Lögberg - 19.12.1929, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 19. DESEMBER 1929.
Bls. 15.
Jan Mayen.
Eftir
Cai Chaffalitzy de Muckadell.
Garaall málsháttur sjómanna
segir, að það sé jafnörðugt að
rata á Jan Mayen, eins og að
finna nál í heyhlassi. Ástfeðan
til þess er sú, að þessi litla eyja —
sem Norðmenn hafa nú lagt und-
ir sig — er í miðju Norðuríshafi
og næstum alt af þoku hulin.
Það er hrjóstrugt land, þessi
eyja. sem norski fáninn á nú að
blakta yfir, og svo eyðileg, að
menn geta ekki gert sér það i
hugarlund. Það er þó hægðar-
leikur að rata á norsku eyjuna
með tilstyrk norsku loftskeyta-
stöðvarinnar þar, sem sett var á
laggirnar 1921. — Fjórir ungir og
hraustir menn dvelja þarna allan
ársins hring og senda veðurfregn-
ir út um heiminn. Með aðstoð
skeyta frá þeim, er auðvelt að
finna eyjuna og brátt rís hún elns
og kolsvartur veggur upp úr þok-
unni.
Svo blasir við manni flöt og
sendin strönd, sem dreift er yfir
einhverjum hvítum hlutum, sem
mest líkjast beinagrindum. Hærra
standa nokkrir krossar á haugum
framliðinna, og enn hærra eru
kolsvartir klettar, gróðurlausir,
nema hvað þar verður vart við
mosa. Og manni verður ósjálf-
rátt að spyrja sjálfan sig að því
hvort maður sé kominn til dauðra
eyjar Böcklins? Nei, það er að-
eins hin rnikla Rekavík, sem við
manni blasir, og þar hefir pól-
straumurinn fleygt á land reka
við í þúsundatali. — Hefir sjð
gangurinn dreift þessum við vítt
um kring, ár eftir ár, og á sumrin
hefir sólin þurkað viðinn og gert
hann snjóhvítan.
Þokunni léttir nú, og í norðri
rís fagur jökulskalli og ber hátt
við himin. Þetta er Beehrenberg,
hið gamla eldfjall. Það er 2,545
metra hátt, eða álíka og Galdhö-
piggen í Noregi. “Ja, kom til Jan
Mayen, far min!” geta nú Norð-
menn sagt eins og þeir hafa áður
sagt um norsku fjöllin!
Frá Jan Mayen eru 800 kíló-
metrar til næsta lands. Hún er
beint norður af íslandi og í há-
austur af Scoresbysund. Hún er
eiginlega ekki annað en eitt fjall,
eldfjall, sem skagar upp úr haf-
inu og árum saman hefir hraun
runnið niður fjallið. Það er alt
hraun, gróðurlaust hraun og
sandur.
Nú er Beehrenberg hætt að
gjósa; það gaus seinast 1818, en
hraunið er þarna enn ógróið með
öllu og setur svartan og óyndis-
legan svip á landslagið. Eyjan er
372 ferkílómetrar að stærð, en
inni í henni er ekkert dýralíf.
Aðeins við strendurnar eru bjarg-
fuglar, álkur, teistar og lundar,
sem horfa forvitnisaugum á þá,
sem þangað koma.
Það voru hinir ötulu hollenzku
sjómenn, sem fundu eyna fyrst
og nafn sitt dregur hún af einum
þeirra, sem kallaður var Jam
maatje, en hét Jan Mayen. Hann
kom árið 1614 til eyjarinnar, og
lagðist við akkeri í Mary Muss
Ví'k, sem hann nefndi í höfuðið
útgerðarmanni sínum. Síðan hafa
íshafsfarar þráfaldlega komið
þangað, en vegna þess að þar er
engin höfn, hafa menn ekki dval-
ið þar langdvölum, en þó hafa
menn haft þar vetursetu á landi.
