Lögberg - 09.05.1946, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 9. MAÍ, 1946
Margrét Werner
Hann rann upp sem hinn fegursti júní
morgun; himininn heiður og blár, og
glaða sólskin, og náttúran allt í kring
yar svo heilnæm og hressandi. að hon-
um var ómögulegt að vera inni. Uti í
garðinum sungu fuglarnir; sumar fyðr-
ildi og vipur flögruðu frá blómi til blóms,
allt virtist að fagna og gleðja sig við vor-
dýrðina. Ralph gekk dálitla stund um
í garðinum, svo settiat- hann undir stórt
Akasin tré. Sólarhitinn var mikill, svo
hann hugsaði að fá sér dálítið af jarðar-
berjum til að hressa sig á. Hann var að
hugsa um hvort hann ætti að fara heim
til sín, og biðja ráðskonuna um að færa
sér þau, eða fara lengra inní garðinn,
þangað sem hann vissi að var stórt jarð-
arberja beð, og tína þau sjálfur; svo
hann valdi það síðara, og það varð til
að ákveða auðnuskifti hans.
III. KAFLI
Jarðarberjareiturinn var stór um sig.
Langt burtu milli beðanna sádiann unga
stúlku, sem var að tína þroskuðu jarð-
arberin í stóra körfu, sem var skreytt
með grænu laufi, svo hann gekk til henn-
ar. “Eg vildi gjarnan fá fáein af þess-
um jarðarberjum,” sagði hann vin-
gjarnlega við hana. Hún leit á hann,
uppliti, sem hann gleymdi aldrei. Óaf-
vitandi tók hann ofan fyrir henni; hon-
um fanst það sjálfsagt; hún var svo ung,
svo feimin, svo fríð, að annað hefði ver-
ið ófyripgefanleg ókurteisi.
“Fyrir hvern ertu að tína þessi jarð-
arber?’ og undraðist hver hún væri.
Stúlkan stóð upp og heilsaði honum
svo yndis- og hæversklega.
“Eg er að tína þessi ber fyrir ráðs-
konuna á herragarðinum, herra minn,”
svaraði hún, með svo aðdáanlega blíð-
um og hljómfögrum málróm.
“Má eg leyfa mér að spurja hver þú
ert ” spurði hann.
“Eg er Margrét Werner,” svaraði hún,
“dóttir Werners dyravarðar hér á herra-
garðinum.”
“Hvernig getur það verið?” eg hef
aldrei séð þig hér áður,” sagði hann.
“Það er vegna þess að eg hef altaf
verið hjá móðursystir minni í Lille Val-
ley,” svaraði hún. “Eg kom heim til for-
eldra minna í fyrra.”
“Nú skil eg það,” sagði Ralph. “Viltu
gefa . mér fáein of þessum jarðar-
berjum?” spurði hann. “Þau líta svo vel
út.”
. Hann settist á bekk í garðinum, og
horfði á hana. Hennar fallegu hvítu
hendur voru svo mjúkar, þegar hún
hreifði þær til að tína berin. Hún var
ekki lengi að búa til dálitla fallega körfu
úr grænum laufum, sem hún fylti með
berjum, og færði honum. Nú sá Ralph
fyrst andlit hennar og vaxtarlag, og það
var sú sjón sem varð svo örlagarík fyrir
hann. Hún var dálítið feimin og ófram-
færnisleg, en svo fögur og rjóð í andliti,
hún líktist full þroskuðum rósa knapp,
varirnar svo aðlaðandi og blómlegar.
Augun voru stór, dökk og geisluðu sem
stjörnur, tennurnar snjóhvítar og smá-
ar, og skinu sem perlur; hárið var dökkt,
mjúkt og glóandi. Hún var svo yndisleg
og aðlaðandi, að Ralph varð strax ást-
fanginn af henni.
“Kannské að það sé vegna þess að þú
hefur tínt þessi ber, að mér þykja þau
svo góð,” sagði hann. “Sestu niður sem
snöggvast, Margrét — sestu hérna í
skuggann undir epla- tréð.”
