Lögberg - 13.01.1921, Qupperneq 6
Bls. 6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN,
Úr Uncle Tom’s Cabin.
(Framh.)
Eftir þetta fór Evu hnignandi. Það var eng-
inn efi um það framar, hvert stefndi; von þeirra,
sern heitast unnu henni, var brostin.
Hið yndisfagra herbergi liennar var í raun
og sannleika s.júkrastofa, og utigfrú Ophelia inti
hjúkrunarkonustörfin af liendi dag og nótt—og
aldrei höfðu vinir hennar lært að meta hana að
verðleikum fyr. Með hendi, sem var margæfð-
við hjúkrunarstarfið, og auga, sem sú hið minsta
lil-eða svipbfigði í andliti sjúklingsins, sýndi hún
frúbæra iþekkingu á öllu til líknar sjúklingnum,
svo þeim fanst hún með öllu ómissandi. Og þeir,
sem áður höfðu ypt öxlum út af sérkennum henn-
ar og fastheldni, sem stakk svo mjög í stúf við
liina suðrænu glaðværð, viðurkendu, að hún væri
einmitt manneskjan, sem óhætt Væri að byggja á
í svona kringumstæðum.
ITncle Tom var oft inni í herberginu hjá Evu,
sem var taugaslöpp og þrevtt að liggja, svo það
hvíldi liana að láta hann bera sig; og það var Tom
hin mesta gleði, að taka hana í fang'sér, láta höf-
uðið hvíla á kodda á handlegg sínum og ganga
með hana fram og aftur um herbergið og út á
veggisvalirnar; og þegar svali stóð af vatninu á
morgnana, þá bar liann hana stundum út í garðinri
og gekk með hana undir appelsínutrjánum, eða þá
liann settist í gömlu sætin þeirra og söng við hana
uppáhaldssálminn þeirra.
Faðir'liennar gjörði það líka oft, en hann var
ekki eins 'þrekvaxinn og Tom, og þegar hann var
þreyttur, var Eva vön að segja við hann:
“Ó, pabbi, láttú hann Tom bera mig. Vesal-
iogs Tom! bonunl þykir vænt um það; og þú veizt,
að liann vill alt af vera eittlivað að gera, og það
er hér um bil það eina, sem hann getur.”
“Eg vil líka gjöra það, Eva,” sagði faðir
hennar.
“Já, pabbi, þú getur alt gert, og þú ert mér
líka alt. Þú lest fyrir mig, þú vakir yfir mér á
næturnar — en Tom hefir bara þetta eina og að
syngja fyrir mig; og eg veit að honum er léttara
um það en þér. Hann er svo sterkur!” '
Löngunina til þess að létta undir með Evu
var ekki bara að finna hjá Tom. Allir á hoimil-
inu sýndu hina sömu viðleitni og gerðu það sem
þeir gátu.
Vesalings Mammy langaði af öllu hjarta til
þess að vera hjá Evu, en hún gat það ekki, hvorki
nótt né dag, því hún varð að vera hjá Maríu, sem
sagðist ekki geta notið friðar eina stund og þá
var það líka á móti skapi hennar að iinna öðrum
hvíldar.
Tuttugu sinnum þurfti Mammy að nudda á
henni fæturna, baða á henni höfuðið, að leita að
vasaklútum hennar, fara og vita hvaða hávaði væri
í herberginu hennar Evu, draga niður glugga-
blæjuna, af því að of bjart væri í herberginu, eða
j)á að ýta henni upp, af því að þar væri of dimt.
,En á daginn, þegar Mammy langaði til þess að
eiga einhvem þátt í því að hjúkra uppáhaldinu
sínu, þá sýndist Maríu vera óvanaiega sýnt um
að finna eitthvað handa henni að gjöra í húsinu
eða í kring um það, eða að snúast í kring um sig
sjálfa, svo að hún varð að stelast til þess að líta
inn til Evu eða hafa tal af henni.
“Mér finst eg verði að fara sérstaklega var-
lega með sjálfa mig,” var María vön að segja;
“eins veikbygð og eg er, ogþurfa að hera alla á-
bvrgðina á að hjúkra elsiku barninu.”
