Lögberg - 19.04.1906, Blaðsíða 2
2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 19. APRÍL 1906
Um heitullondin.
Fyrirlestur haldinn í félaginu
„Fjölni" af
Stgr. Matthíasson.
’ÞaS er fátt, sem mér er kæra^a
aK minnast frá ferðalaginu austur
í Asíu í hitt eS fyrra , en góöviSr-
iö. Strax þegar maSur kemur frá
Atlanzhafi inn um Gíbraltarsund
inn í MiSjarSarhafiS, er sem komi
maSur utan úr kulda inn í hlýja
stofu.en þaSan af hitnar enn meira
þegar kemur suSur í RauSahaf og
Indlandshaf. RauShafiS er heitast
af öllum höfum — einkanlega er
þar heitt á sumrin, svo aS sagt er,
aS hvergi finnist heitara á öllu
jarSríki. Eg var svo heppinn, aö
fara þar um í DesembermánuSi.svo
aS ,þá var þar aö eins þægilegur
sumarhiti — en skipverjar, sem
vanir eru aö fara þar um á sumr
in, sögöu ljótt af hitanum. Svitinn
drýpur þá af manni eins og væri
maSur aS bráöna, og bunar niöur
á fætur, svo þaö bullar í skónum,
eins og þegar maöur hefir vaöiS
upp fyrir skóvarp. Hitinn í sjálf-
um sjónum veröur 36 gr. C. og
þar yfir, eöa, meö öörum oröum,
eins og fullheit kerlaug; en þar er
ekki sem hollast aö baöa sig, því
bannsettir hákarlarnir vaöa uppi
og klippa af manni í einu hendings
kasti hendur og útlimi — ef ekki
sjálfan hausinn. Þaö þarf eigi
annaö en kasta kjötbita i sjóinn,
þá koma óöara margir hákarlar
upp í vatnsskorpuna, og bítast um
bitann. ÞaS er gömul alþýöutrú
hér á landi, aö selirnir séu afkom-
endur Faraós og liösmanna hans,
sem druknuöu í Rauöahafinu. ÞaS
lieföi veriö betur til falliö aö rekja
ættartölu hákarlanna þannig. Þeg-
ar eg fór um Rauöahafiö, var þar
þægilegur sumarhiti og ilvolgur
andvari á austan, sem kom frá
hinum heitu löndum Arabíu. Þar
er mikil auön aö sjá í landi. Vér
sigldum mjög nærri,þegar vér fór-
um eftir Súezskuröinum og fram
hjá Sínaiskaga. Þar er alls staö-
ar eintóm eyöimörk — gulir og
hvítir sandar, hvergi gróöur eöa
grænir hagar — né heldur „bænda
fcýlin þekku“ — sem „bjóöa vina
til“ — hátt und hlíöarbrekku%—
m hvít meö stofuþil." Þarna voru
Israelsmenn aö villast í 40 ár og
gat eg vel skiliö, aS þeim þætti
betra aö sitja viö kjötkatlana í
Egyptalandi. — En blíSviSriö var
cnn þá meira þegar viö komum út
á hafiS og einkum suöur á Ceylon
Singapore á Malakkaskaga. Eg
varö ekki svo frægur aS komast
suöur aö miöjaröarlínu, en Singa-
pore liggur aö eins einar tíu mílur
Jiaöan og hitinn eykst ekkert á
þeim spöJ. Þaö er annars nógu
broslegt, aS fólk, sem hefir lesiö
landafræöi og annars er allvel aö
sér, ímyndar sér aS miöjarSarlínan
sé virkileg lína eöa band, sem ligg-
ur um jöröina. Þetta sagöi kaf-
teinninn mér aö hann heföi oft
rekiö sig á þegar hann sigldi meS
farþegaskipi til Kongo. Einkum
heföu ýmsrar stúlkur beSiö þá um
aö sýna sér línuna. Þeir létu þær
þá sjá í kíki, sem var svo útbúinn
aS innan í honum var spentur þráö
ur ofur þunnur yfir eitt gleriö, en
|>a8 var nóg til þ«ss, aS þær sáu
línuna, og voru glaöar og stoltar
yfir. —
Þar sem er eyjaloft viö miöjarS-
arlínu, eins og á Ceylon og
Singapore, er loftslagiS jafnt áriS
um kring og enginn munur á
sumri og vetri, eöa regntíS og
þurkatíð, sem annars gætir svo
mikils í brunabeltinu á fastlendinu.
