Lögberg - 05.07.1906, Qupperneq 6
6
LÖGBERG, FiMTUDAGlNN 5. JÚLÍ 1906
GULLEYJAN
skáldsaga eftir
ROBERT LOUIS STEVENSON.
„Enginn hinna hér á eynni, hefir heyrt getið um
Darby,“ sagöi Jón, „hann þekti enginn nerna viö skip-
verjar Flints.“ Síöan hrópaði hann með miklum erf-
iöismunum. „Heyriö þið félagar! Eg er kominn
hingað til þess að ná í gullið, og eg ætla hvorki að
íáta lifandi menn eða vofur hamla mér frá að finna
það. Eg var aldrei hræddur við Flint í lifanda lífi,
og eg óttast hann heldur ekki dattðan. Sjö hundruð
þúsund pund sterl. eru tæpa mílu héðan. Hafið þið
nokkurn tíma heyrt getið um gróðamann, sem slepti
þvt tækifæri, enda þótt gamall sjómanns ræfill reyndi
að hræða hann á brott frá björginni, og því síður,
þar sem sá sjómaður er fyrir löngu dauður nú.‘“
En orð hans voru svo langt frá feví að hug-
hreysta fé'.aga hans, að þegar hann nefndi dauða
sjóræningjann, fóru þeir að skjálfa á ný af hræðslu.
„Farðu varlega, Jón!“ sagði Merry. „Það
skyldi enginn leyfa sér að móðga vofu."
Því næst þögnuðu allir, yfir komnir af hjátrúar-
hræðslunni. Að sjálfsögðu hefðu þeir flúið burt,
hefðu þeir þorað að hreyfa sig; en það þorðu þeir
ekki, Þeir þorðu ekki að skilja hópinn, og þeir
hnöppuðu sig kringum Silfra. Þeim fanst einhver
léttir i því, þar eð hann var þeirra kjarkmestur. Þeg-
ar frá leið jókst honum lika hugur.
„Vofu eða vofu ekki,“ hrópaði hann, „en eg
hefi aldrei heyrt getið um bergmál af rödd nokkurr-
ar vofu. En þið heyrðuð sjálfir að rödd þessarar
vofu var eftirstæling, eftir rödd Flints. Eg er alveg
viss um það.“
Mér fyrir mitt leyti virtist þessi skýring lítis
virði. En undarlegt er það, hvað fráleitustu rök-
semdir slá skjótt á strengi hjátrúarinnar, og svo fór
nú, því Georg Merry félst strax á þetta og mælti:
„Þú hefir rétt að mæla, Jón, og ert sannarleg
hughreystingarhella hvað, sem á dynur. Og þegar eg
fer að hugsa betur um þetta, þá var röddin býsna
lík Flints, en samt var það ekki rödd hans. Eg er
viss um að eg hefi séð og heyrt til þessarar hermi-
kráku einhvern tima áður, þó eg komi því ekki fyrir
mig í svipinn. Röddin var líkust—“
„Rödd Ben Gunns,“ greip Silfri fram í.
„Já, það er alveg satt,“ hrópaði Morgan og reis
á hnén. „Þetta hefir verið Ben Gunn!“
„Það gerir minstan mun,“ mælti Dick. „Ben
Gunn er ekki lifandi á ferð hér frekar en Flint.“
En eldri sjóræningjarnir hlógu háðslega og
Georg Merry svaraði:
„Jú, það er mikill munur á því, Ben Gunn hræð-
ist enginn, hvorki dauðan eða lifandi.“
Það sætti mikilli furðu, hve þeim hafði skjótt
vaxið hugur aftur, eftir að þeir Silfri og Morgan
komu með þessa ályktan sína um Ben Gunn. Sjóræn-
ingjarnir fóru nú að tala saman eins og ekkert hefði
í skorist, og hlustuðu þó þess á milli hvort nokkuð
heyrðist meira innan úr skóginum. Og þegar ekkert
heyrðist þaðan framar, köstuðu þeir graftólunum á
bak sér, og !ögðu á stað upp eftir brekkunni. Fór
Merry á undan og bar kompásinn, til þess að sjá um,
að við stefndum í rétta átt, miðað við Beinagrindar
evna. Og eg sá nú að það var satt sem sjóræninginn
sagði, „að Ben Gunn hræddist enginn, hvorki dauð-
an eða lifandi.
