Lögberg - 07.06.1917, Síða 1

SPIERS-PARNELL BAKING CO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. REYNIÐ ÞÁ!
TALSÍMI: Garry 2346 - WINNIPEG

W/NN/P£C'S PPfM/ffí lAUMoay^
55-B9 Pearl St.
Tals. Garry 3885
Forseti, R. J. BARKER
Ráðsmaður, S. D BROWN
30. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FfMTUDAGINN 7. JÚNÍ 1917
NÚMER 22
Rœða flutt af Hon. T. H. Johnson
á herskyldufundi á föstudaginn var
Föstudaginn 1. júní 1917 var fjöl-
mennur fundttr haldinn í iðnaöar-
félagssalnum í Winnipeg undir um-
sjón hermannafélagsins.
Nálægt 4000 menn og konur voru
þar saman komin.
Carruthers hershöfíSingi stýröi
fundinum. Eftirfarandi tillaga var
borin fram af G. F. R. Harris undir
herforingja og studd af G. W.
Andrews O.S.O. undirforingja:
“Meö því aö Canada, fyrir munn
Sir Roberts Bordens, hefir lofaö
móðurlandinu aö leggja fram 500,000
manns til stríösins í Evrópu.
Og meö þv'í aö samkvæmt siðustu
staöhæfingu hermálastjórans, hafa
aöeins 312,503 manns farið héðan til
Englands til 1. maí og því skortir
svo aö segja 200,000 manns enn þá
til þess að fylla hina lofuöu tölu.
Og með því að það er nauðsynlegt
að eins mikið sé lagt á Canada í
framlögum mannafla og fjár og
mögulegt er til þess að veita 1» þeim,
sem þegar eru farnir. *
Þess vegna er það ákveðjð að þessi
fundur hér samþykkir og ér hjartan-
lega í samræmi við það ! sem sam-
bandsstjórnin hefir stungiíj upp á að
innleiða lög um herskyldu úrvalslið
og gera það þannig mögulegt að nota
mannaflann í Canada á hagfræðilegri
hátt og áhrifameiri en mögulegt væri
að gera með sjálfboðafyriíkomulagi;
og vér strengjum þess heit að veita
stjórninni alla aðstoð, sem oss er unt
til þess að framfylgja þessum lögum
þegar þau eru komin á”.
Thos. H. Johnson var beðinn aö
flytja ræðu á fundinum um þessa til-
lögu og fórust honum orð á þessa leið:
“Eg tel mér það heiður að vera
veitt tækifæri til þess að tala um þessa
tillögu. Það má vera að ef eg hefði
átt að orða tillöguna að eg hefði þá
stílað hana á annan hátt á vissum
stöðum, en efni hennar, aðal innihald
hennar, hefir sannarlega fylgi mitt.
Einhver kynni að segja að þessi
tillaga væri ótímabær; að oss sé sagt
að dæma um löggjöf, sem enn hafi
ekki verið skýrð í einstökum atriðum.
Að minni hyggju hefir sú mótbára
við ekkert að styðjast. Vér erum
ekki samankomin hér til þess að á-
kveða viss lagaatriði, heldur til þess
að samþykkja þau að efni til eða
innihalda. Það er meira að segja
min skoðun að nú sé hentugur tími
fyrir þenna fund til þess að segja
skoðun sína. Um einstök atriði verð-
ur þingið auðvitað að fjalla.
Það eina sem vér getum gert, og
það eina sem til er ætlast að vér
gerum er að lýsa skoðun vorri á efni
málsins og stefnum, og þess vegna
mætti segja það með sanni að yfir-
lýsing frá oss sé meira virði nú þeg-
ar, en hún yrði, eftir að tillagan
hefði komið fyrir (tingið.
Leyfið mér í fám orðum að lýsa
fyrir yður afstöðu Canada í þessu
máli. Síðasta dag ársins 1915 gerði
forsætisráðherra Canada staðhæfingu
og loforð fyrir hönd þjóðarinnar.
