Heimskringla - 28.03.1923, Side 4
4. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 28. MARZ, 1923.
>____— ..... ------------------.»
HEIMSKRINQLA
(StofnfiS l«h«)
K«h« It A hverjHfn ml»v1kml«fL
Elgevdnr:
THE VIKING PRESS, LTD.
H&S Of HZ!> SAKGENT AVE„ WIN.NIIPEG.
TaMml: Pr-6.%37
Vcr* blaVnlnR er árfaafðrlBB fcorf-
lot fyrlr 1 ram. Allar borfaalr Readlat
ráðHmannl klaValaR.
STEFÁN EINARSSON, ritstjóri.
H. ELIASSON, ráðsmaður.
Uta-a.krlft tll> blaS-laKi
HelrnskrliiKla Vrwn & I*ul»IÍNhlnK Co.
THK TIKIlfHIrK«lSS?fI.tí., Bax UTI,
Wlaal»«f, Ifaa.
VtanAmkrlft tll rktatJArana
EDfTOR HEIWSKRITC.LA, Boz HTt
Wlaatpoff, Nan.
The ‘Heimskrinffla” is printed and pub-
lished by Heimskringla News and
Publishing Co., 853-855 Sarsrent Ave,
Winnipeg, Manitoba. Telephone N-6537.
W- ' ■ ■ ■■ ---r. M.. m ■ I " ■!■■■ —■ • I. llT »11 ■ —
WINNIPEG, MANITOBA, 28. MARZ, 1923.
Það má litlu muna.
Það j>arf ekki mikið að Eera út af |>ví
vanalega í stjórnmálum nú á tímum, til þess
að eftir því sé tekið og það sé lagt misjafn-
lega út.
Ekkert ber þetta greinlgar með sér en
umiæðurnar, sem spunnist hafa bæði hér í
Canada og á Englandi út af fiskiveiðasamn-
ingunum, sem Canada gerði nýlega við
Bandaríkin.
Samningur J>essi er um bað, að veiði á
heilagfiski sé bönnuð frá 16. nóvember til
15. febrúar ár hvert í ein fimm ár, á fiski-
miðum beggja landanna. Eftir þann tíma
má breyta til og gera hverskonar friðunar-
samninga sem þjóðirnar komá sér saman um.
Hon. Ernest Lapointe, fiskimálaráðherra
sambandsstjórnarinnar, hefic skrifað undir
þessa samninga fyrir hönd Canada, en
Cbarles E. Hughes ritari fyrir hönd Banda-
ríkjanna.
En það sem óvanalegt er við þetta, er
það, að maður héðan, en ekki brezki sendi-
herrann í Bandaríkjunum, skrifar undir
þessa samninga.
Og blöð og einstakir menn b^ggja megin
hafsins þykjast þarna sjá stigið fyrsta spor-
ið til þess að losa Canada undan brezkum
yfirráðum. Það er ef til vill ekki sagt eins
berum orðum og iþetta, en hugmyndin er sú
sama og engin önnur.
En þetta er mesa fjarstæða. Það befir
oft verið á það bent, hve nauðsynlegt það
væri fyrir Canada, að hafa canadiskan sench-
herra í Washington. Á móti þöi^finni á því
er ekki hægt að bera. Canadamaður skilur
betur viðskifti þessa lands við önnur en
maður frá Englandi. Að hann gæti leyst
sendiherrastörf fyrir Canada betur af hendi
en brezku sendiherrarmr, er enginn vafi á.
Það var skýrt bent á þetta af Tom King,
fréttaritara canadiskra blaða, í sumar, og
var sú grein birt í Heimskringlu.
En þó að þetta komi nú málinu mikið við,
er það ekki efnið, sem um er deilt, heldur
hitt, hvort Hon. Ernest Lapointe hafi haft
vald til að skrifa undir þessa samninga. Til
þessa hefir enginn haft vald til að skrifa
undir utanríkissamninga nema brezkur sendi
herra. Og það er snaginn, sef blöðin, sem
verst láta út af þessu, hengja hattinn sinn á.
En hér er um ekkert gerræði frá Canada
hálfu að ræða. Bonar Law stjórnin á Eng-
landi hefir lýst því yfir í þinginu, að Canada
hafi haft leyfi ríkisins til þess að gera þessa
samninga við Bandaríkin sjálf, og án þess
að sendiherra Breta í Bandaríkjunum væri
fenginn til að skrifa undir þá.