' Dick hélt á biblíunni og horfði óttasleginn í al'-
ar áttir á göngunni; en enginn virtist sinna því, og
Silfri dró dár að hræðslu lians og sagði:
„Eg sagði þér það í gær, að eftir að þú .lést
spiHa biblíujni, væri ekki neitt að marka gvardaga,
sem framdir væru við hana, eins og hún er nú.
Hvaða mark heldurðu vofa mundi þá taka á hénni?
Nei, þú mátt ver^ viss um, að hún er enginn vernd-
argripur lengur.“
En Dick lét sér ekki segjast, hann var jafn
hræddur og áður; og duldist mér ekki, að það var
meira en óttinn einn, sem gekk að honum. Hann
var ekki með sjálfum sér. Hann var búinn að fá
megna hitasótt, eins og Livesey læknir hafði sagt
fyrir.
Það var ljómandi fallegt útsýni þaðan, sem við
vorum nú, því að víð klifruðum alt af hærra og
hærra upp eftir Sjónarhólsfellinu.
Við vorum komnir að fyrsta háa trénu af þrem-
ur, sem eg hefi áður minst á. En eftir athugunum
reyndist það ekki rétta tréð, og heldur ekki það
næsta. Þriðja tréð var nærri því tvö hundruð feta
hátt. og umhverfis rætur þess voru þéttir, lágvaxnir
kjarrskógarrunnar. Tréð var ljómandi fallegt, bol-
urinn þráðbeinn, og greinarnar allaufgaðar, titrandi
í andvaranum, breiddust út frá trjátoppunum nær því
jafnt í allar áttir. En það var ekki hið tignarlega
útlit trésins, sem vakti athvgli fylgdarmanna minna,
heldur vitneskjan um það, að sjö hundruð þúsund
punda væru grafin einhvers staðar rétt hjá því.
Umhugsunin um þann fjá.rsjóð varð svo rík í huga
þeirra, þegar þeir nálguðust staðinn, að óttinn veik
gersamlega fyrir henni. Augun sýndust að loga í
höfðum þeirra, og þeir urðu léttfættari og hrað-
stígari eftir þvt sem nær dró trénu. Allar hugar-
hræringar þeirra eins og runnu saman í einum
brennipunkti, og brennipunkturipn var gullið, som
lá nú rétt við fætur þeirra og hafði verið geymt
þama árum saman, handa þcim.
Silfri braust áfram á hækjunni, svo hart sem
hann gat. Hann var í áköfum geðæsingi, því var-
irnar og nasaopin slcúlfu eins og á ólmum villihesti.
Hann kipti illúðlega, hvað eftir annað, í taugina, sem
hann leiddi mig í, og leit til mín, öðru hvoru, blóð-
þyrstum hefndaraugum. Hann gerði sér ekki fram-
ar neitt far um að dylja mig þess, er honum bjó í
skapi, enda las eg hugrenningar hans eins og opna
bók. — Þegar hann átti jafn-skamt til gullsins og
nú gleymdi hann öllu öðru. Loforð lians mér til
handa og aðvaranir læknisins votu honum fyllilega
úr minni liðin þá stundina. Nú sá eg, að hann mundi
ekki efast um, að finna gullið, komast síðan að þvi,
hvar Hispaniola væri og ná henni á sitt vald, t.a.m. í
myrkri að næturlagi, drepa alla heiðvirða menn á
eynni og sigla síðan á brott eins og hann hafði ætlað
sér í fyrstu, hlaðinn gfulli og glæpum.
