Heimskringla - 04.06.1924, Side 1

VERÐLAUN GEFIN FYRIR
COUPONS OG UMBÚÐIR
ROYAU,
CROWN
SenditS eftir vertSlista til Rovnl
Crown Soap Ltd.f 654 Main St.
Winnipeg.
VERÐLAUN GEFIN FYRIR
COUPONS OG UMBUÐIR
ROYAU,
CROWN
SenditS eftlr verTSlista til Royal
Crown Soap Ltd., 654 Main St.
Winnipeg.
XXXVIII. ÁRGANGUR.
WINNIPEG, MANITOBA, MIÐVIKUDAGINN 4. JúNí, 1924.
NÚMER 36.
Landi vor, landkönnuðurinn frægi, VilhjálmUr Stefánsson hef-
ir nú, um stundarsakir að minsta kosti, flutt starfssvið sitt úr norður-
höfum suður í sólarlönd Ástralíu. Fer hér á eftir stutt skýring frá
honum, þýdd úr Winnipeg-blaðinu “Tribune”:
Sjaldan átta menn sig á því, að ei eru nema 100 ár síðan að
sléttlendis flæmið miikla hér vestra var álitið einskisvirði. 1818 tók
máður sig til og ruddi 10 ekrur. Og er það h'epnaðist fylgdi fjöldi
á eftir.
Ég er kunnugur framþróunarsögu sléttunnar, og vel má vera,
að ég og félagar mínir, byrjum á sömu sögunni í Ástralíu, þar sem
menn hingað til hafa gengið fram hjá eyðisléttunum”.
Blaðið segir e»infre)mur, að áhugi Vilhjálms Siafr vaknað á
þessu máli á ófriðarárunum, er George WSlkins, myndasmiður, er
Verið hafði í förum með honum, for að rita uin hinar miklu eyði-
lendur, að fjallabaki Ástralíu. Á myndinni hér sézt Vilhjálmur í
samræðum við Wilbur flotamálaráðgjafa Bandaríkjanna, rétt áður
en hann lagði á stað í þessa ferð. ;
GANADA
Bracken forsætisráðherra hiefir
fengið tilkynningu frá Canadá'
National Railways, um, að flutnings
gald verði lækkað töluvert á Hud-
son Bay járnbrautinni. Er l>etta
samikvæimt áskorunuin verzli/nar-
manna, með Manitobastjórnina að
baki, og lagði Mr. Bracken málið
fyrir Hon. George P. Graham, og
járnbraultarstjómina, nú nýlega, er
hann var í Ottawa.
Prá Ottawa er símað, að þar sem
útgert verði um forlög Hudsonflóa-
braiutarinnar á næstu tveim vikum,
bá hafi prógressívi flokkurinn mik-
inn viðbúnað til tþess að hrinda
mlálinu áfram, utan þings sém inn-
an. Margir þingmenn hafa ræður
á pTjónunum þess efnis, að herða á
stjórninni með að Ijúka við braut-
ina í ár, og A. B. Hudson K. C.
þingm. fyrir Suður-Winnipag, fylg-
ir málinu fast og hefir int mikið
starf af hendi, því til sigurs.
Mr. C. H. Burnell, núverandi for-
maður hveitisamlagsins í Manitoba
skýrði frá því í gær, að embættis-
menn samlagsfélaganna í Saskat-
chewan og Alberta myndu fylgjandi
því, að koma á stofn miðsöluistöð
(fyrir fylkin þrjú?) Ætla stjórnar-
nefndarmenn að taka málið til al-
varlegrar íhugunar Og vonar Mr.
Burnell að hann geti komið fram
með ákveðnar tillögur um það, á
ársfundi framleiðenda í Manitoba
er haldinn verður í Brandon 2. Og
3. júlí. 460,000 ekrur hafa bæzt f
samlágið í Saskatch/ewan um sán-
ingartjmann, án þess að smalað
væri. Samningsmenn eru nú þar
38,000, með 5.500,000 ekrur og vonast
er eftir 7,000,000 ekrum' fyrir haust-
ið. A
Hað mun viðbjóðsleg frekja hafa
komist einna lengst með að storka
réttaríarinu, er Cecii R. Smith
leigubílaeigandi einn í Ontario, ieit-
aði til réttarins til þess að komast
undan tekjuskatti af þeim pening-
um, er hann hefði grætt á ólöglogri
vínsölu. Tók hann sér þann m|ál-
stað, að þar sem óleyfilegt væri, að
græða fé á vínsmyglun þá væri ekki
bægt að leggja skatt á þann gróða
er svo væri tilkominn.
