Heimskringla - 26.09.1928, Side 7
WINNIPEG, 19. SEPT. 1928.
BE4 MSK.RI N GLA
7. BLAÐSIÐA
Austuríki
Fjórtán þjóSir hafa nú heitiö að
undirrita samning, þar sem þær lofa
aS heyja aldrei framar ófrið. Upp-
tö’' þess samnings eru hjá Banda-
ríkjunum, og hefir hans áður verið
getið hér í blaSinu. Gert er ráS
fyrir aS undirskriftirnar fari fram
í haust. Telja ýmsir hinna bjart-
sýnni stjórnmálamanna, aS nú muni
FróSafriSur hefjast um víSa ver-
öld.
En yfir MiS-Evrópu dregur upp
dökka bliku, og er enn eigi sýnt
hvaS úr þeim sorta verSur. Þar er
nú á dagskrá mál, sem auSsjáanlega
er hættulegt friSnum í álfunni. Þetta
mál er sameining Þýzkalands og
Austurríkis.
Hiö gamla Austurríska keisara-
dæmi var fyrir ófriöinn mikla ann-
aS víölendasta riki NorSurálfunnar.
I
Það var nærri 680 km2 aö stærö meö
rúmlega 50 miljón íbúa. Keisararn
ir í Vín réöú í fyrri daga öllu Þýzka-
landi og voru þá nefndir Þýzkalan3s-
keisarar. En í Napoleonsstyrjöld-
unum rétt eftir aldamótin 1800 hætti
Vín aS vera höfuöborg Þýzkalands.
Keisarinn nefndi sig eftir þaS keis-
ara Austurríkis. Þýzku ríkin lutu
þá eigi lengur stjórn hans og sam-
einuSust síöar undir forystu Prúss-
lands. En innan takmarka Aust-
urríkis bjuggu margir þjóSflokkar
og sundurlyndir. Þó tókst aS halda
ríkinu saman allt fram aö heims-
ófriSnum. Og keisararnir juku
jafnvel veldi sitt aS mun síSustu ár-
in, á kosnaö Tyrkja. Löndin viS
austurströnd Adriahafsins voru þá
innlimuS í keisaradæmiö, en sú ráS-
stöfun varö orsök fjandskaparins
milli Austurrikismanna og Serba.
Þeir sem friSinn sömdu í Versöl-
um, leystu upp hiS gamla keisara-
dæmi. Ungverjaland og Tékko-
slovakia uröu sjálfstæS ríki. Rúmen-
ia, Jugoslavia og Italía fengu stór
landsvæöi. Austuriska lýSveldið
nýja er aSeins smáríki — héraSiS í
kringum Vín. ÞaS er nokkru minna
en Island og ibúarnir aöeins rúml. 6
miljónir. Þeir eru flestir þýzkir.
ÞriSjungur þeirra býr í höfuöborg-
inni Vin.
Þaö kom brátt í ljós, aS hiö nýja
ríki átti erfitt meS aS standa á eig-
in fótum. Höfuöborgin varS því
ofviöa, landrýmiö of lítiö. Fjárhags-
kreppa og sikortur ætlaSi að kyrkja
þjóöina. ÞjóSbandalagiö varö aö
rétta henni hjálparhönd. Hingaö
til lands hafa borist margar og ó-
fagrar sögur af .hörmungunum í
“White Seal”
It is the Malt
It is the Hops.
langbezti bjórinn
KIEWEL
Talsími 81 178 og 81 179
Vin. En eitthvaö hafa ástæSur
þjóöarinnar batnað síöustu árin.
En Þjóöverjarnir i Austurriki
hafa stór áform í huga. Þeir beina
augum sínum til frænda sinna og
vopnabræðra í noröri. Þeir vilja
sameinast Þýzkalandi. Og Þjóö-
verjar sjálfir vilja igjarnan veita
frændum sínum í Austurríki viö-
töku. Þeim finst þaS eölilegt og
réttmætt að allir þýzkumælandi menn
séu ein þjóö undir einni stjórn.
Til þess að raska ákvæðum friö-
arsamninganna um stööu Þýzkalands
og Austurrikis þarf samþykki þjóSa-
bandalagsins. En nágrannar ÞjóS-
verja bæði að austan og vestan,
Frakkar og Tékko-Slovakar, standa
í móti sameiningunni. I Tékko-
Slovakíu búa nú 3 milj. Þjóðverja.