Eins og gefur að skilja varð mér mikið um, þeg-
ar eg komst að þessu, og var því ekki að undra, þótt
mér veitti erfitt aðfylgjast með hinum æstu gullsleit-
endum, til fjársjóðafylgsnisins, sem að líkindum
rnundi verða dauðastaður minn. Eg hrasaði oftar en
einu sinni, og þá var það, að Silfri kipti svo hrana-
lega í taugina, sem eg hefi áður minst á, og leit til
mín heiftaraugum. Dick var orðinn á eftir, og þuldi
hann fyrirbænir og formælingar í sífellu, því að hann
var búinn að fá hálfgert óráð af veikinni. Þetta jók
töluvert á hið ömurlega ástand mitt, og til þess að
kóróna alt þetta, svifu ógnarmyndir blóðbaðsins, sem
framið hafði verið á þessum stöðum, mér fyrir hug-
skotssjónum, þegar sjóræningjaforinginn átti að hafa
unnið á hinum sex fylgdarmönnum sinum — hann,
sem dáið hafði við Savanna æpandi og syngjandi og
biðjandi Derby um vín í andlátinu. Hallfleytta g<-as-
flötin, sem við vorum að fara yfir, uppi á hjallanitn
neðan við stóra tréð, var nú friðleg og þögul; en
þegar Flint var þar siðast, mundi hún hafa skolfið a’’
banaorgtjm hinna deyjandi sjóræningja, að því er eg
ímyndaði mér, og af hinni stöðugu umhugsan
fanst mér jafnvel eg heyra endurhljóm þeirra ná-
veina. Við vorum nú komnir fast að kjarrsk^g'.r-
þykninu, sem breiddist umhverfis stóra tréð.
„Húrra, áfram allir i senn!“ hrópaði Meriy *g
tók undir sig sprett og hinir á eftir.
Alt t einu stönzuðu þeir, eftir að þeir voru
komnir svo sem tíu faðma inn í skógarþyknið. Þeir
ráku upp lágt væl. Silfri, sem var á eftir, herti sig
a’t h\að hann gat, og eftir fáar sekúndur náðum við
hinum, þar sem þeir höfðu numið staðar.
Þeii stóðu á barmi gryfju nokkurrar eigi lítii’ar,
en auðséð var, að hún var ekki nýgrafin, því að hrun-
ið hafði víða úr börmunum á henni og botninn á
henni var grasgróinn. Þar lá niðri skaftið af brx-
inni reku, og fjalir úr skipskössum dreifðar um ad-
an gryfjubotninn. Á einni þessari fjöl sá eg að
brennimerkt hafði verið nafnið „Rostungurinn", —
?að var nafnið á gamla sjóræningjaskipi Flints.
Það var auðráðin gáta, að einhver hafði fundið
jarðhúsið og rænt það, — sjö hundruð þusund pund-
in voru horfin!
XXXIII. KAPITULI.
Orslitin á gullsleitinni. — Bjargráö.
Eg hefi aldrei séð eins mikil vonbrigði á nokkr-
um mönnum og á sjóræningjunum i þetta sinn. Það
var eins og hver og einn þeirra hefði stirðnað upp
af skyndilegum rafmagsstraumi. Silfri var sá eini,
sem áhrifin verkuðu ekki á nema rétt í svipinn.
Enda þótt hann hefði algerlega verið yfirbugaður af
gullgræðginni, og hefði einskis látið ófreistað til að
metta þá fýsn sína, mun hann, með fram vegna hætt-
unnar, sem þessu var samfara, fyrir sjálfan hann,
hafa verið miklu fljótari að átta sig en ella.
„Jim,“ hvíslaði hann, „taktu við þessu, og bústu
að verja þig, þvi ekki mun af veita“. Og hann rétti
mér tvíhleypta skammbyssu.
Þegar í stað fór hann að þoka sér með hægð
norður á við, og án þess að nokkur hinna tæki eftir
því, var hann búinn að draga mig með sér yfir á hinn
gryfjubarminn, svo hún lá nú á milli okkar og hinna
fimm. Þar drap hann höfði þegjandi til mín eins og
vildi segja, að við værum nú í mikilli hættu staddir,
og mér blandaðist heldur ekki hugur um það. Hann
leit nú einstaklega vingjarnlega til mín, og eg var
svo utan við mig af þessum sífeldu umskiftum, að eg
gat ekki að mér gert að hvísla að honum: „Svo þú
hefir þá haft vistaskifti enn þá einu sinni.“
Hann hafði engan tíma tif að svara. Sjóræn-
ingjarnir þustu með ópum og óhljóðum ofan í gryfj-.
una, og fóru að krafsa upp jarðveginn með fing-
unum, og köstuðu frá sér fjalastúfunum meðan þeir
voru að því starfi. Morgan fann einn gullpening.
