Heimskringla - 28.07.1944, Side 7
WINNIPEG, 28. JÚNÍ 1944
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
FÁEIN ORÐ UM GRAUT-
ARGERÐ GUÐMUNDAR
FRÁ HÚSEY
Háttvirti ritstjóri Lögbergs:
I blaði þínu sem dagsett er 8
júní birtist grein frá Guðmundi
Jónssyni frá Húsey, sem hann
kallar svar til mín og Sigurðar
Baldvinsonar. Það er talsverður
móður í Guðmundi þegar hann
leggur í þessa herferð og vill
hann sýna, að ódeigur sé hann til
stórræða og ræðst því á tvo í
einu. Það þarf ekki mikinn
mannskap til að fást við mig, en
Sigurður hefir verið talinn
tveggja manna maki og er því
ekki hægt að bera karli áræðis-
leysi á brýn.
Eg skal nú reyna að hræra í
þessum graut Guðmundar að
mínum parti, en Sigurður hirðir
sitt.
Það sem Guðmundur kallar
svar til mín er alls ekkert svar.
I athugasemdum mínum var eg
að leiðrétta þá missögn Guð-
mundar að Halldór Hómer hefð
átt gott í sínu ungdæmi en Guð-
mundur á Gilsársvöllum ilt, sem
var þveröfugt, og við því hróflar
Guðmundur ekki. Eg hélt því
fram að ummælin um ömmu
mína væri ósönn og óverðskuld-
uð, og viðurkennir hann að svo
sé.
Guðmundur segir að eg sé
nokkuð fljótfær í staðhæfingum
mínum. Má það sannast á hon-
um að hver láir sinn brest mest,
því í fljótfærni og dómgreindar-
leysi um hvað er hæfilegt að
birta á prenti á Guðmundur fáa
sína líka.
Guðmundur telur staðhæfing-
ar mínar tortryggilegar og ber
hann Svein Guðmundson fyrir
því. Sérstaklega er það tvent,
sem hann segir að Sveinn hafij
fullyrt: að eg hafi verið sjö ára
þegar eg fór frá fslandi, og að
Þorkell hafi verið vinnumaðurj
hjá föður sínum eftir þann tíma,
sem eg taldi Þorkel hafa dáið.
Með allri virðingu fyrir Sveinij
frænda mínum, ætla eg samt að
halda því fram, að eg viti minnj
aldur betur en hann. Eg var^
átta ára þegar eg kom til þessa
lands og í þessu máli munar það,
miklu, því unglingur á þroska-
skeiði vitkast talsvert hvert árið
sem yfir hann líður. Ekki veit1
eg hvernig minnisgáfu Guð-
mundar er varið, en flestum hefi
j
eg heyrt bera saman um það, að
æskuminningar séu mönnum
mun skýrari en ýmislegt sem
fyrir mann ber síðar á lífsleið-
inni. Og svo er það með mig.
Eg man vel eftir þessari um-
ræddu þrennigu, málróm þeirra,
ásýnd og kækjum og þó að þeir
félagar geri lítið úr minnisgáfu
minni þá læt eg það mig mjög
litlu skifta. En um síðari stað-j
hæfingu er það að segja, að ef j
Sveinn getur sannað mér hvarj
Þorkell dó, þá mun eg ekki
rengja sögu hans. En þangað til
ætla eg að halda mér við sögu-
sögn föður míns og ömmu.
