Lögberg - 08.07.1891, Side 2
2
LÖGBERG, MIÐYIKUDAGINN 8. JÖLI 1891
SJÖUNDA ÁRSÞING
liins erang. lúterska kirkjufjelags
íslendin<ra í Yesturheimi.
8. FUNDUR
settur 22. júní, kl. 2 e. h. Gjörða-
bók lesin upp og sampykkt.
E. H. Bergman lagði fram
eptirfylgjandi endurskoðaðan reikn-
ing kirkjufjelagsins.
REIKNINGUR.
HiS ev. liít. kirkjuf. fsl. í Vesturhcimi
i reikningi við Á. FriSriksson, f)eh.
Túní 27. 1890. í sjóSi hjá fjeh. sam-
kvremt reikningi.... $64,40
Marz 31. ’§1 frá Árnes söfnuði.... 4,00
Júní 18. frá Winnipeg ......l3>85
— - — Gardar söfn. per Rev.
Fr. Bergman...... 15>0H
— - — pingvalla sf. p. F.J.B. 2,00
— . — Fjalla söfn. per F.J;B. 1,50
— - — Pembina sf. J. Jónsson 4,00
— . — Fríkirkju og Frelsis sf.
til samans B. J.... 12,50
— . —Mountain sf.Th. Halltl. 8,o0
— - — Brieðra sfn, J>. J>orv. 3,00
— - — Selkirk s. Cpt.Bergm. l,5o
— - —Grafton s. Jóh.Gestss. 1,00
— - — Brandon s. Rev.J. B. 1,05
— - — Victoria B.C. S.Mýrd. I,o0
Júní 27. '90 Til Friðst. Sigurðsson fyrir ritfóng 1,20
Júlí 17. Til G.H.Campbell fyrir fars. sr.J.B. frá Hali- fax tll Winnipeg.... 12,0O
Júní 3O. til S. Bcrgm. f. 5 sálmab. sendar R. R. Utha 5,28
— i7. — W. H. Paulson fyrir auka nr. „Sam.“ 38,00
Mismunur 76,32
132,80 132,80
Mismunur $ 76,32
Frá pingvalla s. Th. Paulson 4,00
— ViSines s. K. Abrahamss. 1,00
I sjóði $81,32
Við undirskrifaðir höfum yfir-
farið ofanskrifaðan reikning og fylgi-
skjöl pau, er honum tilheyra, og
gefum hjer með pá sk/rslu, að
að reikningurinn er rjettur í öllum
greinum.
Winnipeg, 22. júní ’91.
Sigtr. Jónasson, E. H. Bergman.
Reikningurinn sampykktur.
G. H. Gunnlaugsson skjfrði frú,
að Brandonsöfnuður óskaði að kirkju-
pingstíminn sje færður á einhvern
af vetramánuðunum januar, febrúar
eða marz. Mældi fram með peirri
ósk, vegna pess að í Brandon væri
mikil vinna um ping tímann, og pyí
örðugt að senda menn um petta
leyti, svo örðugt, að pað geti orðið
til pess að söfnuðurinn verði að fara
úr kirkjufjelaginu, sem liggi bein-
ast við, ef söfnuðinum verði ómögu-
legt að senda menn á kirkjuping.
Gerði tillögu um pessa breytingu.
Tillagan st. af E. H. Bergman.
iSveinn Sölvason: petta mál lief-
ur pegar verið rætt, og niðurstaðan
hefur orðið sú, að ekki sje mögu-
legt að færa pingtímann. Vildi
hafa umræður stuttar.
G. E. Guniúaugsson bað um á-
stæður gegn sinní tillögu.
W. H. Paulson. Niðurstaðan
hefur orðin hjá fyrri pingum sú, að
ef pingið yrði haldið á vetrum,
yrði pað ávallt að vera í Winni-
peg, og með pví væru söfnuðir úti
um land sviptir miklu af pví gagni,
sem kirkjupinginu fyjgdi.
