Lögberg - 16.07.1936, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 16. JÚLÍ 1936
Páll G. Egilsson
kaupmaður í Iwnum Calder nálægt Lögbergsbygð í Sask.,
andaðist aö heimfli sínu í þeim bœ, föstudaginn fyrsta maí
síðastliðinn, finitíu og fimni ára að aldri.
Páll var fæddur að Haflson í Norður Dakota 28. dag
marzmánaðar árið 1881. Foreldrar hans voru frumbyggja-
hjónin góðkunnu, (iísli Egilsson, Gottskálkssonar, frá
Skarðsá í Seiluhrepp i Skagafirði, og Ragnheiður Jóhanns-
dóttir, landnámsmanns í Norður Dakota, Hallssonar, frá lígg
í Hegranesi í sömu sýslu. ¦»
Með foreldrum sínum fluttist Páll átta ára gamall til
Winnipeg, og þaðan vorið 1 <S91 til Lögbergs-nýlendunnar,
sem |>á var að byggjast; og álti hann heimili þar í föðurhús-
um til fullorðinsára.
Vorið 1910 settist Páll að í bænum Calder, stöðvarþorpi
við járnbrautargrein, sem lögð hafði verið einu e6a tveim
árnm áður norðan við bygðina. Stol'naði hann þar járnvöru-
og verkfæraverzlun í félagí með Halli bröður sínum. Bjó
Páll þar síðan, nema í þrjú ár, er hann var í Canada hernum.
Páll gekk í herinn 10. marz 1916. Var tekinn í 223 her-
deildina, eins og fleiri íslenzkir menn úr Lögbergs-bygð.
Ekki var hann sendur til Frakklands fyr en í nóvember 1917,
en fram að þeim tima hafði hann verið kennari á vélbyssu-
skólum í herbúðunum vestan við Winnipeg. Tók hann ])átt
í ýmsum orustum á Frakklandi en komst al' líls og osærður
ór þeim mannraunum og kom aftur til Canada 27. apríl 1919.
Veturinn 1921 kvæntist hann eftirlifandi konu sinni,
Elfnu, dóttur landnemahjónanna aikunnu í Lögbergs-bygð,
Jóhannesar Einarssonar frá Hvammi í Höfðahverfi i Þing-
eyjarsýslu og Sigurlaugar Þorsteinsdóttur f'rá Grýtubakka
í sömu sveit. Eignuðust þau Páll og Elin sex börn, fimm
dætur og einn son, sem öll eru enn í bernsku.
Páll var vinsæll maður, vel látinn og virtur mikils af
ölliim sein ])cktu hann, þrekmenni með afbrigðum, stilling-
armaður og réttsýnn. Háðhollur var hann og hjálpsamur
öllum sem til hans leituðu, og hinn bezti drengur í hvivetna.
Naut lítillar skólamentunar í æsku en mannaðist vel, jafnvel
|)ótt hann væri frá þvi bitinn að sækjast eftir mannvirðing-
um. Hann var í bæjarstjórn Calder-bæjar í mörg ár og hafði
ýms önnur ábyrgðarmikfl störf á hendi.
Páll var trúr og góður kirkjumaður eins og ættmenn
hans; studdi hæði söl'nuð sinn og kirkjufélagið drengilega,
og liðsinti kirkjustarfi í Calderbæ á meðan honum entist ald-
ur. Dauða hans bar nokkuð óvænt að og snögglega, og var
hami þó búinn að kenna heilsulasleika í tvö eða þrjú missiri.
Banamein hans var heilahlóðfall. útfararathöfnin fór fram
fyrsti samkomuhúsi Calder-bæjar og siðan í kirkju og graf-
reit Lögbergssafnaðar, að viðstðddu fjölmenni, mánudaginn
4. mai. Tveir prestar aðstoðuðu kennimann safnaðarins,
séra Sigurð S. Christopherson, við úll'örina, — þeir Rev.
Munro, prestur canadisku kirkjunnar í Calder, og séra G.
Guttormsson frá Minneota.