Bretland hefir með þessu gefið Canada
leyfi til að gera samninga á eigin spítur við
Bandaríkin, eins og Canada hefir lengi æskt
eftir. Bretland hefir með öðrum orðum
sýnt nú (em fyr í verki, að það ann nýlend-
um sínu^ fullkomins frelsis, þegar vissa er
fyrir, að þeim má það til góðs verða.
Canadiskur sendiherra getur eins verið
fullrúi konungs eins og brezkur sendiherra.
Það stendur alveg eins á með viðskifta-
samningana, sem Canada gerði nýlega við
Frakkland. Fjármálaráðherra Fielding og
fiskiveiðaráðherra Lapointe gerðu þá og
skrifuðu undir þá, en ekki sendiherra Breta
á Frakklandi. En auðvitað var Ieyfi kon-'
ungsfulltrúans, bre'zka sendherrans þar, feng-
ið áður. Þó að mikið álitamál sé, að Can-
ada hafi verið^hagur að þeim samningum,
kemur það ekki þessu máli við. Sambands-
stjórn þessa lands er hliðholl Frökkum. Það
verður ekki af henni skafið, og sem stendur
er ekki neitt hægt við því að gera.
Það er engum vafa bundið, að þetta er
frelsisspor fyrir Canada, að hafa fengið
þessa viðurkenningu frá brezka ríkinu, að
mega, ef sérstaklega stendur á, skrifa undir
utanríkiss'amninga. En að Canada noti sér
það aukna frelsi til þess, er umræðurnar um
það mál benda á, er fjarri öllum sanni og
öllu eðlilegu. "
-
Draumur Swedenborgs
Eitt sinn brá Swedenborg sér í draumi inn
í eilífðína. Gaf þar margt að líta. Vakti
sumt mjög eftirtekt hans. Eitt af því var
það, hve kvalalítið væri að deyja. Menn
voru í hópum saman komnir yfir djúpið
mikla, er aðskilur jarðlífið og eilífðina, án
þess að þeir hefðu noRkra hugmynd um
það. Svo viðbrigðalítið og eðlilegt var/að
deyja. Einnig hitti hann þar marga, sem voru
dauðir. en vissu ekki að þeir væru skildir
við þetta líf, fyr en hann vakti athygli þeirra ,
á því. Svo sælt og værukært var að eiga
heima í ríki hinna dauðu.
Hvað á Swedenborg við með þessum
draum? Andlega heiminn, sem mennirnir
lifa í. Þetta er dagdraumur.
Það er hægt að benda á mörg dæmi þess,
að það hvíiir værukærð og svefnhöfgi yfir
hinu andlega lífi nú. Þó talað sé um vakn-
ingar í tilefni af stríðinu mikla, koma þær
ekki nema lítillega í ljós. Þetta er kyrstöðu-
tímabil. Mók eftir brjálsemina, sem gagn-
tók hugina á árunum 1914—1918. Dr.
Frank Crane, segir meðal annars nýlega:
Bonar Law stjórnin á Englandi og Harding-
stjórnin í Bandaríkjunum, sem kosnar voru I
í því augnamiði, að þær hefðust ekkert að,
sýna, hve andleg kyrstaða er nú landlæg hjá
i þjóðunum.” Fleirum farast líkt orð í ræðu
og riti. Kyrstöðutilhneigingin, sem nú er
ríkjandi í hugum manna, er víðtækari en
margur ætlar. Og hún Iamar framfaravið- i
leitnina í þjóðfélagsmálum öllum, bæði
stórum og smáum. Menn taka ef til vill ekki
eftir henni sjálfir, fremur en þeir, er Swed-
enborg hitti í eilífðinni. En hún er til eigi
að síður.
Ef undramaðurinn Swedenborg væri nú á
meðal hinna lifandi á þessari jörð og gæti J
sagt drauma sína, er hætt við að þeir gætu
enn orðið um sofandi menn, sem halda að
þeir vaki, og dauða, sem halda að þeir lifi.
Þarfur félagsskapur.
“Félag Vestur-Islendinga”, sem stofnað
hefir verið í Reykjavík nýlega, og grein
birtist um í síðasta blaði Heimskringlu, eftir
ungfrú Hólmfríði Árnadóttur, er óneitanlega
þarfur félagsskapur.
