eg skal reyna aS muna eftir þér.”
Eftir aS hafa sagt þetta, hélt Vassili aS hann í
■raun og veru hefSi gert góSverk á Nikita. Hann
'talaSi ávalt ákveSiS og alt sem hann sagSi var
'undir eins samlþykt sem þaS eina rétta af öllum
þeim sem undir hann voru gdfnir, alt 'frá Nikita og
'upp til hinna hæztu; Vassili var jafnvel sjálfur far-
inn aS trúa því, aS þaS sem hann sagSi væri alt
satt og aS hann Væri ekki 'aS táldraga neinn eSa
svíkja, heldur væri í raun og sannleika aS vinna aS
'hag og heill annara.
“Jú — jú — eg skil þ'g Vassili,” sagSi Nikita.
“Eg skil þig til 'fullnustu og eg skal leitast viS aS
þjóna þér og vinna aS þínum hag eins og þú værir
'faSir minn.” — ' ^
Eigi aS síSur duldist Nikita þaS ekki, aS Vassili
var aS táldraga sig. Hann hafSi skiIiS þaS svo
ósköp vel aS þaS þýddi ékki aS krefjast hreinna
^reikninga af húsbónda sínum. Og lítandi á hve
erlfitt var aS ná í vinnu, einsetti hann sér aS vera
þarna og taka meS þolinmæSi öllu er aS höndum
'bæri.
Þegar kalIaS var til Nikita aS söSla hestinn,
hélt hann því eins léttur í skapi og endranær út í
hesthús og hljóp viS spor þó hálf reikandi væri á
fótunum. Hann tók skraufcbúiS 'beizli ofan af snaga
•í hestíhúsinu, hristi þaS svo aS hringlaSi í stengunum
vermdi mélin meS hendinni og hélt svo áfram upp
í 'básinn til hestsins sem hann átti aS sækja.
“Bíddu nú viS, góSi minn; þér 'finst tíminn lang-
ur sem í þetta fer fjörvargurinn þinn?" Þetta voru
orSin sem Nikita sagSi meSan brúni folinn fjörlegi,
velvaxni, óþreyjuifulli 'beiS eftir aS beizliS væri lagt
viS hann, svo aS hann kæmist fram a’f básnum sín-
um og út.
“Hættu nú, 'hættu nú þessum látum. Þér liggur
mikiS á? ha? En eg verS nú aS brynna þér fyrst.”
(Nikita talaSi viS hestana eins og menn) Eftir aS
hann var búinn aS þurka rikiS af mélúnum og yla
þau, lagSi hann beizliS viS gæSinginn; hann strauk
snoppuna á folanum og gáSi nákvæmlega aS þyí
aS eyrun væri ekki ibögluS og ennistoppurinn væri
ekki í flægju undir beizlinu. Slíkt sæmdi ekki IfríSa
kollinum á Brún. Hann tók svo í tauminn og teymdi
hann út. Þegar Brúnn hafSi undiS sig út gangana og
'lyft sér fram hjá haugnum sem fyrir utan dyrnar
var, fór hann aS ganga út á hliSina og lýfta fótun-
um eins'og fiann væri aS búa sig til aS slá Nikita;
en Nikita lét sem han nsæi þaS ekki, en hélt bara
i! tauminn og hljóp viS hliS hans niSur aS vatns-
itroginu.
"HafSu þig hæganj hafSu þig hægan, litli prakk-
arinn þinn!” sagSi Nikita, þegar 'brúnn var aS lyfta
löppunum til þess aS slá 'hann, eSa öllu iheldur aS
eins til aS snerta óhreinu treyjuna sem Nfkita var
í, því brúnn gætti þess ávalt, aS slá ekki fóstra
'sinn illúSlega. Og Nikita dáSist aS þeim brellum
folans. Þegar Brúnn var búinn aS drekka nægju
sína, smelti Ihann saman voium flipunum og droparn-
dr hrutu niSur á föt Nikita. Svo reisti hann höfuSiS,
'stóS grafkyr Iifcla stund 'eins og hann væri aS hugsa
og hneggjaSi svo alt í einu svo hátt aS Nikita varS
hver’ft viS. ,
"Jæja, syo þú vilt ekki drekka meira? Já —
þú fengir þaS ekki þó þú vildir þaS,” sagSi Nikita
viS Brún, eins og til aS gefa honum í skyn, aS hann
væri ákveSinn líka í fyrirætlunum sínum. Þeir fóru
svo aftur heim aS hesthúsinu og Brúnn átti eftir
•brynninguna ennþá bágara meS en áSur aS halda
•sér í sköfjum. Enginn vinnumannanna var þarna
viSstaddur og Nikita átti erfitt meS aS setja folann
•einsamall ifyrir sleSann. Loks kom maSur élda-
'buskunnar út; hann hafSi veriS aS heimsæ'kja kon-
una sína um hátíSarnar. Nikita kallaSi til hans og
'baS hann aS spyrja húsbónda sinn ihvom sleSann
hann ætti aS setja fyrir, þann stóra eSa litla.