Árið 1883 höfðu t. d. Austurrík-
ismenn vetursetu þar, undir for
ustu Wilczek greifa. Bygðu þeir
þar hús og standa þau enn. Þessi
hús gáfu Austurríkismenn Dðn
um, því að þá var talið, að Danir
stæði næst því að eiga eyna, þar
sem þeir réði bæði yfir íslandi og
Grænlandi.,— Dönsk herskip hafa
haldið húsunum við — semast
gerðu sjóliðar af “Fyllu” við þau
og máluðu “Dannebrog” húshlið
Hinn þáverandi — og núverandi
—- hervarnaráðherra var með
þeirri för, og hann er sjálfsagt
sá eini ráðherra, sem þangað hef-
ir komið eða mun koma.
Vegna þess vað Jan Mayen er
hrjóstrug, hefir hön verið ónum
in, “Na man’s lan,” eða “Terra
Nullius.” — Krossarnir, sem þar
standa, eru reistir á gröfum
manna, sem þar hafa dáið. Grjót-
hrúga verndaði hin bleiku bein
þeirra við ásælni blárefa, sem eru
á eynni — en enginn hefir sezt
þar að til fulls, þangað til Norð-
menn reistu þar veðurathugana-
stöð sína. Það getur verið, að
Forðabúr til að varð-
veita Jólafagnaðinn.
Eftir Merle Crowell.
MRS. ELÍN ÞIÐRIKSON,
heiðruð með fjölmennu samsæti, ifimtudaginn 10. október
síðastliðinn í samkomusal Víðinesbygðar, í Nýja íslandi,
á afmælisdegi hennar, sem kvenfélagið stóð fyrir, og ávarp-
aði núverandi forseti þess, Mrs. Jónsson, heiðursgestinn
á þessa leið, með velvöldum og kærleiksríkum orðum.
“Allir, sem hér eru saman komnir, og þeir, sem ýmsra
orsaka vegna ekki gátu komið, fundu svo vel, hvað þeir
áttu þér mikið að þakka fyrir eitt og alt, í ráði og dáð, í
fimtíu ár í þessari bygð, stofnandi hins fyrsta kvenfélags
árið 1882, forseti þess í fjölda-mörg ár, og nú ný-hætt safn-
aðarforsetastöðu, ætíð leiðbeinandi í orði og verki til bless-
unar í öllu okkar verki, endurgjaldslaust og oft óþakkað..
Sérhverju af okkur hefir þú sýnt góðvild og gestrisni. Við,
sem erum hér saman komin, til að gleðjast með þér sjötíu
og átta ára ungri, þökkum þér af hjarta fyrir öll þín störf
með okkur, bæði fyr og siðar. Ekki mátt þú svo skilja
þetta, að búin sé vinnan og lokið starfinu, því enn ert þú
leiðandi í bygðarlífinu hér,og Guð gefi að lengi enn, megi
þér endast aldur og þrek. Óskum vér að njóta samvinnu
þinnar í langan tíma enn. Sérstaklega þökkum vér þér
fyrir hönd allra safnaðarlima. Við finnum öll, að við
eigum þér þar svo mikið að þakka, og sem forseta þess í
tíu ár. Góður Guð launi þér og geri ófarna æfibraut bjarta
og blíða. Já, lán og blessun fylgi þér til æfiloka. — Gjaf-
irnar eru vottur þakklætis frá okkur, og biðjum við þig að
þiggja þennan stól (Chesterfield ChairX herðatrefil (scarf)
og blómvöndinn.”
Ýmsir töluðu, og lutu allar ræðurnar að því, hvað þeir
ættu henni mikið að þakka í öllum velferðarmálum.
Heiðursgestur, Elín Þiðrikson, tók til máls og þakkaði
með hlýjum og velvöldum orðum þá sæmd, sem sér væri
sýnd, “já, af innsta grunni hjartans þakka eg ykkur”, og
sagði meðal annars, að hún hefði ekki vitað betur, en að
hún hefði verið að fara á kvenfélagsfund, en í stað þess
biði sín fagurlega skreytt samkomuhúsið, og bað algóðan
Guð að launa öllum fyrir þá vinsemd, sem æfinlega hefði
mætt sér, og að gefa alúðar-samvinnu í öllum velferðar-
málum til sigurs í okkar kæru bygð.
