Lögberg - 13.11.1941, Blaðsíða 6
6
LÖGBEJ&G, FIMTUDAGINN 13. NÓVEMBER, 1941
Afdalalæknirinn
S j ö t t i Kapítuli
Iiinn hálfgerÖi glettnisg’lampi í augum
Dave Kandalls var óðara horfinn. Lance
vissi að eldur í engi gat orðið mjög alvarleg-
ur viðburður, og örðugmr viðureignar, enda
augljóst, að hitt fólkið leit einnig svo á.
Randall sneri sér að boðberanum í skyndi.
“Eldur!” endurtók hann í höstum tón.
“Hvernig gat eldur kviknað þar ?”
Hann beið ekki svars, en grunsemis-
glampi birtist í augum hans og endurspegl-
aðist á andlitum smalanna er allareiðu voru
hlaupnir af stað til hestakvíánna. Randall
kallaði uy)p hástöfum með fyrirskipanir sín-
ar og eftir örstutta stund voru kvíarnar því-
nær tómar, allir hestar söðlaðir og alt
smalaiiðið þotið ríðandi á stað til eldstöðv-
anna í norðri. Jafnvel til matreiðslumanns-
ins hafði verið gripið í bardagann við bálið.
En þrátt fvrir flýtisæðið ætlaði Randall ekki
að eiga neitt á hættu um gest sinn heima
fyrir.
“Mér þykir leitt að skilja vður einan
eftir hér heima, hr. læknir,” sagði hann “En
það er okkur öllum fyrir beztu að þér bíðið
hér, þar til eg kem aftur og við fáum tóm
til að talast við. Slim verður eftir hér hjá
yður — og Slim veit hvað við á. Eg
liitti yður bráðlega hér heima.”
Randall þeysti svo á stað með liði sínu.
En Slim góndi á eftir því þar til leiti bar á
milli; hristi svó höfuðið og varp öndinni.
“Jæja-þá, er þetta ekki hlálegt, hr.
læknir?” sagði hann. “Ilér er eg skilinn
eftir yður til skemtunar, aðeins vegna þess
eg hefi svo aðlaðandi viðmót. En silakepp-
ur eins og Dave fær að taka þátt í öllum
svaðilförunum. Stundum ligur næstum við
eg æski þess, að mér væri minna vit gefið.
En eg hygg við mættum nú eins vel setjast
inn í stofu og taka þessu öllu með jafnaðar-
geði. ”
Gerandi sér grein fyrir hvað á bak við
þessa tillögu lægi, samsinti Lance henni.
Slim ótti að liafa auga á honum, hindra það
að hann væri að ráfa úti við, og ef á nokkr-
um þvergirðingi bólaði hjá sér, vissi hann
að Slim væri fullhæfur til ^að gjalda líku
Hkt.
“Þetta kemur mér nú svo fyrir sjónir,”
mælti Slim, þar sem hann flatmagaði sig í
hægindastóli; — “og nú ætla eg að blaðra
út úr mér athugsemd, án þess til sé mælzl
— sem er skolli fruntaleg framkoma — en
eina afstaðan, sem eg kem auga á, hr. læknir,
sú, að þér séuð — ekki ósvipaður mér — of
auðtrúa, ekki nógu athugull um eigin hag
yðar.”
Lance gretti sig góðlyndislega við þessu.
Honum geðjaðist vel að Slim.
“Jæja, finst yður það?” spurði hann.
“Ó-já. En svo maður sleppi nú þessu
seinasta léttúðarhjali mínu, þá hygg eg rétt-
ast hefði verið af mér að heimta, að eg fengi
að fara og berjást við bálið, en einhverjum
öðrum falið að verða hér eftir hjá yður. En
eg fann mig ekki knúðan til að gjöra neitt
slíkt. Húsbóndinn borgar mér fult kaup
fyrir að skemta yður, nú — og það á vel við
mig. Það er létt og ánægjuleg atvinna.”
