Heimskringla - 06.04.1927, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 6. APRÍL 1927.
HEIMSKRIN GLA
7. BLAÐSIÐA.
sagSi, aí5 þaí5 væri svo at5 skilja, aS
Daníel hefði kennt kóngi að þekkja
sannan gu?5; en ekki fullnægói þetta
mér algerlega; þótti mér þetta mjög
ónákvæmt orðaS. Eitt sinn var þaö.
að Vilhelmina, sem bjó á móti föður
mínum, hafði fengiS nýja vinnukonu
er GuSný' hét, en jafnskjótt og hún
var komin, kom í hana svo mikiS ó—
yndi, aS hún réSi sér ekki og var
sígrátandi dag og nótt. Hún tók þá
þaS ráS aS strjúka a8 næturlagi, en
tw,- , , t. nú stóS svo á, aS eg vakti þá yfir
Nyrun hreinsa blót5it5. t»egar þau '
biia, safnast eitur fyrir og gigt, tauga- vellinum, og því varð hún að gera
gigt, lendaflog og margir atírir sjuk-, m- ag trúnaSarmanni sínum og fá
dómar orsakast. GIN PILLS lag- i . . . ,
færa nýrun, svo þau leysa starf sitt, mig til að segja ekki til Sin. Eg
kenndi í briósti um stúlkuna, og þaS
varS úr, aS eg lofaSi aS þegja. Nú
þorSi hún ekki aS ganga fram bæ-
inn, svo aS hún skreiS út um glugga
yfir rúminu sínu, en þá vildi sro til.
aS rétt i því kom maSur utan veginn,
og er hann sá mig á gangi heima viS
bæinn, kom hann til mín og spurSi
mig, hverju þetta gegndi, en eg sagSi,
aS stúlkan réSi þvi sjálf,, hvar hún
færi út, og varS t-kki meira úr því.
Hvernig stúlkan seinna komst út af
því aS hafa strokiS úr vistinni, vissi
eg ekki, en eg sá hana aldrei framar.
og gefa þannig varanlegan bata.
50c askajan alstabar.
134
Frh. frá 3. bls.
1840, eSa litlu síSar, en áSur var hann
I
ekki notaSur á FljótsdalshéraSi, ogj
Æskuminningar.
ViS skyrgerS var ’ álstaðar hafSlir
þétti. Sú aSferS mun fyrst hafa
veriS tekin upp um 1830 í SuSur—
1‘ingeyjarsýslu og breiSst þaBan itt.
Tengdamóðir min sagSi mér, aS hún
hefSi fengiS þétta sendan frá Þverá
* Laxárdal i I'ingeyjarsýslu U,T1 j Annars þótti það óheyrilegt aS svíkja
vistarráS og þvi heldur aS strjúka úr
vistinni, en þó heyrði eg suma segja,
á SuSurlandi var eigi fariS aS notaLg ekki yæri þag hjú funrágiö í vist.
þétta fyr en eftir 1860. A Espihóli | er ekki hefgi fengið neinn vistarbita.
var árin næstu fyrir 1860 maSur a« I Meg þvi var meint þaðj ag hjúifi hef ði
nafni SigurSur SigurSsson ei þá mun ejtthvaS þegiS af þeim, sem réði það.
hafa veriS um sjötugt. I»egar hann j?n(ia var vanalegt, aS sá, sem réði
var um tvitugt, var hann á Stóru— j tii sin hjáj ga£ þvi mat ega kaff,
Okrunt i SkagafirSi. Þá var þaS ega skii(]ing, ef ehi{i varð öðru viS
eitt sinn, að sýslumaður þingaSi þar | komlg Ein sinn heyrði eg> ag gefið
og var þá honum og fleiri gefiS kaffi., hefgi verið fírimark (f kr. 33 au )
Þá var þar staddur piltur úr nágrenn ; vistarbita og þótti rausnarlegt.
inu er Kristján hét. Hann baS um
3 Espihollinn hefir aSur verið huhnn
aS gefa sér að smakka þennan fágæta . , , , , , . * ,, •
f, r . , i þykku moldarlagi, og var þaS ekki
drvkk og var honum gefiS það, en t . , ,
J s “ . . 1 allt blasið burt a æskuarum mmum.