Einn viðstaddur.
í sumar sem leið, var óvanalega
mikill þurkur víðast hvar í land-
inu. Hvar sem eg fór, sá eg þess
ljós merki. Rykið þyrlaðist upp
á keyrslubrautunum, ef þær voru
ekki steinlagðar. Engin og leik-
vellirnir skrælnuðu. Lækirnir
þornuðu og jafnvel uppsprettu-
lindirnar líka.
Þetta vakti hjá mér gamlar end-
urminningar.
í Maine-ríkinu, þar sem eg er
alinn upp, áttum við tvo aðal-
óvini: Byljina á veturna og þurk-
ana á sumrin. Af þessu tvennu,
var þó þurkurinn skaðlegri. Við
sáðum á vorin og gerðum okkur
miklar vonir um góða uppskeru.
Alt gekk vel fram eftir sumrinu.
Akrarnir voru sígrænir og falleg-
ir og plönturnar teygðu sig upp
úr moldinni, gegn sól og sumri.
En svo brást regnið stundum.
Það rigndi ekki vikum og jafnvel
mánuðum saman. Akrarnir
skrælnuðu, en einmitt þaðan átti
maður von á vetrarforðanum, og
þá var eins og blóðið í manns eig-
in æðum væri að þorna. Bónd-
anum var tíðum litið til lofts, en
þar var ekki ský að sjá og hann
hristi höfuðið. Þetta hafði mikil
mikil áhrif á alt okkar líf, jafnvel
leiki okkar barnanna.
Það er margt líkt með náttúruuni
og manninum. Það er eins og
ofþurkurinn nái til vors innra
manns. Vonir unglingsins eru
miklar. í æsku dreymir oss um
komandi sól og sumar. Þá finst
oss framtíðin geislum stráð og
teljum það svo sem sjálfsagt, að
gæfan verði vor stöðugi föru-
nautur.
Þegar árin færast yfir, verður
reynslan oft nokkuð á annan veg.
Uppsprettulindir geðinnar þrjóta
oft og einatt. Vér reynum ineð-
læti og mótlæti og komumst fljótt
að raun um, að lífið er ekki íyrst
og fremst leikur. Hið mikla haf,
milli þess, sem vér erum, og þess,
sem vér ættum að verða, dylst oss
ekki, og hugurinn fyllist af
beiskju vonbrigðanna. Vér finn-
um oft, að vér höfum mist af
kjarnanum, en höldum skelinni
og hyljum sjálfa oss undir henni.
Dræmarnir hafa ekki ræzt. Upp-
sprettulindir gleðinnar hafa þrot-
ið, þornað.
Jólin eru að koma. Jólaskraut-
ið blasir við manni og jólagleðin
sömuleiðis. Hún nær til svo að
segja allra, jafnvel þeirra, sem
kaldlyndastir eru. Naumast hafa
vonbrigðin og óánægjan tekið
nokkurn mann þeim heljartökum,
að ekki geti gleðibros færst yfir
varir hans um jólin. Vonirnar
glæðast á ný og örðugleikarnir
verða ekki eins ægilegir. Friður
á jörðu, og velþóknan yfir mönn-
unm, er allra gleði. Það er eins
og hinar þornuðu uppsprettu-
lindir gleðinnar opnist á ný og
veiti nýrri lífsgleði inn í sálarlíf
manneskjunnar — í bráðina.
Þessu mætti ef til vill líkja við
vatnsveitingar, áveitur. Ef hægt
er að gera ófrjóvar eyðimerkur
að aldinreitum, með því að mynda
stórar safnþrór einhvers staðar
Iangt í burtu, og veita svo vatn-
inu á þessar gróðurlausu lendur,
þegar hentugt er, því má þá ekki
líka varðveita jólafagnaðinn og
veita honum inn í sálarlífið, hve-
nær sem er á árinu? Hví skyldi
maður eyða honum öllum á einni
viku?