Dómarinn vísaði þó umikvörtun
heiðursmannsins frá réttinum og
dæmdi hann í málskostnað.
Mr. D. C. Coleman varaformaður
C P. R. járnbrautarfélagsins skýrði
frá því á mánddaginn var, að um
500 mílur myndi félagið leggja af
hllðarbrautum á þessu ári. Er svo
a<5 sjá, sem það verði aðallega I
Saskatchewan og Alberta-fylkjum,
®em þessar brautir verða lagðar.
Önnur lönd.
Prá St. Paul er síinað 2. júnf, að
á fundi “þriðja flokksins”, sem á að
haida 17. júní, skulþ Senator Robert
M. La Follette útnefndur til forseta-
efnis, af hálfu flokksins, þrátt fyrir
það, að hann er mótfallinn því, að
fundurinn verði haldinn. Flokks-
menn segja, að Það eina er getið
hamlað útnefningu La Follettes sé
blákalt nei frá honu)m sjálfum, við
því að geifa kost á sér, sem forseta.
bárust böndin að tveimur 19 ára
mönnum. Nathan Leopold og
Richard A. Loelí Síðastliðinn
laugardag játulðu þeir loks á sig
ilæpinn. Atburður þessi vekur
mesta furðu fyrir þá sök, að báðir
eiga mienn þessir stórríka foreldra,
og getijr þvf naumast hafa gengið
annað til en drápsgirni ein. Er bú-
ist við afarharðri baráttu fyrir dóm-
stólunum því stórauður er á alla
bóga, og föður hins myrta drengs
kvað vera eins umhuígað um að fá
þá dæmda til lífláts, eins og feðrum
þeirra sjálíra er ant um að bjarga
þeim.
Símað er 3. þ. m, frá Washington,
að Republikanar í vesturríkjunum
spái klofningu í flokknum, sem geti | Garry og sátu víst yfjr 100 manns.
Fuliyrt er að sósíalistar muni
ætla að reisa afskaplegt veður út
af $100,000,000 er Morgan úttvegaði
Frökkum að láni síðastliðinn marz
til þess að stöðva gengishrun
frankans. Þykir mörfeum sem gild
ástæða sé til þess að halda, að
ýmsir stjórnmálamenn hafi notað
sér þetta lán til þess að maka
krókinn svo rækilega, að það muni
nema $200,000,000.
Úr bænum.
Ymsir vinir skurðiæknisins góð-
kunna Dr. Brandsons, héldu honum
veglegt samsæti á mánuídagskvöld-
ið var, en þá varð læknirinn fim-
tugur. Samsætið var haldið á Fort
jafnvel orðið hættuleg fyrir kosn-
ingu Coolidge. Eru margir þar mjög
ergilegir við foringja Rcpubiikana i
austurríkjunum fyrir að hafa
sstrandsett McNa ry-Ilaugen frum-
varpið, um hjálp til bænda, og ekki
boðið bændum neina aðra hjálp í
staðinn.
Þessir sömu segja að 8—10 bænda-
ríkin muni styðja La Follette eða
þá einhvern Demókrat til forseta-
koisningar. Eru nú fundnir haldnir
til þess að reyna að bjarga McNary-
Hon. Thomas H. Johnson stýrði
samsætinu. Pessir héldu rséðu: Séra
Kristinn K. ólafsson, Mountain,
um endurminningar frá æskustöðv-
uinum: séra Rúnólfur Marteinsson,
um skólaárin; Hjálmar Bergmann
lögmaður, um Dr. Brandson sem
skólakennara; séaa Friðrik Hall-
grímsson, um hann sem félags-
mann; Dr. Björnsson, fyrir minni
Mrs. Brandson; Dr. Jón Stefánsson,
um Dr. Brandson scm læknir, og
Rev. B. B. Jónsson nokkur orð með
^IIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIÍIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIII!I||||||||!II!!I1I11IIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIÍ1IIIIIII11I!IIII1IIII!IIII!I!IIIIIIIII!IIIIIIIII!II!IIIIIIII!IIIIII1IIÍIIIIIIIIII!IIIIIIIIIII1IIIIIUIUI!1IIIIIIII