(Hann er einn hlekkurinn í keðju þeirri,
sem þjóðræknismenn, bæði hér og heima á
Islandi, eru að bræða saman til þess að halda
sambandinu óslitnu sem lengst á milli Vestur
og Austur-Islendinga.
Það fer eflaust í vöxt, að Vestur-íslend-
ingar heimsæki ættjörðina. En þar sem að
nánasta skyldfólk þeirra er oft alt hér vestra
og langt ér síðan að margir þeirra fóru að
heiman, er skemtilegra fyrir þá að vita til
þess, að félagsskapur skuli vera til heima,
sem góðfúslega býður þeim að snúa sér til
sín eftir leiðbeiningum; félagsskapur, sem
menn eru í, er hér hafa dvalið og skilja til
hlítar, hvað og hvernig þeir geta greitt götu i
Vestur-Islendinga, og gert þeim heimsókn- |
ina að mörgu leyti ánægjulegri en ella.
I stjórn þessa félags eru menn héðan að
vestan, sem allir svo að segja þekkja hér.
Formaður þess er Guðmundur Sigurjónsson
glímukappi; ritari ungfrú Hólmfríður Árna-
dóttir og gjaldkeri Guðrún Jónasson. Auk
þess eru margir aðrir nafnkunnir menn í fé-
laginu, sem dvalið hafa hér vestra. Eru þar
á meðal: Séra Bjarni Þórarinsson, séra Frið-
rik Friðriksson, séra Jakob Kristinsson, frú
Stefanía Guðmundsdóttir, A. J. Johnson,
Steingrímur Arason kennari, Baldur Sveins- |
son ritstjóri Vísis o. fl. Nú þegar eru félags-
menn um 50.
Allir þjóðræknissinnaðir Islendingar — 1
og það vonum vér að Vestur-íslendingar séu
yfirleitt — munu bera hlýjan hug til þessa
nýja félags og árna því heilla, og gjalda
þeim, sem til þess hafa efnt, þakkir.
Kveld-órar. •
i.
Af mér fáum fjöðrum
Fletta Eggert skal —
Syngi hann yfir öðrum!
Ef það kostar dal.
Svona hafði eg kveðtð, áður en Eggert í
Stefánsson kom til Markerville og söng þar I
yfir fullri kirkju af ánægðu fólki, fyrsta
þessa mánaðar.
Það er “ílt að heita strákur og vinna
ekki til , og lítið gaman, að vera nefndur
níðskældinn, en kveinka sér við- að kveða
skammarvísu . Eg vissi vel, þegar eg
kvað þetta, hvað klukkan slær í mínu “söng-
eyra”, og í “bankabók” minni líka. Samt
gekk eg í kirkju eins og aðrir — og iðraðist
þar vísunnar.
II.
“Guð sé oss næstur! ” segja þeir nú víst,
sem “söngeyrun” eiga, “ætlar þó ekki hann
Steþhan G., sem eigi þekkir C frá D í söng-
fræðinni, að fara að dæma um söng! Flestar
kápur fara honum eins!” “Vel segir þú
minn frómi!” verður þá mitt viðkvæði —
en eg kem ekki “til dómsins”, heldur til að
malda í móinn fyrir mig og mína líka, sem
erum “á söngvum stirfnir og heldur viðskota
illir”, og sýna fram á, hverjum brögðum við
verðum að beita við sjálfa okkur, til þess
að verða ekki féflettir með freistandi söng.
III.
Galdur minn er þetta: Þó lærdómurinn sé
enginn, eyrun fölsk og æversnandi, hefi eg
álpast inn á ofurlítið lag á sjálfum mér, sem
er einfalt eins og eg er. Eg hefi ímyndað
mér, að þessir tónar myndu vera að túlka
mér eitthvað, sem ég hefði áður orðið var,
reynt eður hugsað, í steinhljóði ins fyrirfar-
andi. Við og við fanst mér það koma fram.