/Sjera Hafst. Pjetursson sýndi
fram á að kirkjupingið gæti ekki
gengið inn á petta. N/-íslending-
ar hefðu beðið um petta áður, en
peim hefði verið synjað um pað.
G. E. Gunnlaugsson nælti
aptur fram með sinni tillögu, en
vildi ekki halda henni fast fram
gegn vilja pingsins. Samp. að um-
ræðum sje lokið. Uppástungan
felld.
G. S. Sigurðsson lagði fram
svohljóðandi sk/rslu endurskoðunar-
rnanna „Sameiningar“-reikninganna:
SAMEININGIN.
Jafna Sarreikningur.
, Utgj. Tekj.
Skuld við P. S. Dárdal 105,16
Útborgað yfir árið 763,85
Peningar hjá fjehirði 8,60
Bergað fjeh. fyrir blaðið I—IV.ág 275,35
— — — — V. 4o9, iO
— — — — VI. 88,oO
Skuld P. S. Bárdals færð til jafn. 1o5,i6
$ 877,61 877,61
Óborgaðar skuldir:
P. S. Bárdal lo5,16
Útistandandi skuldir:
fyrir I—IV árg. 56o,oo
„ V. 3<-0,oo
Mismunur 754,84
$860,0o-86o,oo
Við undirskrifaðir, sem kosnir
vorum til að endurskoða reikninga
Sameiningarinnar, höfum yfirvegað
alla reikningana með pví að ganga
nákvæmlega í gegnum allar bæltur
lijá reikningshaldara par að lútandi,
og yfirvegað alla hans reiknings
færslu, og finnum alls ekkert par
út á að setja; par á móti finnum
við ástæðu til að votta honum pakk-
læti fyrir vandvirknislega og ná-
kvæma bólífærslu.
H. Hermann, G. S. Sigurðsson.
Skyrslan sampykkt.
G. S. iSigurðsson lagði fram
endurskoðað álit prestleysisnefndar-
innar. Svohljóðandi nefndarálit sam-
pykkt.
Á L I T
Prestleysis-nefndarinnar.
Herra forseti.
Nefnd sú, sem kosin var til
að íhuga prestleysismál safnaðanna,
hefur komist að pessari niðurstöðu:
Að aldrei hafi verið pörf á
fleiri prestum en einmitt nú, par
sem hvorugur peirra presta, setn
von var á frá íslandi árið sem leið,
hafa komið hingað, og par sem
einn af prestum kirkjufjeligsins hef-
ur tjfnst úr pví; en par sem til-
raunir um að fá presta frá íslandi
liafa haft svo lítinn árangur að und-
anförnu, pá sjer nefndin ekki ástæðu
til að gerðar sjeu neinar sjerstakar
tilraunir til að fá presta paðan, aðrar
en pær, að pingið feli forseta kirkju-
fjelagsins að hafa brjefaviðskipti við
vnerka guðfræðinga á íslandi um
pað mál og að taka á móii til-
boðum peirra presta eða prestsefna,
er kynnu að bjóða sig, og að gera
allar ráðstafanir slíku viðvíkjandi.
Að öðru leyti álítur nefndin pað
rjettast að bíða með prestaútveg-
anir par til hinir ungu íslend-
ingar, sem pegar eru á leiðinni til
að gjörast prestar, hafa lokið
námi sínu, og mun pá smátt og
smátt bætast úr brjfnustu nauðsyn
safnaðanna. !>angað til álítur nefnd-
in mjög nauðsynlegt, að kirkju-
fjelagið annist um að peir söfnuð-
ir, sem nú eru prestlausir, fái dá-
litla prestpjónustu frá prestuin kirkju-
fjelagsins, eptir pví sem kringum-
stæður peirra og safnanna að^ leyfa.
Nefndin álítur sjerstaklega pörf á,
að prestar vorir fari við og við til
Nyja íslands til að hjálpa peiin
söfnuðum, sem enn pá standa í
kirkjufjelaginu og til pess að reyna
að jafna pá sundrung, sem nú á
sjer par stað.