Hún varð alveg eldrauð í andliti og
horfði í gaupnir sér. Hann hafði marg-
oft áður séð fríðar ungar stúlkur, en
engin þeirra hafði haft svo mikil áhrif
á hann sem þessi, unga stúlka, Margrét
Werner, dóttir ótigins alþýðumanns.
Þeim mun meir sem hann virti hana
fyrir sér, þeim mun aðdáanlegri varð
hún í augum hans. Hún hafði ekki hina
fínu og æfðu framkomu, sem dætur
stórhöfðingjanna, en hún hafði hina
eðlilegu og tilgerðarlausu framkomu og
fegurð, sem honum féll betur í geð.
Ralph sat nú hinn rólegasti, eins og
hann hefði bara gleymt sér við að borða
jaröarberin, en aðal áhugamál hans var
að virða ungu stúlkuna sem bezt fyrir
sér. Hún leit ekki á hann, né sagði eitt
einasta orð. Sólargeislarnir féllu á and-
lit hennar, millum eplatrés greinanna;
svo hann sá sem bezt andlits fegurð
hennar, og gat ekki haft augun af henni.
Að sitja þarna og horfa á þessa fríðu
stúlku var svo þægilega hugljúft, en það
var ekki rétt. Ralph, hinn ríki erfingi
að Elmwood, hefði ekki átt að tala við
dóttir dyravarðarins, og Margrét Wern-
er, hefði átt að vita betur, einnig fyrir
sína persónu. En þau voru bæði ung.
“Margrét Werner,” sagði hann —
“hvað nafnið þitt er fallegt! Það hæfir
þér svo vel; það er svo hljómfagurt, og
Margrét þýðir perla.”
Hún brosti og varð glöð við að heyra
það sem hann sagði; svo fór hann með
fornt og merkilegt kvæði fyrir henni.
“Hverng líkar þér þetta kvæði?”
spurði hann.
“Agætlega,” svaraði hún. “Sá maður
sem hefur ort það, hlýtur að vera nafn-
frægt skáld, og að hugsa sér, að þú skul-
ir getað munað hvert orð!”
Þessi umsögn hennar gladdi hann;
svo fór hann með fleiri kvæði fyrir hana,
sem hún hlustaði hugfangin á. Ralph
gleymdi alveg sjálfum sér; hann hugsaði
bara um þessa fallegu stúlku sem sat
hjá honum. Allt í einu heyrðist klukkna
hringing frá herragarðinum, og Margrét
stóð upp í skyndi.
“Klukkan er eitt!’ sagði hún. “Hvað
á eg að gera? Mrs. Norton verður svo
fjarska reið við mig.”
“Reið!” endurtók Ralph, því hann sá
strax að hann hafði tafið fyrir henni.
“Reið við þig? Fyrir hvað?”
“Hún er að bíða eftir því að eg komi
með jarðarberin,”- svaraði hún, “og eg
er ekki nærri búin að fylla körfuna enn.”
Honum fanst það óhugsanlegt að
neinn þyrði að verða vondur við þessa
fögru og barnslegu stúlku.
“Eg skal hjálpa þér,” sagði hann.
Hann kraup niður hjá Margréti við
jarðarberja beðið og tíndi berin með
henni í ákafa, svo þau höfðu fylt körf-
una á augnablikinu.
“Nú þarftu ekki að vera hrædd við
Mrs. Norton, eg býst við að þú verðir nú
að fara, þó það sé slæmt að verða að
fara úr þessari sólskins dýrð inn í
skuggalegt eldhús,” sagði hann.
“Já,” sagði hún, einarðlega, “fyrir
mitt leyti vildi eg heldur vera hréna úti;
en eg hef svo mikið að gera.”
“Kemurðu hingað á morgunv?” spurði
hánn.
‘Já,” svaraði hún, “eg verð á hverjum
degi, þessa vikuna að tína jarðberin fyr-
ir ráðskonuna.”
“Vertu sæl, Margrét; eg skal sjá þig
aftur,” sagði hann.
Hann rétti henni hendina, og hennar
smáu fingur titruðu í hendinni á honurn.