Staðhæfingunni var tekið með fögn-
uði, ekki aðeins af Canada þjóðinni,
heldur einnig af móðurþjóðinni,
bandamönnum vorum og öllum heim-
inum, að undanskildum óvinaþjóðum
vorum. Þessi voru orð forsætisráð-
herrans: “Á þessum siðasta degi
gamla ársins eru heimilaðar hersveit-
is Canadaríkis 250.000 og sú tala
sem í herinn er komin nálgast óðum
þá tölu. Frá þv'í á morgun, fyrsta
degi nýja ársins, verða heimilaðar
hersveitir Canada 500,000. Þessi yt-
irlýsing er gefin sem merki um hina
óbifanlegu ákvörðun Canada, til þess
að krýna réttlætismálefni vort með
sigri varanlegs friðar.”
Eg bið yður að veita því athygli
að þessi yfirlýsing er gerð fyrir hönd
þjóðarinnar í Canada og sem merki
um hina óskeikulu staðfestu hennar.
Eg tala hér í kveld, sem einn af
ráðherrunum í fylkisstjórninni, og
þótt það sé satt að fylkisstjórnin hef-
ir ekki stjórnarfarselega skyldu i
þessu máli né neina ábyrgð frekari
en þá, sem hvílir á borgurum lands-
ins yfir höfuð; samt sem áður er eg
fús til þess að játa að sambands-
stjórnin á heimting á að vita afstöðu
voru í þessu mikilsverða máli, sem
vér höfum mætt til að ræða hér. Það
væri þýðingarlaust fyrir mig að reyna
að leyna því að fylkisstjórnin er yfir
höfuð að tala ekki talin hlynt Ottawa-
stjórninni; en samt sem áður finn eg
til þess, að ef vér getum á nokkurn
hátt aðstoðað sambandsstjórnina með
því að láta í ljósi skoðun vora, þá á
hún heiniting á að það sé gert í ein-
lægni, og þótt eg tali ekki í nafni
ráðherra fylkisstjórnarinnar, eins og
eg tók fram, þá tel eg mér óhætt að
fullyrða að það sem eg segi er í fullu
samræmi v'ið skoðanir þeirra allra.
Þeir sem á undan mér hafa talað,
hafa lagt áherzlu á það, að þörf væri
á stillingu og gætni á þessum tímum.
Þeir hafa viðurkent þá alvöru, sem
hér er um að ræða — þeir hafa lagt
áherzlu á þá þörf, sem sé á þjóðar
þjónustu og þeir liafa hafið til skýj
anna anda hinnar nýju Canada, sem
hefir gagntekið þjóðina einmitt nú.
Aldrei i sögu landsins hefir riðið
eins mikið á því að fórna sjálfum
sér með öllu þjóðinni til heilla, eins
og nú. Aldrei hefir verið meiri þört
á umburðarlyndi og aldrei hefir áður
verið eins mikil þörf á fórnfærslu og
óhlutdrægri þjónustu þjóðarinnar og
einmitt nú.
Látum oss nú athuga stuttlega til-
lögu þá, sem liggur fyrir fundinum.
Þar eru rnörg atriði, sem allir koma
sér saman um.
í fyrsta lagi sjá allir hvílíkt heljar-
verk það er, sem fyrir oss liggur. f
öðru lagi viðurkenna allir réttlæti
málstaðar vors. Enn fremur viður-
kennum vér allir og metum hreysti
nianna vorra og hina geysimiklu fórn-
færslu þeirra. Að loforð hafi verið
gefið fyrir hönd canadisku þjóðav-
innar, því neitar enginn. Ekki held-
ur getur neinn efast um að þetta lof-
orð hafi aðeins verið uppfylt að
nokkru léyti. Vér verðum öll að við-
urkenna að hersafnaðarásigkomulag-
ið í Canada er nú sem stendur óþol-
andi og má ekki halda áfram eins og
það er.
Látum oss nú íhuga tillöguna, sem
fyrir fundinum liggur. Hún leggur
það til, sem úrlausn í þessu máli, að
fólkið í Canada taki upp þá stefnu
að lögleiða herskyldu úrvalaliðs. Vér
erum hér stödd í því skyni að láta í
ljósi skoðun v'ora á því hvort vér
álítuni þetta heppilegt ráð til bjargar.
Það er mjög eðlilegt að vér látum
skoðanir vorar í þessu efni stjórnast
af þeirri reynslu, sem fengist hefir
annarsstaðar í sama efni. Leyfið mér
því að skýra frá þvi að þessi aðferð
hefir verið höfð annarsstaðar.