Nefndinni virðist enn fremur
heppilegt, að kirkjufjelagið fái pá
ungu íslenzku guðfræðisnemendur,
sem töluvert eru komnir áleiðis með
nám sitt, í sína pjÓnustu, til pess
að útbreiða guðsorð í liinum ymsu
prestlausu söfnuðum, og jafnvel að
kirkjufjelagið fái góða og trúrækna
leikmenn til að halda uppi sam-
eiginlegum guðsorðalestri og sunnu-
dagaskólum til bráðabyrgða í slíkum
söfnuðum.
G. S. Sigurðsson, B. B. Johnáon,
Thomas Paulson, H. Hermann,
G. E. Gunnlaugsson, B. Jónsson,
Sigtr. Jónasson.
Sameiningarraálið tekið fyrir.
iSjera Hafst. Pjetursaon: Er pað
ekki vilji manna að lialda blaðinu
áfram hvað sem kostar? Því muna
allir svara játandi, pví að pað er
lífsspursmál fyrir kirkjufjelagið.
Aðalörðugleikarnir Jiafa verið van-
skil kaupenda. Mikið hefur síðasta
ár verið gert af „business-manager11
hennar, og hann á mikiar pakkir
skilið fyrir alla pá alúð, sem hann
hefur s^nt í pví starfi. Svo er
stofnun barnablaðs. í fyrra var
sampj'kkt, að koma slíku blaði upp,
ef viss skilyrði yrðu fyrir hendi um
nýjár, en pau skilyrði brugðust pá,
og enn er ómögulegt að fara að
ráðast í að gefa út slíkt blað.
Peninga og vinnukrapta vantar. En
hugmyndin um petta barnablað er
sterk í sumum nj:lenduuuin. Getur
„Sam.“ nokkuð gert til að bæta upp
skort á pví blaði? t>að er vandi
að sameina pað við Sam. pví að
hún er lítil og eklcert af rúminu
má missast frá pví efni, som par
hefur staðið. Hún pyrfti pá að
stækka. En væri pað gert, mundi
pað auka stórum út'oreiðslu hennar.
Ræðumaður vildi að eins benda á
petta, án pess að gera tillögu.
Svo er að ráða fram úr pví, hvern-
ig fjármála forstöðu blaðsins verður
hagað framvegis.
iSjera Er: J. Berqmann pakk-
aði líka business-manager Sam.
Auðvitað liafa ckki skuldir komið
inn eins og æskilegt væri, en slíkt
er líka örðugt verk. Ekki til neins
að ræða lijer fjánnála-forstöðu bJaðs-
ins, heldur eina ráðið að kjósa góða
nefnd og fela henni pað starf. Sjer
ekki mögulegt að stækka blaðið,
pví að pað eigi fullörðugt með nú-
verandi útgjöldum. Það parf að
vinna allt öðruvísi fyrir pví máli
en gert liefur verið; menn verða
að taka pað fyrir líkt og skóla-
málið. Ræðum. hefði farið að grennsl-
ast eptir pví eptir nyjárið, hvernig
blaðið væri haldið syðra, og hefur
komist að peirri niðurstöðu, að pað
megi gera mikið fyrir blaðið. Pað
ar ekki Jítið í pað varið, að Sam.
fái útbreiðslu. Bað er allt annar
andi gagnvart kirkjufjelaginu á peim
heimilum par sem Sam. er lesin og
skilin en annarsstaðar. Taldi víst
að auka mætti kaupendatöluna um
200 á pessu ári. Ræðum. hefði
sjálfur síðan um nýjár fengið undir
40 kaupendur.
Sig. Christop/ierson. Mikið verk
fyrir liöndum að innlieimta fyrir lið-
inn tíma, og sá sem að málinu
hefur unnið fyrirfarandi ár mun
vera bezti maðurinn til að lialda
pví áfram. Hugði mikið unnið við
pað, að blaðið kæmi út tvisvar á
mánuði. Líka pyrftu að vera í pví
meiri kirkjulegar frjettir en að
undanförnu. Blaðið pykir of pungt,
og meira pyrfti að vera í pví af
efni, sem fólki pykir „interesting“.