MaSurinn hvarf inn í húsiS og kom út aftur aS
•vörmu spori meS þau boS, aS beita hestinum fyrir
litla sleSann. Nikita kom kraganum á brún og
hespaSi nýlfægS, eirspengd aktýgin á hann, sem
glóSu eins og hnapparnir á fötum keisarans. 1 ann-
ari hendinni hélt Nikita á ól alsettri bjöllum sem
hengja átti á brún þegar fariS væri af staS, en meS
hinni hendinni ihélt hann í tauminn á brún og hélt
nú þangaS sem sleSinn var.
“Ef eg á aS taka minni sleSann, þá tek eg minni
sleSann,” tautaSi Níkita og lokkaSi hestinn til aS
ganga áftur á bak inn á milli sleSa-armanna. Brúnn
lét sem ihann ætlaSi aS bíta Nikita, en ekkert varS
samt af því, og nú var hann kominn fyrir sleSann.
Nikita baS manninn sem áSur er getiS, aS hlaupa út
aS hesthúsi eftir strái, og svo ei)ir poka meS hofrum
í handa brún á ferSinni. Franáh.
F lokkabrot og
þingmannsetni.
Mr. Björn Pétursson.
i HeiSraSi ritstjóril
ÞaS var ySur velkomiS, aS
i gera athugasemd viS ritgerS mína
‘FlokkaleiStogar og ste’fnur”. —
Eg gat þess í ritgerSinni, aS eg
gæti ekki fariS ítarlega út í öll,
atriSi málsins, í jafn stuttri blaSa-
grein. En Ihitt helfSi eg kosiS, aS
handritiS væri birt sem réttast. I
blaSnu stendur í II. dál'ki, 25, 26.
og 2 7. línu: — ------ nema vera
skyldi aS náiS Mr. Meighen
standi Sir Thomas Wlhi'te, sem er
hinn stórhaéfasti stjórnmálamaS-
ur, seim uppi 'er í Canada. Átti aS
vera: — — nema vera skyldi aS
náiS Mr. Meighen standi Sir
Th'omas White, sem er hinn stór-
hæfasti fjármálamaSur, sem uppi
er í Canada. iHluturinn er aS
Hon. Arthur Meighen er meiri
stjórnmlálafræSingur en sir Thom-
as, en Sir Thomais ætla eg hik-
laust aS telja imieiri fjármálamann
en íHon. Arthur Meighen, aS hon-
um ólöstuSum. Svo munu fleiri
gera, sem kynt hafa sér bæSiþessi
mikilmenni þjóSarinnar. Læt eg
svo úttalaS um (þessa kosti þeirra.
Þá •er aS tala um iflokkabrotin
og bræSingana. Flokka'brotin eru
aS miklu leyti brot og mylsna úr
eldri iflokkum, sem sé liShlaupar
og uimskiftingar, ásamt nýjum
limum, sem slæSat ha'fa inn í hóp-
inn. Nöfn á þessum .flokkabröt-
um eru mörg, svo sem: Verka-
mannalfliokkar, bændaflokkar,
jafnaSarmenn, sjálfstæSingar, aS
eg ekki nefni fleiri. — 1 þessum
ríkiskosningum er öllum þessum
flokk'um og halafylkingum þeirra
fylkt undir nafninu: Natvonal
Progressive Party. I fylkiskosn-
ingunum aíSustu í Ontario'fylki
I nláSi bændaflo'kkurinn fótfestu,
þó hann héfSi aS jafnaSartölum
J ekki nema 600 atkvæSi móti lib-
; erölum meS 1200 en oonservativ-
I um 1 5 00. Sýna tölurnar aS sú
stjórn stendur ekki í meirihluta
atkvæSa fylkisbúa. — Um þá
stjórn skal fátt tala. Á fyrsta ári
urSu útgjöld ihennar 1 0 miljónum
meiri en á síSasta ári Heartsstjórn
arinnar, árinu áSur. SíSan hefir
fylkisskuldin fariS vaxandi og ó-
ánægja megn í bændalflokknum,
sem eklíi 'hefir komiS vilja sínum
fram, þó bændastjórn sé kölluS.
