Alþýðublaðið - 24.06.1960, Blaðsíða 4

Alþýðublaðið - 24.06.1960, Blaðsíða 4
; EKKI íyrir alls löngu kom Macmillan forsætisráðherra ÍBreta til Suður-Afríku og ferð aðist þá meðal annars um vín- ræktarhéruðin í Höfðanýlend- unni. Tók hann þá eftir svörtu •verkamönnunum, sem týndu vínber undir gæzlu vopnaðra varða? Yelti hann fyrir sér kjörum iþessara rauðkiæddu imnnna? Hver veit raunveru- fega um fjölda þeirra fanga, sem vinna að vínyrkjunni í Suður-Afríku. flverjir vita um ihve auðvett það er fyrir jarð- eigendur að gerast fangaverð-- ír vegna framtaks félags þess, MYRNA BLUMBERG er fréttaritari Daily Herald í Suður-Afríku. Hún situr nú í fangelsi í því landi kynþáttamisréttisins og hér fer á eftir ein af greinum þeim, sem olli því að hún var fangelsuð. Greinin fjallar um nauðungarvinnukerfið í Suður-Afríku og hvernig einstaklingar byggja fangelsi, sem yfirvöldin sjá svo um að fylla af blökkumönnum, sem vinna síðan fyrir lágmarks- laun á bændabýlum og við vínyrkju. Kjallaravín teem ber heitið Farmes Prison Cooperative Societies? í Höfðanýlendunni eru tíu aauðungarvinnubúðir, í Trans- vaal þrettán og í Oraníufrírík- inu tvær, og fangarnir þar vinna allir að landbúnaöar- störfum. Rkisstarfsmaður í Paarl OTgði nýlega við jarðeiganda, sem ég þekki’, að „vínyrkja væri óhugsandi án nauðungar- vinnu“. Hvernig er mögulegt að byggja fangelsi ,sem sér bænd mn fyrir vinnuafli? Nokkrir landeigendur slá sér saman og byggja fangelsi á eigin kostnað. Það kostar milli 20.000 og 75.000 sterlingspund. Síðan sjá yfirvöldin um að fylla fangelsin af föngum. — Þeir negrar, sem dæmdir eru til stuttrar fangelsisvistar fyr ir smáyfirsjónir eins og að gleyma vegabréfunum sínum, eða fyrir að vera að heiman án leyíís, eru settir þangað. —• Þei’r eru sem sagt dæmdir sam 'kvæmt lögum, sem aðeins gilda fyrir blökkumenn. Snemma morguns dag Sivern, koma bændurnir á vörubílum og sækja fangana. Ef þeir leggja til verðina borga þeir einn shilling og níu pence .... á dag fyrir fangana en tvo shillinga ef verðirnir eru kost •aðir af ríkinu. Fangarnir vinna venjulega til klukkan fimm dagléga og íifa á venjulegu fangafæði, maísgraut, græn- meti og fá þeir kjöt þrisvar í viku. Ríkið borgar matinn og starfsfólki fangelsisins en land eigendurnir borga rafmagn og viðhald húsa. Það er greinilegt að þetta borgar sig. í skýrslu, sem birt- ist í dagblaðinu Tiines í Höfða borg 27. maí, 1959 stendur: — „Landeigendur geta nú í fyrsta sinn notfært sér 'hið nýja og glæsilega fangelsi hér. Tala fanganna er nú 170 og þessi aukni fjöldi verður til þess að binda endi á þann skprt á vinnukrafti, sem ríkt hefur. — NauðungarVinnan verður margfalt ódýrari þar eð bændur þurfa aðeins að greiða tvo shillinga á dag í stað 6-8, sem áður var“. Þetta nauðungarvinnukerfi var fundið upp af núverandi yfirmanni fangelsismála Suð- ur-Afríku, W. C. Hoal. Hann átti upptökin að því, að iand- eigendur reistu sjálfir fangels- in og fengju í staðinn ódýran yinnukraft. Árið 1889 hafði stjórnin í Höfðanýlendunni tekið upp nauðungarvinnu, en venja var sú að einn og einn bóndi fékk fanga til vinnu. 