Lögberg - 06.12.1945, Síða 1
PHONE 21374
jS£>
r,a^der í^ 8
A Complete
Cleaning-
Institution
PHONE 21374 « 1 A
<ott\ VSffíí
Ij(lUTv4ere A Complete
Cleaning
Institution
58. ÁRGANGUR
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 6. DESEMBER, 1945
NÚMER 49
Kvartað undan starfs-
fólki UNRRA
Liðsforingjar í hernámsstjórn
bandamanna í Vestur-Þýzka-
landi hafíTkvartað undan því, að
starfsfólk það, sem UNRRA
sendir þangað til þess að aðstoða
heimilislaust flóttafólk, sé til
lítils gagns.
Brezkur major hefir látið svo
ummælt nýlega, að svo virðist
sem UNRRA hafi ekki völ á öðr-
um, en örvasa skólakennurum
eða tízkudrósum með rauðlakk-
aðar neglur, sem frekar þurfi á
aðstoð að halda en geti veitt öðr-
um hana.
Þeir, sem UNRRA sendir
verða að minsta kosti að vera
vanir skipulagðri vinnu ef þeir
geta ekki skipulagt hana sjálfir,
sagði majorinn.
Frá Minneapolis, Minn.
(2. desember, 1945)
Fyrsti Desember var haldinn
hátíðlegur af stúdentum Gamla
Landsins hér í bæ í gær. Var
þetta mót á hinu velþekta heim-
ili Ericksons hjónanna, sem eru
líklega þau gestrisnustu hjón
hérma megin v ið himnaríká.
Voru þarna um 30 manns, og er
varla nauðsynlegt að segja að það
hafi verið “fjör í kálfinum.” En
það, sem kemur mér til að minn-
ast á þetta er að þarna var að
sjá það fallegasta, fínasta,
smekklegasta borð, sem eg hefi
séð á mínum 35 árum hér í landi.
Eg get bara ekki þagað yfir því,
og er eg þó ekki sérstaklega
þektur fyrir það að blása upp
það sem íslenzkt er!
Stóðu fyrir þessu fjórar ágæt-
ar konur að heiman: Mrs. G.
Eyjólfsson, Ruth Gudmunds,
Anna Gísladóttir og Gerður Þor-
vards, og hengi eg hpr með
medalíu Minnesotaríkis á þess-
ar góðu íslenzku stúlkur, því
þarna voru líka Ameríkumenn
og konur, og fór þessi íslenzki
myndarskapur ekki fram hjá
þeim. Guðmundur Hjálmarsson
talaði nokkur orð, og tókst prýði-
lega, eins og hans er vandi. Is-
lenzkir söngvar hljómuðu um
húsið fram á morgun. — Erum
við öll hér betri íslendingar fyr-
ir vikið. Geri aðrir betur!
G. T. A.
Jónasarkvöld
Síðastliðið mánudagskvöld var
hundrað ára dánarafmælis Jónas-
ar skálds Hallgrímssonar, minzt
í Goodtemplarahúsinu við ágæta
aðsókn, og vandaða skemtiskrá;
að samkomunni stóðu í samein-
ingu framkvæmdarnefnd Þjóð-
ræknisfélagsins og deildarinnar
Frón; þetta var ársfundur deild-
arinnar, og voru skýrslur em-
bættismanna lesnar upp og sam-
þyktar; framkvæmdarnefndin
var öll endurkosin að öðru leyti
en því, að Steindór Jakobsson
var kosinn fjármálaritari í stað
Karls Jónassonar. Forseti Fróns
er Guðmann Levy, og stýrði
hann samkomunni.
Kvöld þetta, eins og þegar hef-
ir verið vikið að, var helgað
minningu mesta ljóðsnillings
Islendinga, Jónasar Hallgríms-
sonar, en í síðastliðnum maímán-
uði voru liðin 100 ár frá dánar-
dægri hans; hann andaðist á
bezta aldursskeiði í Kaupmanna-
höfn og ber þar beinin. Dr.