SíSustu fylkiskosningar í Mani-
fcobafylki fóru fram Ifyrir hálfu
oSru ári, eins og er kunnugt. Þá
fylkti nýi bændaflokkurinn flokki
sínulm á víSan völl. Sá flokkur
þóttist vera á móti Norrisstjórn-
inni, og vissulega lofuSu þing-
mannseifni hans aS fella stjórnina
þegar á þing kæmi. Eftir þær
kosningar varS bændaiflokkurinn,
meS þeim sem í hann gengu frá
öSrum Iflokkuim, næ3tur aS tölu
viS Norrisflokkinn. Conservativa
flokkurinn og verkamannaflokk-
urinn buSu bændaflok'knum á
fundi log leituSu sameiningar viS
hann á móti stjórninni. Bænda-
flok'kurinn neitaSi og neitaSi og
þóttist ætla sjálfur aS fella stjórn-
ina. Léks boSaSi Norris og hans
liSar bændaflokkinn á fund og
vildu Iflá hann í Ifédag viS sig. Ónei
— sussum, sussum — þaS máttu
bændaflokksmenn ekki sökum
léforSa viS kjósendurna. — Þá
kom þingiS saman. Og sjá!
Bændaflokkurinn styrkti viShald
Norrisstjórnarinnar. Þóitt sumir
væru lausir á kostunum, þá voru
aSrir hundtryggir viS hana, þá
'henni lá mest á. Svto leiS þing-
tíminn. BlöSin og aSrir fóru aS
hafa illan grun á stjórnarfylgi
sumra í bændaflokíknum og var
ympraS á spæni 0g bita, sem þeir
sní'ktu éftir frá stjórninni. Þá
komst upp, aS þessir ifylgispöku
bændaliSar viS stjórnina fóru á
kvöld-Ieyniifund til Hon. Norris.
ÞaS þótti ískyggilegt, mönnum og
blöSum, svo þeirra eigin flokks-
bræSur vildu fáy aS vita, hvaS
h'éfSi gerst á fundi þeim. ÞaS
varS 'fátt um góS og gild svör hjá
sakbomingum. Einn þeirra svar-
aSi á þá ieiS, aS þaS hefSi nú ver-
iS til svor.a, aS Mr. Norris bauS :
þeim aS koma til sín ogreykja!
vindil hjá sér upp á “kumpána-!
skap”. LítiS legst nú fyrir bænda-
'hetjurnar í Manitoba. Séra Al-
bert Kristjánsson þingmaSur var
nýtasti og þinghæfasti maSurinn í
bændaflokknum, og stóS drengi-
lega ií stöSto sinni á þinginu. En
ekki 'bar hann gæfu ti'l aS forSa
flolkksbræSrum sínum frá Ifalli, '
eins og henti engilinn forSum
daga.
Þegar Norrisflokkurinn 'fram
bar lagafrumvarp ■ um aS hækka
peningavexti á bændalánum, þá
greiddu nokkrir bændafloksmenn 1
óSfluga atkvæSi sín meS því.
Þegar stjórnin fram bar lagabreyL
ingar um aS hækka ráSherralaun-
in um þúsundir og þingmannalaun
in um 'þundruSin, þá voru bænda.
flokksmenn þessir meS, einmitt þá
afurSir bænda féfliu daglega og
verkamannakaup þaut olfan á viS.
Þefcta er IítiS isýnishorn af bænda-
flokkteþingmönnunum í Manitöba.
fyl'ki, en verSur ítarlegar skýrt í
sögunni siíSar. Hvar ler svo gróSi
bænda og kjósenda? Þeir svari,
sem vita.-----
HvaS ætli k0mi 'fram, ef sögu
Manitolba fylkis er iflett upp?
Stj órnarsagan er sú, aS í Mani-
tobafylki hafa ráSherrarnir allir
veriS ibændur, síSan fylkiS var
stéfnaS, nema 2, sem til samans
stjórnuSu 'fylkinu um 3 ára skeiS.