Hún var svo sæl, en einnig óttaslegin á
sama tíma, svo yndisleg en þó svo feimin
og föl. Hann gat á þessari stundu þrýst
henni að hjarta sér. og sagt henni að
hann elskaði hana; en hann var of mikið
prúðmenni til að gjöra slíkt. Hann laut
ofan að litlu hendinni hennar og kysti
á hana. Svo tók hún berjakörfuna og
hraðaði sér á stað.
“Það eru heimskulegar siðvenjur, alt
þetta tilgerðar tildur með uppeldi
kvenna,” hugsaði Ralph. “Hvað hafa
þessar fínustu stássmeyjar að bjóða
sem tekur fram slíku andliti sem henn-
ar? Hjarta þessarar stúlku er svo
hreint sem döggvuð lilja; hún hefur ald-
rei, það er eg viss um, reynt til að fá
menn til að dáðst að sér með því að
skreyta og mála andlit sitt., Hún er
sálin í öllum sínum náttúrlega yndis-
leik.”
í staðin fyrir að hugsa um sjálfan sig
og hvað hann hafði hagað sér heimsku-
lega þennan morgun, og að það væri
skylda sín að gleyma þessari stúlku
fyrir fullt og allt, lét hann sig dreyma
um þetta fríða andlit sem hann hafði
séð, og varð ástfanginn í.
Margrét fór með jarðarberin til Mrs.
Norton, en fékk engar ákúrur; svo fór
hún heím til sín. Á leiðinni heim þurfti
hún að ganga gegnum listigarðinn; enn
fór hún sömu leiðina, sem hún hafði
farið um morguninn? Hvað var sem
var því valdandi, að henni fanst nú hvert
lauf og hvert blóm, fegurra en áður?
Henni fanst eins og hinn fagurblái him-
inn brosti við sér, henni'fanst hvert
blóm fagna sér, og söngur fuglanna
fegurri en vanalega og hafa nýja mein-
ingu. Hvað gat þetta verið? Hún hafði
meiri hjartslátt en hún hafði nokkurn-
tíma áður haft; hún var kafrjóð í and-
liti, og úr augum hennar skein einhver
æsing sem aldrei áður hafði átt sér
stað. Af hyerju safaði allt þetta? Hún
•kom að læknum í listgarðinum, og sett-
ist á bakkan, sem var alþakinn fjólum.
Henni fanst niðurinn í læknum eins og
ljúfur og mildur söngur — um ást og
æsku, fegurð og hamingju — já, unað
og æsku, og hljómurinn af straum-
skvaldrinu í læknum gagntók huga
hennaf, og hrærði við hjarta hennar.
Mundi hún nokkurntíma geta gleymt
þessu fríða andliti sem horfði svo virl-
gjarnlega á hana? Hann hlaut að vera
betri en aðrir menn, og hann hafði hrós-
að henni og sagt, að nafnið hennar væri
svo hljómfagurt. Hvað þess’ háttsetti
aðalsmaður var alúðlegur og fallegur!
Hún sat þarna við lækjarniðinn og
dreymdi um hann; hún ætlaði að sjá
hann aftur; hún gat ekki hugsað sér að
nokkurn tíma kæmi sá tími sem húri
sæi hann ekki framar. Næsta dag skini
sólin aftur og fuglarnir syngju, þá skyldi
hún sjá hann aftur.
Margrét gat ekki gert sér þess ljósa
grein, hvernig þessi dagur leið. Móðir
hennar, Mrs. Werner, horfði áhyggju-
full á þessa sína fríðu og elskulegu dótt-
ir, og hugsaði hve fljótt þetta fríða and-
lit mundi tapa fegurðinni, við stöðuga
vinnu og erfiði, sem var óhjákvæmilegt
fyrir hana til að vinna fyrir sér.
Það fyrsta sem Margrét gerði er hún
kom heim, var að fara inn í herbergi
sitt og loka hurðinni; hún setti spegil
útí gluggann og fór að athuga andlits
fegurð sína. Hún vildi sjá hvers vegna
Ralph Cunning dáðist svo að andlits
fríðleik hennar, og hún undraöist yfir
þeim nýju áhrifum sem hún var vald-
andi. Svo setti hún spegilinn á borðið
fyrir framan sig, og fór að athuga nán-
ar útlit sitt. Hún sá að hún var fríð;
andlitsliturinn var fínn og líflegur, eins
og rós; varirnar broshýrar; dökk dreym-
andi augu, skær eins og perlur, augna-
hárin löng og silki-mjúk.