í fyrsta lagi var móðurland vort
loksins neytt til þess að taka upp
þessa aðferð, sem eina ráðið til þess
að fylla upp í skörðin í hernuni.
Þetta varð að taka til bragðs jafn-
vel eftir að sjálfboða aðferðin hafði
'hepnast miklu betur en i Canada.
Móðurlandið neyddist blátt áfram
til þess að viðhafa þessa aðferð vegna
Jiess að menn urðu að sannfærast um
að herskylda úrvalaliðs væri eina
vænlega og sanngjarna aðferðin til
þess að fá þá tölu hermanna, sem
með þyrfti. Margir bandamanna
vorra liafa tekið upp þessa aðferð
'með ágætum árangri. Sumar syst-
urþjóðir vorar settu á herskyldu úr-
valsliðs snemma í stríðinu, og seinast
í gærdag höfðutn vér hér á meðal vor
góða gesti frá hinni ágætu og frjáls-
lyndu systur vorri Nýja Sjálandi, þar
sem herskylda úrvalaliðs hefir verið
sett i gildi með ágætum árangri. Vor
mikli og velkunni bandamaður fyrir
sunnan landamærin hefir talið það
hyggilegt að byrja á þessari aðferð
Jtegar í upphafi. Alt þetta visar oss
veginn og sannfærir oss urn það að
hin eina hyggilega stefna fyrir oss í
þessttm vatKþi sé sú að taka upp
sömu aðferðina og hinir.
Þegar vér ihugum hvaða niðurstöðit
vér ættum að komast að nú sem
stendur i þessu máli. þá látum oss
yfirvega hvað það væri annað, sern
vér gætum gjört í stað þessa. Ef
vér látum málið dragast eins og það
er, þá er aðeins ein afleiðing mögu-
leg; hún er sú að oss mistekst.
í þesstt striði hefir Canada gert ágæt
lega það sem af er. Sá kafli sögu
vorrar, sem heyrir til þessu stríði er
dýrðlegur, hún er fttll af frægð og
sigri, og nokkur hluti manna í ríkinu
hefir lagt fram óheyrðar fórnir fyrir
land vort og ríki. Er það mögulegt að
Canadamenn endi þennan kafla og
láti sjást í sögunni þegar alt er um
garð gengið nokkuð, sem nálgist mis-
hepnan ? Getum vér canadiskir borg-
arar látið það koma fyrir að vér send-
ttm ntenn vora í stríðið og neitum
siðan að senda þeint það aukalið er
nauðsyn krefur. Getum vér látið oss
til hugar konta að yfirgefa þá, sent
lagt hafa líf sitt í sölurnar fyrir Can-
acía og alríkið ? I mínum huga er það
ómögulegt.
Látum oss stuttlega rannsaka á-
stæður þær, sem færðar éru fram á
móti tillögunni, sem nú liggur fyrir
fundinum. Eg hefi heyrt andntæl-
endur herskyldu segja: “Vér viljunt
enga herskyldu manna fyr ett vér höf-
tttit fcngið herskyldu auðs”. Athug-
um stundarkorn hvað þetta þýðir.
Mesta þörfin er á ntönnum—fleiri
mönnunt—sams konar mönnum, sent
vér höfunt þegar sent. Enginn auðttr
getur komið í stað manna. Allur
auður heintsins getur ekki ttnnið stríð-
ið fyrir oss eða kontið nokkru til leið-
ar án manna. Vor fyrsta skvlda er
sú að vinna stríðið.
Hina afskaplegu f járhagsbyrði
verður að athuga stðar. Ráðstafamr
verður að gera fyrir hinni ósegjan-
legu skuldabyrði í santbandi við striö-
ið, og Jtegar tími er til komitin verður
barið ]>ar að dyrum, sem auðurinn er
til þess að heimta fórnir — fórnir,
sent aldrei verða ntældar —1 hversu
miklár sent Jjær verða, — við hinar
fórnirnar, sent nú er krafist af mönn-
um þjóðarinnar.