Richard Beck flutti á þessu
minningarmóti það hið snjalla
og glæsilega erindi, um “lista-
skáldið góða”, sem birt er á öðr-
um stað hér í blaðinu. Ragnar
Stefánsson leikari, las upp af
mikilli list Gunnarshólma og
Litla skattinn eftir Jónas, en
Einar P. Jónsson flutti frumort
kvæði, sem hér er birt; en með
einsöng skemti frú Lilja Thor-
valdson; söng hún sex lög við
kvæði eftir Jónas, er féllu hlust-
endum vel í geð; hefir frú Lilja
tæra og styrka rödd; við hljóð-
færið var Mrs. S. B. Stefánsson.
Yfir samkomu þessari hvíldi
mildur blær einhuga virðingar
og þakkar við minningu hins
ástsæla þjóðskálds.
0r borg og bygð
DÁN ARFREGN
Skúli Skúlason andaðist í Sel-
kirk þann 24. nóv. Hann var
fæddur að Presthólum í Norður-
Þingeyjarsýslu 3. sept. 1857. For-
eldrar hans voru Skúli Metú-
salemsson og Guðrún kona hans.
Skúli giftist Katrínu Geirsdótt-
ur. Þau fluttu til Vesturheims
árið 1903. Um hríð dvöldu þau
Winnipeg, en síðar nam hann
land í Oak Point, Man., og bjó
þar um allmörg ár. Katrín kona
hans dó 4. jan. 1941. Börn þeirra
eru: Guðrún, gift J. McDougall,
Winnipeg, Man., og Björn, bú-
settur á Oak íVúnt. Útför Skúla
fór fram í Selkirk frá Langrill’s
útfararstofu þann 28. nóv. Jarð-
sett var í grafreit íslenzka safn-
aðarins þar.
“Þreytti faðir, sof í ró.”
S. Ólafsson.
+
GJAFIR í MINNINGASJÓÐ
BANDALAGS LÚT. KVENNA:
Kvenfélag Frelsis-safnaðar
í Argylebygð $50.00
I minningu um eftirfylgjandi
menn, er féllu í hinu nýafstaðna
stríði: Turner Frederickson, Ted
Jonasson og Paul Pennycook,
Glenboro; Herman Jonasson,
Ben Johnson og Thomas Thomas-
son, Baldur; Barnie Isleifson,
Brú; Ivan Isfeld og Joel Björn-
son, Winnipeg; William Ander-
son, Wynyard, Sask.; Lawrence
Thordarson, White Law, Alberta.
Mr. og Mrs. Joe Tergesen,
Gimli, $20.00
1 minningu um bróður, Flying
Officer 'Oscar George Solmund-
son, er gaf líf sitt í þjónustu við
strendur íslands, 3. apríl 1945,
og í minningu um frænda, Flying
Officer Kjartan Ara Solmund-
son, er kom ekki fram eftir árás
á Berlín, 27. jan. 1943.
Lieut. Nursing Sister Bára
Sólmundson $5.00
í minningu um bróður hennar
F.O. Oscar George Solmundson.
(Oscar heitinn er sonur Júlíus-
ar J. og Helgu Solmundson,
Gimli — bæði látin. En Kjart-
an heit. er sonur séra Jóhanns
P. Sólmundssonar og konu hans
Guðrúnar).
Með innilegu þakklæti,
Anna Magnússon,
Box 296, Selkirk, Man.
*
HOUSES FOR SALE
West End Bungalow
Victor St., near Sargent Ave., a
very desirable stucco bungalow
of 5 rooms and sunroom, oak
floors and finish, full basement
and furnace. The owner will
sell this bungalow for $4,200.00
to anyone who can supply her
with a 3-room suite in a block
in the west end. Good ca^h pay-
ment required. Call Sigmar of
J. J. SWANSON & CO., LTD.,
Phone 97 538 or Evgs. 21 418.
Possession May 1 st.