Sex systkini Páls eru á lífi: tveir hræður, Hallur og
Hannes, búsettir nálægt Calder, og fjórar systur, Guðrún
(Mrs. John Rooke) sem býr nálægt Saltcoats, Sask., Rann-
veig, kona séra Guttorms Guttormssonar í Minneota, Helga
(Mrs. Joseph Jira) húsett í Calder, og Maria (Mrs. Alfred
Keast) i Roblin, Man.
Allir sem þektu Pál Egilsson munu hiklaust bera honum
þann vitnisburð, að þar sé trúr maður og sannur til moldar
hníginn.
—Vinur.
Lítið hefir verið unnið að vega-
bótum í vor, nema það sem sveitar-
menn hafa kostað til sjálfir, því
engir Qeningar hafa fengist tij vega-
gjörða hjá stjórnarvöldum. En nú
lifa rnenn á glæsilegum loforðum,
síðan kosningahríðin skall á, og er
þegar byrjað á undirbúningi í þá
átt. Verður þó helzt til stuttur tími
til slíkra starfa fram aÖ heyönnum,
sem m'i ættu að hyrja í fyrra lagi.
Félagslíf er hér fremur datiít, Og
svo hefir verið undanfarin ár. Þó er
hér starfandi kvenfélag og "base
ball" félag meðal hinna yngri manna,
en við höfum dregist aftur úr gömlu
rrrennirnir. Lestrarfélag hcfir þó
verið starfrækt hér síðan 1910, en
fremur á það örðugt uppdráttar i
seinni tíð. Unga kynslóðin sinnir
því lítið en eklri mennirnir týna nú
oðum tölunni. Gengur þvi stirðlega
mefi samvinnu í þeim félagsskap.
< >kkur vantar unga mentamenn til
að lífga félagsskapinn og sameina
sundurdreifða krafta, en slikir menn
crn vahdfengnir. Þ6 fáum við
stundum góða gesti sem lífga félags-
lifið. Fyrir skömmu fengum við
próf. Richard Beck til að vera á
aðalsanikomu lestrarfélags okkar.
Hann hélt fróðlegan og skemtileg-
an fyrrlestur um íslenzk efni. Hing-
að hcfir enginn gestur komið, sem
hefir haft eins lífgandi áhrif á alla,
jafnt cldri og yngri. Fyrirlestur-
inn var vel fluttur og auk þess má
kalla að Richard sé "hrókur alls
fagnáðar'' í allri umgengni.
Við fáum líka stundum góoa
gesti þar sem þer eru prestarnir og
forsctar kirkjufélaganna, séra Krist-
inn Ólafsson og Ouðmundur Arna-
son. Báðir eru þeir frjálslyndir
menn bæði í trúmálum og veraldleg,
um efnum, og má kalla að merín sæki
messur þeirra jöfnum höndum. Við
leggjum engan dóm á það, sem trú-
málaflokkum ber á milli, en hlýðum
á hvcrn scm ao' garði ber, sem ekki
;csir til ófriðar og sundurlyndis.
Verðum heldur ekki annars varir en
að þessum prestum semji vel, og
virði hvor annan mikils,
Sérá Kristinn helclur hér fyrir-
lestra þessa dagana. í gærkvöldi
hlýddum við á einn slíkan um póli-
tik ; þau cíni eru nú rík í hugum
manna. Hann lýsti ljóst og sköru-
lega hinum nýju umbótastefnum,
sem nú eru efstar á baugi í hcimin-
um. Munu margir hafa farið fróð.
ari af þeim fundi en þeir voru áður.
Þess var líka þörf, því það gjörðist
nú örðugt fyrir okkur bændurna að
gjöra upp á milli þeirra pólitísku
stórmenna, sem deila um þau efni.
—En það tnun ekki eiga við að
skrifa um pólitík í fréttagrein
Eg gat þess í fréttagrein í vetur
að bændur í Siglunesbygð hefðu
keypt smjörgerðarhús á Ashern.
Það hefir verið starfrækt siðan með
góðum árangri. Telja bændur sig
hafa haft góðah hagnað af þvi, enda
þótt verð á smjörfitu hafi verið líkt
þar og hjá þeim, sem rcka smjörgerð
fyrir sjálfa sig. En á einhverju
verða þeir að græða, og þann gróða
ættu bændur að gcta haf t; þótt ekki
sc gott að sjá i hverju hann liggur.