MeSalhiti ársins er nálægt 30 gr.
C., þaö er aS segja í forsælu; i
sólarljósinu er hann talsvert meiri,
og inni í .landi getur hitinn i sól-
skininu stigiö upp í 70 gr. C. Á
hverjum degi sólskin, heiöríkja og
bliöa, aö eins viö og viS helliskúrir,
sem koma meö þrumum og elding-
um, þegar minst varir. ÞaS rign-
ir stutta stund, en er sem steypt
væri úr fötu. í svona skúrum
fórum viS stundum úr fötunum á
þilfarinu, og fengum okkur steypi-
baö himinsins, hressandi og þægi-
legt. En einkennilegt var aö sjá í
Singapore, þegar svona helliskúr
kom úr lofti.þá þutu allir Kinverj-
ar, sem voru þar á götunum, og
annars voru berstrípaöir og gátu
þolað aö vökna, sem fætur toguöu
inn í húsin. Eg komst seinna aS,
hvernig á því stendur, aö þeir
foröast svona rigningu. ÞaS er
gömul hjátrú þeirra, aö rigningin
sé stórkostlegt en innilegt faSmlag
himinsins viS jöröina—sem ósæmi-
legt sé aS horfa á.—Þessi hræösla
viö rigninguna hefir stundum kom-
ið þeim aö klandri. T. d. er sagt,
aS Englendingar ynnu eina höfuö-
orustuna í Taiging-uppreistinni
einungis fyrir þá sök,aS þegar bar-
daginn stóö sem hæst, þá fór aS
ngna, en viö þaö lögöu Kinverjar
á flótta til þes saS komast í hlé. —
f heitu löndunum eru húsin ekki
eins vönduö og þar sem kaldara
er. Yfir höfuö má segja, aS alt
fólk búi í hreinum hjöllum. Á
þeim eru engir gluggar, heldur
stórir hlerar, sem má loka á nótt-
unni, en á daginn standa opnir upp í
á gátt. Og á daginn hefst fólk viS
úti á sléttunum og kring um húsin,
þar sem er forsæla undir pálmum,
eða sólþökum; þar situr þaS á
hækjum sér og b ýr til mat eða
stundar atvinnu síná. — Þetta
þótti mér svo undarlegt þegar eg
kom til Kolombo á Ceylon. , Hvar
sem maöur reikaði urn götur bæj-
arins mætti manni sama sjónin —
alt fólkiS úti á sléttunum fyrir
framan húsin, og alt situr á hækj-
um sér eins og apakettir.; svona
sitja Kinverjar lika og jafnvel
Japanar. Sé þeiin boðinn stóll,
dettur þeim ekki í hug aS setjast á
hann eins og vér gerum, meö því
nfl. að tylla okkur niSur á endann,
heldur stíga þeir upp á hann og
setjast svo á hækjur sér. Annað,
sem manni bregöur viö aö sjá,þeg-
ar maöur kemur í heitu löndin, er
auövitaS alt þetta nakta fólk.
Reyndar er þaö ekki alveg nakiö,
því flestalt hefir mittisskýlu og
kvenfólk af heldra tagi — fínni
frökenar bæjarins — hjúpa um sig
þunnum sjölum eöa skikkjum,eink-
um viö hátíöleg tækifæri, en krakk
arnir ganga alveg berstripaSir —
í hæsta lagi meS hring á stóru
tánni. Og mikill er urmullinn af
krökkunum, hvar sem maöur reik-
ar, enda er víst óhætt aö segja, aö
það megi kallast undantekning, ef
uppkomin stúlka ekki eignast barn.