Öttast Tékkar, að þeir muni ókyrr-
ast, er þeir sjá frændur sína taka
höndum saman. Eftir forsætisráö-
herranum í Tékko-Slovakíu eru höfð
þau ummæfi, aS ófriöur myndi óhjá-
kvæmilegur, ef sameiningin tækist.
Samtök þýzku ríkjanna hafa í
margar aldir veriö Frökkum mikiö
áhyggjuefni. Þýzka þjóðin er 30.
miljónum fjölmennari en sú franska.
Þvx telja Frakkar sér standa hættu
af sameiningu hennar. A Versala-
fundinum stungi þeir upp á því að
stofnað vröi kaþólskt ríkjasamband
við Dóná. Bæjaraland heföi þá ver-
iö skilið frá Þýzkalandi og þýzku
þjóöinni skift í tvö ríki eftir trúar-
brögöum. IÞessi tillaga náSi eigi
fram aS ganga. ÞaS var látiS
nægja að einangra Asuturríki. En
hitt tóku friösemjendurnir í Versöl-
um ekki meö í reikninginn, aö Aust-
urríki myndi hvorki geta eöa vilja
vera sjálfstætt ríki.
Sameiningin myndi fullkomna þaö
verk, sem nú hefir veriS unniö aö
á aöra öld, aði flytja þungamiöju
þýzka ríkisins til noröurs. Berlín
vrði þá aö fullu arftaki hinnar
fornu Vínar.borgar. Þýzkaland
yröi þá nágrannaríki Italíu og Jugo-
Slavíu. Enginn veit, hverjar afleiö-
ingar þaö myndi hafa.
Ensk ibilöö virðast hliÖholl sa/m-
einingunni. Þykir þeim sýnt, að
eigi veröi spyrnt gegn sameiginlég-
um vilja beggja hlutaðeigandi ríkja
i þessu máli. Þess verður aö vænta,
aö Norðurálfuþjóöirnar gleymi nú
eigi í fyrsta sinn, er á reynir, sinum
góöu áformum um aö fella niður
vopnaburö.
—Timinn.
----------x----------
Björn Árnason
og einlægur vinur.
Hann kvæntist aldrei, og alltaf frá
því ég fyrst þekti til hans liföi hann
einbúalífi á hinu litla og faglega
heimili sínu á Point Roberts, og þar
dó hann, eins og aÖ framan er sagt,
mánudaginn þann 27. s. 1. m. Hann
stundaði vinnu sína, eins og vant
var, laugardaginn næsta á undan T>g
enginn vissi til að hann væri neitt
veikur. Hann hafði jafnvel orö á
því þaS kveld hvaö vel sér liSi. En
er hann kom ekki til vinnu sinnár á
mánudaginn var fariS að grenslast
eftir hvernig á því stæSi, og fanst
hann þá örendur í rúmi sínu, en þó
alklæddur. Haföi auösjáanlega
lagt sig fyrir til aö hvíla síg litla
stund, en aldrei risið á fætur aftur.
Eg kyntist Birni sál. Arnasyni
þegar ég kom hingað vestur fyrir
19 árum. Eftir það áttum viö oft
samleið og unnum meira og minna
saman í nokkur ár. Verkamaður
var hann ágætur og mjög gott að
vinna meö honum. Gegnum alla
Dkkar viðlqynningu var Björn sáj
alltaf jafn alúölegur í mínn garð.
Eg sá hann hann aldrei öðruvísi í
einn tíma eSa annan. Því á ég nú
viö fráfall hans einum góövini færri
hér. En við þökkum öll samleið
þá, sem viö áttum með -honum, og
biðju-m friö guðs og blessun að fylgja
honum handan viö haf dauðans á
landi eilífðarinnar.
Kolbeinn Sæmnndsson.
----------x----------
Island
Reykjavík 28. júli
Halldór Júlíusson sýslumaður er ný-
kominn hingað til bæjarins. —Hnífs-
dalsmálinu er enn eigi lokið. Gögn
þau, viðvíkjandi fölsuninni,, sem
sem send voru til Scotland Yard í
seinna sinn eru ókomin. En þeirra
er von innan skamms.