Tillag Jiað, sem krafist verður að
auðmennirnir leggi fratn höfutn vér
t höndum vorum og utn Jjað verður
séð á sínum tíma. Það er mér óhugs-
anlegt að herskyldukostnaðurinn
verði nokkru sinni greiddur með al-
mennum sköttum, og óefað verður
krafist fjárframlaga svo mikilla að
slíks séu ekki dæmi af þeim mönnúm,
sem fjárráð hafa í landinu, til þess
að borga með hinar miklu herskuldir;
en leyfið mér að endurtaka það, að
ekkert það, sem auður getur gert nú
sem stendur getur á nokkurn hátt
fullnægt hinni brýnu þörf á fleiri
mönnum.
Hér um bil það eina fyrir utan
þetta, setn eg hefi heyrt andmælinga
herskyldunnar segja, er það, að v'ér
eigum að láta fólkið greiða atkvæði
um rnálið.
Af öllum þeint ástæðum, sem fram
eru færðar gegn því, sem nú liggur
fyrir oss, er í mínum huga engin eins
fráleit og sú að heinita þjóðaratkvæði.
Tekur ]>að nokkru tali að greiða at-
kvæði um það hvort vér eigum að
gera skyldu vora eða ekki? Er það
ekki heimskulegt að vér eigum að
taka þjóðaratkvæði um það, hvort
vér eigum að standa við það loforð,
seni vér veittum rikinu og bandamönn-
um vorum? Eigum vér að taka þjóð-
aratkvæði um það hvort vér eigum
að samþykkja loforð það, sem forsæt-
isráðherra v'or hét ltótíðlega fyrir
hönd canadisku þjóðarinnar, sem
mcrki um hina ósveigjanlegu stað-
festu? Hver hefir nokkru sinni heyrt
talað um að atkvæði séu greidd um
það hvort skuld skuli greidd eða ekki ?
skuld sem menn hafa hátíðlega lofað
að greiða? Þjóðar atkvæðis hug-
myndin hefir ekkert við að styðjast
frá mínu sjónarmiði.
Það sem nú er mest og brýnust
þörf er að safna saman þjóð vorri
til þess að vinna þetta mikla verk á
þann hátt, sem hér er farið fram á.
Allir kraftar vorir, bæði í mönnum
og fé, verða að vera lagðir fram
þjóðinni til nota og málefninu til
styrktar; málefninu sem vér og banda
menn vorir berjast fyrir.
Canadiska þjóðin kallar í dag á
hvern einasta mann og segir: “t
stríðið ineð alla herfæra menn: Til
iðnaðar og frandeiðslu með alla hina,
og til fórnfærzlu og þjónustu með
alla undantekningarlaust”.
Sá sem nokkurn minsta gaurn hefir
gefið opinberum málum hlýtur að sjá
að einmitt nú eru stórkostleg ttmabil
í sögu þjóðar vorrar. Mál vor eru i
höndum vorra opinberti rnanna. Þeir
eiga úr vöndu að ráða og bæn og von
allra Canadamanna nú sem stendur
verður að vera sú að menn vorir í
opinberunt stöðum megi vera gæddir
vizku til þess að stj'órna svo þjóðinni
að hún rati vegi skyldunnar og fram
kvæmdanna, til þess að allir geti tek-
ið saman höndum og lagt tafarlaust
fram aukalið til hjálpar hermönnum
vorum, til þess að hinir hugprúðu
canadisku hermenn, sem berjast með
bandamönnunt vorum fyrir frelsi og
réttlæti niannkynsins þurfi ekki að
berjast til einskis, og til þess að hin
dýrmætu canadisku lif, sem svo her-
mannlega hefir verið fórnað á or-
ustuvöllunum, hafi ekki verið fórnað
til einskis.”
Or bréfi.l
New York City, 1. júní 1917.
Herra ritstjóri Lögbergs.
í gær kl. 5 lagði “Gullfoss” af stað
héðan heim til íslands, kemur við í
Halifax á leiðinni. Á fyrsta far-
rými voru þessir: Árni Eggertsson frá
Winnipeg, L. Olsen kaupm., Guðm.
Eggertsson skipstj., Sigurður Kjart-
ansson, Stephan G. Stephansson,
Jónsson fsonur Jóns Brynjólfssonar
kaupm.) Rvík, og á öðru farrými 18
farþegar að vestan úr Bandaríkjum
og Canada.
