Lögberg - 09.03.1939, Blaðsíða 6

6
LÖGBERGr, FIMTUDAÖINN 9. MAHZ, 1939
Jón Guðnason
Stevens
Skipstjóri á Winnipeg-vatni
í 46 ár
♦ -f > -f
Fœddur 4. okt. 1864
Látinn 2. febr. 1939
Þegar eg með fám orðum
minnist þessa látna manns, sækja
að mér þessi erindi úr “Kirkju-
garðsvísum’’ dr. Gríms Tfiomp-
sen:
“Hvert helzt sem lífsins bára ber,
er bátnum hingað rent,
í sínum stafni situr hver,
og sjá! Þeir hafa lent.
Allharðan þessi barning beið,
og byrinn ljúfan hinn,
en beggja liðugt skipið skreið
í skúta grafar inn.
Þó liggja margir úti enn
með öngul, net og vað;
en — þó það séu þolnir menn,
þeir koma bráðum að.’’
»
Um lát Jóns skipstjóra hefir
þegar verið getið og helztu æfi-
atriði hans birt í Lögbergi, fyrir
stuttu síðan.
Hann var fæddur að Fjarðar-
horni í Helgafellsprestakalli við
lireiðafjörð, sem að ofan er um
getíð. Foreldrar hans voru
Guðni Jónsson og Jóhanna Jó-
hannsdóttir. Til Canada fluttist
hann með móðursystur sinni
Guðbjörgu að nafni, í stóra
hópnum 1876, þá 12 ára að aldri,
settust þau fyrst að i Selkirk
þann 1. des. 1887, kvæntist hann
Jóhönnu Stefaníu Jónsson; voru
foreldrar hennar Hans Kristján
Jónsson, fjörmaður mikill og
hraustmenni, látinn á Gimli 1925,
og íngibjörg Kristjana Jóhanns-
dóttir, bæði ættuð úr Eyjafjarð-
arsýslu, en komin hingað til
lands árið 1876.—
Stevens hjónin voru sín tvö
fyrstu búskaparár í Selkirk, en
fluttu þá til Gimli, og bjuggu
þar í 7 ár, eftir það áttu þau
heima í Selkirk á ný, um 10 ára
bil; þvi næst bjuggu-þau vaxandi
blómlegu búi i Minerva-bygð í 16
ár, en fluttu þá inn í Gimli-bæ,
og bjuggu þar síðustu 12 sam-
veruárin.
Börn þeirra eru sem hér
scgir
Jón Hans, kvæntur Ragnhildi
Benónísdóttur, bóndi í Mínerva-
bygð.
William skipstjóri, búsettur í
Selkirk, Man., kvæntur Ingi-
björgu Johnson.
Flóra Hansína, fyr hjúkrunar-
kona, gift Dr. John Douglas Mc-
Queen, VVinnipeg.
Helgi Stefán, fiskiútvegsmað-
ur á Gimli, kvæntur Guðrúnu S.
Thorvaldsson.
Norman Kristján, skrifstofu-
maður hjá Armstrong-Gimli
fiskifélaginu, kvæntur Margréti
Ilólmfríði Skaptason.
Clifford Jóhann, skipstjóri og
fiskieftirlitsmaður, í stjórnar-
þjónustu á Winnipeg-vatni,
kvæntur Snjólaugu Jósephsson.
Öll eru börn Stveens hjón-
anna mannvænlegt og dugandi
fólk, syrgja þau ásamt móður
þeirra og ástvinum sínum og 27
barnabörnum mikilhæfan og hug-
um kæran föður sinn og ættföð-
ur.
Við lát Jóns skipstjóra liggur
eðlilega við að minnast með
nokkrum orðum á störf umliðins
dags, þegar að farmaðurinn er
nú kominn í höfn.
Jón var snemma hraustur og
þróttmikill, unglingur að aldri
hóf hann störf á Winnipegvatni.
Smámsaman, einn og óstuddur
af öðrum mönnum vann hann
sig upp í ábyrgðar- og virðingar-
stöðu. Mjög ungur varð hann
skipstjóri og rak þá atvinnu i
samfleytt 46 ár. Var hann, er
hann lézt elztur starfandi skip-
stjóri á vatninu. Mun enginn
íslendingur fyr eða síðar hafa
rekið þá atvinnu jafn lengi og
hann. Síðastliðinn júlí-mánuð
vaY Jón fluttur veikur heim af
skipsfjöl, frá þeim tíma .að dán-
ardegi fram, var hann oft mjög
þungt haldinn. Hann naut á-
gætrar umönnunar og aðhjúkr-*
unar sinnar góðu konu og ljúfrar
hjúkrunarkonu i þjónustu henn-
ar; og síðustu vikurnar naut
hann einnig hjálpar einkadóttur
sinnar, Mrs. dr. McQueen, er
hún hjúkrunarkona og lagði hönd
á að hjúkra kærum devjandi
föður á hinztu æfistundum hans.