Ekki er gott að sjá um að allir
lesi blaðið, en að minnsta kosti má
taka málstað pess, pegar á pað er
hallað. Mögulegt mundl vera að
stækka blaðið, enda yrði pað pá
vinsælla. Ekki sanngjarnt að slengja
öllu pví mikla verki upp á ritstjór-
ann, ef blaðið væri stækkað, en
treysti hinum prestunum t.il að ljetta
undir.
Sjera Jón Bjarnason. Fyrst
er að vita, hvort mögulegt er að
gefa ritið út eins og pað er nú.
í>að er fyrst petta ár síðan 1. árið,
að ritstj. var borgað, að borgað hef-
ur verið fyrir nolckurt verk, sem
unnið hefur verið fyrir Sameining-
una. Annars ekki verk pessa pings
að ræða um efni blaðsins, heldur
eigi að fela pað nefnd, sem pingið
trúir. I>að er ekki til neins að
vera að heimta pað og pað, t. d.
frjettir. Vitaskuld ættu að vera í
pví meiri frjettir, en er meiri pörf
á meiri frjettum en pví sem í pví
stendur? Ræðum. hafði skilið svo
sem blaðið ætti að vera inálgagn
kirkjufjelagsius, og sje svo, verði
frjettirnar að víkja, og pannig sjeu
lílca slík blöð rodigeruð lijá öðrum
kirkjufjelögura. Óánægja sje hjá
mörgum um ýmislegt, sem í blað-
inu standi, og pað skildi ræðumað-
urinn. En við pví yrði ekki gert.
Ræðum. hafði fengið ýms brjef frá
mönnum, sem naumast gátu klórað
nafnið sitt, um pað, hvernig blaðið
ætti að vera, en pað væri ekki
hæirt að taka slíkt til greina. Að-
stoð frá sjera Fr. J. Bérgmann hof-
ur verið fjarska mikil. Ekki væri
von á að mikið kæmi inn afgöml-
um skuldum. Agætur maður hefði
verið sendur til N. ísl. í vetur,
maður sem mikið hafði starfað fyrir
blaðið, og ætti rniklar pakkir slcilið,
Of' hann liefði komizt að pví, að
heilir hópar manna par, ætluðu
aldrei að borga. Ekki dygði að
hugsa um að stækka 'Sara. njo um
barnablað. Menn hafa allt af sagt
á kirkjupingum í einu li'jóði, að
peir vildu halda Sam. áfram, en
ekkert ár hefur li?>ið svo, að ekki
hafi einhver kirkjupingsmanna sagt
blaðinu upp. I>að sýndi áhugann
og einlægnina, sem verið hefði. Ef
blaðið væri stærra, mætti hafa í pví
einhverjar leiðbeiningar fyrir ungl-
inga. En pað næði engri átt með-
an blaðið væri svo lítið sem pað
er.
E. H. Bergman: Hvað lengi
sem petta mál er rætt, komumst
við aldrei að annari niðurstöðu en
að kjósa nefnd, og pað ættum við
að gera sem fyrst.
Sigtr. Jónasson: Mjer finnst töluverð-
ur áhugi fyrir að blaðið verði stækk-
að, eða barnablað gefið út. Benti
á að reynandi væri, að bjóða hjer
upp skuldir Sameiningarinnar, pá
sæist hvernig blaðið stendur. Svo
gætu menn sjeð, hvort reynandi væri
að breyta eitthvað til. Gerði til-
lögu um pað. St. af Kr. Abra-
liamssyni.