Hann, rétti peninginn upp til sýnis og jós úr sér mikl-
um formælingarstraum um leið. Það var tveggja gin-
en peningur, og gekk hann hönd úr hendi til athug-
unar.
„Tvær gieur að eins“, hrópaði Merry og stælti
hnefann framan í Silfra. „Eru þetta sjö hundruð
þúsund pundin þín? Þetta er maðurinn, sem vel
var treystandi til að gera samninga við óvinina.
Þetta er maðurinn, sem aldrei bar kápuna á báðum
öxlum. Það ætti að vera í síðasta sinni, sem noikkur
ætti líf sitt undir óþokkaskap þínum.“
„Haldið þið áfram að krafsa upp gryfjubotninn,
piltar," sagði Silfri, „hver veit nema þið finnið dá-
lítið af vísundahnetum (buffalo-nuts) líka.“
„Vísundahnetum,“ öskraði Merry. „Heyrið þið
hvað hann segir, piltar? Ykkur er óhætt að trúa því
að hann hefir vitað um þetta löngu áður. Lítið þið
framan í hann núna, og þá munuð þið sjá, að eg er
ekki að gera honum neinar getsakir.“
„Aumingja Merry", sagði Silfri, „ertu að fiska
eftir kafteins titlinum í annað sinn? Þú ert ið-
inn við kolann.“
Orð Silfra höfðu n* engin áhrif á sjóræningj-
ana. Þeir voru allir á bandi MetYys. Þeir fóru nú að
tinast upp úr grifjunni og gutu hefnigjörnum augum
til okkar. Eg tók eftir því, og það var ekki Iítils
virði fyrir okkur, og þeir fóru allir upp á gryfju-
barminn hinu megin, svo hún lá enn á milli okkar
og óvinanna.
Þarna stóðum við tveir öíru megin en fimm
hinu megin. En enginn þeirra hafði þo enn í fuilu
tré að hefja áhlaupið. Silfri hreyfði sig ekki, en
hann aðgætti þá mjög gaumgæfilega. Hann stóð al-
veg uppréttur og studdist við hækjuna að vanda;
hann var kaldur og rólegur. A'Idrei sá eg það betur
en þá, hvaða kjarkmaður hann var.
. Loksins virtist svo sem Merry hefði komist að
þeirri niðurstöðu, að þörf væri á ræðustúf til hvatn-
ingar félögum sínum, og því sagði hann:
„Sjáið þið piltar! þarna standa tveir svikararn-
ir,. Annar þeirra ei'gamla illyrmið á hækjunni.hann
sem hefir dregið okkur í allan þenna vanda með
svikalOforðum sínum, og tálvonum. Hinn er litli
óþokkinn, sem hefir gert okkur hvern óleikimi á fæt-
ur öðrum, hann ætla eg að ásjá. — Svona piltar—“
Hann lyfti upp handleggnum, um leið og hann
slepti síðasta orðinu, og ætlaði auðsjáanlega að hefja
skothríðina á okkur. F.n á sama vetfangi heyrðist
—krakk! krakk! krakk! — því þrjú byssuskot riðu
af innan úr skógarþykninu á bak við okkur. Merry
stakst á öfuðið ofan í gryfjuna. Maðurinn með
bindið um höfuðið hringsnerist eins og snarkringla
og félí svo um koll, og lá þar dauður, en hinir þrír
sneru á flótta og hlupu undan sem fætur toguðu.
En áður en hendi væri veifað hafði Silfri hleypt
af báðum skammbysjuhlaupum sínum á Merry sem
barðist við dauðann á gryfjubotninum. Og þegar
hann brá upp augunum í síðasta sinn og leit á Silfra
mælti hann ofur rólega. „Eg býst við Georg að eg
hafi loksins jafnað reikninginn við þig.“
í sama bili og þetta skeði þustu þeir, læknirinn,
Grey og Ben Gunn út úr skóginum og hlupu til okk-
ar með rjúkandi byssurnar í höndunum.