bollanum, sem hann fékk, var mikið T . ... , , •• „ ,
, ÞaS voru eftir tvær torfur, onnur
groms, þvi ekki var hafSur pok'. í ,, •, . 1C
* > v F Iitil, en hm liklega nalægt 15 metrum
katlinum og farið hefir verið aS . , , „• _
, „ , , 6 „ . ., , „. „ a hvern veg, og heyrði eg sagt, að
lækka í honum. Kristjan ætlaöi ao; ...... ... , -v . -v
3 i eigi alls fyrir longu, hefSi verrð farið
hljómar hörpunnar hafa á svipstundu
borist yfir sléttur Canada og Atlants—
ála og berkmálaö í Islandsfjöllum. —
Allir, sem íslenzka tungu lesa og
skilja, hafa hlustaö — ef ekki meS
velþóknun, þá meS andúS, því a8
Stephan G. hefir yfirleitt ekki lagt
þaS í vana sinn, aS kveða um einskis
verða hluti. Hann hefir ekki vilaS
fyrir sér aS ráöast aö stórþjóSunum
og segja þeim skörulega til syndanna.
Hann hefir rist þeim napurt níð fyr-
ir styrjaldaræSi þeirra, drottnunar—
girni, landvinningasýki og ekki sízt
fyrir fals þeirra, lygi og hræsni, er
þer hafa æst einstaklinga þjóðanna til
bróöur víga í nafni réttlætisins, guSs
og fósturjarðarinnar. “Vígslóði'’
Stephans G. er merkiljegur vqttur
þess ,hvert stórmenni skáldið er. —
Þegar Englendingar þyrluSu á styrj
aldarárunum upp moldviörinu um
“verndun lítilmagnans”, þá fengu
flestir enskir þegnar einskonar styrj—
aldar—“delirium”, Tslendingar í Can
ada, sem aðrir. ÞaS voru aðeins fá—
ir,, er ekki létu moldviðrið blinda
sig og. neituöu aö taka undir hróp
hinna voldugu morðingja. Stephan
G. var einn af þeim*), en hann lét
sér ekki nægja með að standa hjá
þegjandi og hlutlaus. Skáldið kvaddi
sér hljóðs og þrumaöi “VígslóSa”
yfir löndum sinum. Fyrir þaS verk
sitt hlaut hann andúS nukla o,g jafn—
vel hatur margra vestan hafs. Fram^
tiSin mun kunna aS meta “VigslóSa”
og blessa Stephan G. fyrir hann, því
að
"Þetta er að kunna vei til vígs
og vera lands sins hnoss.”
Mér kemur til hugar 14. júni s.l.
suntar. Eg var aS leggja af staS frá
Winnipeg á leiS heim til Islands. A
mig út á sléttuna. Eg sá Stephan G.
standa eftir viS hlið góSvinar mins,
séra Rögnvaldar Péturssonar, og hug
ur minn fylltist af djúpri virðingu
fyrir þessum einkennilega, stórfellda
manni, sem gat eftir erfiði dagsins
stillt höpuna og sungið:
“Hver er alltof uppgefinn
eina nótt aS kveða og vaka'?”
Andrés J. Straumland.
—AlþýöublaSiS.
Þrír sjóftir.
skilja gromsið eftir, en SigurSnr
sagSi honum, aS þaS væri enginn
mannasiSur að skilja eftir í bollan
um, og hann sæi, að gestirnir í stof—
unni hefSu allir tæmt bollana. Krist— . . .„. ....
, um manni i mitti, og eg atti mjog
jan herti s.g þv. aS Ijuka öllu groms- .]]t meft ag komast
þar í skollablinduleik uppi á henni;
en þegar eg man til, þótti það ekki
1 gerandi, þvi alstaðar var svo hát-t út
af henni. ÞaS var eflaust fullorðn—
upp á hana, því
grasrótin slútti hvarvetna fram yfir
. t , sig, en moldin var blásin burtu fyrir
ið, sagði hann: “Sykurinn og soðið v T . , , , , .
