Lögberg - 09.03.1939, Blaðsíða 5

LÖGBEBG, FIMTUDAGINN 9. MARZ, 1939
5
Stórmerk landnámshjón
Margrét Guðrún Briem
F<rdd að Reykjahóli í Skagafirði,
'7- apríl 1863. Dáin að Grnnd
v,ð Islendingafljót, 18. apríl 1937
Jóhann Briem
Fœddur að Grund í Eyjafirði,
7. des. 1845. Dáinn að Grnnd
við Islendmgafljót 3. júlí 1938.
4 4 4 4
ViÖ andlát þeirra Briemshjóna
yar. þeirra vel ig fagurlega minst
1 Lögbergi. Verða því minning-
arorö' þessi lítið annað en það,
a<5 draga saman á einn stað
tokkurar hugleiðingar um þau
stórinerku hjón og minnast þeirra
*leggja i senn.
Foreldrar Jóhanns Briem voru
i’au Ólafur timbursmiður Briem,
a Grund í Eyjafirði, og Dóm-
Lildur Þorsteinsdóttir fra Stokka
alöðum. Börn þeirra hjóna voru
f,ti að tölu. Urðu sum af þeim
’iafnkunn fyrir gáfur, þar á
n>eðal séra Eggert fræðifliaður
Lriem á Höskuldsstöðum, Har-
a'dur bóndi og málafylgjumað-
Ur i Búlandsnesi, dr. Valdimar
slyáld og. vígslubiskup á Stóra-
nupi, Sigriður kona Daviðs
Prófasts Guðmundssonar á Hofi
1 Hörgárdal, (þau hjón móður-
foreldrar Davíðs skálds Stefáns-
sonar í Fagraskógi), og Rann-
veig kona Sigtryggs Jónassonar,
iyrrum þingmanns og ritstjóra
Lögbergs. — Jóhann Briem lifði
°il systkini sín, en næst á undan
oonum dóu þeir bræður Ólafur
trésmiður, er var nærri allan ald-
Ur sinn í Skagafirði, Jakob
Lriem, er lengi dvaldi á Betel,
yogstur systkina sinna, og dr.
^aldimar Briem á Stóranúpi.
voru þessir fjórir bræður all-
’yngi á lífi eftir að öll hin syst-
ónin voru látin. Mintist séra
' aldimar þess i ljóði nokkuru.
er Jóhann hafði orð á við mig
1 sarrttali fyrir allmörgum árum.
Foreldrar konu Jóhanns Briem
er venjulega var nefnd hinu sið-
ara nafni sínu, Guðrún Briem,
v°ru þau Páll bóndi Pétursson
UR Margrét kona hans Magnús-
' óttir, Var Páll hálflmóðir Jóns
fturssonar, er var merkur
óiidj, fyrst i Geysisbygð, en
s’ðar í grend við Gimli. Dætur
ans eru Ingibjörg kona séra
^Surðar Ólafssonar í Árborg,
'&Hður kona Einars bónda
Mnarssonar á Auðnum í Gimli-
SVe,t, og Kristín, gift kona vest-
l,r við haf. — Systkini Guðrún-
ar Friem voru Jón bóndi Páls-
?°n’ er bjó i Islendingafljóts-
y?o, kona hans Kristín Björns-
°ttir, Qg g]jn kona Valdimars
. aýdánarsonar bónda á Bjark-
P^öllum. Eru þau systkin bæði
'n fyrir allmörgum árum.
Þau Jóhann Briern og Guð-
rún kona hans bjuggu allan sinn
búskap á Grund við íslendinga-
fljót, að undanteknu einu ári,
snemraa á tið, er þau bjuggu í
Argylebygð. Urðu búskaparár
þeirra alls fimmtíu og sex að
tölu, og hjónabandsár þeirra
sama tímalengd. Var heimili
þeirra jafnan annálað fyrir veg-
lyndi, rausn og höfðingsskap.—
Börn> þeirra Bnemshjóna eru
sem hér segir;
1. Veighildur Mabel. Maður
hennar Percy De Montford
Wood, skrifstofumaður hjá Sig-
urdson-Tliorvaldson Co. í River-
ton. Er enskur að ætt. Stund-
aði skólakenslu fyr á árum. Þáu
hjón hafa eignast fimm börn.
Mistu tvö á unga aldri, stúlku og
dreng, Mollie Eaullie og Gordon
Percy. Á lífi .eru: Aubrey Jó-
hann Rawland, Annie Thelma og
Elsie Sylvia, öll uppkomin og
gift.
2. Valdheiður Laura. Hennar
maður er Albert Edward Ford,
blaðamaður. Þau hjón eru bú-
sett í borginni Toronto.