“Eg held, góða mín, að frænka okkar taki
j>ann vanda af höndum þér,” mælti St. Claire.
“I>ú talar eins og allir aðrir karlmenn, St.
Claire, eins og að hægt sé að lyfta áhyggjunum af
móðurinni út af barni hennar í þessu ástandi; en
svo er alt þetta eins—enginn skilur mínar tilfinn-
ingar. Eg get okki velt af mér bvrðinnf, eins og
þú.”
St. Claire brosti. “Þú verður að fyrirgefa
honum það. Hann gat ekki gert að því—því bros-
ið var ekiki enn frosið á vörum hans, því svo bjart
var yfir sjúklingnum og svo mikill Xriður fylti sál
hans, að það var naumast hægt að ímynda sér, að
dauðinn væri í aðsigi. , Eva leið engar þrautir.
Kraftarnir fóru smáþverrandi með hverjum deg-
inum, án þess hún fyndi til þeSs. Og hún var svo
fögur, ikærléiksrík, trúföst og ánægð, að menn gátu
ekki annað en orðið snortnir af fegurð þeirri og
triðið e rrfkti yfir og í kring um sjúklinginn. St.
Clair fann einkennilega rþ færast yfir sig. Það
var ekki vou um 1 íf, jrví það var vonlaust — það"
var etk.ki auðmvkt hjarta lians; það var bara
stundar hrifning, svo fögur, að hann vildi ekki um
annað hugsa né annað sjá. Það var líkt og þögul
haustnáttúra, jægar lauf skógarins eru farin að
blikna og fjólan drúpir höfði hnýpin og einmana í
bakka lækjarins, og gleðitilfinningin verður ríkari
hjá manni út af því að vita, að J>að hverfur alt
sjónum vorum innan stundar.
Eirtn vinur Evu vissi meira en aðrir um hug-
hoð og skynjanir liennar; það var Tom. Honum
sagði hún ýmislegt, sem hún vildi ekki angra föð-
ur sinn með. Honum sagði hún frá hinum dular-
fullu fvrirboðum, sem sálin ein finnur, þegar
fjötrar líkamans eru farnir að losna og að því er
33. JANÚAR 1921 ..
** *
komið að sálin yfirgefi bústað sinn fyrir fult og
alt. Að 'SÍðugtu kom að j>ví, að Tom fékst ekki til
])ess að sofa í rúmi sínu. heldur lagði hann sig út
af við framdyr hússins, þar sem hann var til
staðar ef á þurfti að halda.
“Unele Tom, það er annars dálaglegt fram-
ferði á þér nú upp á siíðkastið; iþú fleygir þér niður
að sofa hingað og jirfngað cins og rakki,” sagði
ungfrú Ophelia. “Eg hélt að þú værir einn af
siðferðisgóða fýlkinu, «em sefur í rúmum sínum
eins og kristnu fólki sæmir.”
“Eg er,— ungfni Feel>p” var hið dularfulla
svar Töm. “Eg er, en núna—”
“Núna, hvað?” spurði ungfrú Ophelia.
“Við sikulum ekiri tala hátt, svo herra St.
Claire h'eyri ekki,” svaraði Tom. “En, ungfrú
Feely, þú veizt að einhver bíður eftir brúðgum-
anum.”
“Hvað meinarðu, Tom?”
“Þii veizt, að í ritningunni stendur: ‘Um
miðnætti var hrópað: Sjáið, brúðguminn kemur.’
Það er það, sem eg er að vonast eftir nú á hverri
nóttu, ungfrú Feely, og eg mátti ekki með nokkru
móti sofa, þar sem eg beyrði ekki röddina.”
“Hví heldurðu það, Uncle Tom?”
“Ungfrú Eva hofir talað við mig. Herrann,
hann sendir boðbera sinn sálinni. 0g eg verð að
vera þar, ungfrú Feely; 'því þegar þetta blessað
barn hverfur inn í himininn, þá opna þeir dyrnar,
svo að við getum öll séð dýrðina, ungfrú Feely.”