Gullfoss fór út rétt í tíma, þar sent
blöð hér segja að á morgun rnegi
ekkert skip fara héðan fyrst um sinn,
og er ekki gott að segja hversu lengi
það bann verður. Ekki mátti neinn
farþegi hafa bréf í fari með sér, og
heldur ekki skipið taka neinn póst,
og það kom sér nú illa að ekki var
liægt að senda línu heim. Þetta kvað
vera skipun frá Bretastjórn. Á með-
an Árni Eggertsson stóð við hér í
bænum kvað liann hafa komið á
félagi með Roig ðr Company, 82
Beaver St., sem liafa miklar umboðs-
verzlun við Suður Ameriku og eru
þeir að stofna umboðssölu fyrir ts-
land. “Lagarfoss” er á leið hingað
og ætti að vera hér í kring um þann
10 þ. m. Líka kvað landsstiórnin
hafa þeypt gufttskip á stærð við
Lagarfoss, sem er á leið hingað að
sækja steinolíu. “ísland”, skip Sam-
einaða félagsins fór fyrir tveim dög-
um frá Halifax áleiðis til íslands,
mátti enga farþega taka og ekki
heldur póst. Það eru hér margir
kaupmenn i bænum og flestir bíða
Lagarfoss, ef liann fær að taka far-
þega, sem ekki er v'ist, af því hann
kvað ltafa lítið farþega pláss, annars
verða þeir að btða Jtangað til Gull-
foss kemur aftur, sem ertt öll líkindi
til að verði. — Tveimur kola og
tveimur salt skipum á leið heim frá
Englandi og Spáni hafa Þjóðverjar
nýlega sökt, og það kvað vera slæmt
útlit heima með kola og saltleysi.
Tryggvi Jochumson.
Þrœtur og vandamál.
Þrír menn voru nýlega kosnir af
bæjarstjórninni til þess að hafa með
höndum vandamál, sem vandræðum
liefir ollað milli Winnipeg og Saint
Boniface um langan tíma. Mennirn-
ir voru Davidson borgarstjóri, Wal-
lage yfirráðsmaður og J. J. Vopni
bæjarráðsmaður.
Málið er sem hér segir:
20. febr. 1914 var gerð samþykt
milli borganna Winnipeg og St.'
Boniface um kostnað á svokallaðri
Provincher brú, sem St. Boniface
bærinn átti að byggja.
Deilur risu út af kostnaðinum, sem
stóðu yfir frá 1914 til 1916; aðallega
var það um gerð brúarinnar. Annar
bærinn vildi hafa brúna af vissri gerð,
en hinn af annari. Áður hafði sam-
eiginleg nefnd beggja bæjanna kom-
ið sér niður á vissa gerð og hana
vildi WHnnipeg hafa. Umsjónarmað-
ur opinberra verka var látinn dæma
og dæmdi hann Winnipeg í vil.
Loksins tókust samningar 17. apríl
1916 og samþykti Winnipeg að
Dominion Bridge fél. væru borg-
aðir $306.507.10, en Manhoba Bridge
<5- Iron Works áttx að búa til ekki
minna en 800 smálestir af stáli, sem
þurfti í brúna. Átti Winnipeg bær
að borga / af kostnaði byggingar-
innar samkvæmt úrskurði umsjónar-
manns opinberra starfa og Ys af
yfirbyggingunni, samkvæmt tilboöi
Manitoba Bridge & Iron Works eða
/ af $253,003.50, auk / af aukakostn
aði á efni frá Dominoin Bridge Co..
samkvæmt tilboði 30. marz 1916 eða
/s af $41,800.00 og svo aukakostnaði,
sem upp á kynni aö falla eftir sanv
komulagi beggja bæjanna eða full-
trúa þeirra, og átti það einnig að
borgast eftir sama hlutfalli / frá
Winnipeg.
26. desember 1916 skipaði bæjar-
stjórnin að borgaðir skyldu $91,572.05
til St. Boniface, sem sá hluti er
Winnipeg ætti að greiða af undir-
byggingunni, en skilja eftir $25,588.94
sem deila var um. Var um leið því
Iýst yfir að það yrði greitt tafarlaust
þegar niðurstaða hefði fengist í tnál
inu.