. : neöan. Litla torfan var eins ha. Nu
inu. en er hann á eftir var spurSur
Hm, hvernig honum hefði þótt kaff—
þykir mér gott, en bannsett korniS er
ekki manna matur.” SigurSur þessi
sagSi mér yfir höfuð margt frá
eru torfur þessar fyrir löngu blásnar
burtu og' melurinn ber eftir, en hann
er þó farinn dálítiö að gróa upp,
yngri árum s.num, og var mér jafnan he,zt ofan tj]_ Rén ■ hásugrj frá
mjög góSur.
bæjardyrunum á Espihóli að sjá var
Yfirleitt voru menn mjög trúgjárn— stór steinn reistur upp á hólnum, og
ir. Vinn.ufóIkiS á Espihóli trúði t. d. Sagt var, , að Jón sýslumaSur Ja-
öllu, sem sagt var i Fornaldarsögun- gobsson hefði velt honum þangað
um, rimum og þjóðsögum, og gerði 0g reist hann upp. Atti hann aS hafa
engan greinarmun á því og hinu, sem gert þaS einsamall. Steinninn var
stóð i hinum beztu ■ Islendingasögum- nokkurnveginn ferstrendur og aö mig
LaS sagði reyndar. að sumt myndí minnir hér um bil alin á annan veg-
vera ýkt, en áleit aS atburðirnir væru inn og okkuð minna á hinn, en ná—
þó allir sannir. Þvi datt ekki í hug ]ægt 114 alin á hæð.
aS efast um. að flestar sögur um tröll Litiö fyrir norSan bæinn á Espi-
og huldufólk, útilegumenn og drauga, hóli var fjósið og tvö hesthú.,. Bak
væru sannar. En merkilegt var, að vig fjósiS voru tvær litlar hlöður, en
fólk var þó ekki öllu meira myrkfæl- þær tóku ekki nærri alla töðuna, og
ið en fólk er nú, sem ekki þykist trúa Var þaS, sem umfram var, haft í
neínu sirku. Af draugunum var mest tóft, sem og hestaheyið. — Dvrnar á
talaS um HleiSrargarðsskottu. Henni fjósinu voru á móti austri, og þegar
var kennt um bráöapestina i sauðfé, kýrnar voru látnar út, voru þær rekn
og hún átti hvarvetna að Tiafa verið ar suöur með þvi og svo upp flötina
þar nærstödd, er kind fórst úr bráöa— milli fjóssins og bæjarins. Þegar
pest. Sagt var að draugur þessi hefði tekið var til í tóftunum eitt voriö,
eitt sinn veriS settur niður af galdra— voru rekjur og annar ruddi látnar í
rnanni i tóftarbroti í HleiSrargarði, i sátu á flötinni; þegar eg svo rak
en löngu siSar hefSi í tóftarbrotinu kýrnar frani hjá sátunni. þá lét eg
verig byggt fjárhús, og þá losnaSi seni eg vildi varna þeim að komast "1
Skotta og þá fór pestin að geisaj sátuna, en þær voru því ásæknari, og
fyrst i HleiörargarSi í EyjafirSi, að lofaöi eg þeim aö ná sér í tuggu og
mér skildist ekki meira en svo sem voru þær þá sýnilega hreyknar, er
tuttugu árum fyrir mitt minni. A þær hlupu frá sátunni meÖ tugguna
Espihóli voru sauÖahús nokkuð langt | i kjaftinum. Þetta gekk svo nokkra
fyrir ofan bæinn. ÞaS var eitt sinn! daga, þangað til sátan var búin. —
i hægu kafaldsveðri aS sauSamaður— TlafSi eg mikið garnan af aö narra
mn kom ekki heim á venjulegum tíma þær þannig til að eta þenna rudda, er
og ekki fyr en undir vökulok. Hann þær ekki mundu hafa viljaS snerta,
var spurður mn, hvers vegwi hann j ef þeim hefði verið gefinn hann.
kænti svona seint. Hann sagði þá eins j (Isafold.)
og ekkert væri um aö vera: “Skratt—I
inn hún Skotta var alltaf að villa j
fyrir mér.’’ Eg var alveg hissa á
Þvi, hvað hann tók sér þetta létt, þvi Stephail G. StephanSSOD-
ekki efaSist eg fremur en hitt fólkiSj ----
nm, a5 Skotta hefSi verið þar á
ferSinni
dauSur
Svo sem venja er til, hefir biskup—
inn auglýst í LögbirtingablaSinu nú
eftir áramótin eftin umsóknum úr
þremur sjóðum, VerölaunasjóSur
Guttorms prófasts Þorsteinssonar,
Styrktarsjóöur Hjálmars kaupmanns
Jónssonar og KolIektusjóÖur Jóns
Eirikssonar. AlþýSublaSiö hefir kom
ið að máli viS Jón biskup Helgason
og fengiö nokkrar upplýsjingar um
sjóöi þessa.