„Áfram!“ hrópaði læknirinn. „Herðið ykkur
alt hvað þið getið, piltar! Við verðum að sjá um
að þeir komist ekki í bátana."
Og við þutum á stað og ruddumst gegnurn
þetta runnana, axlarháa, svo fljott sem við gátum.
Silfri vildi gjarnan verða okkur samferða, það
leyndi sér ekki. Hann hljóp svo hart á hækjunni, að
brjóstvöðvarnir á honum voru rétt komnir að því að
springa.og margur heilfættur maður mundi ekki hafa
farið harðara, minsta kosti heldur læknirinn það.
Þegar við komurn á neðsta hjallann ofan við
höfnina var hann «-kki nema svo sem fjóra faðma á
eftir okkur.
„Læknir,“ hrópaði hann másandi. „Sjáðu til!
Skkert liggur á!“
Og það var satt við hefðum ekki þurft að flýta
okkur svona mikið. Við sáum að sjórærtingjarnir
hcldu í sömu átt og áður, en þeir stefndu alls ekki
til bátanna. Við settumst því niður til að kasta mæð-
inni. Bátarnir láu við árósinn skamt fyrir neðan okk-
ur. Silfri kom til okkar í hægðum sínum.
„Þú komst eins og þú værir kallaður, herra
læknir, mælti hann; „það mátti ekki seinna vera,
til að bjarga lífi mínu og drengsins. En hvað sé eg.
Er þetta Ben Gunn? Nú er eg alveg hissa.“
»Já, eg er Ben Gunn,“ svaraði liðbrautinginn,
og var auðsjáanlega lítið gefið um þessa kveðju.
„Hvernig líður þér, Jón Silfri?" spurði hann loksins.
„Ben! Ben! mér líður vel, eg er þér innilega
þakklátur, þú hefir gert meira fyrir mig en eg á
skilið."
Læknirinn sendi Grey eftir öxinni, sem við
höfðum týnt á hlaupunum eftir sjóræningjunum, og
á leiðinni niður að ósnum þar, sem bátarnir lágu,
sagði hann okkur t fám orðum, alt sem á dagana
hafði drifið í fjarveru minni. Silfri var mjög hug-
fanginn af þeirri sögu, og Ben Gunn, liðbrautinginn
og hálfgbjáninn var aðalmaðurinn í henni.
Ben hafði fundið beinagrindina einu sinni þeg-
ar hann var að flökta um þessar stöðvar, og hafði
þannig leíðst til að uppgötva hvar gullið var grafið.
Hann hafði fundið það jarðhúsið, scm peningarnir
voru í, og það var rekubrotið hans, sem við fundum
’ gryfjunni. Gullið hafðt hann borið á bakinu og sel-
flutt það úr fylgsninu, við rætur háa trésins, i dá-
lítinn helli, sem hann hafði fundið í norðausturhorni
eyjarinnar, og þar hafði gullið verið geymt tryggi-
lega í tvo mánuði, þegar við komum þangað á His-
paniola.
Þegar læknirinn hafði komist að leyndarmáli
Bens Gunn, kveldið eftir áhlaupið, og þegar liann
morguninn eftir sá að skipið var horfið af höfninni,
hafði hann farið til Silfra, og fengið honum uppdrátt-
inn í hendur, því að uppdrátturinn var þá einskis
vtrði, þar eð búið var að tiytja burtu alt gullið. Enn
fremur fékk hann Silfra í hendur vistirnar allar, því
að Ben Gunn hafði gnægð af söltuðu geitakjöti í
helli sínum. Hann hafði fengið sjóræningjunum í
hendur bjálkaliúsið og alt sem í því var, gegn því, að
hann og fylgismenn hans fengju að fara þaðan óá-
reittir, þangað, sem þeir vildu, en það var til norð-
austurtangans á eynni (þó Silfri vissi ekkert um
það), þar sem var hálent, og heilnæmasti staðurinn
á allri gulleynni, enda vildu þeir vera þar við hend-
ina, til að gæta að fjárhlutnum.