Þessi málamiðlun er enn ekki feng
in og henni eiga þessir þrír menn
sem nefndir voru að konia til vegar;
er það bæði erfitt \erk og vandasamt
eftir þvi sem gengio hefir hingað til.
Vorprófin
í’ið Saskatchewan háskólann.
Mr. Valdimar A. Vigfússon frá
Tantallon, Sask. útskrifaðist sem
Bachelor of Arts.. Vigfússon hefir
lagt sérstaklega fyrir sig efnafræði
og starfar nú sem efnafræðingur fyr-
ir Saskatoon-bæ.
Miss Thorbjörg Eiríksson frá
Wynyard, Sask. skrifaðist upp í þriðja
ár í Collega-deildinni.
Mr. Vigfús S. Ásmundsson frá
Tantallon skrifaðist upp í fjórða ár
í búnaðardeildinni ('B. S. A. Course).
Mr. Ásmundsson starfar í búnaðar-
deild háskólans í sumarfriinu.
Upp úr fvrsta ári búnaðardeildar-
innar -Associote Course) skrifuðust:
Mr. Björn Frederickson
Mr. Chris. Josephson
Mr. Wrm. Josephson.
Allir frá Kandahar.
Símaverkfallið.
Starfsmenn og konur við talsím-
ana í Manitoba gerðu verkfall fyrir
skömmu og kröfðust hærri launa.
Rannsóknarnefnd var sett í málið
þannig samansett að báðir partar út-
nefndu nefndina. Nú hefir þessi
nefnd lokið starfi sínu og gert tillög-
ur. sem samþyktar voru með ánægju
á báðar hliðar. Verkafólkið fékk
kröfum sínum framgengt; laun þess
voru hækkuð og alt féll í ljúfa löð.
Þeir sem vinna við síma vélarnar
fá 18/% launahækkun og lægstu
laun símakvenna verða hér eftir $40
um mánuðinn.
Dixon segir ekki af sér.
Loksins er útkljáð um það mál,
]ieir sem fyrir nafnasöfnuninni stóðu
komu fram með hátt á fjörða þúsund
nöfn, en Dixon Iét nefnd manna vfir-
fara þann lista og komst hún að þeirri
niðurstöðu að helmingur þeirra, sem
þar voru, væru ekki kjósendur.
Dixon segir því ekki af sér nema því
að eins að fleiri kjósendá nöfn fáist,
en það telur hann vafasamt að nógu
margir verði til þess.
Er það ekki sjálfsagt?
Um það eru talsverðar getgátur
hvort Robert Rogers verði tekinn
fastur eða ekki. Galt dómari hefir
fundið hann sekan um einhvern þann
Ijótasta glæp, sem til er, næst morði
— samsæri til þess að stela hundruð-
utn þúsunda úr fjárhirzlunni í Mani-
toba. Hefði hann brotist inn í banka
og stolið þar $Í0,(X)0 þá var það lítil-
fjörlegt brot í samanburði við það,
sem dómarinn hafði fundið liann sek-
an um. Þarf nokkrar getur að leiða
að því, hvort hann verði tekinn fast-
ur eða ekki ? Er það ekki sjálfsagt?
AUSTURVEGUR.
Eg læt I haf að heiman því heim eg komast vil,
Með föðnrlanrt framuntian við fóstnrland skil.
f r lantlsteina logni eg leysi festar minar,
þú blúsantli hlátljúp á hreiðurnar þínar!
pú Sær, ert samhekkingur. Nú sezt eg þér við höntl
Að frjálsnm lilut í himni og lleims hverri ströntl —
611 höf eru heimleið, þó hléstokkana fylli
Er ferðast um fjörðinn manns frændleifða milli.
pið formenn. og við farmeiin, hvers frýr oss myrkur sjós
Hjá röðlinum reiðugleg þó Rán slökkvi ljós?
Að höllunuin liennar þó húm sé dyrastokkur,
Hún lýsigull lánar sem leiðbeinir okkur.
Og norðan-ilætur níu, við næturstorma hreim.