3. Páll Marinó Briem, ókvænt-
ur. Hefir verið bústjóri á Grund
,og býr þar nú eftir föður sinn.
4. X'algerður Helen. Maður
hennar er Óli Kristinn Coghill.
Þau hjón eru búsett í Riverton.
Börn þeirra eru: Guðrún Olive,
Jóhanna Pearl, Marinó Wilfrid,
og Valdheiður Mabel. Er elzta
stúlkan gift. Heitir maður
hennar William John Russell
Cairns og eiga þau unga dóttur
er heitir Helen Margaret. Þau
hjón eiga heima i Riverton.
5. Sigtryggur Hafsteinn Briem.
Kona hans er Ingibjörg Guð-
jónsdóttir, húsasmiðs, í Winni-
peg. Þeirra börn: Margrét
Aurora, Valdimar Hafsteinn
Bernard, Lorna Björg, Jóhann
Herbert og Guðjón Elmer. Þau
Briemshjón eru búsett í River-
ton.
6. Eggert Ólafur Briein og
Annabella kona hans eru búsett
í borginni Toronto. Hann vinnur
við blaðamensku. Börn þeirra
hjóna eru: Annabelle Olive,
Margaret Ann, og John Edward.
Þau Jóhann Briem og Guðrún
kona han^ áttu mikinn og góðan
þátt í lífi og starfi hinnar fögru
og söguríku bygðar á bökkum
íslendingafljóts. Jóhann var
einn af þeim er gengust fyrir
stofnun Bræðrasafnaðar, á miðju
fyrsta landnámsári bygðarinnar,
var oft formaður hans og full-
trúi safnaðar á kirkjuþingum.
Var einn af þeim er stofnuðu
blaðið “Framfara,” var fyrsta
og helzta nýlenduskáldið, sat i
nýlendustjórn þeirri er bygðar-
menn sjálfir settu á laggirnar í
Nýja íslandi, áður en nýlendan
fékk lögfonnlega sveitarstjórn.
Og þegar hin lögformlega sveit-
arstjórn var stofnuð, varð Jó-
liann Briem hinn fyrsti oddviti
Biennar. Mátti segja að hann, á-
samt fáeinum öðrum ágætum
mönnum, væri frá byrjun vegar,
og lengi frameftir, eins og lifið
og sálin í öllum störfum, í einni
af hinum stærztu og sögurík-
ustu bygðum íslendinga hér vest-
anhafs.
Guðrún Briem vann mikil og
vegleg störf í Bræðrasöfnuði,
bæði við sunnudagsskóla, fyrst
lengi, en síðan við fræðslu ferm-
ingarbarna. Náði hún jafnan
hylli þeirra og hlýhug. Var hún
og lengi formaður í Kvenfélag-
inu “Djörfung,” er bæði vinnur
að heill safnaðarins og að ýms-
um öðrum góðum málum, eins
langt og áhrif þeirra vænu systra
geta náð.—Má með sanni segja.
að Guðrún Briem væri hin ágæt-
asta kona og mjög til sóma hin-
t um stórmerka manni sinum. bæði
á heimili og utan þess. Varð það
sameiginlegt hlutverk þeirra
hjóna, að setja rnikinn og þjóð-
legan svip á heimili sitt, þar sem
aHir voru velkomnir, um leið og
góð áhrif þeirra höfðu stórlega
mikið að segja í því umhverfi
þar sem bústaður þeirra var í
nokkuð meira en hálfa öld.
Jóhann Bjarnason.
Leiðinleg mistök
Orð leikur á því, að lítillar
dómgreindar hafi gætt við út-
gáfu sendibréfa St. G. Stephans-
sonar. Þessu til sönnunar set eg
hér ummæli tekin úr merku blaði
sem gefið er út austan hafs. Þar
segir svo: “En því i ósköpun-
um er alt þetta birt. Smávægi-
legt umtal um ýmiskonar erindis-
rekstur, sem engan varðar um?
Því ekki að velja úr það bezta,
það sem gefur lesandanum í
styttra máli bezta niynd af
manninum. Mér væri sem eg
sæi framan i skáldið, eftir því
sem rnaður kynnist honum af
kvæðum hans, er hann grunaði,
að alt þetta, sem þarna er birt,
ætti að koma fyrir sjónir al-
mennings.”
Það eru til bókmenta fróðir
menn, bæði hér vestra og heima
á Fróni, sem líta svo á, að það
sé að gera sér ósæmilega dælt
við dána menn að snapa saman
prívat sendibréf eftir þá, og
gefa þau út í bókarformi. Margt
af slíkum bréfum hefðu höfund-
ar þeirra vitanlega aldrei leyft að
láta prenta, enda varðar almenn-
ing ekki vitund um slík einka-
mál, sem eru enda öllum óvið-
komandi, einskis virði. Það er
ilt og óheppilegt að álpast til að
grea framliðnum vanvirðu að
naitðsynjalausu, þó ástæðan geti
ef til vill verið sú, að árangur-
inn fari í öfuga átt við tilgang-
inn. Það reynist oft sannmæli,
að þegar fara á betur en vel, þá
fer oft ver en illa.