Guðmundur telur Svein lítið
yngri en Halldór. Ef Halldór
hefði lifað fram á þannan dag,
hefði hann verið 97 ára. Ekki
er mér svo kunnugt um aldur
Sveins, að eg vilji fullyrða um,
en þó grunar mig að láti nær
áratug sem Sveinn er yngri en
Halldór, og finst mér því minni
Sveins ekki ábyggilegra en mitt
á því tilverustigi sem hann hefir neinn sælustaður, enda sleit Heimskringla á Islandi
verið, þegar eg tel að Þorkell hann sig úr þeim faðmlögum Herra Björn Guðmundsson,
hafi dáið. j eins fljótt eins og hann hafði Reynimel 52, Reykjavík, hefir
En ekki rengi eg það, þau mannskap til. En eitt er vist, að
Björg og Þorkell hafi verið ÞeSar hann kendi krankleika
Office Phone
87 293
Res. Phone
72 409
aðalumboð fyrir Heimskringlu á
vinnuhjú hjá Guðmundi fyr á Þess, er síðar varð banamein Islandl- Eru menn beðnrr að
æfi sinni, því fyrstu hjúskaparár^ hans> seldi hann jarðarpart sinn komast í samband við hann, við-
sín, voru þau í Borgarfirði, en 1 skyndi, ásamt öðrum eignum víkjandi áskriftar-gjöldum, og
hvað mörg veit eg ekki. | sínum, og flutti vestur um haf -....... ....... ----------—
Svo tekur nú Guðmundur sig;með Þeim ummælum að ekki
til og fer að safna ýmsum fróð- skyldl vandafólk sitt lenda í
leik um Halldór, og er honum klónum a hreppsnefnd fslands,
mjög ant um að gera hans orð-1 vel er mer kunnugt um heim-
stír svo óvirðulegan sem hann ilishrag °S mannkosti Bakka-
getur. Safnar hann saman ýms-j fólks’ . , ef Guðmundur vill
um sögnum og telur hann því trekari skýringu, getur hann lit-
hafa verið trúað, að hann kfi ið 1 Smælinga Einars Kvarans.
verið umskiftingur og að síðustui Þar er smasaSa sem hann kallar
að hann hafi verið systkinabarn Eyrirgefning °S er Þar dregin
ef eg skil mælt mál. Get eg ekki skýr mynd af husmæðrum þeim
annað séð, en hann sé að bera á. sem hofðu rað þessara utskúfuðu
Björgu ömmu mína, viðbjóðs- smælingía 1 hendi ser-
legan glæp, sem í þá daga vari Guðmundi finst iíklega að eg
hegnt með lífláti, og má með hafi nu haett gráu ofan á svart
sanni segja, að engum steini láti með þessari hugleiðingu um
Guðmundur óvelt til að svívirða' Bakkafólk, en eg ætla í fullri al-
Björgu; hvort það er fólska eðaj vöru að benda honum á að það er
flónska, sem veldur þessari ílsku: sitt hvað, að segja sannleikann
í hennar garð, munar minstu. j eða fara með ósannindi. Sann-
Ekki vill Guðmundur heyra,leikurinn er réttiátur dómur á
það að Halldór hafi verið góðurj hegðan manna, og lítist sakborn-
ferðamaður. Segir hann að á ing illa a sjálfan sig þegar hann
slíkum mönnum hafi ekki verið sér sjálfan sig í ljósi sannleikans,
einnig allir þeir sem gerast vilja
kaupendur hennar, hvar sem er
á landinu.
Hr. Guðmundsson er gjaldkeri
hjá Grænmetisverzlun ríkisins,
og þessvegna mjög handhægt
fyrir borgarbúa að hitta hann
að máli.
Professional and Business
■ Directory - -
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hottrs :
12—1
4 p.lc.—6 p.m.
AND BY APPOINTMENT
Dr. S. J. Jóhannesson
215 RUBY ST.
Beint suður af Banning
Talsimi 30 377
Viðtalstíml kl. 3—5 e.h.