Til bónorðs oss lrún hýður á hrúðgöngu lieim —
Svo hátt kann Himinglæfa liefja oss og hera,
Ein seiling til sólar að sýnist þá vera.
Sem vængja-fleygstu fuglar með fregn úr auðnum heim,
Hún drifa-f jöðruð Dúfa eins dregur þann geim. i
Hún Blóð-hndda er blæfríð, er bungar öldu-gárinn
Og dag-geislinn drýpur og dreyrir um hárin.
Og hreinbrjóstuð er Hefring, og hvelfdur barmur á,
Er svellur við siglu ’in sí-bláa lá.
Hún úður er koss-klökk, er kaldarokur hrina
Og vætir oss vanga með vestan-hygð sína.
Hún Dröfn er dregla-prúðust, þó dragi skautið lágt,
Alt silkið i samfeUu er snjóhvítt og blátt.
Og Hrönn, hún er faðm-föst, er fangi oss hún vefur,
Og útrétta arma og aðsveipa hefur.
En blækvikust er Bylgja, við bylsins trumbu-slög
Hún drcgur oss dansandi um djúpfæran lög.
En kolbrýnd liún Kólga, með kaf-þoku valdið,
Er Fjallkonu fyrir liún festir upp tjaldlð.
En yfir hjúp þann liæsta sem hvessir lijóseyg brún.
— Við úthöf og eilífðir í ættsemd er hún —
A vor-kyndlum kveikir hjá klettastapa og snjónum,
Og brosandi bíður að börn komi af sjónum,
New York 29. mat, 1917.
STEPHAN G. STEPHANSSON.
S5E223S
Er í Motor Transport deild
Agnar Arnason Bergmann.
Hann er fæddur hér í Winnipeg
24. triaí 1894. Foreldrar hans voru
Árni Jónsson og Jóhanna GuSmunds-
dóttir. Misti hann föður sinn korn-
ungur og hefir móðir hans alið hann
upp með miklum dugnaði.
Agnar er stór vexti og fríður mað-
ur sýnum. Hann vann hjá Eatons
félaginu og stýrði þar flutningsv'agni
um alllangan tíma, en fór í herinn
fMotor Transport) í febrúar í vetur
og lagði af stað héðan austur 28. maí.
Heimili þeirra mæðgina er að 576
Agnes stræti í Winnipeg.
Hefir innritastí sjóherinn brezka
Jón Tliorarlnsson.
í siðasta blaði var getið um fall
þessa unga, efnilega manns. Hann
innritaðist í 144. herdeildina og fór
með henni yfir til Englands síðastl.
sumar, en til Frakklands var hann
sendur snemma í vetur.
Jón heit var sonur Thorarins
Jónssonar ('bróðir Magnúsar á FjalliJ
ættaður frá Hóli í Sæmundarhlið t
Skagafirði, og sem settist að í Vidi-
nes-bygð í Nýja Islandi, en druknaði
skömmu eftir að hann kom hingað,
og konu hans, Sigríðar Þorleifs-
dóttir, dóttir Þorleifs Jónssonar frá
Reykjum í Skagafirði, en sem nú er
gift Friðrik Friðrikssyni i Lögbergs
nýlendu, og þar ólst Jón heit. upp.
Jón naut töluverðrar mentunar.
hafði gengið á Wesley College
nokkra vetur og var kominn i annan
bekk háskóladeildarinnar, en eftir
það lagði hann landbúnað fyrir sig.
Jón var vel greindur og myndar pilt-
ur í hvívetna, sikátur og skemtinn.
Er hans sárt saknað af öllum vinum
og ættingjum og ]iá ekki sízt af
móður og systkinum.
BITAR
Stóri hnefinn á Litla Rússlandi
segist ekki vera á móti hugsjóna-
mönnunum, heldur æsingamönnunum
— en hefir hann gætt þess í sögunni
að hugsjónamenn voru æfinlega kall-
aðir æsingamenn, þangað til hug-
sjónir ]ieirra komust áfram ?
Ritstjóri Heimsk. segist skrifa
sjálfur ritstjórnargreinarnar — hann
segir það eflaust satt ipn þá seinustu.
Roy W. Jenson.
Hann er sonur Gunnars Jensonar
umboðsmanns og Rósu konu hans að
110 31st Street í Saskatoon.