Verðlaunasjóöur séra Guttorms
Þorsteinssonar, prófasts á Hofi í
Vopnafirði, er stofnaöur fyrir rúm—
um 90 árum (á Þorláksmessu áriS
1836). Skyldi vöxtum hans á sinum
tima variö til verSlauna “fyrir góðar
og almúganum gagnlegar ritgerðir,
um eSlisfræöi, náttúrufræði, land—
búnaö og bústjórn og kristilega siS—
fræSi”, þ. e. í einhverri þessara
greina. Fól séra Guttormur biskupi,
dómkirkjuprestinum í Reykjavik og
GarSapresti á Alftanesi að bjóSa til
verðlaunanna og dæma um, hverjir
hljóti þau. Fresturinn ej að venju
settur til næstu áramóta, og séu rit—
geröirnar sendár biskupi, náfnlaus—
^ ar, en meö einkennisorði. VerSlauna
járnbrautarstöðina voru komnir nokkr | féð sé veitt einum eða fleirum i sam-
ir vinir minir og kunningjar til aS; einingu eftir atvikum, en það er á-
kveðja mig. Þar á meöal var Steph- kveöiS 300 kr. Nú fylgir sá böggull
an G„ er þá var staddur í Winnipeg' skammrifi, aS ritgerð má því aðeins
i Þeim erindum að leita sér heilsu-1 verSIauna úr sjóðnum, aö hún sé 3
bótar. Hann fylgdi mér fast aS arkir prentaðar og sé hún prentuð á
vagndyrunum, og sSustu' oröin, er|kostnað höfundarins, ef honum eru
hann sagSi við mig, voru þessi: “Eg veitt verSIaun. Er þaS samkvæmt á-
bið aö heilsa Islandi. Hann vafSi kvörðunum gefandans. Séra Gutt—
ekki kveðju sína í neinn skáldlegan orm hefir ekki grunað, að verögildi
búning, en eg mun aldrei gleyma, i peninganna félli svo mjög frá þvi
hvernig hann sagSi þessi orð. Mér m var 4 hans dögum. Nú mv„^.,'
v.rt.st sem öll sál hans fylgdi þeim. j verðlaunin (300 kr.) ekki endast
'‘KollektusjóSur’’ (þ. e. samskota—
sjóður) Jóns Eirikssonar, er kenndur
viS kunnasta Islendinginn, er svo
hefir heitiö. Sá sjóður er leifar af
samskotafé frá Norðurlöndum vegna
Móöuharðindanna og til oröinn að
forgöngu Jóns 1885—86, sem koll—
ektusjóður andlegrar stéttar manna.
og ætlaöur til styrktar fátækum prest
um á Islandi. Rann hann inn í Jaröa—
bökarsjóöinn og var geymdur þar
um langt skeiS. Var fé úr Kollektu—
sjóönum lengi notað til uppbótar á
tekjurýrum prestáköllum nyrSra, og
enn ertt slík ákvæSi ekki að öllu num
in úr lögum, og einu þeirra, sem ekki
getur nú talist nieö rýrari brauðun—
um (Siglufjarðarprestakalli) eru á—
kveðnar 140 kr. árlega úr sjóðnum,
þar til prestaskifti verSa þar næst.
Þá fellur sú fjárveiting niöur. Síöar
hefir prestum í Hólabiskupsdætni hintt
forna veriö ánafnaSur sjóðurinn
þannig, að árlega er variö 400 kr. af
vöxtum hans til styrktar þeini, "þurfi
þeir í langvarandi sjúkdómum að
leita heilsubótar utan heimilis fyrir
sjálfa sig, eiginkonur sínar eSa ó—
uppkomin börn”. Þó þurfa þeir að
sækja um styrkinn, og er slikt mikill
ágalli um slika styrki. Þó er styrk—
ur þessi notaSur árlega. SjóSurinti
nam 19,747 kr. 25 aurum um næst—
siSustu áramót.
Svo vildi til, aS á afmælisdag Sant—
bandsins var stjórn þess á fundi í
Reykjavík. Héldu starfsmenn Sam-i
bandsins og stjórn þess afmæliö meS
samkomu i samvinnuskólanum. Félltt
ræður manna mjög á þá leiö, aS þótt
mikiS heföi áunnist á ttndangengn—
um aldarfjórSungi, þar sem Sam—
bandið er nú stærsta verzlunarfyrir—
tæki, sem starfaS hefir hér á landi,
þá væru mörg verkefni er biöu úr--
Iausnar á næstu 25 árunum. Nú inti—
ir Sambandið af hendi innkaup og
sölu fyrir 40,000 Islendinga. Hver
munu hlutföllin veröa eftir 25 ár?