— Þar þykir það mesta vanvirSa
fyrir stúlku að fjölga ekki mann-
kyninu. Aldrei gleymi eg þessum
barnasæg, sem varö á vegi manns
í Ceylon. — Á Ceylon búa Singha-
lesar, sem eru kaffibrúnir á litinn,
en aö vexti og andlitslagi mjög
svipaöir Evrópumönnum. Þeir
eru mjög frítt fólk og snyrtilegir í
ailri framgöngu og hafa karlmenn-
irnir vanalega krúnukamb á höfö-
inu; en bömin eru óumræöilega
falleg, vel vaxin og svipurinn svo
glaSlegur. Hvar sem viö komum
úði og grúSi af krökkunum, sem
voru aö Ieika sér allsber í sólskin-
inu og gljáöi á kroppana eins -og
þeir væru úr bronze. Eg ók um
>orgina og landiS umhverfis í lítilli
kerru, sem ungur Singhali drá á
eftir sér. Svona kerra er kölluö
Richska og er algengt aktygi alls-
staöar í Austurlöndum. Manni
þykir þetta ferSalag heldur kyn-
legt í fyrstu og kynokar sér viö aö
hotta á reiöskjótann ef han fer of
hægt; reyndar er þaö vanalega ó-
þarfi, því hann veit sem er, aS
borgunin veröur þess ríflegri sem
hann hleypur rösklegar, og þess
vegna þýtur hann í loftinu upp og
niöur brekkurnar, sem hann þindar
laus væri, og er þaö þess aödáunar
verðara sem hitinn er steikjandi af
sólinni beint upp yfir höföi manns.
Kroppurinn verður líka Jöörandi í
svita, sem gegnumdrepur mittis-
skýluna og bogar niöur eftir fót-
unum, en þetta þornar fljótt þeg-
ar viS stönzum. Alls staöar feng-
ust ávextir fyrir svo sem ekkert
verö — kókoshnetur, mangó, ban-
anas. Einkum var svalandi í hit-
anum aS drekka mjólkina úr hin-
um hálfþroskuöu kókoshnetum.—
Ef eg ætti aö lýsa bragöinu, væri
þaS—eins og eg get hugsaö mér
kalda kaplamjólk, sem er blönduö
ýmsu ljúffengu kryddi. —
Hvar sem eg fór fram hjá tjörn-
um og vötnum, sást þar mesti grúi
af mönnum og dýrum vera aö baöa
s;g. Þetta nakta fólk getur ekki
stilt sig um aS fá sér baö í hvert
skifti, sem þaö leggur Jeið sína
fram hjá tjörnum eða vatni; fyrir-
höfnin er svo lítil, þegar ekki þarf
annað en aö leysa af sér mittisskýl-
una — og allir eru syndir. Einkum
var gaman að sjá skvampiö í litlu
krökkunum. Eg mintist þess þeg-
ar eg var litill strákur. Á þeim ár-
um heföi eg öfundaö þessa krakka,
sem gátu vaðiö og slarkaö í for og
bleytu allan daginn, án þess aö
þurfa aö væta sokka og buxur og
fá skömm í hattinn um kvöldiö. —
Þegar vér sigldum inn á hafn-
irnar í Port Said, Colombo og Sin-
gapore, komu litlir strákar á móti
okkur á litlum eintrjáningsflekum,
syngjandi og trallandi og réttu út
henduranr til aö snikja peninga.
ViS köstuöum silfurskildingum á
stærö við 10 og 25 eyringa út í
sjóinn til þeirra, en þeir steyptu
sér óöara á eftir og náöu þeim á
augabragöi. Enginn skildingur
tapaðist eöa komst einu sinni til
botns. Strákar voru ekki hræddir
viö hákarlana, sem þó var' nóg af á
þessum svæöum; en þaS er sagt,
aS þeir sækist ekki eins eftir ínó-
Jeitu kroppunum, eins og þeim
hvítu. Og ekki voru þeir heldur
hræddir viö aö lenda á sundinu í
straumiöunni undan skrúfunni —
því þeir voru syndir eins og selir.