1 FRÁ ÍSLANDI.
Illll!lllllllllllllllll!!llllllllll!lillllllll!lllllllllllll!!!!l!lllllll>lllllllll!ll!ll!l!l!llllllllillllllll!ll!llllllll!Mlllinilllllll!llllll!!!llllll!!l!!l!llllllll!!l!!ll!llllllll!!!!lllllllll!!l!ll!irillÍf
Seyðisfirði 2. maí.
Á Hornafirði og Djfúpavogi >er
ennþá góður afli, hvenær sem gef-
ur á sjó. Snjókyngi er mikil í
Norður-Múlasýslu og Norður-Þjng-
eyjarsýslu og hagleysi nær alstað-
ar. í gær snjóaði mikið. Eru mjög
víða slæmar horíur með afkomu og
heyleysi yfirvofandi, ef tíðin batn-
ar ekki nú þegar.
Jarðaför sex mannanna, sem
druknuðu af vélbátnum Seyðfirð-
ingurvfór fram á þriðjudaginn.
Fundúst fimm líkin að kaila rnátti
strax og eitt skömmU -síðar. Yið
jarðarförina var viðstatt meira fjöl-
menn en nokkur dæmi eru til hér á
Seyðisfirði.
kirkju, en alþingismenn báru hana
í kirkju. Líkið var flutt vestur á
“Esju”, og verður jarðsett í Ögri.
Synir Síra Sigurðar, sem hér vora
staddir, Sigurður og Stefán, fóra
báðir vestur á “Esju”.
Haugen frumvarpinu, en lítil líkindi j dýrindis málverki eftir landa vorn
talin, að það\ takist, nema þingð
sé framlengt þangað til í júlí eða
ágúst þvert ofan í vilja forsetans
og Republikana er á þingi sitja.
Emile Walters er fært var læknin-
um sem gjöf. Dr. Brandson svaraði
og þakkaði, með ágætri ræðu. öll
j ræðuhöld fóru fram á íslenzkit og
j voru á milli sungnir íslenzkir
Stóð gleðin lengi, og
Enskur maður, Grindell - Matt-
hews, þykist hafa fundið upp hel-
geisla, er drepi alt, er fyrir þeim
verður, á stóreflis svæði kringum
- Dr. H. W. Tweed, tannlæknir,
verður staddur á Gimli, föstudag og
ttauigardag 13. og 14. þ. m,
Rev. John Roach Straton, formað- j söngvar.
ur bókstafstrúar- (^undamendalist) 1 skemtu allir sér hið bezta.
deildar Baptista-kirkjunnar, hefir j -----------
nýlega haldið þrumandi ræðu á
móti nýguðfræðingum (modernists)
yfirleitt, og sérstakiega nýguðfræð-
ingum Baptistakirkjunnar. Hefir
hann uppgötvað, að hugarfar þeirra
alt, er að kenna þýzkum hemaðar-
anda. •
Mikið má nota vesalings Þjóðverj-
ann ennþá, 6 árum eftir að friður
á jörðu var auglýstur frá Vers-
ailles!
Blaðið hefir verið beðið ftð geta
þess, að Miss A. Pálsson hefir dreg-
ið sig í hlé, frá því að sækja um
Fjallkonuembættið á Islendinga-
daginn. Átti eiginl. að tilkynna
þetta um daginn, en blaðinu barst
því miður ekki sú vitneskja nógu
snemma.