„Eg tók það nærri mér að gera þessa samninga,
án þess að vita nokkuð hvað þér liði, Jim,“ sagði
læknirinn. „En þetta hlaut eg að gera, til þess aö
tryggja líf og limi félaga minna, sem höfðu gert
skyldu sína allan þessan hörmungatíma, og þú hefð-
ir hka getað notið hlunnindanna, hefðir þú verið hjá
okkur.“
Þegar hann komst að þvt um morguninn livar
eg var niður kominn, hafði hann brugðtð við, undir
eins og hann skildi við okkur Silfra, hraðað ferð
sinni til hellisins, og skilið friðdómarann þar eftir, til
að gæta kafteinsins. Tekið með sér Grey og Ben
Gunn, og lagt síðan á stað, þvert yfir eyna, til þess
að vera við hendina, hjá háa furutrénu, þegar sjó-
ræningjarnir kæmu þangað. En þar sem hann hafði
séð það fyrir, að sjéræningjarnir mundu verða fyrri
en hann á áfangastaðinn, hafði hann sent Ben Gunn
á undan sér, því hann var ákaflega frár á fæti, til
þess að gera alt, sem hann gæti að því að tefja fyrir
ræningjahópnum. Honum hafði tekist það vonum,
framar, með því að Ieika gamla Flint, eins og frá-
sögiiin hér á undan ber tneð sér, að minsta kosti
dvaldist för þeirra svo, að Livesey og Grey komust
að trénu í tæka tíð.
„Hepni var það fyrir mig,“ mælti Silfri, að eg
hafði Havvkins bundinn við mig, annars hefðuð þiö
líklega látið hina vargana rífa mig í sig.“
„Það er hætt við því, Silfri!" mælti Livesey
brosandi. t
Þegar hér var komið, höfðum við náð niður til
bátanna. Læknirinn braut botninn úr öðrum með öx-
inni, sem Grey kom með. Síðan stigum við allir í
hinn og lögðum á stað áleiðis umhvertis eyna til
Norðursundsins.
Það var átta til ntu r^ilna ferð. Silfri var sett-
ur undir eina árina, þó hann væri kúfuppgefinn und-
“ -eigi síður en við hinir, og litlu síðar bárumst við
svifhratt fram með ströndum Gulleyjarinnar.
Þegar við komum að norðausturhorninu á
eynni, sáum við svarta mynnið á helli Bens Gunn.
Við sáum og greinilega að þar stóð maður á verði,
rétt fyrir utan, með byssu í hendinni. Það var frið-
dómarinn; við veifuðum vasaklútunum okkar til hans
í kveðju skyni, og kölluðum til hans, og fór Silfri
þar að dæmi okkar, og enginn hrópaði hjartanlegar
en einmitt hann.
Eftir að við höfðum róið liðugar þrjár mílur
áfram þaðan, og vorum komnir nærri því á móts við
rnynnið á Norðursundinu, mættum við Hispaniolu,
sem kom vaggandi á bylgjunum á mótt okkur undan
falli og vindi. Hún hafði að Iíkindum Iosnað á sið-
asta flóðinu, og hefði mikill stormur verið eða hart
fall, voru engar likur til þess, að við hefðum séð hana
nokkurn tíma framar, nema ef svo skyldi hafa viljað
til, að hana hefði borið upp að klettunum einhvers
staðar við eyna og hún hefði brotnað þar. Auðsjá-
anlega var það mikil hepni, að við gátum farið aö
leita hennar einmitt á þessari stundu. Með litlum
erfiðismunum lögðum við að henni og koynumst um
borð. Síðan sigldum við til þeirrar vikurinnar, sem
næst lá, helji Bens Gunnn, og hann nefndi Geitavík,
og þar lögðum við skipinu við atkeri á tveggja
faðma dýpi. Þar stigum við á land og sendum Grey
aftur með hátinn út á slclpið til að gæta þess.