Búast má við að þeir sem eiga
smjórgerðarhús í nágrenni við okk-
ur reyni að keppa við okkur. með
verðhækkun á rjóma, en vonandi sjá
bændur við þeifri samkeppni.
Xú er varla talað um annað en
kosningar og pólitík, en ekki fer eg
út í þá sálma. "'Spyrjum að leiks-
lokum en ckki að vopnaviðskiftum."
Guðtn. rónsson,
frá I Iúsey.
STYRKIR TAUGAR OG VElTIIi
NÝJA HEILSU
N U G A-T O N E styrkir taugarnar
skerpir matarlyst, hressir upp á melt-
íæri, stuðlar a? værum svefni. og
bætir heilsuna yfirleitt.
NUGA-TONE hefir gengið manna á
meðal í 45 ár, og hefir reynst konum
sem körlum sönn hjálparhella. Notið
NUGA-TONE. pao fæst I öllum lyfja-
búðum. Kaupið hið hreina NUGA-
TONE, því fá meoöl bera slíkan arang-
ur.
Við hægðaleysi notið UGA-SOL —
bezta lyfið, 50c.
Útdráttur
;r skýrslu Landsbanka íslands 1935
Frá Seattle
Sunnudaginn 2. ágúst 1936 verð-
ur tslendingadagurinn haldinn að
"Silver Lake" Wash.
Kæru íslendingar:
Nefndin, scni kosin var til að hafa
umsjón með þjóðminningardeginum
hér í ár, býður yður alla velkomna
til "Silver Lake" 2. ágúst.
Enn á ný ætlum vér að koma hér
saman til að minnast íslands, þjóð-
ar vorrar og tungu, og í tíunda sinni
á þessum stað. Þessi staður er því
orðinn okkur kær, hann er eins
konar vermireitur íslenzkra hug-
sjóna. enda er útsýni hér svo uudra-
fagurt og minnir á islenzka náttúru.
fegurð fremur öllu öðru, sem við
liöfum séð í þessari álfu; f jallasýn
á tvær hhðar: Olympic fjöllin í
vesturátt, en Cascada f jöllin í austri.
Skemtigarðurinn er umkringdur lág-
um birkiskogi mcð hringmynduðu
stöðuvatni, "Silver Lake" í miðju.
Þar hafa verið reistir gistiskálar og
danshallir alt í kring, ennfremur eru
þar sundklefar, skemtibátar af ýms-
um tegundum. Umhverfið alt hefir
það seiðmagn, að hver sem eitt sinn
sækir þangað skemtimót. þráir að
lita staðinn aftur.
Nefndin hefir, eins og að undan-
förnu, útbúið fjölbreytta skcmti-
skrá fyrir daginn, lærðir menn og
skáld flytja ræÖur Og kvæði, þá
verða sy-ndar íþróttir af mörgum
tengundum, og góð verðlaun gefin
þeim, sem fram úr skara. íþróttir
unglinga byrja kl. n f. h. Hátíoin
sctt af forseta dagsins, kl. 2 é. h.
framhald íþróttanna eftir þann tíma.
Fátt getur verið meira upplífgandi
og endurnærandi fyrir líkama og sál,
en koma saman á heiðskírum sumar-
dcgi úti i skógarlundi, mæta þar ætt-
ingjum og vinum, ryfja upp minn-
ingar frá liðinni tíð og spá út í
framtíðina.
Nú vill svo vel til að þessi sunnu.
dagur ber upp á mánaðardaginn
annan ágúst, sem er merkur dagur í
frelsisbaráttu íslands; þá sáust fyrst
skýjarof í lofti eftir langnætti og
myrkur, þegar Kristján konungur
(). færði fslendingum stjórnarskrána
annan ágúst 1S74.
Það er því ein af ástæðunum fyrir
því að búast má við fjölmenni að
"Silvcr Lake," þess ntan verður
meira um ferðafólk austan yfir f jöll
um þetta leyti, en nokkru sinni áð-
ur. íslendingar hér á ströndinni
hafa því tækifæri að mæta kanske
gömlum og góo'um vinum. scm þeir
hafa ekki séð i fleiri ár; hver veit?