Stjórnanformennirnir voru Nor-
quay, Greenway, Rohlin og Norr-
is, »em stjómaS balfa fylkinu hart
nær 50 ár. A'llir þessir fjórir for-
sætiáráSherrar hljóta aS teljast
stjórnmálamenn og sumir þeirra
mikilhæfir menn, og bænda og
fólksvinir. Eldri flloklkarnir halda
sér ennþá, og elstu og reyndustu
bændur standa meS þeim þann
dag í dag. Eiga þingmenn í sæt-
uim. Þeir sem fvlgja þessurn svo-
nefnda bændaflokk nú eru sam_
steypa úr eldri Iflokkunum, og
aUra handa aSsv’ílfan'di IýS, og
héfa margir hverjir dapra sjón í
heilbrigSum stjórnmálum fylkis
og rí'kis. Þessi tírni oa#ildarháttur,
sem hæslt lilfir í landi hér, er óróa
•og sundrungaröid, sém aS sanni
er eSlilegt, og ómögullegt er aS
iaga, nema meS þungri reynslu og
löngum tíma. Canada sem önnur
’lönd verSur aS þeyfast í brim-
garSinum, þar til ýtur menni
rySja varir og lendingarstaSi
’handa þjóSunum. I stórsjóum
aldarfarsins skolast þjóSin frá
einu útskyrinu á annaS, fálmandi
eftir sólbjartri strönd mannlífsins,
en eygja enga. Allur fjöldinn veit
ekki átt'askil né hvert á aS stefna.
Þeim sem betur vita og leiSbeina
vilja er ekki trúaS. ÞaS má í viss-
um skilningi heita, aS heimurnn
sé stjórnfestulaus, sem stendur,
ja'fnt í hermálum, sem rfkisstjórn-
um og landastjórnum. Sumt 'fólk
virSist næstum æSisgengiS. ÞaS
heimthr ihá'tt kaup, en vill lítiS
leggja á sig, og styttan vinnutfma
er sjálfsagt aS 'fá. Því • er samt
hv/ort þaS vinnur ifyrir því sem
þaS Ifær eSa ék'ki. VirSi'st sama
þó einstaklingur, 'féS'agiS, eSa
þjóSin sem verkiS veitir fari blátt
áfram á hausinn. Þarf ekki nema
aS 'lí'ta starfrekstur þjóSjárnbraut-
anna. Fjöldi manna sem viS þær
halfa veriS eru ómagar þjóSarinn-
ar éftir ársreikningum og kostn-
aSarhalIa. þéssi lýSur vill ekki
slaka sanngjarnlega til meS kaup-
haékkun. HvaS á aS kaila þessar
aS'farir 0g hugsunaih'átt? Eru
þessir verkamenn aS gnýja út síS-
asta blóSpening þjóSarinnar eSa
hvaS? Sagan ifeilir dóminn á sín-
um tíma. ÁreiSanlegt er þaS, aS
menning þessa tíma eSa hugsun-
aiihlátturinn er á glapstigum, ella
hvorttveggja. AldarfariS vill ékki
hlusta á reynslu hinna eldri, né
sögu mannkynsins, sem er ekkert
enn saman snúnir þræSir af vi3-<
burSum og dýrkeyptri mannlífs-
reynslu. Saga þjóSanna þykir nú
ibull og þvaSur. ASvörun hinna
eldri þykir 'heilaspuni og viSbjóS-
ur. TrúarbrögSin þykja kerlingar-
sögur og fólskutök liSims tfma.
BoSorS nútímans er aSeins þau—
aS Iæra ekkiert, vita ékkert, leggja
ekkert á sig, heldur hefjast í einu
stökki upp yfir alt þaS sanna og:
virkilega. FrelsiS sé aS hver ráSi
sér sjálfur. Kenna öSrum um alt
sem aflaga jfer, en aldrei sjálfum
,sér. Hiér er stjórnunum kent alt.
Ef veSriS er slæmt, elf hveitiS vex
ekki, þó akurinn sé ófrjór, eSa.
