Lögberg - 20.12.1945, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 20. DESÉMBER, 1945
I----------- íLögberg---------------------*
Ueliö út hvern flmtudag aí
THE COLUMBIA PRESS. LIMITED
095 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba
L'tanáskrift ritstjórans: ,
EDITOR L.ÖGBERG, '
695 Sargent Ave., Winnipeg^ Man
Editor: EINAR P. JÓNSSON
Verð $3.00 um árið — Borgist fyrirfram
The “LogbergrM is printed and publishea by
The Columbia Press, L.imiled, 69 5 Sargent Avenue
Winnipeg, Manitoba
PHONE 21 804
Við aðkomu jóla
WttllllllMlllllililltlffllllllMIII'iailillllllillllB
Grimmustu gerningahríðinni er létt, og
falsspámönnum þýzkrar, ítalskrar og japanskrar
herneskju hrundið af stóli; átök sameinuðu
þjóðanna í þágu sigursins, kostuðu blóð, svita
og tár; að sigurinn yrði dýrkeyptur, lá í augum
uppi, þar sem við önnur eins ógnaröfl var að
etja, er sett höfðu sér það markmið, að koll-
varpa með öllu musterum mannlegrar siðmenn-
ingar, og hneppa gervalt mannkyn í þræla-
viðjar þeirrar illvígustu undirokunarstefnu,
sem sögur fara af; en þótt stríðið sé að vísu
unnið, og því beri vitaskuld að fagna, sýnist það
engu að síður eiga langt í land, að véi höfum
unnið friðinn, þann frið, sem koma á, og mikill
meiri hluti þjakaðs mannkyns þráir; enn logar
vor fagra jörð af hatri, tortryggni og öfundsýki,
og enn er blóði úthelt í nafni vafasamra verð-
mæta.
Atlantshafssáttmálinn, er tryggja átti
smáþjóðunum fullkomið jafnrétti við hinar
máttarmeiri þjóðir, heyrist nú ekki framar
nefndur á nafn, og enn eru háð pólitísk laun-
víg í nafni diplomatiskrar nauðsynjar; og enn
er smáþjóðum, sem byggja réttarkröfur sínar
á fyrirheitum Atlantshafssáttmálans, synjað
um frelsi; nær þetta með annars til íbúanna á
Java, er þykjast eiga til þess fult tilkall, að
ráða, að svo miklu leyti, sem í mannlegu valdi
stendur, örlögum sínum á þessari jörð, að eigi
séu fleiri þjóðflokkar tilnefndir. Blóðug hjaðn-
ingavíg eru háð í Kína, og þeim haldið við af
erlendri ásælni, með það fyrir augum, að ná
yfirhönd í viðskiftalífi kínversku þjóðarinnar.
Og nú, við aðkomu jóla, friðarhátíðarinnar
mestu, sem runnið hefir upp yfir mannkynið,
er alt í uppnámi í landinu helga, þar sem Gyð-
ingar og Arabar berast á banaspjótum og krefj-
ast skilyrðislausra umráða yfir landinu af hálfu
hvors um sig; á harmleik þenna horfa stórveíd-
ín, án þess að hreyfa hönd eða fót til viturlegrar
lausnar þessa viðkvæma vandamáls. Götu-
bardagar eru daglegir viðburðir í Jerúsalem, og
Nazaret fer sennilega ekki varhluta af slíkum
atburðum heldur. En til þess að kippa þessu
og mörgu fleira í lag, þarf sterka, andlega vakn-
ingu, er fari sterkum stormi um sálir mann-
anna, og hreinsi úr þeim sora þeirrar blindu
efnishyggju, er á undanförnum árum hefir hel-
tekið þær; af allri nýsköpun ríður mannkyninu
mest á andlegri nýsköpun, er grundvölluð sé í
virkri athöfn á frelsis- og friðarboðskap meist-
arans frá Nazaret; þar er enn að finna sterka
bjargráðavon fyrir flóttamennina frá sjálfum
sér og öðrum, er mist hafa fótfestu í eggjagrjóti
tvísýnna örlaga, og jafnvel tapað áttum.
Sé virSingin fyrir lífinu í hættu, og virðu-
leiki mannsins í hættu, er alt annað í hættu
líka, þó minna sé um vert.