Roy er fæddur 3. febrúar árið 1900
i New Westminster og er þvi ekki
nema 17 ára.
Hann er efnilegur piltur mjög, eins
og hann á kyn til að rekja. Gekk
hann í brezka sjóliðið í Victoria ný-
lega og réðist þar til þriggja ára,
eða þann tima sem stríðið stæði yfir.
Föðuramma hans er Ástríður
Jenson i Seattle, en móðuramma
María Benson í Blaine, Wash.
Fóru með 223. herdeildinni til Englandsj
Sagt er að “stóri hnefinn á Litla
Rússlandi’’ hafi stækkað um helming
Jiegar Dixon var barinn á sunnudag-
inn.
Stóri lmefinn á Litla Rússlandi tel-
ur það sönnun gegn “Dagskrá” að
hún dó ung og með Heimsk. að hún
lifi enn. — Hefir hann gætt þess að
Gustaf Adolph dó ungur og Þýzka-
landskeisari lifir enn?
26. þ. m. er merkisdagur í sögu
landsins. Þá greiða kotiur fyrst at-
kvæði í stjórnmálum. Það er í
Saskatchewan. Þær líklega minnast
þess að láta ekki atkvæði sín með
þeim flokki, sem hefir lýst því yfir
að*konur séu ekki persónur.
Asnar syngja öðrum lof í óði og
“prósa”,
sú er allra bögu bósa
bezta list að smjaðra og hrósa.
E. M. ólafsson.
G. Ií. Ottenson.
Myndlr þær, sem birtast hér í blaðinu, eru af GuSmundi Lúðvík
Ottenson og Einari Martein Snæbjarnarsyni, Ólafssonar. — Poreldrar GuB-
mundar LúBvíks eru Nikulás Ottenson og Anna GuBmundsdóttir, kona
hans, I River Park. Foreldrar Einars Marteins voru Snæbjörn Ólafssoi,
ídáinn) og IngiríSur Einarsdðttir (yfirsetukona). Er Einar einkasonur
IngirlBar Einarsdóttur. Anna, móBir GuBm. L., og Snæbjörn, fati'ir Einars
M., voru hálfsystkini. felr innrituBust I 223. herdeildina litlu eftir aB hún
var mynduB I febrúar mán. 1916. Fóru á staB til Englands meB deildinni
23. aprll síBastliSinn, og eru nú komnir þangáS.
Ritstjóri Heimskringlu er bvrjað-
ur á því að skrifa sögu um bindindis-
starf okkar ritstjóranna, þegar við
vorum hér í bænum áður fyr. Ef
hann brestur heimildir til þess að fara
eftir þegar hann skrifar kaflann tim
sjálfan sig og bindindismálið, gæti
hann ef til vill fræðst með þvi að
skoða i bækurnar á brenni vínskránum,
ef þær halda gestaskrár.
Hvor þeirra skyldi vera færari um
að skrifa af þckkingu um stjórnniál
i Saskatchexvan, ritstjóri Heirns-
kringlu eða Lögbergs? Sá síðar-
nefndi hefir átt þar heima og tekið
þátt í stjórnmálum fvlkisins í 7 ár —
hinn mun einhverntima liafa séð
landabréf af Saskatchew'an, þegar
hann var í skóla sællar minningar.
Bordenstjórnin vill fá Laurier til
þess að taka á sig helming af ábyrgð
allra þeirra stórsynda, sem afturhald-
ið hefir frarnið. Þegar það er íhug-
að jafnframt vitnisburðum, sem
Laurier hefir fengið hjá afturhald-
inu, dettur manni ósjálfrátt í hug
litli drengurinn, sem hafði vætt rúm-
ið sitt og óhreinkað það. Hann var
hræddur við hirting frá mömmu sinni
og bað því bróður sinn að koma upp
t rúmið til sín, en gerði það til þess
að geta kent honum um alt saman og
sloppið sjálfur. — En gatnli maður-
inn sér ltklega hvar fiskur liggur
undir steini.
Síðustu loftskeyti frá Litla Rúss-
landi segja að þar hafi dunið yfir
haglél og brotið rúðttrnar i Austur-
glugga keisarahallarinanr — óvíst