Svona barnalegur galdur við sönglistina er
auðvitað bara kukl, borin á borð við lista-
skilning þeirra, sem eru “innblásnir”, en er
þó eina björgin, þeim sem eru eins þykk-
heyrðir og eg. Þessu takinu á sjálfum mér
náði eg þó ekki við “sólskinsdaginn” ítalska’
sem Eggert söng fyrst, en fanst það þó borg-
un, hátt upp í dalinn minn, að hlusta á, hve
röddin var “hugljúf og hrein”. Aftur á móti
þótti mér eg komast í samræmi við annað
ítalskt lag, sem Eggert söng — þjójtandi
gleðilag. Eg var álinn upp í nánd við ís-
lenzkan foss. Þegar eg var unglingur lá eg
þar stundum við hann, á titrandi berginu,
unz mér fanst eg orðinn einn strengurinn í
fallinu, sem henti sér þeisandi, hlæjandi,
hlakkandi, í hoppandi skeytingarleysi gegn-
um gljúfrin.
IV.
Bráðum kom svo Eggeit með Islending-
ana — íselndinga í húð og hár, þannig, að
bæði orð og ómar voru verk íslendinga. Þar
bjóst eg við að þekkja mig betur. Til dæm-
is: eg “Hef’ verið við Valagiisá” Sveinbjarn-
ar og Hafsteins, og átt leið yfir hi.ia, sem hún
er heitin eftir, þó ætíð lægi hún þá niðri í
lítil-læti sínu. En, séð hefi eg systur henn-
ar í svaðilförum — einkum eina, Grjótá.
Hjá henni hafði eg heyrt flauminn í fylgi-
röddunum, Gróttusönginn í grjótkastinu und-
ir straum-strengnum, og furðað mig á því
sem hljómarnir fullyrtu ekki um: “Að
brjóstrekinn klár hafði betur”.. Þó vissi eg
að Eggert myndi ekki fara með það lag.
V.
“Öðruvísi syngur hann nú þetta en við
gerðum heima!” hvíslaði einhver jafnaldri
minn að mér. Eggert var að syngja: “Ríð-
um, ríðum, rekum yfir sandinn”, ferðavís-
ur Gríms Thomsens, við lag eftir Sigvalda
Kaldalóns. Já, einu sinni var það kvæði
ferðasálmur okkar piltanna, en — við belj-
uðum það þá með “gamla laginu”. Nú varð
eg altekinn af rödd Eggerts: framkepninni
í henni að hraða nú ferðinni — ískyggileikn-
um, að sól var að setjast bak við Arnarfell,
og nótt í nánd — geignum, af að verða ef
til vill fyrir álfareiðinni og villast, og verða
þar til, einn og uppi á öræfum, fjarri krist-
inna manna bygð — alvöru neyðar-kaups-
ins, að vilja gefa “vænsta hestinn sinn”, til
að hafa náð næsta áfangastað við hana —
og hita bænarinnar til drottins, að hjálpa
hesti sínum til að bera sig með heilu og
höldnu, svo langa og skuggalega leið. Það
var satt: Eggert söng þetta “öðruvísi en
við”. |
VI.
I eitt skiftið söng Eggert “Systkinin”,
kvæði eftir Einar Hjörleifsson. Þar studdi
rödd hans á annan streng, og væri erfitt að
gera sér grein fyrir svo sljófri heyrn, að
flesta, sem við voru hefði ekki snortið við-
kvæmnin í rödd han$, til dæmis hvernig
hann fór með hendinguna: “Drengurinn litli
sem — dó”, svo alment sem sú tilfinning er
þó til.
VII.
Einnig söng Eggert “Sverri konung”. lag
Sveinbjarnaj við kvæði Gríms Thomsens. Þá
varð hann — og oftar — að “aðstoða” sjálf-
an sig við hljóðfærið. Skiljanlegt væri, að
þeirri tvískifting á sjálfum sér, finnist það
verða næmleik raddar sinnar nokkurt of-
verk, þeim, sem sjálfur þekkir, ef hann nýt-
ur sín ekki til síns bezta. Þó hefi eg aldrei
haft meiri unun af að heyra það Iag en hjá
Eggert. Kanske af því, að það var í þriðja
sinnið, sem eg hefi heyrt með það farið, og
ætíð af snild. En þessi syngjandi “Sverrir
konungur” er einn af þqim Islendingum frá
Ljóða-landi, sem mér hefir fund-
ist fagurkvæðastur við minn
skorna-skamts skilning, ef til vill
af því, að einhverntírna í æsku
lás eg Sverris-sögu, og fanst eg
kynnast manni, sem átti í örð-
ugustu vök að verjast, að vísu
fyrir sinni eigin tign, á yfirborð-
inu, en í raun og veru fyrir uppi-
stæði norræns þjóðernis, og féll
að lokum óhelgur í valdabanni j
þeirrar trúar, sem hann sjálfur
hélt, og ef til vill gat óttast, að
kanske hefði mátt til að loka fyr-
ir sál sinni hliðum himnaríkis líka,
þó enn ætti hann þá vini, sem
gætu veitt líki hans kristilegan
umbúnað, í trássi við æðsta !