Á jólunum hugsa menn fyrst og
fremst um aðra. Það er gott og
göfugt hugarfar. En er nokkur
ástæða til að binda það svo að
segja eingöngu við jólin? Snjór-
inn í marz, þurkarnir á sumrin og
haustnæðingarnir minna lika &,
að þörf er á hlýrra hjartalagi og
örlátari hönd.
Eg þekki fólk, sem virðist hafa
hið sama, góða og göfuga hugar-
far alt árið, eins og svo margir
hafa um jólin. Er eg einn af
þeim? Látum oss spyrja sjálfa
oss þeirrar spurningar, einlæglega
og í fullri alvöru, áður en vér
göngum inn í nýja árið.
11111111111 u 1111111111111111111111 m i 11111 m m 111. m 11 m 111111111111111111111111111 ■ 111111111111».
Islenzkur harðfiskur
5 Einnig höfum vér rokka og kamba, og að auki fæst í §
búð vorri allslags sænskur og norskur varningur, og 1
og sænsk harðvara af öllum tegundum.
= Póstpantanir tafarlaust afgreiddar. =
= Harðfiskurinn kostar 33c pundið.
= SWEDISH IMPORTING CO.
Tel.: 29 692 406. Logan Ave.
| L. E. ANDERSON
T t e 11111 m m 111 m 11111111 m 111111: m 11111111113' t p 11 m i: 1111 m i n 11 p 11111111111111111111 m 11111»~
■«Ba«B*«j»«**«Bg^«B3ö«P*«3fr«BiÉ«3»«Bj^«pa«P»<«g$«P*«B»«B»«B*gBlii«Biíi«Blii««i«Bti«B»t
> £
5 i'
P
l £
i'l:
Nokkrar bendingar, þar \
sem úr miklu er að
velja af
Jólagjöfum
| w.s «Pi^ «B« «B» «Bft «P*«P* gpaBB1* «W<«I»
V t
Carrtck
Œþeatre
óskar öllum sínum íslenzku viðskiftavinum
Gleilegra Jóla og
Farsœls Nýárs
PERCOL.ATORS
Til að búa til kaffi
með rafíihaldi
$6.75 og yfir
VÖELTTJÁRN
Gera ápætis
vöflur
$7.95 og yfir
KRULLUJÁRN.
Sköftin úr rose-
wood eða gleruð.
$1.00 og yfir.
JÓLATRÉS
LJÓSA SETS
til að notast úti,
þola repn,
$2.70 og yfir
HYDRO
STRAUJÁRN .
Gagnleg og ódýr
jólagjöf
$2;95 og yfir
TOASTMASTER
Rafáhald, sem steik-
ir brauðið án þess að
litið sé eftir þvi.
$14.50
LJÓSA SVEIGAR
og lýsandi glugga-
sveigar.
$1.60 og yfir
LAMPAR
Stórkostlegt úrvai og
sanngjarnt verð.
EGGJASUÐUVÉL
Sýður 4 egg í einu
eftirlitslaust.
Aðeins $7.00.
FLASHLIGHTS
Frft 59c og yfir.
Sjáið þessi nýju
með alla vega lit-
um ljósum.
JÓLATRÉS
LJÓSA SETS
innan húss.
$1.25 og yfir
ABYRGST
AF
HYDRO
WuinípcOHijdro,
55-59
PRINCESSST.
PHONES:
848 131
848 132
Norðmenn hafi gagn af eynni yið
veiðar sínar í íshafinu, en þá
verða þeir líka að tryggja skip-
inum, að þau geti legið þar. Norsku
blöðin eru þegar farin að tala um
hafnarbyggingu þar — en það
verður útdráttarsamt, því að ekk-
ert grjót finst þar til hafnargerð-
ar og það er langur vegur að
flytja það frá öðrum löndum.