Fjöldinn allur af strákum hefir
þetta aö atvinnu og atvinnan gefur
vel af sér. Því aS engir ^eröamenn
sjá i þaö, að henda í sjómn nokkr-
um skildingum handa svona rösk-
um unglingum. En sumir drengj-
anna gera það í hjáverkum sínum;
annars kafa þeir eftir perlum á
mararbotni, — því nóg er af þeim
við suöurstrendur Asíu og einkum
á Ceylon. Framh. á 3. bls.
PLUMBING,
♦ hitalofts- og vatnshituo.
The C. C. Young Co.
71 NENA ST.
’Phone 3669.
ÁbyrgtJ tekin á a?5 verkið sé vel af hendi
leyst.
W, Meech, J. V. Thorlakson,
339 Eigin Ave. ; 662 Langside St’
The WINNIPEG DRAY CO.
FLYTJA HÚSBÚNAÐ OG PIANO’S.
Baggage Transfer, — Verzla me5 alls konar ELDIVIÐ sagaOan
og ósagaðan.
Horninu á ARTIIUR & NOTRE DAME.
MEECH & THO^LAKSON
---eigendur.-----
’Phone 4352. -- WINNIPEG,
KOSTABOÐ
TIL NÝRRA KAUPENDA LOGBBRGS
í
t
1
í
í
1
í
í
(►
(►.
I
4
Nýir kaupendur Lögbergs, sem borga $1.50 fyrir-
fram, fá blaöiö frá byrjun sögunnar Gulleyjan og til
næstu áramóta, og eina—hverja sem þeir kjósa sér—
af sögunum
Sáömennirnir...................50C. virði
Hvíta hersveitin................50C. viröi
Höfuðglæpurinn............... 50C. virSi
Rudloff greifi..................50C. viröi
Lúsía........................ 50C. virði
Svikamylnan ....................50C. viröi
Hefndin.........................45C. viröi
Páll sjóræningi og Gjaldkerinn.. 40C. virSi
RániS...........................30C. virSi
Nýir kaupendur Lögbergs, sem borga $2.00 fyrir
fram, fá blaðiS frá byrjun sögunnar Gulleyjan til 1.
Apríl 1907 og hverjar tvær af sögunum, sem þeir
kjósa sér.
GætiS þess, að í öllum tilfellum veröur full borg-
un að fylgja pöntuninni og hún aö komast í hendur
félagsins því aö kostnaöarlausu.
Eftirspurnin eftir sögum Ltgbergs eykst óöum
og eftir lítinn tíma veröa þær upp gengnar.
Kaupiö því Lögberg nú, á meöan þér eigiö kost
á aö ná í eina eöa tvær sögur fyrir ekkert.
Paningana má senda í registeruöu bréfi, sé ekki
silfur sent; annars er bezt aö kaupa Postal Note.
Þær fást á hverju pósthúsi.
Utonáskrift:
The LÖGBERG PRINTING & PUB. Co.
Box 136 Winnipeg, Man.
“EIMREIÐIN”
FJöIbreyttasta .g skemtllegasta
tfmarltiö á Islenzku. RltgerSlr, sög-
ur, kvϚi myndir. VerC 40c. hvert
heftl. Fœst hjá H. S. Bardal og S.
Bergmann.
The Northern Bank.
Utibúdeildin á horninu á Nena
St. og' William Ave.
Rentur borgaöar af innlögum. Ávísanir
gefnar á fslandsbanka og víösvegar um
heim
Höfuðstóll $2,000,000.
Aöalskrifstofa í Winnipeg,
Sparisjóðsdeildin opin á laugardags-
kvöldum frá kl, 7—9. g
THE CANADIAN BANK
OE COMMERCE.
á hornlnu á Ross og Isabel
Höfuöstóll: $10,000,000.
Varasjóður: $4,500,000.
( SPARISJÓÐSDEILDIN
Innlög $1.09 og þar yflr. Rentur
lagCar viö höfuCst. á sex m&n. frestl.
Víxlar fást á Englandsbanka,
sem eru borganlegír á íslandi.