(Tíminn).
— Og nú skila eg kveðjunni.
Mér vöknaSi um augu, er eg stóö
me.ra
en að borga útgáfukostnað ritgerS—
arinnar. AfleiSingin hefir orðiö sú,
þarna og kvadd. skáldjöfur islenzku ag ; mörg 4r hefir enginn sótt um
þjoSar.nnar a gamals aldri og far-| verglaun þessij s4 er fu„ hafj
,nn að heilsu. Mer flugu . hug orö skilyrgum um Iengd ritgergarinnarj
Þær fregnir berast nú vestan um
enda var einn sauöurinn haf, að Stephan G. Stephansson sé
úr pest. I Ulfarsrimum veikur, og í huga margra hygg eg
stendur: “Daníel kenndi kristna trú að kveði viö þessi spt.rning: Erum
kóngi og Öllu hans mengi.” Þetta viö aö missa hann? Vonandi dregur
sagSi eg að gæti ekki verið rétt, því ekki svo skjótt aS því. Vonandi eig—
eg vissi þá svo mikiS, aö Daníel spá—1 um við enn eftir aö sjá einhverja línu
niaöur var uppi löngu fyrir Krists frá íslenzka bóndanum, einyrkjanuni
daga. En ekki vildi fólkiö heyra, aS vestur undir Klettafjöllum, sem kveð
þetta væri skakkt i rímunum, heldur ið hefir við plóginn svo snjallt, að
hans sjálfs um höfund enska söngs—
ins, “Sweet Home",þessi:
“Þann, er “Sweet Iíome” sendi
sínu landi að gjöf,
lét það Tyrkjann í Túnis
tyrfa í gröf.
Mér fannst það vanzi islenzkri
þjóð, aö hafa ekki boSið þessum
mikla andans manni bústað hér heima
á fósturjörð hans og séð ,svo um, að
hann gæti lifaö hér heima þaö sem
eftir væri æfinnar áhyggjttlaus um
daglegar þarfir. Það hefði aSeins
verið litill viðurkenningarvottur fyrir
þann andans at.S, er hann hefir aS
okkur rétt i kvæðutn sínum. HiS
gullfagra kvæSi, “Þótt þú langförull
leggðir”, er eitt vert þeirra gjalda.
AS sönnu er Stephan G. mikils met-
inn af meginþorra hitinar slenzku
þjóöar, en seinna mun hann þó meira
metinn, er víösýni verður almennara.
Myndi þa ekki íslenzk þjóð harma
þaö, ef gröfin hans lægi vestur undir
Klettafjöllum. Myndi ekki sonunum
sárna það dáðleysi feðra sinna að
hafa ekki boðið Stephani G. Steph—
anssyni bústaS í faSmi þess lands,
sem mótað hefir lu.g hans og hjarta
og átt hann allan, þrátt fyrir "þaS,
þott hann kveöi meS angurblíöu út—
lagans:
“Eg á orSið einhvern veginn
ekkert föSurland. —”
Eitthvað á þessa leiS hugsaði eg
um leið og lestin rann af stað með
** ÞaS mættl annars skrifa langt
mál um þá merkilegu Islendinga fyrir
Testan haf, sem ekki létu skolast með
fjöldanum, þegar hernaðaraldan gekk
þar yfir og jafnvel prestarnir fluttu
“evangelíum” (!!!) manndrápanna úr
prédikunarstólunum. I þeim hópi
voru auk Stephans G. SigurSur Júl.
Jóhannesson læknir o. fl.
og hafa þau þvi eigi verið veitt á síS
ari árum. Sjóðurinn hefir því enn
ekki kotniS að tilætluðum notum. —
Hann var lengi að ná þeirri upphæð,
sem gefandinn ákvaS, áður en boSið
væri til verölauna, en um næstsiSustu
áramót var hann orðinti 9565 kr. 34
aurar.
Þar eð greinilegt er, að á
þennan hátt nær sjóðurinn
ekki þeim tilgangi, sem gefandinn
ætlaöi honum, en ákvæSum i skipu—
lagsskránni má hinsvegar breyta með
"konungsúrskurSi”, þegar svo stend-
ur á ,þá væri heppilegra aö gera á
þeiin þá breytingu, aS t. d. væri ekki
boðið til verSlaunanna nema 5. hvert
ár, en upphæðin ákveðin fimmföld
við þaö sem nú er, þ. e. 1500 kr.