Útlit hennar bar engan vott um gáfu,
enga sál, enga hærri menningu; það
var ekkert annað en hið ytra sem hvílir
á blómknappnum er hann er rétt að því
kominn að sprynga út.
Margrét skildi það ekki. Hún hafði
aldrei hugsað mikið um hvernig hún liti
út. Hún hafði verið hjá ráðsettu bænda-
fólki, þar sem hún heyrði aldrei nein
skjallyrði, og henni var því ókunnugt
slíkt tal. Nú var það henni hin stærsta
gleði, að skoða sitt fríða andlit, en þó
hálf fyrirvarð hún sig fyrir þennan
barnaskap.
Það leið að kvöldi; skuggarnir lengd-
ust, en hún veitti því enga eftirtekt.
Hugur hennar var allur bundinn við það
sem skeð hafði um morguninn, og það
sem ske mundi næsta morgun. Heima
á Elmwood var Ralph og dreymdi, næst-
um án þess að vita áf, einungis um hana.
Hann hafði mætt fríðri stúlku á fögr-
um vormorgni, og hann skoðaði það
sem sérstakt hamingju tilfelli. Hann
gat ekki látið mynd hinnar fríðu stúlku
hverfa sér úr hug, og hugsaði til með
fögnuði, að sjá hana daginn eftir.
Honum kom engin ógöfug hugsun í
hug, og hann hélt ekki að hann hefði
breytt óhyggilega. Hann hafði farið með
fallegt kvæði, fyrir fríða unga stúlku,
svo óvenjulega fríða, og ímyndað sér
að það hefði verið góðra gjalda vert af
sér að gera það.
Næsti morgun rann upp eins fagur og
daginn áður, og aftur fór Margrét að
tína hin rauðu jarðarber. Hún heyrði
Ralph koma, heyrði fótatak hans, og
roðnaði útundireyru. Hann nefndi ekki
að þetta væri svo sem að óvörum að
hann fann hana þarna; það var efti,r
umtali þeirra í gær.
i “Góðan daginn, Margrét,” sagði hann,
“þú lítur út eins ljómandi eins og sólin
og eins fögur og blómin. Settu niður
körfuna, eg kom með ljóðabók, og eg
skal lesa upphátt nokkur kvæði fyrir
þig. Svo skal eg hjálpa þér til að tína
berin.
Margrét lét ekki lengi standa á sér;
hún settist hjá honum, og svo voru þau
alsæl í draumalandi sínu. Hann las
kvæði fyrir hana, en af og til leit hann
af bókinni til að horfa á tilheyranda
sinn. Hún veitti því litla eftirtekt, sem
hann var að lesa, henni var nóg að
heyra málróm hans, sem hljómaði í
eyrum hennar sem indælasta músík.
Hún hafði aldrei áður heyrt slíkan mál-
róm.
Loksins lét hann bókina aftur, og
hann var að hugsa um hvað þessi unga
stúlka hefði í huga. Svo fór hann að
tala við hana um hennar daglegu störf
og líf, skemtanir hennar og vini. Eftir
því sem hann talaði lengur við hana,
var hann hrifnari af henni; hún var
ekki gáfuð, og hafði ekki lag né æfingu
til að svara fljótt, né viðeigandi í sam-
tali, en ást hennar og aðdáun á náttúr-
unni gaf orðum hennar skáldlegan blæ.
Hún virtist að þekkja alla leyndardóma
trjánna og blómanna; hún hafði svo
alöggt auga fyrir öllu því fagra í nátt-
úrunni. Hún hafði ekki séð málverk,
og ekki lesið bækur og þekkti ekkert
inní hina fögru list, en fegurð, og sér-
staklega náttúrufegurð, var hennar
insta eðli.