Enginn, nema sá sem reynir.
I [ver snn skilur heil'brigt hjartalag,
helgar minning fslands þennan dag,
metur gull í gömlum ættarsjórJ,
guð sinn finnur þar sem vaggan stóð
þar scm fyrst hann heyrði móðurmál
milt og ljúft og hrcint og traust sctn
stál,
Svo er gott að f inna handtök hlý,
hitta vini og frændur cnn á ný.
Fyrir hönd nefndarinnar.
H. B. Magnússon.
(Framh.)
Iðnaður.
Töluvert dró úr húsabyggingum
á árinu. í Reykjavík voru bygð 90
(120) ibúðarhús (svigatöiurnar eru
frá árinu áður—1934) 10 vinnu-
, stpfu- og verksmiðjuhús, 38 gripa-
ivni>luhús og 6 önnur hús, eða
alls 144 (204) hús fyrir samtals um
4.74 milj. kr., eða 1 3/4 milj. kr.
minna en 1934. í húsum þessum
voru 220 (305) íbúðir. Á Akur-
eyrj voru bygð 26 hús fyrir samtals
um 400,000 kr. (500,000 kr.), á Isa-
firði 7 (18) hús fyrir samtals 210..
000 (176,000 kr.), í 1 fafnarfirði 17
liús fyrir samtals 224,000 kr.
Á árinu hafa smjörlíkisverk-
smiðjurnar 7 (7) framleitt 1373
(1358) tonn af smjörlíki. l'llar-
verksmiðjurnar 3 (3) unnu úr 168
( 172) tonnumaf ull. Mjólkurbúin 4
(4) unnu úr 5990 (3440) tonnum
af mjc'ilk. Niðursuðuverksmiðjurn-
ar 2 (2) suðu niður 37 (32) tonn
af kjöti. 11 (35) tonn af fiski, 53
(41) tunnur af silcl og 379 (454)
tonn af mjólk. I garnastöð Sam-
bands íslenzkra samvinnufcla.ua
voru hrcinsaðar 295 (300) þúsund
garnir. G^eruverksmið'jan afullaði
io3 (95) þúsund gærur. Þrír (3)
sútarar sútuðu 8000 (10000) gærur
og um 1200 (1300) önnur skinn.
ölgerðin Egill Skallagrímsson
Framleiddi 328(1 (37C11) hl. af öli,
gosdrykkjaverksmiðjurnar 3 (3)
2472 (170C)) hl. af gosdrykkjum og
í 8 (6) verksmiðjum voru fram-
leiddir 350) hl. af saft. Sjcíklæða-
gerð íslands framleiddi 33700
(18820) st. sjóklæði og regnkápur,
Og vinntifatagerðin (2) 58300
(63000) flikur. Kaffibætisgerðirn-
ar 4 (4) framleiddu 239 (243) tonn
af kaffibæti. í 5 (5) verksmiðjum
voru framleidd 405 (386) tonn aí
sápu og í 2 (2) verksmiðjum 24
(17) tonn af kertum. í 5 (5)
verksmiðjum voru framlcidd 45
tonn af skóáburði, fægiáburði og
fægilegi, i þremur verksmiðjum 26
tonn laf þvottadufti og í 4 (3)
verksmiðjum 21 (23) tonn af bök-
unarefni.. í 3 (2) verksmiðjum
voru íramleidd 85 (60) tonn af
súkkulaði. í 4 (3) verksmiðjum- 28
(42) tonn af brjóstsykri, í 5 (4)
verksmiojum i) (9.6) tonn af kara-
mellum, í 3 (4) verksmiðjum 9.5
(7.5) tonn af konfekti og í 3 vcrk-
smiðjum 9.5 (7.5) tonn af konfekti
Og í 3 vcrksmiðjum 44 tonn af á-
vaxtasultu. Þrjár kcxverksmiðj-
ur framleiddu 236 (158) tonn af
kexi. í einni verksmiðju (2) voru
framleiddir 14.5 (27) hl. af hár-
vatni og í 3 vérksmiðjum 3.9 tonn
af fegurðarmcðulum.