“Sagði ungfrú Eva þér, Uncle Tom, að sér
liði ver í kveld, en undanfarandi?”
“Nei; en hún sagði mér í morgun, að hún
væri að færast nær—nær þeim, sem við hana tala,
ungfrú Feely. Það eru englarnir—það er trumðu-
slátturinn á undan dagrenningunni,” sagði Tom.
Samtal þetta á milli ungfrú Opheliu og Uncle
Tom átti sér stað kveld eitt á milli klukkan tíu og
eliefu, eftir að ungfrú Ophelia hafði gengið frá
öllu um kvöldið og var síðast að ioka útidyrahurð-
inni og sá að Tom hafði lagt sig fyrir til isvefns á
pallinum fyrir utan.
Ilún var ekki óróleg, eða venju fremur mót-
tækileg fyrir áhrifum, en hin dularfulla alvara
læsti sig inn í sál hennar.
Eva hafði verið óvanalega frísk og glöð seinni
part þessa dags, og hafði setið uppi í rúmi sínu
og skoðað gullin sín og ákveðið hverjum skyldi
gefa þau. Hún virtist taka meiri ]>átt í því sem
fram fór og málrómur hennar virtiist náttúrlegTÍ
en þeim hafði fundist hann vera í margar vikur.
Faðir hennar hafði verið inni hjá henni um
kveldið og haft orð á að Eva sýndist líkari sjálfri
sér en hún hefði gert síðau hún veiktist. Og þegar
hann bauð henni góða nótt með kossi, sagði hann
við ungfrú Opheliu: ‘ ‘ Frænka, kannske við fáum
að hafa hana hjá okkur ? Hún er áreiðanlega
betri,” og liann gekk til hvílu sinnar glaðari í
huga, en hann hafði áður gert í margar vikur.
En um miðnætti — þessi undarlegu og dular-
fullu tímamót, þegar tjaldið á milli þess veika sem
er og eilífðarinnar, sem fram undan liggur, er svo
óondanlega þunt, þá kom sendiboðinn!
Það var hrevfing í 'herbergniu. Fyrst fljótt
fótatak. Það var ungfrú Ophelia, sem hafði ásett
sér að vaka alla nóttina hjá litla sjúklingnum, og
sem við óttuskiftin hafði undir eins tekið eftir
breytingu.
Útidyrunum var skyndilega lokið upp, og
Tom, sem var á verði fyrir utan, reis undir eins á
ftur. “Farðu og sæktu læknirinn Tom, og tefðu
nú ekki eina mínútu!” sagði ungfrú Ophelia, um
leið og hún gekk að herergisdyrurn St. Claire, sem
vom öðru megin við ganginn, og klappaði á þær.
“Frændi, })að vildi eg að þix vildir koma.”
Orðin féllu á hjarta St. Claire eins og klaka-
stykki á líkkistu, sem látin hefir verið ofan í nýja
gröf. Og hrí ? Hann var á augabragði kominn á
fætur og inn í herbergið og laut öfan að Evu þar
sem hún svaf.'
Hvað var það, sem hann sá, er hafði svo mik-
il áhrif á hann, að hjartað hætti að slá í brjósti
hans um stund ? Hví ríkti dauðaþögn á milli þeirra
tveggja, sem í herberginu voru? Þú getur svarað
því, sem hefir séð sama yfirbragðið á andliti þeiss
sem þú elskar — þennan svip, þessa dauðans rún,
sem fyllir sál þína vonleysi og sem gefur þér ó-
tvíræðilega til kynna, að vinurinn verður hrifinn
þé^ frá hlið.
Fölvi dauðans sýndist þó ekki hafa sett merki
sitt á andlit barnsins — göfgi og dýrðleg feg-
urð stafaði frá því, hinar veraldlegu leifar virtust
eins og hverfa fyrir hinni andlegu fegurð — sól-
arroðans eilífa í sál barnsins.
Þau stóðu hreyfingarlaus og horfðu á hana,
og svo var þögnin djúp, að gangurinn í vasaúri,
sem þar lá á borðinu, virtist alt of mikið skvaldur.