Ungur að aldri, sem þegar
hefir verið að vikið varð Jón
skipstjóri, og stjórnaði stærri
skipum á Winnipegvatni. Ýms-
um erfiðleikum og hindrunumi
var starf alt á vötnum úti háð
þá, sem nútiðarmenn eiga ekki
við að stríða, þótt ávalt krefjist
sú staða ítrustu aðgætni og hag-
kvæmni samfara þolinmæði og
karlmensku. Skipakostur og á
höfn öll á ferðagufuskipum, eða
i fiskiveiðum var ófullkomnari
og aðstaða önnur, en síðari ára-
tugi. Samfara miklum dugnaði
í þeirri stöðu, er Jón Guðnason
sýndi í hvívetna, á sinni löngu
skipstjórnartíð, mun þó fágæt
trúmenska hans i öllu starfi sínu
og dæmafá hollusta og umönnun
um hag þeirra er hann þjónaði,
hafa, að dómi fornra félaga hans,
flestum fremur hafa einkent-
hann. En einnig naut hann
trausts og álits samverkamanna
sinna og stéttarbræðra.
Fiskiveiðar stundaði hann
einnig á “vatninu’’ á vetrum.
utan einn einasta vetur, í meir
en 50 ár. Var hann jafnan tal-
inn heppinn til aflafanga, og
harðfengur til sóknar, gekk hann
að verkum á vötnum úti, fram á
siðustu ár, sem yngri maður
væri; virtist hreysti hans og
harðfengi vel mega sæma miklu
yngri manní, og minti á starfs-
háttu hinna fornu formanna og
víkinga sem íslendingar rekja
ættir sínar til. Því miður er þeim
sem þetta ritar ekki ljóst um
ættir Jóns, en tilgáta mín er sú,
að hann muni afsprengur afla-
manna og sjósóknara, er óviða
við ísland gátu sér fyrri orð-
stír en við hinn víðfeðma en
hættuiega Breiðafjörð. Jón var
þrekmaður að líkamsburðum,
mikill að vallarsýn, vaskleika-
maður, kappsfullur og framsæk-
inn: hreinn í lund, ör og til-
finningarikur elskur að náttúru-
fegurð, vinfastur og trygglyndur
þar sem hann tók( þvi, hann átti
bróðurhug gagnvart öllum mönn-
um.—
Samfylgd Stevens hjónanna
varði full 51 ár. Með sanni
mátti segja að sú langa samfylgd
var giftusamleg og affarasæl.
Sigur krýndi æfibaráttuna, helg-
ustu skyldur lifsins voru með
heiðri af hendi leystar. Jón var
sá gæfumaður að eignast þrótt-
mikla og ágæta konu að lífsföru-
naut, konu, er studdi hann á
langri samfylgd, á björtum og
dimmum dögum, ágætust þegar
að mest á reyndi.
Ábyrgð heimilis þeirra bar hún
á breiðum herðum sitiurn, ein,
fyrst lengi framan af en síðar
með aðstoð barnanna, er þau
komust á legg, er heimilisfaðir-
inn varð sökum atvinnu sinnar
að dvelja langdvölum frá heim-
ilinu. Það var jafnan bjart og
hlýtt yfir heimili þeirra og gott
þar að korna, því lífsgleði og
þróttur mótaði heimilisbraginn,
samfara atorku og sameinuðum
átökum og samvinnu foreldra og
barna. .
Útförin fór fram frá heimili
hins látna, og frá lútersku kirkj-
unni á Gimli, þann 4. febr., en í
þeim söfnuði hafði hinn látni og
ástvinir hans starfað og jafnan
stutt hann og styrkt. Börn hins
Iátna ásamt móður þeirra,
tengdafólk alt og flestir afkom-
endanna og fjöldi sambæjar-
manna og sveitunga fyltu kirkj-
una. Athöfnin var undir umsjón
séra Bjarna A. Bjarnasonar,
sóknarprestsins, er einnig mælti
á enska tungu. Mrs. Pauline
Einarsson söng einsöng, en fyr-
verandi sóknarpresttir, er línur
þessar ritar, mælti einnig kveðju-
orð.