1 Kassagerð Reykjavíkur voru
smíðaðir 39500 (18500) kassar.
Stáltunnugerðin smíðaði 15200
(8900) tunnur og Tunnuvcrksmiðja
Akureyrar 19600 tunnur. Belgja-
gerðin framleiddi 5000 (1600) belgi.
Isaga framlciddi 8300 (7500) kg. af
Ácetylengasi og 10800 (9000 m3
af súrefni. Tvær (2) skóverk-
smiðjur smíðuðu 444CX3 (44000) pör
af skóm. Tvær veiðarfæraverk-
smiðjur framlciddu 5400 (3300)
tylftir af fiskilínum Og 6 (6) milj.
öngultauma,
I 9 (()) verksmiðjum voru fram-
leidd 4852 (4756) tonn af fiski-
mjöli. Var verðið á sólþurkuðu
fiskimjöli í byrjun ársins um 300
kr, tonnið, en féll síðan mjög, og
var í árslok komið niður í 200 kr.
Mun láta næiri, að nieðalvcrðið á
scldu mjöli hafi verið um kr. 210
tonnið. Tíu (9) síldarvcrksmiðjur
störfuðu á árinu. Nam framleiðsla
þeirra 6500 (8700) tonnum af sild-
arlysi á um 1.8 milj. kr. og 6700
((10100) tonnum af síldarmjöli á
Business and Professional Cards
PHYSWIANS amd SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sta.
Phone 21 834—Office timar 2-3
Heimili 214 WAVERLET ST.
Phom? 403 288
Winnipeg, Manitoba
DR. B. H. OLSON
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sta.
Phone 21 834--Office tlmar 4.I0-S
Heimili: 5 ST. JAMES PLACB
Winnipeg, Manitoba
DR. J. STEFANSSON
216-220 Medical Arta Bldg.
Talsfmi 2 6 688
Stundar augna, eyrna, neí og
kverka sjúkdóma.—E3r aö hitta
kl. 2.30 til 5.30 e. h.
Heimili: 638 McMILLAN AVE.
Talsími 42 691
Dr. P. H. T; Thorlakson
2«t Medlcal ArU Bldt
Cor. Orahajii og Kennedy Bta.
Phonaa 21 21S—21 144
Res. 114 GRENFELL BLVD.
Phone 62 200
Dr. S. J. Johannesson
VlBtalstlml 3—5 e. h.
218 Sherburn St.--Sími 30877
G. w . MAGNUSSON NuddUxknir
41 FURBT STREET Phone 36 1S7
Slmlí og semjiB um ¦amta.lstfraa 1
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C.
Islenxkur lögfrœOingur
Skrifstofa: Room 811 McArthur
Building, Portage Ave.
P.O. Box 166S
PHONES 95 052 og 39 048
J. T. THORSON, K.C.
ttlenxkur löpfrœðingur
800 GREAT WEST PERM. BLD.
Phone 94 668
BUSINESS CARDS
DR. A. V. JOHNSON
tsienzkur Tannloeknir
212 CURRY BLDG., WINNIPEO
Gegnt pósthúsinu
Slmi 96 210
Heimilis 33 32S
Drs. H. R. & H. W.
TWEED
Tannlœknar
4 06 TORONTO GENERAL
TRUSTS BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smlth St.
PHONE 26 545 WINNIPEG
CorntoaU ^otel
Sérstakt ver8 á viku fyrir námu-
og fiskimenn.
KomiC eins og þér eruO klæddlr.
J. F. MAHONEY.
f ramkvæmdarsy.
MAIN & RUPERT WINNIPEO
DR. T. GREENBERG
Dfmtist
Hours 10 a. m. to 9 p.m.
PHONES:
Office 36 196
Res. 51 451
Ste. 4 Norman Apts.
814 Sargent Ave., Wlnnipeg
A. S. BARDAL
848 SHERBROOKE ST.
Selur llkkistur og annast um flt-
farir. Allur útbúnaður sa beztl.
Ennfremur selur hann allakonar
minniavarBa og legateina.