Innan lítillar stundar kom Toxn með læknir-
inn. Hann gekk inn í hei’ibergið og leit sem snögg-
vast a sjiiklinginn og stóð svo þegjandi eins og
hinir.
Svo vétk hann sér að Opheliu og hvíslaði:
“Hve na*r konx breytingin?”
“Um miðnætti,” svaraði Ophelia.
María, sem hafði x-umskast, þegar heknirinn
kom, kom nú inn í herbergið.
“Augustine! Frænka! Ó, hvað?” byrjaði
hún.
“Þey!” svaraði St. Claire. “Hún er að
deyja.”
Mammy heyrði hvað hann sagði og flýtti sér
til að vekja vinnufólkið og innan stundar voru all-
ir komnir á fætur — ljós sást í gluggum hér og
þai*, fótatak heyrðist til og frá unx lxúsið, fólkið
stóð úti á veggsvölunum með áhyggjusviyk og
gægðist inn um glerhurðina og gluggana með tár-
in í augunuxn; en St. Claire lxeyrði hvorki né sá—
sá efekert xiema þennan óvelkomna svip, sem sýnd-
ist eins og stimplaður á andlit barnsins j)ar sem
j>að svaf.
• “Ó, ef hiin vildi bara vakna og tala einu sinni
enn!” sagði hann um leið og hann laut ofan að
henni og hvíslaði f eyra hennar: “Elsku Eva.”
Stónx, bláu augun opnuðust — milt bros lók
um varirnar; liún reyndi að reisa höfuðið frá
koddanum og tala.
“Þefekirðu mig, Eva?”
“Elsku pabbi!” sagði barnið og lagði arm-
ana um háls föður sínum. En þeir féllu isvo að
segja strax niður aftur, og þegar St. Claire reisti
sig upp, þá sá hann kvalaisvip bregða fyrir á and-
liti hennar — hún barðist við að ná andanum og
bar hendurnar xrpp að brjósti sér.
“Guð minn góður, þetta er óttalegt,” sagði
St. Claiiæ xxm leið og hann snei-i sér undan í sinni
sárú sálarkvöl og tók fast í hendina á Tom án þess
að skynja til fulls, hvað hann var að gera. “O,
Tom, vinur minn, þetta ætlar að gera út af við
mig.” Tom hélt lxendi húsbónda síns á milli sinna
og með tárin streymandi niður dökku kinnarnar
leit hann upp eftir hjálp, þangað sem liann var
altaf vanur að líta.
“Bið að }>etta megi taka fljótt enda, jxað sker
mig í hjartað!”
“Vegsamaður sé drottinn! Því er lokið—því
er lokið, elsku húsbóndi minn,” sagði Tom. “Líttu
á liana! ’ ’
BaiTiið lá í x-úminu eins og sá, sem er yfirunn-
inn og hefir mist mótstöðuafl sitt. Titragur fór
uin litla kro])pinn. Stóru augun vora opin og auga-
steinarnir húrfu nærri undir augnalokin. Hvað
sögðu þessi augu, er túTkað höfðu mál himinsins?
Jarðarböndin voru slitin og jarðnetska stríðið á
enda; en svipurinn, sem hvíldi á ásjónu barnsins,
var svo angur'blíður, svo dularfullur var sigur-
ljóminn á andliti Evu, að hrygð fólksins og ekki
stöðvaðist þar sem það skipaði sér umhverfis
hvíluna í lotningarfullri þögn.
“Eva!” hvíslaði St. Claire blíðlega.
Hún heyrði ekki.
“Ó, Eva, segðu okkur livað þú sérð! Hvrað
er það?” sagði faðir hennar.
Óendanlega björtum brosglampa brá fyrir á
andliti hennar og hún svaraði: “ó! Kærleiki —
gleði—friður!” Svo tók hún eitt andvarp og hvarf
frá dauðanum til lífsins!
Farðu vel, elsku barn! Ilinar björtu dyr him-
insins hafa lokist á eftir þér, og við sj'áum þig
aldrei framar. Ó, vci só þeim, sem hafa horft á
eftir þér inn í himininn, þegar peir vakna og sjá
efekert annað en hið kalda umhverfi hins daglega
lífs, og þig að eilífu hoi-fna.