Vitmaðurinn og mannvinurinn Eduard
Benes, forseti tékkneska lýðveldisins, komst
ekki alls fyrir löngu þannig að orði í ritgerð
einni, er mikla athygli vakti vítt um heim:
“Þegar eg virði fyrir mér framtíðarhorf-
urnar í Evrópu, finst mér liggja beinast við að
greina milli líffræðilegrar viðreisnar annars veg-
ar og andlegrar viðreisnar hins vegar. Efnaleg og
líffræðileg viðreisn þjóðanna mun ganga eins
og í sögu. En hitt verður þrautin þyngri, að
lækna það siðferðistjón, er menn hafa beðið á
sálum sínum. Til þess að endurvekja í hjörtum
fólks eftir þessa styrjöld meðvitundina um ein-
ingu andans meðal mannkynsins þarf hvorki
meira né minna en gerbreytingu á gervöllu
sviði vitsmunalífs og siðgæðis. Fólk verður að
öðlast á ný lifandi trú á sameiginleg örlög alls
mannkynsins, á réttindi og skyldur einstaklinga
og þjóða, á fullkominn virðuleik einstaklings-
ins, sem er nauðsynlegur grundvöllur undir
félagslífi fólks á jörðinni. Hér er alls ekki um
auðvelda tillögu að ræða, heldur er hér skír-
skotað til skjótra, siðferðilegra ákvarðana beztu
manna meðal einstakra þjóða. Áhrif þeirra
verða að beinast að því að vekja fólk til aukins
þegnskapar til þess að skapast megi æskilegt
jafnvægi milli ættjarðarástar og þjóðernisstefnu
annars vegar og góðrar sambúðar við aðrar
þjóðir hins vegar.
Miklu örðugra mun reynast að endurvekja
óspiltan persónuleik einstaklingsins. Stríðið
hefir að heita má gerspilt honum. Það mun
reynast ótrúlega örðugt eftir stríðið að glíma við
að útrýma blygðunarlausu siðleysi, vantrausti
fólks á andlegum og siðferðilegum verðmætum
og trúarskorti þess. Endurreisn þessara verð-
mæta mun kosta langa vitsmunabaráttu, lang-
vinna endurskipun uppeldismálanna og mjög
langt bataskeið. Við erum nú stödd við upphaf
tímabils, er nýtízku heimspeki mun eiga í vök
að verjast á hinni kröppu leið milli andlegrar
hyggju og efnishyggju ”
Þýðing áminstra ummæla Benes forseta, er
eftir Cand. mag. Sigurð Skúlason; þau eiga brýnt
erindi til allra manna, eigi aðeins við aðkomu
jóla, heldur og á öllum stundum vors daglega
lífs.
Megi jólin, sem nú fara í hönd, flytja öllum
mannanna börnum blessun og frelsandi frið!
ÁH l< AUAI
rVCINNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Gleðileg jól!
Gleðileg jól! Þessi kveðja, þessi heillaósk
slær ávalt á viðkvæma tilfinninga strengi; hún
hefir vermt hjarta mannkynsins í óteljandi
mannsaldra; hún lýkur upp dyrum minning-
anna, sérstaklega minninganna frá barnæsku,
því þessi mikla kristna hátíð er umfram alt há-
tíð tornanna og innan vébanda heimilisins og
fjölskyldunnar, nær hún fyllingu sinni.
Þennan dag vilja flestir vera heima; þeir
af fjölskyldunni, sem í burtu eru, reyna, ef
mögulegt er, að komast heim um jólin; aðeins
þar, finst þeim að þeir geti átt gleðileg jól.
Hver einstök fjölskylda á sína eigin jólasiði
og venjur, sem börnin munu aldrei gleyma. Þau
munu gleyma jólagjöfunum, glingrinu, þegar
það er brotið og týnt; fallegu fötunum, þegar
þau eru vaxin upp úr þeim, en minningarnar
um skemtilega og fagra jólasiði á bemsku-
heimilinu, munu þau geyma til æfiloka. Á
hverjum jólum munu þau minnast jólagleðinnar
og friðarins, sem ríkti í heimilinu; hvað alt
var fágað og hreint; stóra ilmandi jólatrésins,
sem stóð í sama hominu ár eftir ár; þegar þau
hengdu sokkinn sinn á rúmgaflinn eða arin-
hilluna; fjörugu og skemtilegu jólaleikjanna,
sem fullorðna fólkið tók líka þátt í, því þennan
dag urðu allir ungir, saklausir og léttlyndir;
jólaheimsóknirnar til ömmu og afa; þegar alt
heimilisfólkið safnaðist í kringum hljóðfærið
og söng fallegu jólasálmana og söngvana, og svo
þegar þau sátu við kné mömmu og hún las
þeim eða sagði þeim söguna — jólasöguna
fögru um Barnið, sem fæddist fyrir nærfelt
tveim þúsund árum síðan. Minningar þessum
líkar eru þær beztu jólagjafir, sem foreldrar
geta gefið börnum sínum.