Skrlfstofu talslmi: 86 «07
Heimilis talsími: 501 662
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
601 PARIS BLDG., WINNIPEG
Faateignasalar. Leigja hða. Ct-
vega peningalan og eldaabyrgð af
öllu Uegl.
Phone 94 221
A. C. JOHNSON
907 CONFEDERATION LIFH
BUILDING, WINNIPEG
Annaat um faateignir manna.
Tekur a8 sér að avaxta sparifé
fólks. Selur eldsábyrgC og bif-
reiCa ábyrgCir. Skiiflegum fyrir-
spurnum avarað samstundis.
Skrifst.s. 96 757—Heimaa. 33 S28
ST. REGIS HOTEL
286 SMITH ST.. WINNIPEG
pægilegur og rólegur bústaOur i
mi/íbiki borgarinnar.
Herbergl $.2.00 og >ar yflr; maSJ
baCklefa J3.00 og þar yflr.
Ágætar maltlClr 40c—60o
Free Parking for Chueatt
rúmlega 1.3 milj. kr. Síklarlýsið fór
rnjög hækkandi á árinu. Var ver'ðfó
í ársbyrjun um 220 kr. og var tölu-
vert selt fyrirfram fyrir þaS verS.
Síoari hluta árs hækkaði þaS þó
mjög og komst upp í rúmlega 380
kr. tonni'Ö. SíldarmjöliÖ var yfir-
leitt selt á 200 kr. tonniÖ. Af karfa-
lýsinu voru framleidd 347 tonn, og
af karfamjöli 1063 tonn. Var verð-
it5 á lýsinu, þegar það kom á mark-
aðinn, 450 kr. tonnið, en á mjölinu
220 kr. tonnið. Á árinu tók til starfa
hvalstöð. Framleiddi hún 122 tonn
af hvallýsi.
Samgöngur.
Á árínu héldu þrjú gufuskipafélög
uppi föstum áætlunarferðum hing-
:io meÖ 11 skipum. Tala áætlunar-
fciða hingatS til lands var 128, og
voru 65 eða rúmur helrringur þeirra
frá Eimskipafélagi íslands. l';ir aí
voru 53 frá Danmöncu, 33 frá
Noregi, 23 frá Þýzkalandi, 10 frá
Belgíu og i) frá Bretlandi. Tala
áætlunarstrandf erða var 110, þar af
23 hringferðir, Til Miðjarðarhafs-
landanna fóru 5 skip, 13 ferðir sam-
tals. Á árinu bættust 2 skip við ts-
lenzka flutningaskipastólinn. Er
annað 769 br. reg. tonn, en hitt 280
br. reg. tonn. Mun þatS fyrtalda
aðallega ætlað til millilandaferða.
Á árinu var varið til vegamála úr
rikissjóði tæplega 1.6 milj. kr. Er
þao töluvert miniia en árið áður. I
júlí 1935 voru í landinu 1821 bif-
reiðar. Hafði þeim f jölgað um rúm-
lega 100 frá því árið áður.
Tala simskeyta, sem send voru til
Útlanda á árinu, var 6374C) (64029),
en tala sendra innanlandsskeyta
143875 (139708). Tala senclra bréfa
innanlands var árið 1034: 2167300,
(1933: 2003100), en bókfærðra
sendinga 718700 (199900). Arið
1934 voru send til útlanda 317900
bréf (1933: 302200) og bókfærðar
sendingar 27700 (1933: 21570).
Verzlun við útlönd.
í framkvæmdinni hafa innflutn-
ings- og'gjaldeyrishöftin verið enn.
þá harðari en undanfarin ár. Þess
hefir og ennþá meira gætt en undan-
farið, að orðið hefir að beina þeim
vioskiítuni, sem um hefir verið aÖ
ræ8a, til þeirra landa, sem sérstak-
léga kaupa útflutningsafurðir vorar,
þó atS l'að bæði rifti gömlum vitS-
skiftasamböndum og oft og tíðum
hafi í för með sér óhagstæðari inn-
kaup. Er þetta í samræmi við hina
gagnkvænm vio'skiftareglu. sem nú
Framh. á bls. t