W. II. Pauhon mælti móti
uppástungunni. Áreiðanlegt að Sam.
getur staðið sig prýðilega ef að
eins kirkjupingsmennirnir vildu gera
eitthvað svipað fyrir blaðið eins og
sjera Fr. Bergman. Allir Sam.-
nefndarmennirnir hafa gert uijög
mikið síðastliðið ár. í N. ísl. hefur
verið borgað 1 loforðum $100, sem
ekki er fært til bókar. Ymsir, sem
hafa látið í ljósi, að peir ætluðu
aldrei að borga, liafa verið strykað-
ir út af kaupendalistunum. Lengi
hefur ekki litið eins vel út með
blaðið eins og nú. Business-man.
hafa verið borgaðir $100, og pó
liefur skuld blaðsins heldur minnk-
að. Skýrði frá hvernig gengið hefði
innköllun út í nýlendunum. Sum-
staðar hafði kostn. við innheimtuna
^rðið meiri en árangurinn.
Jón Björnsson skilur ekkert í
hvað Sam. liefur borgast illa, held-
ur að illa hafi verið unnið að inn-
köllun.
Sjera Jón Hjarnason mælti
með að bjóða upp skuldir Sam.
W. H. Paulson. Se'ji maður
einhverjum pessar skuldir, pá mundi
hann skemma fyrir blaðinu, með
pví að ganga of hart eptir peim,
enda gæti pað ef til vill verið
mótstiiðumaður blaðsins.
E. II. Bergmann liugði að
ekki liefði verið mcining uppástungu-
manns að skuldirnar j'rðu seldar,
pví að pað væri fjarstæða.
Þorn. Þórarinsson benti á, hvort
ekki mætti gefa peim prcmíu, sem
borguðu blaðið að fullu.
Sigtr. Jónasson sagði sjer hefði
verið alvara með uppástunguna, og
hjelt pví fram, að frá business-
sjónarmiði væri mikið vit í henni.
Hitt gæti verið, að menn litu svo
á, að blaðið j'rði að vera lialdið af
mönnum, hvort sem pað væri borg-
að eða ekki.
M. Paulson mælti á móti uppá-
stungunni. Menn væru komnir upp
á að segjast hafa borgað hinum og
öðrum, og ef farið væri að selja
skuldirnar, pá mundi af pví liljót-
ast mikil óánægja og vafningar.
Tillagan um að skuldir Sam.
sjeu boðnar upp felld.
M. Paulsson áleit ekki að hag-
ur Sam. stæði betur en að undan-
anförnu. Skuldirnar eru að eldast,
og pví örðugra að fá pær inn.
Skuldin hefur í raun og veru vaxið
um $29,40. Síðasta ár hefur verið
meira unnið en nokkui. von er til
að verða unnið næsta ár. Lítil von
um að nokkuð komi inn af göml-
um skuldum; gæti skeð með prem-
íum, en valt að byggja á slíkt.
Borganir hafa verið mjög litlar um
síðustu undanfarna tíð, prátt fyrir
framúrskarandi fyrirhöfn W. H.
Paulsons. Þess vegna verðum við
að gera eitthvað nýtt. Vildi benda
á auglýsingar, t. d. á tveimur síð-
ustu bls. í>ær auglýsingar mundu
koma mönnum með öllu úr klip-
unum.
G. E. Gunnlaugsson áleit, að
taka ætti nokkurt tillit til vilja
manna um efni Sameiningarinnar,
pví að víst væri um pað, að hún
gengi illa út. Ræðum. lá mjög
pungt á lijarta, að barnablað gæti
komizt upp.
B. B. Jónsson skildi ekki, hvern-
ig menn gætu verið að tala um
barnablað, meðan hagur Sam. stend-
ur eins og nú. Fyrr en hann hef-
ur batnað, er engin meining 1 að
reyna annað við blaðaútgáfur en
gera hann betri. Ekki veiti af að
beita allri Sam. sem verju gegn
mótstöðumönnum kirkjufjelagsins, og
pví geti par ekki verið meiri frjett-
ir en að undanförnu.