Til er fólk, sem búið er að tapa virðingunni
fyrir jólahátíðinni; það segir að nú sé hún orðin
alt öðruvísi heldur en í gamla daga, að nú sé
hún að mestu kaupsýslu og gróðafyrirtæki, og
gjafaskifti, sem ekki þýði neitt. Satt er það, að
við misbjóðum jólahátíðinni á margan hátt í
orðum og gjörðum, eh hver og einn er sjálf-
ráður að því, hvernig hann heldur upp á jólin.
Ef þú átt jólin í hjartanu, hver getur þá tekið
þau frá þér? Og hver getur varnað því, að þú
innrætir börnum þínum hina raunverulegu
þýðingu jólahátíðarinnar? Boðskapur jólanna
er ávalt sá sami; mannkynið hefir fagnað bless-
uðum jólunum með barnslegri gleði í nærfelt
tvö þúsund ár og mun halda áfram að gera það
um ókomnar aldir.
Gleðileg jól!
Kertaljós
Alt sem unni eg heitt
á æsku morgni,
er mér unaðs kært
í endurminning:
árdegis roði,
regnbogi í skýjum,
fyrstu vorblómin
fjólur í laut.
Haustlitir skógar,
hélurósir,
lampaljós um kvöld
og lestur sagna.
—Líður að jólum,
ljúfust gleði!
Kveikt eru á borði
kertaljós!
Og þó rafljósin
rjúfi myrkur
heillar heimsálfu
á helgri nóttu,
eru mér kærust
kertaljósin
góðra minninga.
— Gleðileg jól!
Jakobína Johnson.
Jólaskraut
Nú munu flestar húsmæður
önnum kafnar við að sauma,
hreinsa, fága og laga til fyrir
hátíðirnar. Með litlum tilkostn-
aði er hægt að prýða stofurnar
þannig að þær fái á sig jólablæ,
svo að heimilisfólkið og kunn-
ingjar komist í hátíðaskap um
leið og það stígur inn fyrir þrós-
kuldinn, sérstaklega gleður það
börnin að sjá heimilið taka á sig
nýjan svip á jólunum.
þau síðan látin á kaldan stað til
þess að þorna.
Einu sinni á jólum fór eg að
heimsækja eina vinkonu mína;
hún er kona kát og hugvitsöm. Á
útihurðinni hékk hringur búinn
til úr greni, prýddur rauðum
berjum, en á hringnum hengu
munnharpa, bjalla og lítill lúð-
ur. Kunningjar tilkyntu komu
sína með því að leika á eitt eða
öll hljóðfærín. Stofur hennar
voru fallegar og smekklega
skreyttar, en aðal prýði heim-
ilisins var þó húsfreyjan sjálf,
sem ljúf, broshýr og elskuleg
kom á móti mér, tók þétt í hend-
ina á mér og sagði: “Gleðileg
jól!”
Það kom fyrir amerískan her-
mann í desember s.l., að hann
var tvisvar tekin^ höndum. í
fyrra skiftið var hann tekinn, er
Þjóðverjar hófu Ardennasókn
sína, en er Bandaríkjamenn hófu
gagnsóknin,a náðu þeir félaga
sínum úr höndum Þjóðverja.
Jólatréð
Það er gömul þjóðtrú að góðir
andar hafi aðsetur sitt í hinum
sígrænu greinum og að þeir muni
flytja frið og gleði í bæinn og
vernda heimilisfólkið. Víst er
um það, að strax og jólatréð er
komið, er eins og stofan breyti
um svip; alt verður hlýlegra;
ilminn af trénu leggur um
alt húsið og nú finnur maður
að jólin eru að nálgast.
Sumir láta tréð standa í fötu
og þjappa kolum í fötuna, vökva
það síðan daglega; það varnar
því að tréð þorni og laufnálarnar
falli. Aðrir nota mold og sand
eða ösku í stað kolanna. Gott er
að láta tréð standa á spilaborði,
sem er á hvolfi, þá falla lauf
nálarinnar á það en berast ekki
um stofuna.