nein þörf. Segist hann aldrei
hafa heyrt að hann væri góður
göngumaður, en játar þó að hann
hafi verið fótléttur en sjálfsagt :
má hann sjálfs síns hegðan um
það kenna að myndin leit ekki
eins vel út í augum annara eins
og hann hefði vilja. Það er gam-
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
Á ISLANDI
_______Björn Guðmundsson, Reynimel 52
Reýkjavík----------
ICANADA
Antler, Sask........................ K. J. Abrahamson
Árnes, Man........................Sumarliði J. Kárdal
Árborg, Man...........................—G. O. Einarsson
Baldur, Man.....................................Sigtr. Sigvaldason
Beckville, Man.......................Björn Þórðarson
Belmont, Man..............................G. J. Oleson
Brown, Man.........................Thorst. J. Gíslason
Cypress River, Man....................Guðm. Sveinsson
Dafoe, Sask.............................S. S. Anderson
Ebor, Man...........................K. J. Abrahamson
EUros, Sask....................Mrs. J. H. Goodmundson
Eriksdale, Man...................... Ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask.................... Rósm. Árnason
Foam Lake, Sask........................Rósm. Árnason
Gimli, Man.............................-K. Kjernested
Geysir, Man...........................Tím. Böðvarsson
Glenboro, Man.............................G. J. Oleson
Hayland, Man.........................Sig. B. Helgason
Hecla, Man...........................Jóhann K. Johuson
Hnausa, Man...................-*.-.....Gestur S. Vídal
Innisfail, Alta................................Ófeigur Sigurðsson
Kandahar, Sask..........................S. S. Anderson
Keewatin, Ont........................Bjarni Sveinssor.
Langruth, Man..........................Böðvar Jónsson
Leslie, Sask.........................Tb. Guðmundsson
Lundar, Man................................D. J. Líndal
Markerville, Alta............ „...ófeigur Sigurðsson
Mozart, Sask............................S. S. Anderson
Narrows, Man........................... S. Sigfússon
Oak Point, Man.......................Mrs. L. S. Taylor
Oakview, Man........................... S. Sigfússon
’ Otto, Man......................... Hjörtur Josephson
Piney, Man.............................. S. V. Eyford
Red Deer, Alta.....................Ófeigur Sigurðsson
Riverton, Man........................Einar A. Johnson
Reykjavík, Man.........................Ingim. Ólafsson
Selkirk, Man........................-..S. E. Davidson
Silver Bay, Man..............-.........Hallur Hallson
Sinolair, Man.....................—-K. J. Abrahamson
Steep Rock, Man—........................Fred Snædal
Stony Hill, Man.........................Björn Hördal
Tantallon, Sask.....-................~Árni S. Árnason
Thornhill, Man...:................Thorst. J. Gíslason
Víðir, Man...........................-..Aug. Einarsson
Vancouver, B. C.....................Mrs. Anna Harvey
Wapah, Man............................Ingim. Ólafsson
Winnipegosis, Man...........................S. Oliver
Wynyard, Sask....................-......S. S. Anderson
I BANDARÍKJUNUM
Bantry, N. Dak.........................K J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash................-Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash......................Magnús Thordarson
Grafton, N. Dak......................Mrs. E. Eastman
Ivanhoe, Minn.......................Miss C. V. Dalmann
Milton, N. Dak.......................-..- -S. Goodman
Minneota, Minn.....................Miss C. V. Dalmann
Mountain, N. Dak---------------1------- C. Indriðason
National City, Calif......John S. Laxdal, 736 E. 24th St.
Point Roberts, Wash....................—Asta Norman
Seattle, Wash.......J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Upham, N. Dak...........................E. J. Breiðf jörð
The Viking Press Ltd.
Winnipeg Manitoba
haft stuttar dagsleiðir og hafði( a11 málsháttur, að oft megi satt
eg aldrei staðhæft að hann hefðii kyrt liSSÍ* en sa málsháttur er
haft neina fasta ferðaáætlun. | hættulegur og heimskulegur, því
Ekki vill Guðmundur heyra' yfirhylming er undirrót að
það að hann Halldór hafi verið( mor§u og miklu böli sem annars
veðurglöggur eða hann segisti hefði orðið hjá komist, en að
ekki hafa heyrt talað um það. \hirta ósannar sögur um aðra,
Eftir því á víst fátt að vera raun- j hvort sem Þa® er last eða lof, er
verulegt sem Guðmundur hefirj marklaus heimska. Logið lof
ekki heyrt eða séð, en hann segir ( getur °ft verið þeim sem fyrir
að hann hafi verið ókaflega hug-( Þvi verða, lítið betra en logið
laus þegar kom til fjallaferða,: last> en að iýtum á sak-
hefði slíkt hugleysi sjálfsagtj lausa> 1 hverri mynd sem er> er
bjargað lífi margra sem fyriiv mannorðsþjófnaður, ef um lif-
fljótfærni fóru út í hvað sem var. \ andi mann er að ræða, en nárán,
Eftir dómi Guðmundar er það ÞeSar dauðir eiga hlut að máli;
hugrekki að asnast út í hvað, °S illa íinst mér Guðmundi frá
sem er, en af því Halldór Hómer
átti hlut að máli, telur hann það
bleyðimensku að láta vit og vara-
semi veita sér brautargengi til
heppilegra leiðarloka.