“Finst yður þá, að eg hefði Hka átt að
þiggja fé hans og haga mér svo eins og
hann vildi vera láta?” spurði Lance.
“Hví ekki? Alt kemur að lokum í sama
stað niður. Maður fær ekki til lengdar
gengið í trássi við vilja húsbóndans. Og
munurinn er sá, að geri maður það, gæti
svo farið, að maður slyppi ekki sem bezt
út úr því sjálfur. ”
“ Jæja, ef til vill hafið þér þar rétt fyrir
yður,” viðurkendi Lance. “S\ro virðist sem
hann hafi sterkt hald á öllu hér.”
Hann er ekki aðeins ráðríkur, ” stað-
hæfði Slim með.áherzlu. “Það eru villidvrin
iíka. En Randall er hér alt í öllu.”
“Jæja, hann sagðist þurfa að tala við
mig aftur áður en eg færi,” sagði Lance
geispandi. “Verk yðar við að vera hér mér
til afþreyingar ætti ekki að hindrast neitt
við það að við fáum okkur dálitla hressingu,
er ekki svo? Eða er hér einkis slíks að
leita?” ,
Slim glotti ánægjulega.
“Það er heldur ekki svo afleit hug-
mynd,” sagði hann og stóð á fætur, gekk
svo á undan fram í eldhús, opnaði þar skáp
og tók út úr honum brúna flösku, ásamt
tveimur staupum.
“Hvernig geðjast yður þetta bezt, hr.
læknir?” spurði hann. “Eg revni aldrei,
eins og sumir hinna piltanna, að svolgra í
mig þetta skellinöðrueitur eins og það kemur
úr flöskunni. Mér geðjast betur að það sé
ögn vatni blandið. Það virðist bæta vatns-
bragðið. ”
“Mér geðjast það -Hka betur á þann
hátt,” samsinti Lanoe. Hann tók staupin,
helti í þau vatni úr ausu er var í fötu í eld-
húshorninu, álíka miklu í hvort um sig, en
Slim bætti við romminu.
“Þetta mýkir mold í auga,” sagði Slim
blottandi er þeir höfu upp staupin og klingdu
þeim hvor öðrum til heilla.
Þetta hafði tekist undur blátt áfram og
auðveldlega. Slim Lonegran gat verið nógu
geðugur nautahirðir, og svo harður í horn
að taka þegar því væii að skifta, en hann
var einfaldur og hreinskilinn. Lanoe hafði
stráð ofurlitlu dufti saman’við vatnið í giasi
hans og eftir tíu mínútur var Slim farinn.að
hrjóta, þar sem hann húkti á stólnum í
framstofu hússins. Lance leit aðeins til hans
og fór svo út. Húmið var nú að hníga á og
máninn var hulinn að skýjabaki. Rauður
glampi sást úr fjarska úti á auðninni, sem
bar þess vitni að eldurinn bálaði enn á eng
inu, þótt svo virtist sem eldsvæðið væri að
dragast saman. Þetta myndi halda eldvarn-
arliðinu þar enn aðra klukkustund, sem væri
honum nægur tími til framkvæmdar því, er
hann hugðist að gera.
Allir virtust hafa grun um að einhver
hefði af ásettu ráði kveikt eldinn þarna —
sem á gripaengi og með veturinn rétt ókom-
inn gekk na'st því að vera ófyrirgefanlegt
illmenskubragð. Hver gat hafa gert slíkt ?
Að hugsanir þess um þetta beindist með
gremju að Broken Chain liðinu, var áugljóst.
Kvíamar voru þvínær tómar. Einn hest-
ur ráfaði þar um í einveldi sínu, með hring-
aðan makka, krafsaði óþolinmæðislega hófum
í moldina og fnæsti eins og þefurinn af báls-
bardaganum bærist að nösum honum. Þétta
var stórvaxinn apalrauður foli, þyngri en
vanalegur smalahestur, búkslang'ur, þolslega
og rennilega skapaður til hlaupa.