Nú er formaðurinn lagður frá
landi í hinzta sinni. Hún, sem
heima beið í hinum ýmsu sjó-
ferðum hans í rúm 50 ár, situr
nú ein við arineld minninganna,
og bíður eftir förinni hinztu, sem
framundan er, þar sem að þau
sameinast aftur. Rík er hún í
Ijúfum endunminningum um
liðna samfylgd, sameiginleg störf
í þarfir heimilisins og barna-
hópsins stóra, sem nú eru öll
farin að heiman. Guðstraustið
var þeiiH* jafnan ljós á leið, er
lýsti vegferð umliðinnar æfi, það
lýsti upp hinztu baráttu ástvin-
arins, sem horfinn er, og mun
nú lýsa henni, er degi tekur að
halia og aftan æfidagsins færist
nær.
Er eg nú hugsa um hinn látna
vin minn, virðist mér að hinztu
kveðjur hans mætti túlka með
hinu undurfagra ljóði Alfreds
lávarðar Tennyson í þýðingu
séra Jónasar1 A. Sigurðssonar :
/
“Sólarlag — stjarnaljós stund
og stefnuboð eg fæ!
en engan kveinstaf boðinn beri
um sund
er burt' eg legg um sæ.
Sem þokist aldan, þrungin
svefnsins ró,
i þagnar kyrran geim.
Eins það sem áður ómælt djúp
við_ bjó
snýr aftur heim.
Kvöldskuggar — klukkuhljóð
þá koldimm, þögul storð.
Ei stillið hrygðar-streng í
kveðju-óð.
er stig um borð.
Þótt rúms og tima strönd eg
firrist frá
dr flóðaldan mig ber—
Minn hafnsögumann sjálfan mun
eg sjá
er sigldur boðinn er.”
S. Ólafsson.
Frá Victoria, B.C.
(27. febrúar, 1939)
Herra ritstjóri Lögbergs:—
Héðan frá Victoria eru það
beztu og helztu tíðindin, að “vor-
ið er komið og grundirnar gróa,”
þó enmþá sé í febrúarmánuði.
Það er engin vetur á Vancouver
eyjunni. Hér hefir aðeins einu
sinni snjóað í vetur, var það
þann 9. febrúar. Þá var blíða
logn og aðeins 24 gráður fyrir
ofan núll, og er það það kaldasta
sem hefir komði í vetur. Nóttina
milli þéss 9 og 10 fór að milda
og rigna, svo allan snjó tók upp
strax daginn eftir, og þá birti
upp, og hefir rnátt heita sumar
yeður síðan, glaða sólskin og hiti
á nærri því hverjum degi. Tré
eru farin að laufgvast og blóm að
springa út, hvar sem maður litur,
Þegar eg var á ferð hingað
síðastliðið haust. þá lagði eg
krók á leið mina frá Seattle, og
fór til Bremerton til að sjá þau
Mr. og Mrs: Sveinn Árnason,
^em eg hafði kynst fyr á tímum
i Norður Dakota, og svo til
Paulsbo, í Wash., til að heim-
sækja skáldkonuna Mrs. Helgu
S. Freeman, (Úndínu) sem eg
þekti frá þeim tíma er við áttum
bæði heima á Mountain í Norður
Dakota. Meðal annars var eg að
spyrja Mrs. Freeman um tíðar-
farið þar á ströndinni, sagðist
oft hafa heyrt það sagt að það
væri enginn vetur þar, en sagðist
halda að það væri nökkuð orðum
aukið. Sagðist Mrs. Freeman
aldrei hafa fundið til þess, að
það væri eiginlega neinn vetur
þar, “hér hafi haust og vor
haldið höndum saman, og aldrei
liðið vetrinum að komast upp á
milli sín með kulda og frost.”
Það er víst ekki hægt að lýsa því
betur en hún gjörði, og þar sem
eg er búinn að vera hér vetrar-
langt, þá Ijefi eg sannfærst um
það, að hér séu aðeins þrjár árs-
tíðir, haust, vor og sumar. Þar
sem garða-afurðir vaxa árið um
kring, eins og hér, þá geti ekki
verið um neitt vetrarríki að ræða.