Börnin skreyta tréð
Flest börn hafa mikla ánægju
af því að búa til ýmislegt sjálf,
til þess að skreyta tréð. Þau búa
til rauðar festar úr cranberjum;
dýfa fyrst bérjunum í þunt
sffellac og þegar þau eru þornuð,
þá eru þau þrædd upp á þveng.
Hvítar festar eru búnar til með
því að þræða “pop”-korni á
þveng. Fallega litaður pappír er
skorinn í þumlungs breiðar ræm-
ur og búnar til úr þeim keðjur.
Egg eru opnuð á báðum end-
um, blásið úr þeim, síðan eru
þau máluð fallega eða límdar á
þau stjörnur eða jólamerki.
Boltar eru búnir til þannig: 4
kringlótt stykki eru klippt úr
litfallegum pappír; þá eru þau
brotin saman þvert og endilangt
og síðan fest saman á hornum.
Litlar körfur og horn eru búin til
og fylt með sætindum. Alt þetta
er hengt á tréð.
Jólakortin
Flestir fá mörg jólakort frá
vinum sínum og kunningjum;
þau eru svo litfögur og falleg,
að þau prýða stofuna, ef þú kem-
ur þeim laglega fyrir; þig lang-
ar líka til þess að hafa þau um
hátíðirnar, þar sem þú getur oft
skoðað þau og hugsað til vina
þinna.
Sumir hengja kortin á jólatréð
jafnóðum og þau koma; aðrir
iáta þau standa á hillum og borð
um. Þá er einnig gott ráð að út-
vega sér stórt spjald úr þykkum
pappír, búa til umgjörð um það
úr skrautpappír, hengja það á
vegginn og festa jólakortin á það.
Ýmislegt jólaskraut
Hjól er skreytt með greni og
rauðum silkiböndum; kerti eru
^ett á hvern hjólpíl og þessi ljósa-
króna er látin hanga yfir hátíð-
ina.
Grenihríslur eru festar fyrir
ofan arinhilluna eða eitthvert
stórt húsgagn og rauð smáepli
eru fest við grenið.
Grenikvistum og marglitum
laufhríslum má koma fyrir í
vösum og skálum og kerti eru
mjög til prýðis.
Allavega borðskraut er hægt
að búa til með ávöxtum, þeir hafa
það líka til síns ágætis að hægt
er að borða þá seinna.
Ef þú málar þá með þunnu wax,
þá þorna þeir ekki né skemmast
í lengri tíma. önnur aðferð er
höfð við vínverin; sýróp er búið
til með því að sjóða 1 bolla af
sykri og bolla af vatni í 5
mínútur, smáum vínberja hrísl-
um er dýft varlega í þetta sýróp
og þegar sýrópið er runnið af
þeim er stráð á þau hvítsykri og
etewteteieteteieteie'etetetetcietyteteteieteieigtgteteieteteietgteteteigteteteteteteteteigteieieteteei
InNILEGAR jóla og nýársóskir til óteljandi
vina og vandamanna f jær og nær.
Guðrún og Ásmundur P. Jóhannsson.
%
i!ais>3ia>:*t3>3>a>3>sta>3>3>aia>*3>3>2>2>»3}3>a>3>a.3>3>»3>3>aia>a>»3>3>3>2>a>3>3>»>3>3>»»ai»3>3>«
l
t
oO
To wish you joy
at Christmas
and prosperity
throughout the
coming year
At Christmas time our thoughts are of home
and family; it is the time when the joys of our
own fireside are appreciated to the fullest ex-
tent. These joys are the things we strive to
protect — a home, financial security, the edu-
cation we can give to our children.
A. F. LOVE
GIMLI, MANITOBA
Repesentative
THE
GREAT WEST LIFE
ASSURANCECOMPANY
HEAD OFFICE ••• WINNIPEG
WHAT’S BEHIND
THE FURNASMAN
GUARANTEE?
the Furnasman GUARANTEE OF
SATISFACTION cannot be paralleled
by any other stoker.
EVERY FURNASMAN STOKER
—has direct factory responsibility and
backing.
—is installed to meet your individual
heating needs and is serviced by our
own factory experts.
A complete and generous supply of
replacement parts is immediately avail-
able from our Winnipeg Factory.
5257»
Standard
installation and
wiring, $37.50
COMPLETELY
INSTALLED
$295.°°
jfíuMaé/nm
S STOKER
For free survey withoul obligation—Phone 41 454;
EVENINGS, CALL
R. R. KINREAD, 31 315; MAURICE STILL, 503 629