“Þetta er vænlegt hross,” hugsaði I/ance
með sér og kinkaði ánægjulega kolli. Svo
leit hann inn í hesthúsið, sem einnig var
tómt. Hver einasti reiðskjóti virtist hafa
verið hrifsaður til bálsbardaga-ferðarinnar.
Lance greip svo niður af snaga slöngvivaðs-
reipi, spenti á sig spora, tók svo í hönd
beisli, hnakk og ábreiðu og bar þetta alt út
að kvínni.
“Svo virðist sem þú sért eina úrræðið,
kunningi,” sagði Lance og kinkaði til folans.
Bn er hann nálgaðist hinn tilvonandi reið-
skjóta sinn með beizli í hönd, mætti hann
skjótri og óvingjarnlegri viðtöku.
“Eg bjóst við að þú yrðir ögn stygg-
lyndur,” kinkaði Lance aftur. Svo brá hann
upp slöngvivaðnum og kastaði honum með
æfðu handbragði. Folinn reyndi að skjótast
undan, en lykkjan lenti á hálsi honum. Hann
stökk æðislega til og frá nokkur augnablik,
en þá hafði Lance tekizt að hálfbregða reip-
inu um einn kvíastólpann. Þegar folinn fann
árangurlaust að hann fengi losast þannig
við kyrkingshald snörunnar á hélsi sér, þá
stóð hann kyr og beið‘ átekta með stæltum
vöðvum og veltandi augnaráði.
Lance gekk fast að hestinum, þrýsti
beizlismélinu inn á milli óþjálla tanna hans,
og tók snöruna af hálsi honum. Það sá hann
jafnskjótt, að verið hefði glappaskot.
Það var nú augljóst hvers vegna þetta
bráð-efnilega reiðskjótaefni hefði verið eftir-
skilið í kvíunum, þegar óálitlegri reiðdýrin
öll höfðu verið gripin. Þessi vænlegi apal-
rauður var óhemja, og enginn hafði kært sig
um að fást við hann þegar nauðsynlegt var
að hafa hraðann við.
Jafnskjótt og folinn var laus við snöru-
lialdið á hálsi sér, brá hann þrjózkulega við,
teygði úr langa hálsinum, sperti aftur eyrun
og lagðist svo fast í beizlistaumana að í ægi-
legar tennur hans skein. Lance vatt sér
til hliðar, hnaut um leið og slapp nauðlega
undan, er æðisgenginn folinn hringsnerist og
sparkaði út í loftið báðum afturfótunum eins
illyrmislega og Lance hafði nokkru sinni séð
óðan villihest gera.
1 fáum fljótum skrefum náði Lance kví-
arveggnum rétt í tæka tíð, með apalrauð í
vígahug fast á hælum sér. Þetta var meira
en villihestur. Það var hreint, og beint ill-
vígur hrekkjalómur í folamynd.
Eitt augnablik sat Lapce óhultur á kvía-
veggnum og athugaði folann alvarlegu auga.
Að nota sér þessa óhemju sem reiðskjóta
þýddi það að hann ætti erfiða baráttu í
vændum. En nú var um aðeins það að velja
eða að honum yrði náð bráðlega aftur, því
á fæti hafði hann lítið tækifæri til að ná inn
til þorpsins. Hann þreif upp slöngvireipið
og kastaði því.
1 þetta sinn varð folinn, með snöruna
um háls sér, enn æðisgengnari en í fyrra
sinnið. Næstu fimm mínúturnar stympaðist
Lanoe á við folann sem æfður tamninga-
maður. Það var enginn gamanleikur fvrir
einn mann að fella slíka fjörskepnu, leggja
þana flata og söðla. Það hefði þurft aðra
snöru um sísparkandi afturfætur folans, sem
ekki linti á þrjóskuæðinu fyr en honum lá
við köfnun undan snörunni á hálsi sér.