Þá myndu verðlaun.'n að likindum
ganga út og koma að tilætluSuiu
notum.
■ Styrktarsjóður Hjálmars ka.tp—
manns Jónssonar var stofnaöur 1893.
Var stofnféð dánagjöf Hjálmars. —
Hann átti hei.na í Kaupmannahöfn,
en rak verzlun á IsafirSi. Styrk úr
þeim sjóöi er úthlutaö árlega 1. júli
til fátækra ekkna og barna sjódrukkn
aSra fiskimanna, ef þær ekki þiggja
af sveit eða njóta styrks úr öðrutn
sjóSum. Þær ekkjur, sem einu sinni
hafa fengiö styrk úr sjóönum, fá
hann vanalega árlega úr því, ef þær
giftast ekki aftur, en sækja þarf utn
hann. Fá 9—10 ekkjur og 4—5 börn
aö meöaltali styrk þenna, setn nemur
50 kr. handa ekkju og 30 kr. á barn
á ári. Revnt er dreifa styrknum sem
víöast ttm landið, og er útdeilt i alla
landsfjórSungana, en tiltölulega hefir
þó fleiri ekkjutn hér viS Faxaflóa
veriö veittur hann en. annarsstaðar á
landinu. Stofnfé sjóBsins var 13.457
kr. 60 aurar. Var þaö samkvæmt á—
kvörðun gefandans ávaxtað, þar til
sjóSurinn var oröinn 15 þús. kL. ÞaS
varð hann áriö 1907, og var þá byrj-
aö aö veita úr honitm. Nú í sutnar
var hann orSinn 19,489 kr.
Samvinnumál.
Fyrir aldarf jórSungi síöan, 20.
febrúar 1902, var SambandiS stofnaS
í Yztafelli í SuSur—Þingeyjarsýslu.
I það gertigu þá þrjú kaupfélög í
Þingeyjarsýslu. félögin á Húsavik,
Kópaskeri og SvalbarSseyri. Fyrstu
árin voru þeir aöal forgöngumenn
Gautlandabræöur og Siguröur í
Yztafelli. ASalfunctir Satnbandsins
voru þá haldnir i Þingeyjarsýslu á
Yztafelli, Breiöumýri og Ljósavatni.
Smátt og smátt bættust í Sambandið
félögin á Norðurlandi öllu og Hér—
aðsbúar. Eftir það varð Akureyri
Frá íslandi.
Akureyri 3. febr.
Látin er 25. f. m. að heimili stnti
Hjartarstööum í EiSaþinghá Ragn-
hildur Einarsdóttir, ekkja SigurSar
Magnússonar er þar bjó lengi rausn—
arbúi, en móSir Jóns kennara við
barnaskólann hér í bæmmi. Hún var
72 ára görnul. Hin mesta sæmdar—
kona.
Páll J. Ardal skáld varö sjötugur
1. febrúar síSastliðinn. Þann dag
koniu heim til hans margir kunningja
hans og santborgarar úr bænum og
grendintti. Veitti hann gestunum
rausnarlega. Páll er hinn hressasti
og við góöa heilsu aS ööru en því,
aS sjón hans er tekin ntjög aö dapr—
ast.
Akureyri 10. febr.
Tímanlega dags 12. janúar s.l. lagði
11 ára gömul stúlka frá heimili sínu
Tréstöðum á Þelamörk og var ferð—
inni heitiS ofan til Skjaldarvíkur til
^ö sækja bækur. I>egar stúlkan hafði
rekiö erindi sitt og var aftur komin
á heimleið, brast á vonzkuhríS. —
Komst stúlkan yfir Moldhaugnaháls—
inn, en gat ekki fundiö bæinn á Tré—
stöSum vegna dimmviSris. Tók hún
þá þaö ráS aS hvarfla að símanum
°íí fylgja honum eftir unz hún næS'i
um nokkurra ára skeiS aðalheim— til Ixeja. En er hún hafði gengið
kynni samtakanna og voru aSalfundir lengi, þótti henni uggvænt um aS
oftast haldnir þar. Kaupfélag Eyfirð 1 hún næði bæ. Varð henni þá það
inga var þá í sem mesturn uppgangi j aö ráði að grafa sig í fönn og bíSa
undir stjórn Hallgrims Kristinssonar, morguns, því dimmt var orðtiTaf nótt.