Þetta var alveg nýtt fyrir Ralph að
heyra. Hann hafði heyrt fínar og hátt-
standandi konur og meyjar tala um alla
hluti sem þeim var eiginlegt og sem þær
dáðust að, en hann hafði aldrei heyrt
þær minnast á að þsér gætu heyrt
“músík í falli regndropanna”: og held-
ur ekki um hina ýmsu eiginlegleika
blómanna.
Einu sinni gleymdi Margrét feimninni,
er Ralph sagði eitthvað sem hún hló að,
sem svar við því sem hann sagði. Hversu
skær og mildur hláturinn var — eins
og hljómur frá silfur klukku! Þetta
kvöld, er hann fór að sofa, blandaðist
þessi skæri hlátur inn í drauma hans.
IV. KAFLI
Ralph flýtti sér á hverjum morgni út
í aldingarðinn, þangað sem jarðberja-
beðin voru, þar sem Margrét var að
tína þau. Eftir því sem þau mættust
oftar, varð hún ófeimnari, og hló og tal-
aði við hann, eins og hann væri bróðir
hennar. Það var eins og honum fyndist
hennar barnslega undrun, sem hún lét
í ljósi, og sú aðdáun sem hún sýndi
honum, hafa einhver aðlaðandi áhrif á
sig, ásamt hennar þögulu ást. Honum
fanst það svo gaman að sjá hana bregða
litum; hann hafði gaman af að sjá hana
líta feimnislega í gaupnir sér, en líta
svo aftur brosandi á sig.
Áður en hann vissi af var hann orð-
inn ástfanginn. Fyrst hafði hann bara
ætlað sér að vera bara stöku sinnum
með henni, því hann dáðist að fegurð
hennar og eðlilegheitum; svo fór hann
að langa til að lesa upphátt fyrir henni;
honum fanst að með því væri hann að
gera gott verk fyrir hana. En eftir þvi
sem lengur leið, varð hann meir ást-
fanginn í henni; hún hafði sigrað hjarta
hans, og hún var fyrsta stúlkan sem
hann hafði elskað.
Það var aldeilis merkilegt að enginn
vissi hið minsta um þessi stefnumót,
hins háborna óðals ervingja og hinnar
ómenntuðu og fátæku stúlku. Það bár-
ust því engar sögur út um þau, og þau
fundu heldur ekki til neins sem særði
þau, eða hindraði þau í þessu ástar
ævintýri þeirra, sem þó varð næstum
til þess að leiða þau að barmi glötunar-
innar.
Það voru enn þrír dagar þar til lá-
varður og lafði Cunning áttu að koma
heirn. Sir Thomas á Trottenham Hall
bauð Ralph að heimsækja sig, og vera
einn dag hjá sér, og þar sem Ralph hafði
enga sanngjarna afsökun, þáði hann
boðið. ‘Eg hef ekki tækifæri til að sja.
þig á morgun, Margrét,” sagði hann viö
hana. “Eg þarf að fara burtu.”
Hún leit á hann, hrygg í hug. Heilan
dag án þess að sjá hann! Það greip
hana sár kvíði fyrir því að þessir ham-
ingjudagaí væru nú búnir að vera, og
það mundi líða að því að hún sæi hann
ekki framar. Hún fölnaði í andliti, og
móða kom fyrir augu henni.
“Margrét!” sagði Ralph, “hvað er að
þér; hví líturðu svona aumkunarlega^
út?” . ,.
Hún ansaði honum engu, en sneri ser
frá honum. Hann tók í hendur hennar
og sagði: “Ertu svona kvíðm fyrir aö
eg fer í burtu einn dag?” En hún var
svo hrygg og aumkunarleg, að hann
bjóst ekki við neinu svari frá henm.
“Eg sgal sjá þig aftur,” sagði hann; Eg
skal sjá þig á hverjum degi.”
“Og líka seinna,” sagði liún og leit a
hann tárvotum augunum.
Ralph svaraði því engu og þagði um
stund Hann hafði aldrei hugsað um
þetta “seinna.” Það yrði ekki hægt að
vera altaf að tína jarðarberin — Það
yrði ekki altaf sumar. Faðir hans kæim
nú strax heim, og svo yrði hann að fara
í ferðalag utanlands; það var þegar ráð-
gert. Hvar mundi Margrét þá verða'.