Þegar á reipishaldinu linaði staulaðist
folinn kyrlátlega á fætur titrandi og órór
þegar Lance vatt sér upp í söðulinn. En
þá tók hann viðbragð, sem gerði það er á
undan var skeð til samanburðar, að gaman-
leik einum.
Fáir höfðu hugmynd um að Lance Pres-
cott væri alinn u]>p í nauthjarðaveri, en hver
sem séð hefði til hans næstu mínúturnar
mvndi liafa viðurkent, að hann kvnni að
sitja hest. I augsýn óhorfenda myndi slíku
reiðlagi hafa verið dæmd heiðursverðlaun
við kappreiðar hjarðsveinanna. Á* þessu
kveldi var enginn ásjáandinn og nokkuð
verðmeira en heiðurshrós var undir því kom-
ið, að hann héldist nú við í söðlinum.
Folinn lagði nú fram alt sitt meðfædda
listfengi til að fá losast við riddarann á baki
sér: jós og prjónaði, stóð beint upp á aftur-
fótunum, hringsnerist og reyndi að kasta
sér á hliðina ofan á reiðmanninn, mjakaði
sér á fleygiferð upp við kvíarvegginn til þess
að ryðja honum þannig úr söðli. Hinum
apalrauða vaf vissulega morð í huga.
S j ö u n d i Kapítuli
Það virtist endalaus stund þangað til
apalrauði folinn sýndi á sér þreytumerki.
Lance fanst eins og hryggurinn í sér væri
að brotna, en hann sat þó ennþá í söðlinum
á baki folans. Þegar þessi stóri reiðskjóti
hans stóð við eitt augnablik, rak Lance spor-
ana skyndilega í síður honum og hann var í
sama vetfanginu þotinn á fleygiferð í ryk-
mekki út eftir veginum.
Rúmum klukkutíma síðar reið Lance upp
að hestahýsinu í Windspur. Sjaldan eða
aldrei hafði hann riðið hesti á slíkri ferð,
jafnvel ekki stuttan spöl, en stóri folinn
hafði haldið ]>vínær látlaust áfram með sama
hlaupshraða alla leið inn til þorpsins. ^Og
þó, þegar Lance steig af baki, virtist reið-
skjótinn naumast sýna á sér nokkurn vott
mæði eða svita.
“Hýsið þenna liest, og burstið vel af
honum rvkið,” skipaði Lance, “eg held hann
sýni nú ekki af sér neina þverúð. Geymið
hann hér; eg hygg að Dave Randall komi til
að sækja hann eftir einn eða svo dag. ”
Hestamaðurinn góndi með opinn munn-
inn ýmist á Lance eða hestinn.
“Þér ætlið þó ekki að segja mér, að þér
hafið riðið þessum fola inn hingað?” urraði
hesthússhirðirinn.
“Sáuð þér það ekki?”
Maðurinn hristi höfuðið, eins og hann
gæti ekki trúað eigin eyrum eða augum.
“Ojú eg sá vður,” viðurkendi hann
‘ ‘ En svo trúi eg- nú ekki æfinlega öllu, sem
eg sé. IJeyrið mig, læknir,” hrópaði hann
svo, “vitið þér hvaða hestur þetta er ?”
“Fóthvatasti hestur, sem eg hefi nokk-
urn tíma setið á.”
“Ó-já, eg býst við því. Þetta er Frostv
— versti villings-folinn, sem í þéssum lands-
hluta hefir nokkurn tíma alizt upp. Og þér
riðuð honum! Þér hljótið, hr. læknir, að
vera æði vel að manni. Hér er enginn mað-
ur, sem stigið hefir á bak folanum áður,
jafnvel hvorki Dave Randall sjálfur eða son-
ur hans.”