Mr. og Mrs. H^álmar Þorsteinsson
ó Gimli, urðu fyrir þeirri sorg á
laugardagskvöldið var, að missa
þann stað, er vél sú er sett á, er son sinn Belga Arngrím, 10 ára
framleiðir geislana. Bauð hann gamlan.
brezku stjórninmi uppfynding
þessa og kvað hana gera það að
verkum, að fjandsamllegur loftfloti
ekki gæti komist nær London t. d.,
en 50 mílur. Brezka stjórnin vildi
ekki borga mieira en 1000 pund fyrir
leyndarmálið, svo Matthews fór í
ibræði til Parísar með vélina. Er
sagt að Frakkar hafi boðið honum
of fjár fyrir uppfyndinguna, en þá
munu Engl. hafa látið skelfast, og
ihafa nú nökkrir menn myndað
hlutafélag til þess að “hagnýta”
uppfyndinguna. Býður nokkurt
stórveldið betur?
Á laugardagskvöldið var, komu
þeir prestamir Rögnvaldur Péturs-
son og Eyjólfur Melan, ásamt Sveini
lækni Björn&syni, austan frá Bos-
ton! úr ferðalagi því er vér gátum
um í síðasta blaði. Þeir létu hið
bezta af förinni. Meðal annars
höfðu þeir komið við hjá yfirræð-
ismanni Dana í Canada, hr. J. E.
Böggild í Montreal, er var ljúf-
menskan sjálf, sem hans er vandi.
Selskinna, sem hefir að geyma ís-
lendingabók hina nýju, er nú sýnd
í sýningarskemmu Haralds. Mun
hún vera dýrust og best til henn-
ar vandað allra bóka, sem gerðar
hafa verið hér á landi. Verður hún
á sínuim tíma, talinn dýrgripur
mikill og hið merkasta rithanda-
safn. Er málmbúningur bókarinn-
ar listasmíði mikil, teiknuð og uinn-
in af Birni Björnssyni, gullsmið.
Fylgja bókinni töírar miklir, og
mUn hún reynast máttug til fjár-
afla fyrir minnismerki fullveldisins,
stúdentagarðinn.
í gær lézt að heimili sín.u, Kleif-.
um í Gilsfirði, húsfrú Anna Egg-
ertsróttir, eftir langa vanheilsu.
Hún var tæpra 50 ára gömui, gáf-
uð og góð kona, eins og hún átti
ætt til.
Kveðjuathöfn var haldin á laug-
ardaginn í dómkirkjunni, yfir líki
síra Sigurðar Stefánssonar, að við-
stöddu fjölmenni. Síra Friðrik
Friðriksson flutti ræðu, en sex
prestar í skrúða báru kistuna úr
Rvfk 6. maí.
Skemitifundur var haldinn í Félagi
vWur-íslendinga í gærkveldi. Var
fundurinn fjölsóttulr og skemtileg-
ur. Nokkrir gestir sátu fundinn.
Síra Jakob Kristinsson flutti stutt
en snjalt erindi um sumarið Og á-
hrif þess á sálarlíf manna. Ung-
<rú S. Sigurðsson flutti stutt er-
indi um skáldsöguna “The Viking
Heart”, eftir frú Láru G. Salversson,
%
og var minst á sögu þessa í Vísi á
dögunum. Talaði urigfrúin á enska
tungu, enda mun hún hafa dvalið
í Bandaríkjunum síðan hún var
barn að aldri, unz hingað kom. Var
frásögn ungfrúarinnar skipuleg og
hlýleg og mái hennar skýrt og
hljómfagurt. Einnig las hún upp
seinasta kapítula söguinnar. —
Systurnar Anna og Emilía Borg
skemtu með píanóleik. Síð-
ast en ekki sízt, leikkonan okkar
fbæga, frú Stefanía Guðmpndsdótt-
Ir, sem hefir átt við mikla van-
heilsu að búa undanfarið, kom eigi
að síður á fundinn og las upp a£
sinni venjuilegu snild. Einnig
skemti hr. J. Guðmundsson með
söng. Síðan var farið í leik, og
dans stfginn um stund, og lauk
svo góðri skemtun.
Akureyri 5. maí.
Yfir þúsund tunnur af millisíld
og smásíld hafa veiðst hér i kast-
nætur og net yfir helgina.
Jarðbann er að mestu leyti enn-
þá; þó er nokkuð viða farið að
sleppa hrossum. Víða haía bænd-
ur getað drýgt heybyrgðir sínar
með ufsa og sfld.