kirkjuvald. “Andvaka var alt mitt
líf!” Undir orðum Gríms og lagi
Sveinbjarnar, finst mér eg enn
ganga með í þúsund ára líkfylgd
þjóðskörungs, merkja latínu-söngl
munkanna, og heyra líkhringing 1
kirkjuklukknanna.
Dodd’s nýrnapUlur eru bezta
nýmameÖaliÓ. Lækna og gigt.
bakverk, hjartabilun, þvagtepDu.
og önnur veikindi, sem stafa frá
nýrunum. — Dodd’s Kidney PilU
kosta 50c askjan eða 6 öskjur fyr.
■r S2.50, og fást hjá öllum lyfsöl-
um eða frá The Dodd’s Medic1®*
Co.. Ltd., Toronto, Ont.
, VIII.
Þar nem eg nú staðar — en
Eggert gerði það ekki. Eg hefi
sýnt, hversu ósöngvinn eg er! en
hann ekki, hversu listilega honum
léti að syngja. Hann söng mikið
meira. Til dæmis: “Þó þú lang-
förull legðir”, lag eftir Sigvalda
Kaldalóns. — — — Átti eg
ekki á von! Þessu þurfti Steph-
. an að koma að, af því að vís-
urnar eru eftir hann sjálfan,
hugsar nú einhver, sem J>etta les,
og er ekki nema eðlilegt. Þó
væri það rangt gizkað á raunar-
lausa von. Eg get ekkert sagt
um það lag enn, og einmitt af
því að vísurnar eru eftir sjálfan
mig — ekki einu sinni heimsku,
eins og um hin lögin. Vísurnar
mínar eru mér unaður, meðan eg
er að setja þær saman, þar á eft-
ir eru þær mér fremurtil fáleika,
að minsta kosti í mörg ár. Get-
ur þó verið, að ef eg lendi á
þeim aftur, eftir langan tíma,
orðnar nærri gleymsku-gamlar,
að þá fmni eg þó enn .einhvern
yl úr glæðunum, sem einu sinni
brösuðu þær saman. Eg segi
þetta í því skyni, að menn vill-
ist síður á því, að þetta stafi frá
vanþökk eða vandfýsi. Það er
einskær afkáraskapur, sem ein-
hverntíma kann að venjast af
mér, en eg get ekki að gert.
Þvert á móti, er eg á minn hátt
þeim þakklátur, sem verið hafa
ýð leita lags við baslið mitt —
tek það þeim og mér tilmetnað-
ar. En efinn minn spyr ætíð:
Ei ekki þessu smáræði mínu gert
þarna of hátt undir höfði? Og
þá fer hugur minn “útaf laginu”.
IX.
Með Eggert var Pétur G. Magn-
ús frá Glenboro. Hann hafði áð-
ur verið hér staddur “Islendinga-
dag” fyrir nokkrum árum síðan,
með Gunnari Matthíassyni. Þeir
skemtu okkur þá með söng sín-
um. Pétur hefir meira en meðal-
gjöf, af sál og barka söngmanna.
Bygðar-búar hér mundu þetta
enn, og fóru að hvískra um, að
þeir vildu, að Pétur léti einn söng
ti! sín heyra, frá öndvegi jdag-
skrárstjóra, sem hann skipaði,
áður en upp væri staðið. Loks
lét hann tilleiðast. Upp á þessu
fann fólkið sjálft. Hvað myndi
þá verða, ef fynr einhverju af
því ætti það að liggja, að mæta
Eggert aftur?
skyldi |>essi skalli hafa heyrt
“skammavísuna” mína, sem eg
byrjaði þetta blaður með, og
hann vera að sneiða að mér?