AÐALSKRIFSTOFA I TORONTO.
Bankastjóri 1 Wlnnlpeg er
Thos. S, Strathalm.
THE DOMINION BANK.
á horninu á Notre Dame og Nena St.
Alls konar bankastörf af hendi
leyst.
Á vísanir seldar á banka á fslandi, Dan-
mörku og í öörum löndum NorSurálfunn-
ar.
GOODALL
— ljósmyndari
aö
610^ Main st. Cor. Logan
ave.
Hér fæst alt sem þarf til þess aö
búa til ljósmyndir, mynda-
gnllstáss og myndarammar.
ORKAK
MORRIS PIANO
Tónnlnn og tllflnnlngln er fram-
leltt á hœrra stlg og meC melrl list
heldur en ánokkru öCru. Þau eru
seld meC göCum kjörum og ábyrgst
um öákveClnn tlma.
þaC ættl aC vera á hverju heimllL
S. L. BARROCLOUGH & CO.,
228 Portage ave., - Winnipeg.
ÓRR.
Shea
Sparisjóösdeildin.
SparisJöCsdeildin tekur viC innlög-
um, frá $1.00 aC upphæC og þar yflr.
Rentur borgaCar tvlsvar á ári, I Júnl
og Desember.
Imperial Bank ofCanada
C Höfuðstóll (subscribed) $4,000,000.
Höfuðstóll (borgaður upp) $3,900,000.
Varasjóður - $3,900,000.
llöfuðstóll (borgaður upp) $3,880,000
Varasjóður . $3,880,000
J. C. Orr,
Plumbing & Heating.
625 WiHiam Ave
Phone 82. Res. 8738.
Algengar rentur borgaCar af öllum
ínnlögum. Avísanir seldar á bank-
ana á Islandi, útborganlegar 1 krón.
útlbú I Wlnnlpeg eru:
ACalskrifstofan á horninu á Maln st.
og Bannatyne Ave.
N. G. LESLIE, bankastj.
NorCurbæJar-delldln, á horninu á
Maln st. og Selkirk ave.
F. P. JARVIS, bankastj.
Thos. H. Johnson,
lslenzkur lögfræClngur og mála-
færslumaCur.
Skrlfstofa:— Room 33 Canada Life
Block, suCaustur horni Portage
avenue og Maln st.
Utanáskrift:—P. O. Box 1364.
Telefön: 423. Winnipeg, Man.
Df.M. halldobsson,
PARK RIVER. N. D. *
•
Er aC hitta á hverjum miCvikudegi
1 Grafton, N.D., frá kl. 5—6 e.m.
H. M. Hannesson,
íslenzkur iögfræðingur og mála-
færslumaður. Skrifstofa: 502
Northern Bank Building, Cor.
Port. Ave. and Fort St.,Winnipeg.
Telefón 2880.
\ i Huitii í) zftiz
! c? /
— því að — 1
* * « r ■
! tiQQu s tíyy yingapappir heldur húaunum heituml og varnar kulda. Skrífið eftir sýnishorn-
• um og verðskrá til
TEES & PERSSE, LTD.
&OBNT8, WINNIPEO.
Stærsta Skandinavaverzlunin í Canada,
Vér óskum eftir viðskiftum vBar. Heildsala Jog smásala á innfluttum, lostætum
roatartegundum. t. d.: norsk K K K og K K K K spiksíld. ansjósur, sardínar, fiskboll-
ur, prímostur, Gautaborgar-bjúgu, gamalostur, rauð-sagó, kartöflumjöl og margskon-
ar grocerie-vönar
The GUSTAFSON-JONES Co. Limited,
325 Logan Ave. 325
Brúknö töt.
Agæt brúkuB föt af beztu teg-
und fást ætfó hjá
Mrs. Shaw,
488 Notre Bame ave., Winnipeg’
Höfuðverkur kemur af óreglu í
maganum og læknast aö eins meö
Chamberlain’s Stomach and Liver
Tablets. Seldar hjá öllum lyfsöl-
««• . . . •