1948-49 var öllum þessum fangelsum lok- að. 'Nú breiðast þau eins og far- sótt um landið, Swart lands- stjóri styður kerfið eftir föng- um. Hann lét svo um mælt 1952, að nauðungarvinnukerf- ið v-æri „efti'rlætisbarn“ sitt, sem hann byggist við miklu af. 1957 sagði hann, að það væri ekki aðeins að kerfið sæi Ibændum fyrir vinnuafli, held- ur sparaði það ríkinu stórfé, og fangarnir hlytu dýrmæta „betrunmbætingu11. En hvers- vegna þurfa bændur þessa fangavinnu ef allt er í bezta lagi og hvernig á að „betra“ menn, sem gleyma vegaforéf- inu sínu og foljóta þriggja mánaða dóm fyrir? Þær nauðungarvinnúbúðir, sem ég hefi' séð, eru þröngar, ljótar og andstyggilegar. ■— Vinnuskilyrðin eru mest kom- in undir fangavörðunum. Aug Ijóst er að margir fangar vilja foeidur vera í þessum búðum en hinum yfirfullu fangelsum í borgunum. En hve margj’r af þeim eiga yfirleitt foeima í fangelsi? Landeigendur og bændur, sem ekki hafa framtak 1 sér til að búa þannig, að þei'r geti fengið eðlilegan vinnukraft eru mjög ákafir í byggingar nauðungarvinnujangelsa. Sem betur fer fyrir þá, er dag hvern að finna fjölmarga ’blökkumenn ,sem gleyma vega foréfinu sínu heima og hægt er ■að dæma í fangelsi og landbún aðarvinnu fyrir lágmarkslaun. Ekkert nema kaupbann á þeim vörum, sem ríki er lifir á þrælavinnu,, getur haft ein- hver áhrif í þá átt, að afnema þetta hroðalega kerfi. NÚ HEFUR rignt léngi og fólk er byrjað að þreytast á a?8 tala um veðrið, þótt einn kunningi mi'nn segði við mig í gær, að foonum liði eins og hann þyrfti foundrað þúsund króna styrk — af því rigndi. Annað umræðuefni nýtur síaukinna vinsælda. Þegar maður hittir mann á götu nú til dags segi5 kannski annar: • — Hefurðu prófað nýja uppskrift? — Nei', ég er enn með þessa gömíu. . : — Og hvernig gengur? — Það er byrjað að gerjast. — Og þú hefur farið eftir þeirri gömlu? — Ég þorði ekki annað. Þetta eru fjörutíu lítrar og ég vildf ekki’ hætta á neitt. — Mitt er orðið alveg tært. — Þá fer éa að koma í heimsókn. ! — Komdu áður en kettirni’r drekka það frá þér. —- Heíurðu fengið nýja uppskrift? f — Nei. f — Það er verst hvað lítið er af uppskriftum- — Þannig er þetta alltaf. Blöðin eru fúll af skáklþáttum, kventízku, bridgeþáttum og þáttum um íslenzka tungu. Samt fougsar engí'nn fyrir því að nú vantar þátt um brugg í heima- foúsum. ■Síðan kveðjást þeir eftir að foafa staðfest lögmálið: Maðuj? sem á í gerjun sýpur hjá þeim sem á það tært. Þannig fojálp- ar kjallaravínið upp á sáHna, þegar rignir og þegar brenni- vínið er komið upp í 170 krónur. Þess vegna drekkum við KEFLAVÍKURGANGAN var snjöll nýbreytni í áróðrinuna fyrir brottför hersins og ekki ástæða til að æsa si'g upp í póli- tíska reiði út af göngu, sem menn úr öllum flokkum gætil samvizku sinnar vegna ástundað jafnvel í rigningu. Nú mættu menn úr öHum flokkum hefja áróður fyrir sterku öli. Það væri til dæmis foægt að ganga upp að Gvendarbrunnum. Þeir sem tækju að sér forustuna um gönguna þyrftu að vitna £ svo sem vikutíma á undan í bjóifolöðum undir slagorðinu: 'Þess vegna drekkum við. I.G.Þ. 24. júní 1980 — Alþýðublaðið

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.