G. S. iSigurðsson bauðst til að
kalla inn gamlar skuldir í íslend-
inga-byggðinni í Minnesota, og ef
aðrir pingmenn gerðu hið sama, pá
mundi mega fá flestar skuldir blaðs-
ins inn.
Upp&stunga Sigtr. Jónassonar,
studd af W. H. Paulson:
Að í útgáfunefnd Sameiningar-
innar fyrir næsta ár sje kosnir
pessir:
sjera Jón Bjarnason, P. S. Bárdal,
sjera Hafst. Pjetursson, sjera Fr. J.
Bergman, Sig. Christopherss, H. Her
mann, og Jóh. Briem; og að pess-
ari nefnd sje gefið fullt vald til
að gjöra hvers konar ráðstafanir, er
peir álíta nauðsynlegar og bestar,
viðvíkjandi útgáfu blaðsins og öllu
fyrirkomulagi að efni, stærð, verði,
reikningshaldi, innköllun o. s. frv.
Uppást. samp.
í>á var tekið fyrir barnahlaðs-
mdlið.
Jón Björnsson stakk upp á, að
barnablaðsmálið sje látið liggja til
næsta kirkjupings.
iSjera /Stgr. Þorláksson sagði, að
ekki hefði verið hugmynd nefndar-
innar, að gefið yrði út sjerstakt
barnablað, pvl slíkt mundi eyðileggja
Sam., heldur að barnablaðið yrði
sett í samband við Sam. Faanst
nauðsynlegt, að ef sunnudagaskól-
arnir ættu að geta prifist, pá pyrftu
peir við styrktar af Sam. t. d. með
ótskýringar á lexíum o, s. frv., par
sem á landi úti vroru menn ekki
svo góðir í ensku, að menn hefðu
íull not af enskum blöðum i pví
efni. Á pann hátt mætti setja
nolckurs konar barnablað í samband
við Sam.
Sjera Jón Bjarnason áleit ekki
óskina um barnablað nijög sterka
enn sem komið væri, par sem hún
að eins hefði komið frá 3 eða 4
söfnuðum í Argj’le, Brandon og
Selkirk. Ef pessir söfnuðir hefðu
verið heitir fyrir málinu, pá liefðu
peir reynt til að gera eitthvað til
pess að fullnægt yrði skilyrði pví,
sem sett var á kirkjupinginu í fj'rra,
pví nl. að Sam. gæti fjárhagslega
borið sig. Eu á slíku hefði lítið
borið, nema í Argyle-söfnuðunum,
sem allt af liefðu staðið vel í skil-
um við Sam. Að öðru leyti væri
hann hlynntur barnablaði, en sæi
ekki, að hægt væri að koma pví
máli til framkvæmda nú sem stæði.
Bendingu sjera Stgr. Þorlákssonar
kraðst hann ekki geta tokið til
greina, pá um skýringu í Sam. á
lexíum lianda sunnudagaskólum, par
sem slíkt mundi taka upp allt of
inikið rúm í Sam.
Sig. Vhristophersson taldi páð
skyldu sína að láta pingið vita, að
áhuginn í Argyle væri brennandi
fyrir barnablaði, en pað væri alls
ekki tilgangurinn að spilla fyrir
Sam. á nokkurn liátt. Lagði til að
útgáfunefnd Sam. væri gefið vald
til að gefa út. barnablað, svo fram-
arlega sem fjá.liagurinn leyfði.
Sjera Hafst. Pjetursson sá ekki
annað fært fjárhagsins vegna, en að
láta barnaðlaðið liggja til næsta
kirkjupings. Menn yrðu að reyna
til að hafa gagn af enskum blöð-
um handa sunnudagaskólunuin.
E. II. Bergman sagði, a.ð ekki
væru lijer nema 8 menn piupji,
sem óskuðu eptir harnablaði og
pessir 3 menn gætu nú skiiið, að
pað væri ómögulegt að koma pví
út næsta ár,
Stungið npp á og stutt, að
gengið væri til atkvæða.
Sampykkt.
(FramU, á 7. bls.).