Vonandi ekki — og hefði aldrei
skilið hana hjálparlaust. Svo fór
hann að lýsa ánægju sinni með
kvöldið yfirleitt. Tók til tvo
hljóma, sem hann sagði að Egg-
ert - næði, og skaraði mörgtim
færum söngipanni fram úr í, og
nefndi þá á máli söngfræðinga.
og virtist vita. Eg lagði þar ekkL
orð í. Vissi við hvern var um
að eiga: mann, sem eg gat ekki
“svarað einu orði til þúsund” í
þessu máli — eins og VídaFn
endurtök, um aðra tvo ójafna, en
í öðru efni. Þó veit eg ekki,
hvort þessi er svo “magnaður”
að sönglistin sé honum sú “opin-
berun”, að hann geti skriðið til
vatns með Fofnir — “riðið vaf-
urlogann” með Sigurði — lifað
fógnuð Ragnhildar, er hún kva'ð:
“Bjór ber eg þér” — og örlaga-
harm Guðrúnar í “Einstæð er eg
orðin”—þeyst Sprengisand meÓ
Islendingum og sungið Sverri
konung til moldar, fundið sífelt
til þess við hvað hann er stadd-
ur, án þess að hafa heyrtnokkru
sinni getið um Niflunga og Rín^.
Islendinga og Sprengisand.
XII.
Á leiðinni 'heim um nóttina
kom yfir mig skáldsaga, sem egr
hafði einhverntíma lesið. Ein-
mitt “skáldsaga” — af því a$
sannleikurinn hafði ekki trúaS
neinum nema skálcli fyrir að
segja hana rétt: —
Ung hjón settust að, í nýbýli
á hrjósturlandi íss og auðna*
eignalaus að öllu nema þrekinu,.
viljanum, vonunum. Árin Iiðu.
Bletturinn, sem þau ruddti í ó-
frjóva mörkina óx að vísu, en
arðurinn af honum ekki. Erfiðið
þyngdist. Högum þeirra hnignaði.
Löks flutti manntötur konu sína
til grafar í sveit, líkt og “Oti-
legumaðurinn” hans Einars Jóns-
sonar.
Hann endar á orðunum: Þann-
ig bygðust auðnir Fannlands!
Eg veit, hver sögustaðurinn
er, þó aldrei hafi eg þangað kom-
íð. Eg hefi lesið orð útlends
manns, sem hefir litið yfir
“breiða bygð”, sem þar er nú,
og með líkri tiifinningu eins og
Gunnar, þegar hann horfði til
hlíðannnar.
X.
Enn bætti Eggert við, til að
fleytifylla útlátin, broti úr ítölsk-
um söngleik, sem ekki hafði á
dagskrá staðið. Að endingu sungu
eða stóðu allir útgöngusálm kon-
ungs vors.
XI.
Eg var staddur í dyralþröng-
inni, þar sem einhverjir dokuðú'
og ræddu það sem gerst hafði.
“Þetta^er gjöf en ekki gjald,”
sagði einhver, “einn dalur fyrir
annan eins söng! Trú mér til, því
eg hefi reynt það, værum við
stödd í stórborg, yrðum við að
láta út 4 til 5 dollara fyrir annan
eins söng — ef til vill lakari”.
Eg vftr orðinn meira en ánægður
með mín kaup við Eggert.
Svo datt mér í hug söngmað-
ur, sem leggur lönd uftdir fót, £
þeim erindum, að gæða dreifð-
um samlöndum sínum á svifhærri
sönglist, en þá flesta hafði áður
um dreymt, og að auki að kenna
; cðrum þjóðum það, að Island
| sé líka gætt söng og rödd, sem
| þær. Honum verður alt til erf-
! iðis, tími og tíðarfar, lítill far-
| kostur, örðug aðstaða, óviðbúið
! folk og ónæm eyru. Hann er al-
staðar einstæðingur, nema hjá
gesta-greiðvikni landa sinna, því
henni hafa þeir enn ekki gleymt í
ókunnugu landi, og hún gerir
Hvað hún kann. Frá slíkum manni
hillir að vísu, undir ræktuð lönd
í ríki tíðar og tíma, “bleika akra
og slegin tún”-----en, þegar þar
kemur: Þannig bygðust auðnir
Ems’enzkra lista!
\