Ingersoll St. North, 6 rooms,
fully modern, 3 bedrooms and
sleping balcony up, 3 rooms
down, very modern kitchen, full
basement, good furnace, glazed
in verandah, garage. All in spot-
less condition, Price $4,700.00.
Call Sigmar og J. J. SWANSON
& CO. LTD., Phone 97 538 or
Evgs. 21 418.
+
Þann 24. nóvember s 1., voru
gefin saman í hjónaband að
Yellow Knife, Northwest Ter-
ritories, þau Miss Margrét Ólöf
Ólafson og Mr. Dave Pekary,
verkfræðingur. Brúðurin er dótt-
ir C. Ólafsonar, 12C Fort Garry
Court hér í borginni, og frú Ing-
unnar Maríu Ólafson, sem látin
er fyrir mörgum árum. Brúð-
guminn er ættaður frá Winnipeg,
og útskrifaðist í verkfræði af
Manitobaháskólanum. Heimili
ungu hjónanna verður að Yellow
Knife.
+
Mr. Guðmundur Pétursson frá
Geysir, er nýlega kominn hing-
að til borgarinnar, og hyggur á
vetrardvöl hér; biður hann Lög-
berg að flytja vinum sínum að
Geysir og í grend, sínar beztu
alúðarkveðjur og þakkir fyrir
•margháttaða góðvild sér auð-
sýnda af þeirra hálfu.
*
Mr. Halldór B. Johnson frá
Churchbridge, Sask., hefir dval-
ið hér um slóðir í nokkra daga;
hann hélt heimleiðis á þriðju-
dagskvöldið.
+
Mr. G. A. Williams, kaupm.
í Hecla, dvaldi í nokkra daga í
borginni í vikunni, sem leið, í
innkaupaerindum fyrir verzlun
sína.
... .i .&
+
Gjafir í námssjóð
Miss Agnesar Sigurdson
Mrs. Ásdís Hinrickson,
Gimli, Man. ...........$ 5.00
Mr. og Mrs. S. O. Bjerring 10.00
Mrs. W. J. Burns........ 10.00
Mr. og Mrs. Th. J. Gíslason,
Brown, Man............ 10.00
Gail Forest and her grand-
father Halld. Sigurdson 25.00
Samtals ............$60.00
Áður kvittað fyrir .......$841.50
Alls $901.50
Með þakklæti,
f. h. nefndarinnar,
G. L. Jóhannson, féh.
*
Mrs. P. Anderson frá Glen-
boro var í borginni í lok fyrri
viku.
+
GJAFIR TIL BETEL
I NÓVEMBER 1945
Kristjana Kjernested, Gimli,
Man., árgang “Hlín”; Gunnbjörn
Stefánsson, Salmon Arm, B.C.,
15 boxes apples; Judge G. Grím-
son, Rugby, N.D., $5.00; Mr. og
Mrs. I. Gíslason, Steep Rock,
Man., í minningu um dóttur okk-
ar elskulegu, $25.00; Mrs. Sveinn
Ólafson, $7.00 og Jóhann Ólaf-
son $5.00, bæði að Mildmay Park,
Sask., “með blessunaróskum til
íbúa Betel.”
Kærar þakkir,
J. J. Swanson, féhirðir,
308 Avenue Bldg.,
Winnipeg.
Fögur minningarathöfn
Síðastliðinn sunnudag, kl. 2
e. h., fór fram í kirkju Bræðra-
safnaðar í Riverton, vegleg minn-
ingarathöfn um Gnr. Pétur Hoff-
man Hallgrímsson, er lézt af
slysförum á Hollandi þann 20.
október síðastliðinn; kirkjan var
þéttskipuð ættingjum og vinum
.hins unga, glæsilega manns, er
með svo óvæntum atburðum í
blóma lífs, var kvaddur á brott
af vettvangi hinnar jarðnesku
tilveru. Foreldrar hins látna eru
þau T. E. Hallgrímsson^ fram-
kvæmdarstjóri, og kona hans
Elinborg Hoffmann Hallgríms-
son, en ekkja hins horfna vinar,
Svafa, er dóttir þeirra Jóns og
Stefaníu Pálmason, sem nú eiga
heima í Athalmer í British Col-
umbia fylki.