Hér hafa vaxið úti blóm í allan
vetur eins og fjólur, safranblóm
og vorrósir. Auðvitað er það
ekki þroskamikið og fjölskrúð-
ugt eins og á sumrin.
Hér erit byggingar í smíðum
árið um kring, og er talsvert
gjört af þvi i vetur, mestmegnis
íveruhús. Hér er mikið af sög-
unarmillum og mikil timbur-
verzlun. Er fjöldinn allur aí:
hafskipum sem flytja héðan
timbur til flestra heimsins landa.
Er sú verzlun við útlönd mjög
lífleg þetta ár.
Hér um slóðir ferðast ekki
margir landar. Ein kona, Mrs.
W. I. Harley frá Edmonton,
Alta. er hér að heimsækja systur
sína, Mrs. A. R. Irvine, sem hér
býr, og svo foreldra sina, Mr. og
Mrs. S. Gudmundson. Fer hún
til baka aftur um mánaðamótin.
Segist hún kvíða fyrir því að
fara héðan úr blíðviðrinu, aftur
í kuldann í Alberta.
Victoria telur um sjötíu þús-
und ibúa. Margir af þeim sem
hafa ritað um Victoria segja að
sú borg sé “A little bit of Eng-
land.” Og er það satt, að hér
er f jöldi af Englendingum og þvi
enskur blær yfir mörgu. Margir
enskir höfðingjar og auðmenn
frá Englandi hafa sezt hér að og
bygt sér stór slot í enskurn stíl.
Heldur því enn áfram, að enskir
auðmenn frá Englandi setjast
hér að, er þeir vilja setjast i
helgan stein.
Sá, sem þetta ritar hefir á-
kvarðað að flytja til Campbell
River, Bi.C., um miðján næsta
mánuð. Munu lesendur Lög-
lærgs fá að frétta frá mér, öðru
hverju, hvernig það gengur í
þessari nýjustu íslenzku bygð,
sem er þar að myndast.
S. Gttdmundson.
Draumvísa
Jón heitinn Gunnarsson, bóndi
i Sjxirði í Linakradal, var vel
skáldmæltur. Hann varð úti i
norðanstórhríð i nóvembermán- 1
uði árið 1891, ásamt syni sínum
á sextánda ári. Voru þeir að <
smala fé að húsi.
Om viku áður en Jón varð úti
fór hann vestur á Borðeyri. í
bakaleið kom hann við í Sjxirðs-
húsum seint á vöku, og kvað við
Rósant bónda vísu þessa, sem
hann hafði þá ort á leið yfir
Miðf jarðarháls:
I
Vogarskíma veiklast fer,
vindinn Ýmu hrollur sker,
kuldastíim er kvíðnæmt mér,
koldmm gríma að sjónum ber.
Viku síðar varð Jón úti.
Það mun hafa verið nóttina
eftir að Jón lézt, að þá séra Þor-
vald á Melstað og Rósant i
Sjxirðhúsum dreymdi Jón báða,
og kvað hann vísu við hvorn.
Þeir mundu báðir drauminn, en
hvor um sig mundi ekki nema
helming vísunnar. Nokkru síðar
hittust þeir og sagði þá séra Þor-
valdur Rósant draum sinn og
hafði yfir þann.part vísunnar, er,
hann mundi. Rósant sagði þáJ ^
sinn draum og ,hafði yfir þann
hiuta vísunnar er hann mundij:]
En er vísuhelmingarnir komu»3
saman varð úr vísa þessi:
Þungt er aflið þjáninga,
þröngt um hafla talsmeyja,
drjúgir kaflar drápshriða,
djúpir skaflar örlaga. %
Má geta þess, að Jón og .son-
ur hans urðu úti í nóvember, eins
og fyr segir, en fundust ekki fyr
en mánudaginn fyrstan í sumar
vorið eftir. Sást þá á staf Jóns
upj> úr snjónum, og voru þeir þá
mokaðir upp. Var meir en
metersþykkur snjór ofan á lík-
unum, þó þetta væri orðið áliðið.
Jón L. Hansson.
—Lesbók.
Mary Gould, dóttir forríks |
kaupmanns í Bandarikjunum, (
fékk kafbát í brúðargjöf frá |
föður sínum. Stúlkan og mað- •
ur hennar fóru í brúðkaupsferð
í bátnum og voru í því ferða-
lagi í 10 daga. Talið er að þau
muni ekki hafa í hyggju að nota
kafbátinn framar.