Svo teymdi hann hinn ný-tamda Frosty
á burt, muldrandi enn eitthvað við sjálfan
sig, með undrunarsvip á brá. Meira lerk-
aður en hann kærði sig um að vikurkenna,
eftir fángbrögð sín við folann, staulaðist
Lance upp stigann og opnaði dyrnar að
herberginu þar sem MacVeigh lá.
Eitthvað óþjált eins og harður lmúðuv
rakst í kvið honum, er hann lauk upp hurð-
mni, og því fylgdi gáskakend karlmannsrödd
er þrumaði:
“Hefi verið að bíða yðar, læknir. Bezt
að teygja hendur upp úr ermum — blýpillur
eru ekkert aðgengilegar til inntöku, þótt þær
séu áreiðanleg bót við því, sem að yður
gengur. ”
“Á borði í einu horni herbergisins stóð
steinolíulampi, sem nægilegur glampi barst
frá til þess að Lance fengi greint byssuhólk-
inn, er að honnm var óþyrmilega otað. Ekk-
ert hafði verið hróflað við rúminu, sem Mac-
Veigh lá enn í. Fast hjá því stóð Mavis ná-
föl í framan, og við hlið henni annar nauta-
smali, langleitur og alsköllóttur, með byssu
einnig í hönd.
Á gólfinu við rúmið lá hleri, er auð-
sjáanlega átti að notast sem handbörur. AÖ
hér væri um rán á sjúka manninum að ræða,
var augljóst. Lanoe teygði upp handleggina
samkvæmt skipun byssutotarans, fann hólk-
inn hreyfast ögn og titra, en rak þá á sama
augnablikinu hnéð óþyrmilega í nára mann-
inum.
Er byssan féll úr máttvana hönd manns-
ins, greip Lance hana á lofti með æfðri hönd
og sneri sér skyndilega við. Meðan fyrrum
byssuhafinn húkti kengboginn af kvölum
undan högginu og hjálparvana þann svip-
inn, og áður en hinn byssu-sláninn við hlið-
ina á Mavis vissi hvað skeð hafði, stefndi
Lance byssunni gegn honum.
Þar sem þetta gerðist með svo skjótum
hætti og manninum óvart, hefði það verið
fásinna af honum að lyfta upp og ota fram
sínu eigin vopni, sem svipurinn á andliti og
í stálgráum augum læknisins létu honum
skiljast. Eitt augnablik starði hann með
hangandi skolti og gljáandi skallann í ljós-
glætunni, framan í Lance. Svo hljóp úr
honum stælingin og hann stundi við eins og
þreytt hross í þann veginn að velta sér, greip
hans opnaðist og byssan hlunkaðist úr hönd
honum niður á gólfið.
“Það virðist svo, læknir, sem við höfum
lent í fjörugum félagsskap,” sagði hann.
“Hvað hafið þér gert við hann Turkey
þarna?”
“Lamið úr honum goluna,” svaraði
Lance kinkaði kolli. ‘ ‘ Hann nær sér. bráð-
lega aftur. Og ef þið tvímenningarnir hafið
nú lokið hér erindinu — þá takið hlerann
með ykkur. Yið komumst í raun og veru
af án hans hér og ykkar beggja sömuleiðis.”
Maðurinn, sem nefndur var Turkey, ó-
eðlilega hálslangur, og með yfir-langt nef
búldið og svarrautt, glotti nú og skældi and-
litið.
“Læknir,” sagði liann í aðdáunartón,
“Skalli hefir ekki hálf-lýst þessu. Fjörugur,
er alls ekki orðið, sem við á. Að hitta yður
er eins óvænt og það að rekast á randaflugu
í vasa sínum.”
Þeir gripu upp hlerann, þrömmuðu nið-
ur stigann og áleiðis út úr þorpinu. Ijæknir-
inn stakk skammbyssunni í vasa . sinn og
sneri sér samstundis að Mavis.