Minningarathöfnin hófst með
bæn, er séra Bjarni A. Bjarnason
flutti; þá söng einsöng Miss Loa-
Davidson, “Hærra minn Guð til
þín,” en á eftir var sunginn sálm-
ur; að því loknu flutti séra Sig-
urður Ólafsson fagra og við-
kvæma minningarræðu, en við
lok hennar söng söngflokkurinn
sálm. Minningarræðu á ensku,
þar sem æfiatriðum hins látna
samferðamanns var lýst, flutti
séra Bjarni, og mæltist honum
einnig hið bezta; er máli hans
lauk, söng Miss Davidson annað
lag, á ensku, og vakti söngur
hennar í bæði skiftin djúpstæða
hrifningu; við hljóðfærið var frú
^lUióidís Thompson; hvert atriði
út af fyrir sig, ræður, einsöng-
ur og kórsöngur, tókst hið bezta,
og jók mjög á virðuleik athafn-
arinnar, er var auðug að hugg-
unarverðmætum fyrir hin syrgj-
andi ástmenni.
Við kórdyr í miðju stóð borð,
en á því mynd, fléttuð í yndis-
legt blómskrúð frá nánustu ást-
vinum, af hinum unga og hug-
ljúfa manni, sem verið var að
minnast; var þetta í rauninni
táknrænt málverk þeirrar ást-
úðar, og þeirrar órofa trygðar, er
batt Pétur heitinn við ástmenni
sín, og þau við hann; táknrænt
málverk hins algilda og ævar-
andi kærleika.
Að sorgar-fjölskyldunum báð-
um, Hallgrímsson og Pálmason
fjölskyldunum, standa traustar
og margmennar fylkingar trún-
aðarvina; um það bar hin fjöl-
menna og hátíðlega minningar-
athöfn glögg merki, þó vitanlega
margir vinir þeirra ætti ekki tök
á að sækja hana.
Auk hins mikla mannfjölda
víðsvegar að úr Nýja Islandi,
sóttu minningarathöfn þessa,
nokkrir vinir frá Selkirk og
Winnipeg.
Óvenjuleg veðurblíða
Veðráttan í haust mun vera
mildari en dæmi eru til í manna
minnum, því að á öllu haustinu
hefir ekki komið hér í Reykja-
vík nema ein einasta frostnótt
og var frostið þá mjög vægt.
Sem dæmi um hina miklu
veðurblíðu má geta þess, að kúm
hefir verið beitt út til þessa norð-
ur í Húnavatnssýslu. Fólk uppi
í Borgarfirði hefir farið í berja-
heiði í þessum mánuði og tínt
marga lítra af berjum á einum
degi, vöxtur hefir verið í jökul-
ám sem á sumardegi, og garðá-
vextir eru jafnvel enn að spretta
í sumum görðum.—22./H., 1945.
GUÐMUNDUR DANÍELSSON:
TÝNDUR
Skammdegisnótt, æ, segðu mér hvar eg á heima, —
hvar húsið mitt er, því eg er að leita að því.
Það er vökunnar þrá og sá draumur, sem mig var að dreyma
dimmunnar faðmlögum í.
Því nú er eg þreyttur. — Nei, hús mitt er hvergi að finna
og hvíldarlaus mœti eg skímu hvers morgundags.
Eg er einn úti í löndum, — eg veit ekki hvað að vinna, —
en eg vinn fram til sólarlags.—
Ó, nótt, gegnum dægrin eg lyki lífsgöngu minni,
ef lifði ekki von ein falin að baki þeim
um einhvem, sem sé að leita — og að lokum mig finni
og leiði mig aftur heim. —
IHIIIIIIIIIIIlllll
lillllllllllllll
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllll
1111111111111
íHUIilllllil
iiiiiiiinini
ORKT í MINNINGU UM DRENGINA, SEM FÉLLU
1 STRÍÐINU
Þann orðstír gat sér mannvalið, sem meta verður hátt
og minningamar frjálsir lýðir geymi.