Ekki vill Guðmundur heyra
það, að hreppsnefnd hafi verið í
Borgarfirði á þeim dögum, en
veit þó ekki hvenær núverandi
fyrirkomulag gekk í gildi. Ekki
læt eg það mig neinu máli skifta
hvað hann kallar samkundu þá,
sem réði niðurlögum auðnuleys-
ingja þeirra sem lentu á svelt.
Saman stóð hún af hreppstjóra
og sáttarnefnd. Völdust vana-
lega í þá nefnd prestar og tveir
eða þrír efnabændur; hafði
hreppstjóri aðal framkvæmdar-
valdið en hvenær sem vanda bar
að höndum, var sáttarnefnd
þessi kölluð á vettvang. En yfir-
leitt hygg eg fyrirkomulagið
hafi lítið batnað með hinu nýja
fyrirkomulagi, því rétt eftir síð-
ustu aldamót murkuðu kotungs
hjón ein, lífið úr sveitalim og
komu aðeins prestur og hrepp-
stjóri við þá sögu sér til lítillar
sæmdar. Er því ekki furða þó
Guðmundur tali með kaldhæðni
um andúð mína gagnvart þeim
sem áttu að gæta þessara óham-
ingjusömu systkina sinna.
Svo dregur Guðmundur tvo
menn inn í þetta mál, sem mér
höfðu ekki til hugar komið. —
Kemur hann með þá einkenni-
legu kæru á hendur mér að eg
hafi svívirt þá ekki síður en
hann ömmu mína; þá rökfræði
læt eg Guðmundi eftir að fást
við, Að sá sé jafn sekur sem
hvorki hugsar eða segir setningu,
eins og hinn sem birtir á prenti
mannskemmandi ásökun. En
fyrst Guðmundur fór að minnast
þessara manna skal eg nefna
annan þeirra. Þegar faðir minn,
átta ára gamall, kom til Borgar-
fjarðar, var hann settur niður
hjá Abraham á Bakka, tók hann
tafarlaust við smalamensku. —
Ekki var föður mínum illa við
Abraham, en kaldan hug bar
hann til kvenþjóðarinnar á því
heimili og ekki reyndist föður
mínum sá Abrahams faðmur
Húsey sæma að ganga á mála
með þeim óþjóðalýð, því eg veit
að Guðmundur er drengur góð-
ur, þó stundum komi yfir hann sá
andlegi annmarki eins og hinn
sæla Pál postula, að það illa sem
hann vill ekki gera það gerir
hann.
Þetta er orðið mikið lengra
mál en eg ætlaði í fyrstu, en áður
en eg hætti, ætla eg að láta Guð-
mund vita, að skoðun mín á
þessu máli er hin sama og hún
var, þrátt fyrir svar hans.
Að eg held því fram, að Björg
amma mín hafi verið heiðarleg
kona, sæmilega vel að sér gjör,
en ekki andlegt og líkamlegt ó-
kvendi; að Halldór hafi verið
sæmilega vel að sér gjör, en ver-
ið skotspónn hrakmenskunnar
frá vöggu til grafar; að Guð-
mundur á Gilsárvöllum hafi ver-
ið maður vænn að vallarsýn og
hraustmenni, en afskiftur því
andlega atgerfi sem nauðsynlegt
er til að halda hlut sínum í lífs-
baráttunni.
Annars get eg ekki séð að
þessi þrenning hefði neitt af
þeim einkennum sem vanalega
er talinn grundvöllur til frásögu
um einkennilegt fólk og þess
vegna alt þetta blaðarugl um
þau ójparft mas.