Bandaríkjablöðunum er ekki um
annað tíðræddara nú, 'en hið ein-
kennilega morð, er tveir ungir mil-
jánamæringar hafa framið í Chicago
fyrir skörnmu. Þeir rændu 13 ára
gömluni dreng, syni auðmanns eins
er þar þjó í nágrenni við þá, kyrktu
piltinn en sendu föður hans bréf,
þar sem þeir heimtuðu tíu þúsund
dollara lausnargjald fyrir hann. Féð
var aldrei greitt, þvi líkið fanst.
Lögreglan lagði afarmikið kapp á
að komast fyrir glæpinn og loks
Afskaplegur fellibylur hefir geng-
ið yfir Missisippis, Alabama og Lou-
isiana ríkin ií Bamdaríkjunum. Er
talin, að það takist, nema þingið
um 70 slgsast. Fjöldi húsa og ann-
ara mannvirkja urðu bylinum að
ibráð, og akrár urðu víða fyrir stór-
skemdum. Þotta er annar fellibyl-
urinn, er dauða og eyðileggingu
hefir valdið á mánaðartíma á þessu
svæði.
-Hin ágæta söngkona Mrs. J.
/\ Stefánsson, boðar til veglegrar
söngskemtanar fyrir hönd Bræðra-
safnaðar, að Riverton á föstudags-
kvöldið, þ. 13. þ. m. Söngskráin
er fyrirtaj»s vel vaiin, sem sjá má
á auglýsingu ‘hér í biaSjnu. Nota
menn í Nýja-íslandi vonandi góð-
viðrið og tækifærið, að hlust-a á
hina fögru rödd frúarinnar. Er það
holdur eniglnn meðalmaður, erj að-
stoðar frúna við hjjóðfærið, ;þar
sem er Mrs. B. H. Olson.
i—
Frá París er simað 3. þ. m. að
Millerand forseti muini boða báðum
þingdeildum að þann æski þess, að
þær gangi til umræðna og atkvæða
uta, hvert hann eigi að segja af sér
*
forsetaembœttinu eða eigi. “Le
Journal” kveður hann eigi muni
vikja úr sæti nema því aðeins, að
atkvæða greiðsla gangi honum á
móti. “Le Matin”, annað Parisar-
stórblað, segir að það séu voldugir
stjórnmálamenn er hvetji forseta,
að leita þessa þingsúrskurðar.
Frá Mountain er skrifað: — Hér
syðra lékum við nýtt leikrit út úr
sögu Gests Pálssonar “Kærleiks-
heimilið”, og tókðt það veJ, og eg vil
eegja najög vel. Það eru auðvitað
skiítar skoðanir með efnið, sumir
halda að það sé of bölsýnt, til að
sýna nú á dögum, en eg er nú ekki
á þeirri skoðun, það er -ekki alt
bjart í heimi vorum ennþá, hvað
sem kann að verða. Það hefir kom-
ið til orða að við færum með leik-
inn norður til ykkar og sýndum
hann þar." >
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
Vorfögnuður.
Fjaðrasiáttur f jörgast brátt,
fer í háttinn vetur;
vorsins áttir upp á gátt
æskumáttur setur.
Ljósið streymir lofts um geim.
Ljósið dreymir þorið.
Ljósið streymir lofts um geim.
Ljósið geymjr vorið.
Vaknar hjarta vonarbjart,
vogun margt nú þdfur.
Nóttin svarta sorgarskart
sitt í parta rífur.
Stráin krjúpa í grundu gljúp,
geisla drjúpa veigar.
Sveipast núpur sólskinshjúp,
söngva djúpið teigar.
Sprettu hraðar bjarkarblað,
blómgvast traðarstígur.
Rauðbrjóstaður rétt í hlað
robin glaður flýgur.
Kyssir svanna sveinn er ann,
svo er manna gaman;
vors í ranni hún og hann
hugi kanna saman.
Æskan ljóðar ást í blóð,
enginn hljóður strengur.
Vori rjóðu, yrki eg óð
eins og góður drengur.
Þ. Þ. Þ.
«
\
%
‘t
%
%
«
«
%
• «
«
t
«

/