Sigtryggur Bergsson
ráðsmaður í Tungu andaðist í Landa
kotsspitala í gærmorgun, 38 ára að
aidri, fæddur á Þórbrandsstöðum í
Húnavatnssýslu 5. okt. 1891. Hann
var um nokkur ár hjá Berendsen
kaupmanni á Skagaströnd, en flutt-
ist eftir þaö suður til Engeyjar. Þar
kvæntist hann 27. september 1919
Helgu dóttur Brynjólfs í Engey.
Voriö 1920 fluttust þau aö Tungu
og tók Sigtryggur þar viS ráös-
mannsstörfum fyrir Dýraverndunar-
félajgið, og annaöist þau upp frá þvi
til dauöadags.
Þann 27. Agúst siðastliöinn and-
aSist á heimili sínu á Point Roberts,
Wash., Björn Arnason. Hann var
fæddur í febrúarmánuði 1868 á Sig-
ríðarstöðum í Vesturhópi í Húna-
vatnssýslu á Islandi. Foreldrar
hans voru þau Arni Arason og Mar-
sebil Jónsdóttir, sem þar bjuggu.
Hjá foreldrum sinum ólst hann upp
til sjö ára aldurs; fór þá til föður-
systur sinnar og var þar fram undir
tvítugsaldur. Þá fluttist hann til
Jóns Skúlasonar á Söndum í Mið-
firöi og lærði hjá honum söðlasmíði.
Þar var hann í fjögur 4r- Þaðan
fluttist -hann til Ameríku árið 1888.
Er til þessa lands kom var hann
fyrst um stuttan tíma í North Dak-
óta, og svo i Winnipeg til 1891.
Þá skrapp hann vestur á Kyrrahafs-
strönd og var nokkura mánuöi i
Victoria, B. C., en hvarf svo austur
til Winnipeg aftur. Fluttist svo
vestur til Point Roberts árið 1900,
settist þar að, og átti þar heimili
ávalt siöan. Hann átti því heima
i þvi fámenna bygSarlagi næstum
hel.ming æfi sinnar, eSa tuttugu og
átta af þeim sextíu árum, sem lífs-
skeið hans náöi yfir. Þaö er því
ekki að furða þó tómleiki og sökn-
uSur hreyfi sér í brjóstum þeirra nú,
er allan þann tima hafa veriö nábúar
hans og vinir. En -þaS eru ekki
aðeins þeir, heldur og líka allir hin-
ir, sem um einhvern skemmri tima
kyntust honum og urðu honum sam -
feröa, er sakna hans og horfa meö
trega eftir góðum dreng.
Björn sál. var maöur vel skyn-
samur, en dulur i skapi og fáoröur.
Höfðingi í lund var hann og tryggur
Akureyri 16. ágúst.
Súlan er nú komin hingaö noröur,
til þess aö njósna um sildargöngur
og vera jafnframt til aöstoöar viö
landhelgisgæzlu. Er hún útbúin meö
loftskeytatækjum og sendir upplýs-
ingar um áranigurinn af starfi sínu til
loftskeytastöSvarinnar í Reykjavik
og er þeim siöan útvarpað þaöan.
Ennfrenntr birta landsímastöövarnar
á Siglufirði og Akurel'ri tilkynning-
ar um starf og ferðir flugskipsins, og
eru þær tilkynningar festar upp á al-
mannafæri. Hér á Akureyri geta
menn kynt sér þær á útidyrahurö
landsimastöövarhússins.
—Vísir.
viðinn strax og léttið því
af huganum. BiSiÖ ekki
eftir almenningi, og hinu
&JLLETTCOMPANY ^2.
TORONTO. CAMAOA
GILLETT’S LYE er not-
ag til þess, aö hvo með
og sótbhreinsa saurrenn-
ur og fl., til þess að búa
til yðar eigin þvotta-
sápu. svo margs að tug-
um skiftir. Notvlsi á
hverri könnu.
Við ýms íækifæri
(.Ekki von að vel fari.')
Nefndin æpti af og frá
ekki neinar mútur!
Sjónarvott er vildi fá
viðsjáll “Labba-kútur”—.
Sýnt er málamiðlum þá
muni hafa verið
byrlaus, svo þá setti á
sundurlyndis-skerið.
t
Staðreynd
Ef að deilan er um dal,
Auður ljónshlut tekur—.
þá fer eins og þegar hval
á þjóðar-landeign rekur.
Ef hún snýst um andans-sjóð
ýmsir taka vöndinn—.