og tók hann meiri og meiri þátt í En er birti, fór hún aftur á flakk, og
stjórn' Sambandsmálefnanna. AriS ^
1908 byrjaði SambandiS sameigin—
le£a kjötsölu erlendis, og fór þáver—
andi fratukvæmdarstjóri kaupfélags—
ins á Kópaskeri, Jón Jónsson frá
Gautlöndum, þá i nokkur haust til
útlanda til aS annast um kjötsöluna,
en 1912 tók Hallgrimur Kristinsson
það starf að sér samhliSa forstööu
kaupfélagsitts á Akureyri. Leið svo
þar til voriö 1914. Þá settist Hall-
grímur að í Kaupmannahöfn nokkr—
um vikum áður en striðið hófst, seni
erindreki Sambandsins og annaöist
sölu afurSa og innkaup aö nokkru
leyti. Eftir það tóku skifti Sambands
ins að hraðvaxa, en um þetta leyti
voru þó ekki komtn i SambandiS
nema norSlenzku félögin og HéraSs—
búar. *AriS 1917 hættu aS mestu
verzIunarviSskifti milli Islands og
Danmerkur, vegna sjóhernaðar stór-
þjóSanna. Þá flutti Hallgrímur
Kristinsson skrifstofur og aöalheimili
Sambandsins til Reykjavíkur og hef-
ir þaö verið þar síöan, A árunum frá
1916 til 1920 fjölgaði kaupfélögun—
unt stórkostlega á Austur-, SuSur-
og Vesturlandi. Gengu flest þessi fé-
lög i SambandiS. Var þá komin fram
spásögn hins vitra manns Einars As-
nntndssonar i Nesi. Hann hafði ságt
í bréfi 1891, aS kaupfélag ætti aS
vera viS hverja höfn á Islandi, og þau
síöan í sambandi innbyrðis, eins os
smárikin í Svisslandi og Banda-
ríkjunum.
sá þá bæ skamt frá sér. Var þaS
Pétursborg i Glæsbæjarhreppi. Fólk
var i svefni er hún kom á bæinn, en
brá viö og veitti stúlkunni hjúkrun.
Var hún lítiS eitt kalin á rótúm, en
að öðru leyti ósködduð. Fulla 14
tima var stúlkan á þessu ferSalági.
Mun þaS fátitt, aö svo ttng börn sýni
af sér þvílíkt þrek og stillingu. Degi
er ókunnugt um nafn stúlkunnar, en
vildi óska aS honum vrBi sent þáS, og
svo nöfn foreldra hennar.
(Dagur.)
Hitt og þetta
Gáfaður þóstmaðiir (!)
Hinn frægi brezki rithöfundur, H.
G. Wells, sem býr í Grasse á Frakk—
landi, verður eins og flestir aSrir
nafntogaðir menn, fyrir allskonar
átro#ningi; meöal antiars er allskon—
ar fólk aS ónáða þá meS hégómleg—
um bréfaskriftum, og verður Wells
manna mest fyrir slíku. Póstmeist—
aranum í Grasse fannst Wells fá fult
mörg bréf, og hélt þvi, aö hann myndi
vera samsærismaSur, og Itenti lög—
reglunni á þetta. Þegar lögreglan
spurði Wells aS því. hvernig á stæSi,
að hann fengi svo/ta mörg bréf, svar
aöi hann: “Svei mér ef eg veit". En
Wells stendur eftir sent áður undir
eftirliti lögreglunnar.
(AlþýBublaSiS.)
St. JamesPrivate Continuation School
and Business College
Portage Ave., Cor. Parkview St., St. James, Winnipeg.
Auk vanálegra námsgreina veitum við einstaldega góða til-
sögn í enskri tungu málfræði og bókmentum, með þeim til-
gangi aS gjöra mögulegt fyrir þá sem frá öðrum þjóðum
koma aS láta i ljós beztu hugsanir sinar á fósturmáli sinu
Enskunni, eins vel og innfæddir geta gjört.
Þeir, sem standast inntöku prófitS, sem er ekki erfitt, geta
byrjaö strax.
SkrifiB, efia sækifi persónulega um inngöngu frá klukkan
8—10 afi kvöldinu. Gjald frá $5.00 á mánufis og hærra.
i