--------o--------
Darling konungsson.
(Framh.)
Hringurinn lians stakk hann oft. Stundum
lét hann sér það að kenningu verða, en oft skeytti
liann því ekfeert og hélt uppteknum hætti. Svo
nákvæm var náttúra hringsins, að fyrir smá yfir-
sjón stakk hann konungsson lítið eitt, en fyrir
stærri syndir lét hann fingurinn blæða. Að lokum
kom svo, að konungssyni fanst frelsi sitt heft með
viðkomu hringsins. Fleygði honum því af sér og
taldi sig gæfuríkastan allra manna, er hann mátti
nú einn ráða gerðum sínum áminningalaust. Nú
framdi liann alla þá heimsfeu, sem honum feom til
hugar, og varð svo illa liðinn, að enginn ærlegur
ínaður vildi hafa neitt saman við hann að sælda.
Einn dag, er konungsson var á gangi, sá hann
unga istúlku, fríða sýnum, er heillaði huga hans
mjög og kráfði'st liann þess, að hún giftist sér þeg-
ar í stað. Stúikan hét OeJía, bóndadóttir úr ná-
grenninu, og þótti eigi síður væn að eðlisfari en
útliti. Darling konjxngsson hugði Celíu taka
tveim höndum þeirri raiklu virðingu, er liann bauð
henni; en hún svaraði hiklaust og einai’ðlega:
“Herra, eg er að eins fátæk 'smalastivlka; en
eg vil eigi giftast yður.”
“Svo þér geðjast efeki að mér?” spui-ði kon-
ungsson og var hinn reiðasti.
“Nei, herra,” svaraði Celía. “Þér eruð að
vrisu fríður maður sýnum; en hvaða ánægju hefði
eg af allri tigninni, skrautklæðnaðinum, skrautleg-
um akfærum og annari viðhöfn, iþegar eg þyrfti
að horfa á hið illa framferði yðar og þess vegna
hata yður og fyrirlíta?”
Konungsson varð afarreiður slíkri ofanígjöf
og 'skipaði mönnum sínum að tafea Celíu höndum
og flytja hana til hallarinnar. Áminningin læsti
»ig 'í huga lians, en hann unni stúlkunni of mikið
til þess að láta liegna henni frekar.
Einn af beztu vinum konungssonar var fóst-
liróðir lians, en» sá var ekki vænn eða vandaður.
Hann hvatti feonungsson ávalt til liins illa og dró
dár að viðeitni hans að snúa til betri \regar. Hann
sá nú, að feonungssou var í þungu skapi og vildi
vita hvað olli. Konungsson segir lionum alt af
/létta og tjáir nxi havm sinn mestan í því, að Celía-
liugsi sig svo vondan manii. Kveðst haxxn mi <T*tla
að leggja að sér famvegis ti'l þess að verða betri,
svo liún fái betri hugmynd uxn sig. En varmennið
svaraði konungssyni á þessa leið: “Það er sann-
arlega lítillátt af þér, að vera að brjóta heilann
nm Jxessa stúlkukind, væri eg í þíxium sporum,
skyldi eg feenna henni að hlýða mér. Mundu að
þú ert feonungur og að ]ni gerir 'þig hægilegan í
augum þegna þinna með jiví að vera að ganga a
eftir smalastúlku, sem ætti að verða fegin að fá
að vera ambátt þín. Hafðu liana í varðhaldi og
gefðu henni brauð og vatn að eta um tíma; ef hún
þá þverskallast vilja þínuxn, ]úi láttu höggva af
henni liöfuðið og sýndu þegnum tþínum franx á, að
]ni meinir að láta hlýða þér. Ef þú getur ekki
'látið stúlku eins og þessa lilýða vilja þínum, þá
gleyma þegnar ])ínir ]>ví fljótlega, að ]>eir eru í
þessum heiini þér ogmér til skemtunar
“En,” sagði Darling konungsson, “væri það
ekki vanvirða mín að láta taka safelausa rnann-
esfeju atf Iífi'! Því Oelía lrefir í rauninni efeki gert
neitt, er verðskuldi dauða.”