þá er AuÖur oftast hljóö
ÖrbirgS lausust höndin.
Tviveðrungur
(Eftir Lögbergslestur)
Þaö var ropi í þetta sinn;—
þó er sýnt að bráðum
muni stj órnarstvrkurinn
standa úr áttum báðum.
A. B.
1 Pokann hans Páhna
Sólarlag
Ægis fangi sýnist sól
Sínum vanga halla.
Skýrt af dranga skóg og hól
Skuggar langir falla.
Sigiing um sólaruppkomu
Seglið þykir sveigja rá
Svona mikiö vindar;
Árdags blikið undir sjá
öldu-kvikið sindrar.
Sveitungi Pálma.
Enn önnur Dalvisa
Maður með “hreinar hendur’
hátt reiðir penna sinn.
I honum enn þá sfendur
Ingólfssjóðs dalurinn.
FORD COKE
ÞAÐ ERU TIL ÓTAL
PIAN0S
En það er yður bezt
að velja þag bezta
Anægjan og hrifningin er hafa má
út úr Piano og eigi verður annars-
staðar fundin, er fuilkomnari við
Heintzman, Weber eöa Gerard-
Heintzman en önnur. Þau eru þjóð
kunn og meö þeim er mælt af
heilum herskara listamanna fyrir
hljómfegurö þeirra og endingu.
Hagsýnir kaupendur kannast við
jafnan borgi sig bezt aS kaupa það
sem vandaðast er. Kaupskilmálar
hentugir.
Heintzman
Weber
Grand-Heintzman
J.J.H.M?LEAN&C0
LTI>,
329 PORTAGE AVE.
^“Elzta hljóðfærabúð í Vesturlandinu’’
jj Capital Coal Co.Ltd.
1
—All Sizes—
Phones: 24512 — 24151
Wholesale and Retail
ALLAN, KILLAM AMcKAY BLDG.
364 Main%treet
THE Best Grade Canadian and American
COAL
Elgin Lump ...................... $12.00
Elgin Stove ..................... $10.50
Elgin Nut........................ $ 9.50
Ford and Solway Coke ............ $15.50
Dominion; Lump .................. $ 7,00
Black Gem Lump .................. $11.00
Black Gem Stove ................. $10.00
WE WANT YOUR ORDER
Þér þurfið að láta hreinsa strompinn hjá yður, áður en
þér farið að nota hitunarvélina!
WOODS COAL COMPANY, LTD.
Pembina við Weatherdon
bjóða yður að gera þetta ókeypis, með því skilyrði að þér
kaupið af þeim eitt eSa f-leiri tonn af kolum, innan sextíu daga
þar frá.
Símið 45262 og vér sendum lögskipaðann sótara.
S K I F T I D
YÐAR FORNFÁLEGU HÚSGÖGNUM
Skiftið óþörfum og úr sér gengnum húsbúnaði upp í
nýjan. Símið eftir matsmanni vorum. Páið hæsta verð
fyrir. Þér getið látið gömlu húsgögnin ganga upp í
þau nýju.
Viðskiftatimi
8:30 a.ai.
til 6 p.m.
Laugardögum
opið til
W. 10 p.m.
SÍMI 86 667
J.A.Banfield
LIMITED
492 Main Street-
Húsgögn
tekin í
skiftum teld i
sérstakri deild
með góðum
kjörurn.
Western Gem Coal
Lump, Stove and Nut Pea
THE
WINNIPEG SUPPLY
& FUEL CO. LTD.
Tel. 876 15 — 214 Ave.Bldg.
Stofnað 1882.
Löggilt 1914.
D.D. Wood& Sons, Ltd.
VICTOR A. WOOD
President
HOWARD WOOD
Treasurer
LIONEL E. WOOD
Seeretary
(Piltarnir sem öllum reyna ati þöknatt)
VERZLA MEÐ:
BYGGINGAREFNI — KOL oj? KOK
BÚA TIL OG SELJA:
SAND-LIME BRICK — CONCRETE TILE
SAND — MOL OG MULID GRJOT
GEFIÐ OSS TÆKIFÆRI
SÍMAR 87,308 — 87,309 — 87,300
Skrifstofa og vei"ksmiðja:
1038 Arlington Str. (milli Ross og Elgin) Winnipeg.
i
i
o
!
I
i
o
!