“Frömdu þeir hér nokkurt ofbeldis-
verk?” spurði hann. “Þeir hafa ekkert ó-
náðað yður?”
“Nei, þeir voru nýkomnir, ” svaraði hún
og horfði til hans með broshýru og tindrandi
augnaráði. “Þér eruð meira en bara læknir,
þegar að ]>rengir, er ekki svo?”
Lance tók upp hina byssuna og athug-
aði hana nákvæmlega.
“Mér liggur nú við að trúa því, að eg
sé ekki að öllu leyti orðinn að vesalmenni, ”
viðurkendi hann, með ofurlitlu brosi á vörum.
“Eg geri ráð fyrir að þeir tilheyri Neck-
yokes-Iiðinu?”
“Já, þeir voru hér inni í þorpinu í
kvöldstundar leyfisdvöl, og eg held að þeir
hafi af eigin hvöt — eftir að hafa fengið sér
þrjá eða fjóra drykki — afráðið að fara
lunga og hafa pabba rænulausan á brott
með sér. Bg trúi því ekki, að Dave Randall
hafi vitað nokkuð um það.”
Lance yfirvegaði sjúkling sinn, enn
undir svefnhöfginni, sera jafnvel nýafstað-
inn hávaðinn þarna ekki megnaði að vekja
hann úr. Um það var á liinn bóginn ekkert
að fást á þessu stigi meðvitundarleysisins.
Hann kinkaði kolli með hughreystingar-
brosi til Mavis.
“Honum líður eins vel og við er að bú-
ast. Og nú ættuð þér að fá yður dúr um
stundarbil. Eg skal sjá um að þér verðið
ekki aftur fyrir ónæði í kvöld.”
Lance fór svo,til herbergja sinna, og lá
þar lengi vakandi, með hugann á viðburðum
liðna -dagsins. Indiáninn, livað hét hann
annars*— Ein-Arnar-Fjöður, sem hafði sagt
sig sjúkan, virtist enda fyrir næmu auga
læknisins óheilbrigður að sjá. Eftir því sem
atburðirnir sýndust snúast liver um ann-
an, þá virtist svo sem við ýmiskonar vand-
ra'ðum mætti búast þarna næstu vikurnar.
Næsta morgun leið MacVeigh betur.
Hann var ekki aðeins vaknaður af dvalanum,
heldur einnig hungraður og næringarþurfi.
segja til sín, og svo virtist sem hann myndi
Stálslegin líkamsbygging hans var farin að
hrista af sér afleiðing kúluskotsins, sem í
honum hafði lent og stöðvast þar.
“Og þegar eg hefi náð mér aftur, ” urr-
aði hann, “þá hefst barátta hér á nautliaga-
slóðunum. Eg hefi reynt að efla friðinn, því
eg er sáttfús maður. En þegar morðvargur
eins og Ape Narcross ræðst að manni óvör-
um á strætinu — ja, þá er honum liollara að
vera hæfnari næsta sinnið.”
Lance gat ekki láð MacVeigh ]>að að
hugsa svona. Þennan daginn hafði liann
verið í annríki. Skothríðarerjur höfðu átt
sér stað í einni knæpunni snemma um morg-
uinn, og þær færðu honum tvo sjúklinga
til eftirlits. Einn maður enn virtist ráðinn
í að hafast eitthvað það að, sem gerði hon-
um unt að nota sér nærveru nýja læknisins í
Windspur, og reið svo gapalega að hann
steyptist af hestinum og lærbraut sig. Lance
brosti hörkulega með sjálfum sér meðan
hann var í þessu annríki. Þegar hann fyrir
fáum dögum liðnum kom þarna, með þá til-
finning í huga að hann væri afdankaður og
óhæfur sem læknir — þá myndi hann þó, að
því er nú virtist, brátt verða í meira ann-
ríki við sjúklinga sína, en nokkum tíma
fyrri.