Virðingarfylst,
Gísli Einarsson
—Riverton, Man. \
Handritið Lorna Doone
ágæt saga, 700 til 800 bls. í
söguformi, til sölu — $100 út í
hönd eða $10 á mánuði.
Jóhannes Eiríksson ;
ÞJÓÐRÆKNISFÉLAG
ÍSLENDINGA
Forseti: Dr. Richard Beck
University Station,
Grand Forks, North Dakota
Allir Islendingar í Ame-
ríku ættu að heyra til
Þ j óðrœknisf élaginu
Ársgjald (þar með fylgir
Tímarit félagsins ókeypis)
$1.00, sendist fjármálarit-
ara Guðmann Levy, 251
Furby St., Winnipeg, Man.
DR. S. ZEAVIN
Physician <5> Surgeon
504 BOYD BLDG. - Phone 22 616
Office hrsú 2—6 p.m.
Res. 896 Garfield St., Ph. 34 407
J. J. Swanson & Co. Ltd.
REÁLTORS
Rental, Insurance and Financial
Agents
Sími: 26 821
308 AVENXJE BLDG.—Winnlpeg
THE WATCH SHOP
CARL K. THORLAKSON
Dlamond and Wedding Rings
Agent for Bulova VÍfaÆcbe*
Uarriage Licenses Issued
699 SARGENT AVE
SUNNYSIDE BARBER
& BEAUTY SHOP
Hárskurðar og rakara stofa.
Snyrtingar salur fyrir kvenfólk.
Ábyggileg og greið viðskifti.
Sími 25 566
875 SARGENT Ave., Winnipeg
Clifford Oshanek, eigandi
H. HALDORSON
BUILDER
23 Music and Arts Building
Broadway and Hargrave
Phone 21455
Winnipeg, Canada
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. Page, Managing Director
Wholesale Distributors of
Fresh and Frozen Fish '
311 CHAMBERS ST.
Office Phone 86 651
Res. Phone 73 917
ÁSGEIRSON’S PAINTS
AND WALL PAPER
698 SARGENT AVENUE
Winnipeg, Man.
Telephone 34 322
Frá
vini
DR. A. V. JOHNSON
DENTIST
506 Somerset Bldg.
Office 88 124 Res. 202 398
LIST YOUR PROPERTY
FOR SALE WITH
Home Securities Ltd.
REALTORS
468 Main St., Winnipeg
Leo E. Johnson, A.I.I.A., Mgr.
Phones: Bus. 23 377—Res. 39 433
ANDREWS, ANDREWS,
THORVALDSON &
EGGERTSON
Lögfrœðingar
Bank of Nova Scotia Bldg
Portage og Garry St.
Simi 98 291
DRS. H. R. and H. W.
TWEED
Tannlsknar
★
406 TORONTO GEN. TRUSTS
y\ , O vj IV V J
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 26 545
WINNIPEG
H. J. PALMASON & Co.
Chartered Accountants
1103 McARTHUR BLDG.
Phone 96 010
Rovatzos Floral Shop
253 Notre Dame Ave., Phone 27 939
Fresh Cut Plowers Daily.
Planits ln Season
We speciaUze in Wedding & Concert
Bouquets & Funerol Designs
Icelandic spoken
A. S. BARDAL
aelur likkistm- og annast um útfar-
lr. Allur útbúnaður sá besti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarOa og legsteina.
843 SHERBROOKE ST.
Phone 36 607 WINNIPEO
Union Loan & Investment
COMPANY
Rental, Insurance and Financial
Agents
Sími 23 631
510 Toronto General Trusts Bldg.
GUNDRY-PYMORE Ltd.
British Quality - Fish Netting
60 Victoria St., Winnipeg, Man.
Phone 98 211
Manager: T. R. THORVALDSON
Your Patronage Will Be
Appreciated
Halldór Sigurðsson
General Contractor
★
594 Alverstone St., Winnipeg
Simi 33 038
A. SAEDAL
PAINTER & DECORATOR
*
Phone 29 654
•*:
696 Simcoe St., Winnipeg
%
fJORNSON S
►KSTOREJ
r
702 Sargent Ave., Winnipeg, Man.