Þannig er þá hið nýja norska
land, eyðiklettur úti í reginhafi.
Einstaka sinnum i góðu skygni
sér til jökla á Grænlandi, en langa
tíma ársins er eyjan umlukt haf-
ís. Svört, óaðlaðandi rís hún þá
þögli heimskautsnæturinnar.
En norðaustast á hennni erú tvær
loftskeyta stengur. Þar hafast við
einhverjir afskektustu menn í
heimi þessum og hafa ekki annað
samband við umheiminn, en hin-
ar ósýnilegu loftskeytaöldur.
Lesb.
Vér seljum Hangikjöt
saltað og reykt hjá íslendingum.og líka aðrar tegundir aí
íslenzkum mat.
Safeivay Stores Ltd.
Corner Home and Sargent PÁLL HALLSON.
Sími: 89 902. Ráðsmaður í kjötmarkaðnum,
;«P»«BH«i»«tagwi ws»«ga<iiri!i;<jsr<i
Fermingar í
V atnabygðum.
1 1 "T
17. Nóv. 1929, í Foam Lake:
Anna Margaret Agneta Howe.
Karl Leo Einarsson. •
17. nóv. 1929, að Leslie:
Guðmundur Albert Árnason.
Guðrún Þórvör Halldórsson.
Harold Johnson.
Jóhanna Friðbjörg Sigbjörnsson.
Jóhannes Þórður Björnsson.
John Robert Warrey Pell.
Ketill Einar Ketilsson.
Sigurður Belgþór Ketilsson.
Thomas Sumarliði Halldórsson.
24. nóv. að Wynyard:
Anna Björnsson.
Helgi Þorberg Sveinsson.
—Niðuröðunin ^eftir stafrófi.
Guð blessi þessi efnilegu ung-
menni og láti leið þeirra liggja
til sigurs.
Carl J. Olson.
WARNING!
FIRE! FIRE! FIRE!
Yuletide Dangers
Christmas season is near at hand with its atten-
dant fire dangers.
Overcrowded stores, churches with their annual
Christmas festivals, bazaars in full swing and enter-
tainments in homes will have the usual highly in-
flammable decorations and electrical displays, in
addition to the large accumulation of highly in-
flammable waste materials, caused hy the unpacking
of Yuletide goods.
Be careful in the use of all electrical devices
and see that smokers are careful with “butts” and
Matches. Under no circumstances use gasoline
in your homes or places of business for cleaning
purposes, because gasoline is more dangerous than
gunpowder.
Keep the premises free from all rubbish and
waste materials — a fire lurks in every rubbish
heap.
Therefore, might I ask the whole-hearted co-
operati'on of every man, woman and child in
Manitoba to endeavor to make this Christmas
fireproof.
Remember always that precaution is the
master of fire.
Issued by the authority of
E. McGRATH,
Prov. Fire Com-
missioner, Winnipeg

g-fe-cg»<wSi<«B»«7.Ti»«B»«t»«!!»«gii«Bi»«PSi«gii«Wi«B»«B»«Blíi«Biíi«Bi»«Blli«Blli«Blli«Blli>
We take this oppoitunity of extending our most sincere
thanks to all those who have, by their valued
courtesies, contributed to our success.
mt wm au
5op, #oob Healt!) anb ^apptneöö
tíjíö Cþriötmaö

“The Reliable Home Furnishers"
492 Main St. Phone 86 667

KOKUR —100 tegundir
Gleymið ekki sögunni um Marie Antoinette,
sem sagði: “Því borðar fólkið ekki kökurV’
Gaman hefði verið að vita, hve miklu meiri
áherzlu hún hefði lagt á oiðin, ef hún hefði
viti.ð hve dásamlegar að kökur vorar eru.
Siöðvið Canada Bread manninn á strætinu og
látið hann.sýna yður kökur vorar.
Canada Bread
MAKE ’EM
i