Það upphefð er og harmabót að hafa dreng þann átt,
sem hetja féll til bjargar öllum heimi.
GESTUR OG ÞÓREY ODDLEIFSSON í HAGA
Um tap og söknuð syngur landsins harpa
og sigurljóð um fræga landnámsdaga.
Á meðal hraustra, glæsilegra garpa
var Gestur sterki Oddleifsson í Haga.
Og Þórey mikla kostakonan góða,
sem kærleiksylinn vildi öllum bjóða.
EF GUÐ ER MEÐ
^'pnaó&ur eg forsjón fel
framtíð mína í vöku og blund,
Ef Guð er með, þá gengur vel
gangan fram að dauðastund.
BÆN
Er neyð og þrenging, ró og gleði rænir
og ráðaleysið örvæntingu býr—
ó, himna Drottinn heyr þá lýðsins bænir,
sem hungraður og nakinn til þín flýr.
V. J. Guttormsson.
iiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii
i!iiiiiiiiiinnnnniinnniiiHnnnnniiiiiuiiiniHiiinnnnniiiiiiiiiuiiiiniiiiiiinini!iiiiiiiiiiiiii!i!iiiiiiiiiiii!i!iiiiiiii!iiiiiii!iiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii..............................
iiniiiiiuuiiiiiuiuiiiiuiiiiiiuHuiiiiiunuuiiu
■nnniMHnHm
JÓNAS HALLGRIMSSON
(100 ára dánarminning)
I erlendri mold hann beinin ber,—
á brjósttónsins væng hann lyfti sér
til norrænna sólarsala,
og fann þdr eldinn í eigin sál
og óf inn í draum sinh vorX sterka mál,
er útvaldir ðlnir tala.
• **■
Hans ríki var fagurt sem fjallasýn,
er frelsaudi sól yfir landið skín
frá útsæ til innstu heiða;
hans bæn var mild eins og blómsins sál,
og beitt hans rök líkt og eggjað stál,
er knýr fram til söngvaseiða.
Hann lagði undir fót sinn landið alt,
og lá úti um nætur þó blési kalt
og mögnuðust máttarvöldin.
Úr landsins fegurð hann Ijóð sín spann
í lifandi trú á konung þann,
er málaði mannlífstjöldin.
Á þroskans leið yfir landnám hans
varð laufblað hvert ímynd skaparans
og lindirnar Ijóðabrunnar.
Hann tvenns konar örœfum tengdur var:
— Tvídœgru mislyndrar samtíðar
og örœfum einverunnar.
í stríðssókn um lífsins stórasand
hann studdi til vegs bæði þjóð og land
með kvæðunum eilíf-ungu. —
Svo kveðjum við öld okkar afreksmanns,—
í ástinni geymist minning hans
og svip okkar tignu tungu.
Einar P. Jónsson.
iiiiiiiunuiiiiiiHuiiiiiuiiiiiiuunuuiiiiiuiiuiiiuiiiiiiuiniuiniiiiiiiiiiHuiiiiiiiiuiiuiiuuiiiiiiuiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiHiuniiiiHuiiiiiiHiiiiiiiiiuiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiHniiuuiiiuiiiiniiiiiiuíiiiiiuiittiiii
UltMIIHIIUHIIIIUU!linilllUnilllill11!llllllllltlllllllUIIIIIHIIIHUillllllllll!lll!lllll!!lllll!!<!tlllllllilllllllUillllll!'!lil!!!!IIUH!lillllll!il!llllllll!lll!lllllllll!:il<,n!!l!llllllillllllltlll»!!IIIIUimi!!lllitllllliKai