svo illa mulinn a£ korniS skýlur
ekki rótum í u o'd.na, e'f ’kýrin
mjólkar illa, éf kötturinn stekkur
upp á borSiS og veltir um rjóma-
könnunni. Og ef þetta er ékki alt
helv. stjórninni aS kenna, þá er
þaS aS kenna nágrannanum, ef'
ekki honum, þá vinum og vanda-
mönnum. Sé ó’ániS engum þess-
um málaSilum aS kenna, þá er
þaS foreldrunum aS kenna. Og
hvaSan hefir útsæSi þetta k0mí3
inn í aldarfariS ? Mi'kiS frá flokks-
ofstæki og æsandi landsmála-
snápum, sem hlaupa af einni-
hundáþúfu á- aSra másandi og
hvæsandi meS fáeina geggjaSa:
rælfla a'ftan viS sig. ÞaS er þessi
óaldarlýSur, serh sáir frumlunum
í hugsunarhátt þeirra ifávísa og:
kamaTsjúka 'lýSs. —
iBetri partur 'bænda og búa—
lýSs halda sér utan viS vébönd
hinna smærri og nýrri bænda-
flokka; og því er betur aS þeir
háfa ekki látiS ginnast inn mleS
ýmsum félögum, sem óheilir um-
brotamen.n eru, toga nokkura.
skammsýna ibændur, til þess aS
rufla arSinum af afurSum þe.rra,
eins og Grain GroWers leiStogarn-
ir eru grunaSir um aS gera. Fé-
lagsskapur er auSvitaS góSur og
gagnlegur í sinni réttu mynd, og
meSal viS mörgu sem alflaga fer.
En í þessu landi er tæplega nokkr—
um félagsskap treystandi, eSa
mögulegt aS reiSa sig á. ÞaS
sannar reynslan, og aldarfariS f
landinu. —
Aldrei ha'fa sambandsik osning-
ar í Canada sýnt í sögunni jafn-
stói'kostlega riSlun og flokkadrátt
í þjóSinni sem nú. I 'flestum kjör-
dæmum eru 3 þingmannséfni í
boSi, og 4 og 5, og kannske 6 f
Selkirk kjördæmi ,í iManitolba.
Þar er sagt aS verSi í kjöri: 1,
Thomas Hay, ifyrv. þingm., 2.
Bancpaft, National 'Progr. P,
maSur, 3. Adamson lögmaSur,
liberal indep.; 4. Dr. Sig. Júl. Jó-
hannesson, li'berál m. fl, 5 Dunn,
verkamannaþingm.éfni, og sá 6.
Furl'ey, fyrv. þingm. í M.Þ. lík-
lega líberal m.!fl. Varla er hægt
aS hugsa sér aS þessir menn géfí
sig í þingm'ensku sóknarslark,
kostnaS og skömm (einhverjir 4
eSa 5 tapa) nema einhver hluti
kjósenda géfi þeim vonir um
fylgi og gabbi þá út í glötunar-
dýkiS. ÞaS er eSlilegt aS Mr.
Thomas Hay stjórnarsinni gæfi
kost á sér í annaS sinn. Hann
hlaut kosningu 1917 meS ýfir-
gnæ'fandi atkvæSa'fjölda. Kom
vel fram og sómalega í þinginu,
þó hann sé ekki maSur síþvaSr-
andi í þingsalnum, þá lagSi hann
ætíS gott til allra nauSsynjamála,
og er stiltur og hygginn. Er bóndf
og bændastéttinni hlyntur. Fyrir
kjördæmí isitt vann hann vel,
undir þeim fjárkröggum síem land_
iS var í. ÚtvegaSi þrátt fyrir fé-
sklort kjörd'æmi sínu umbætur
viS samgöngufæri, vegagerSir og
fleira. Hann reyndist fiskimönn-
um slkjótur og úrræSagóSur þeg-
ar þeim lá mest á í 'haust er leiS.
ÞaS er ólefaS aS hann hefSi gert
mikiS meira ifyrir kjördæmiS, ef
kjósendurnir sjáífir hefSu kunn-
aS' aS hagnýta sér stöSu hans.,
H0num er fundiS þaS til saka af
miSur sanngjörnum mönnum, aS
hann hafi útvegáS heyleýfi mönn-
um ií Selkirk hjá stjórninni, em
þeir sVo okruSu á. Þó Páll eSa
Pétur hjálpi Jónasi til aS ná í
nokkrar Ieigukýr, og Jón í Fló-
anum okri á þeirn, hvaSa ókostir
eru þaS á Páli eSa Pétri, þó þeir
reyndust drenglyndir og hjálp-
samir?
Mr. Adaimsson, sem nú sækir
sótti á móti Mr. Hay 1917, og
varS þá stórkostlega undir, og var
þá Dr. Sig. Júl. Jóhannesson hans
ötul'l fl'ökkslforingi. Nú ikemur Mr.
Adamson fram, sem lilberal indep.
og segist vera fyrir alla sem á móti
Meighen stjórninni sé, hverju
náfni sem néfnist. Almenningsá-