“Ef fólk vill ekki láta að vilja þínum, verður
það að líða fyrir það,” svaraði fóst'bróðir kon-
ungs'sonar. “Jafnvel þó þetta væri rangt, þá er
betra að þú sért ákærður um rangindi, en að láta
þegna þína standa uppi í hárinu á þér, þegar þeim
gott þykir.”
Fóstbróðir konungssonar hafði snert við-
kvæman streng í lundarfari lians, með því síðast-
nefnda; því svo mjög óttaðist konungur að tapa
einliverju af valdi sínu, að liann vildi heldur falla
frá þeim ásetningi að vera góður, og nota þá
þi-ælsaðferðina, er liinn ráðlagði honum, en eiga á
hættu að vera 'sfeoðaður minni maður. Hann félst
því á að reyna að hræða Celíu til að giftast sér.
Til þoss að festa þetta áiform enn þá betur x huga
konungs, bauð fóstbróðir hans þrom ungum og illa
þo'kfeuðum liirðmönnum til veizlu með koliungi um
fevöldið. Héldu þeir óspart að honurn að drekfea,
og töldu mjög um fyrir lionum hve Celía hefði
smánað ást hans og dregið dár að honum. Varð
konungsson J)á bæði reiður og ölvaður og þaut á
'Stað til Celíu, að segja lienni, að.ef hún vildi eigi
giftast sér strax, sfeyldi hún verða seld á uppboði
sem ambátt daginn eftii*.
(Framh.)
-------l_o---------
Böggullinn á sporinu.
Eimlestin þaut áfram á sporinu með geisi-
hraða og hvæsti eins og höggormur sem íæittur
lxefir verið til reiði Upp úr reykháfnum þutu
logandi ueistar og féllu eins og skæðadrífa alt í
kragnm kyndarann og vélastjórann.
Joe Ilenry, hafði keyrt eftir þessari braut
í meir en fimm ár og þekti hvern einasta krók og
hverjla einustu bugðu á brautinni, eins vel og
hann þekti litla garðinn í kringum húsið sitt.
Hann sá heiinilið sitt í hvert sinn og hann
koyrði eftir brautinni. Það stóð á sléttunni fyrir
neðan hæðina sem jára'brautin lá eftir og var
líðandi brekka frá brautinni og ofan að húsinu,
og eina tálmanin sem á milli brautarixmar og
hússins var, var vírgirðingin.
Nótt eina, þegar eimlestin vaoað fara í kring-
um bugðu þá sem bar á milli heímilis hans og
brautarinnar, hrópaði félagi hans alt í einu upp:
“Það er eitthvað á brautinni Joe!”
Joe klemdi stöðvarann á hjólinu eins fast og
hann gat, og þegar fartin á lestinni fór að minka
sáu þeir sér til hrygðar að bögullinn sem á braut-
inni lá var barn.
Það var með öllu ómögulegt að stöðva lest-
ina með öllum sínum þunga áður en hún kom
þangað sem baraið lá. En Joe var fljótur að
liugsa, hann felifraði efti|* gufuvagninum og fram
á enda á lionum, þar hélt liann sér með annari
hendinni ií vagninn, setti annann fótinn niður á
umgjöi’ðina sem er utan um trjónuna sem er
framan við vagninn, hafði annann fótinn lausann
og snéri sér frá vagninum. Þegar Joe var kom-
inn í þessar stellingar var gufuvagninn kominn
alveg að barninu, og Joe rak fótinn sem laus var í
það svo hart að það lirökk ixt af sporinu og valt
ofan brekkuna, þegar Joe sá frarnan í það hljóð-
aði hann upp yfir sig og mælti: “Það er leik-
bróðir hans Jack sonar míns!”
--------o--------
» Gömul vísa um Glófaxa.
Mjög sig teigði mjósttfokinn,
Mafekann sveigði gulllbúinn,
Grjóti ifleygði fótheppinn.
Fögur beygði munnjárnin.
--------o--------