M. íngimarsson.
Eyjólfur Bölverksson lögmaður
(Sbr. Njálu)
Mál sjallastur var Mörður á þingi.
Mælt er að rödd hans á klettunum syngi.
Hans alger var sigur, að almanna rómi.
—Eyjólfur Bölverksson gengur að dómi.
Fríður sem goðinn, með flokk sínum vafcti.
Fagurbleikt hárið í vindinum blakti.
Þrunginn af vitsmunum, þungur á báru,
þóttafuM orðin, sem hnífseggjar skáru.
Hann mælti: “Þér kennið ei réttar að reka.”
Hann röddina brýndi: “Eg geri yður seka!
Og afdrifin verða yður enginn sómi.
Eg ónýti málið í fimtardómi!
Svo lúaleg afglöp, ei lögmönnum sæma,
að láta hálfa fjórðu tylft dæma.
Og aldrei þér súpið úr ausunni kálið.
Það áttu aðeins þrennar að dæma málið.”
Málið var tæpað, og Mörður þrotinn.
menning friðarins niður brotin.
Hefndaröldur sein hafbrim skullu —
Hringurinn Flosa-naut goldinn að fullu.
Fyrir djúptæka lögkænsku dauðann beið hann.
Daginn þann sama á helveg reið hann.
Þó dytti um fégirnd sá Darrows liki,
hann dregur sinn hlut í sögunnar ríki.
/. S. frá Kaldbak.
Fótatak englanna
(Úr raddir næturinnar eftir H. W. Longfellow)
Þcgar stundir dagsins dvína
Djúpar næturraddir við
Innri ljós mér skærar skína;
Skajm helga ró og frið.
Aður en loga lampar kveldsins,
Sem leiki vofur undraspil,
Skuggamyndir arineldsins
Eg sé dansa um súð og þil.
Liðinna svipi Ijóst eg greini,
Lít þá sem um opnar dyr:—
Astvinurinn hjartahreini
Heini, mig sækir enn sem fyr.
Hinn ungi, er sterkur vildi vera,
Vaskastur í stríðsins raun,
Þreyttur lifsins byrði að bera
Bana hlaut i verkalaun.
Helgur, sterkur, máttar minni
Er margan þungan sjúkdóm bar
Auðmýkt læra í bljúgu sinni.
Bleikir, hljóðir mætast þar.
Eeygi eg með þeim ástmey hreina,
Æsku minnar hjálp i þraut.
Hún var lífs míns yndið eina.
Engill nú, við heimsins skaut.
Heyri eg glögt hve hljótt ’ún andar
Hægum skrefum færist nær.
Sezt á stól til hægri handar.
Hönd mér þrýstir ljúfust mær.
Hennar augna ástarseiður
Er það ljós, sem bjartast skín
Eins og stjörnuhiminn heiður
Horfi beint í átt til mín.
Alt cr ldjótt, þó eitt eg greini
Ástarsvip á meyjar brá.
Eins og blærinn engilhreini
Andvarp henni líður frá.
Þótt mér oft sá þungt i sinni
Þá mig enginn harmur sker,
Ef aðeins geyma’ eg má í minni
Minning slíkra, er birtast hér.
S. E. Bjórnson.
Upplýsingar óskast um:
1. Oddnýju Kemp f. á.Höfða-
húsum i Fáskrúðsfirði 5.-9.,
1852. Gift Birni Marteinss)mi
frá Gestsstöðum. Fóru til Ame-
ríku 1877. Áttu 2 eða 3 dætur.
Hvenær dó Oddný? Hvað hétu
dætur hennar, hvenær fæddar
(og dánar?), áttu þær börn, og
hvað hétu þau?
2. Níels Kemp, f. á Gvendar-
nesi, Fáskrúðsfirði 2.-4., 1871.
Fór til Ameríku eftir 1885 (um
1890?). Hann kvað hafa farið
vestur á Kyrrahafsströnd. Hefir
hann gifst? Ef svo er, hvað
heitir kona hans og börn, ef
nokkur eru og hvar býr hann nú,
ef hann er á lífi.
Bæði íslenzku blöðin eru beð-
in að flytja þessar fyrirspurnir,
svar má senda annaðhvort til
Próf. Stefáns Einarssonar, The
Johns Hopkins University, Balti-
more, Md., U.S.A., eða til hr.
Lúðvíks R. Kemps, Ulugastöðum
í Skagafirði.