Lögberg - 12.05.1949, Blaðsíða 2

2
LOGBERG, FLMTUDAGINN, 12. MAÍ, 1949
Mrs. Sesselja Guðmundsson
MINNINGARORÐ
Er hún var sextug að aldri, að viðbættu hálfu ári, kom kallið
til hennar að kveðja þennan heim. Hún var þá hjá dóttur sinni,
Mrs. S. B. Hornfjörð, að Árborg. Hjartabilun flutti henni kallið,
25 maí 1947.
Hún bar nafn móður-ömmu sinnar, Sesselju Jónsdóttur.
“Margt er líkt með skyldum.” Báðar lögðu konur þessar stund
á hjúkrun, báðar voru þær ljósmæður.
Sesselja Guðmundson var
fædd 4. desember, 1886, í ís-
lenzku bygðinní, í Norður-
Dakota. Foreldrar hennar voru
hin al-kunnu hjón, Tryggvi og
Hólmfríður Ingjaldson. Árið
1901 fJuttist hún með foreldrum
sínum til Nýja íslands. Ekki var
það samt inn í gömlu bygðina
þar, heldur á svæði, þar sem var
óunnið land, vestur af Geysis-
bygðinni. Nýja bygðin, sem
þannig myndaðist, hefir verið
kend við Árdal, Á r b o r g ,
Framnes eða Víðir. I þessu bygð-
arlagi átti Sesselja ávalt heima,
eftir að hún flutti þangað. Þar
ólst hún upp, naut skólagöngu,
sunnudagaskóla og kirkju, og
þar var æfistarf hennar.
Fyrsta nytsemdarstarf hennar
á æfileiðinni, var það að hlynna
að æsku heimili sínu, heimili for-
eldra sinna. Hún var elzta barn-
ið, og kom það sér vel, hvað hún
var vinnugefin, hjálpfús, og sam-
vizkusöm, ekki sízt í því að ann-
ast yngri systkin sín. Móðir
hennar gaf henni þann vitnis-
burð, að hún hefði “snemma orð-
ið systkinum sínum sem önnur
móðir. Mikinn þátt og góðan átti
hún í hinu umfangsmikla starfi
heimilisins, og föður sínum var
hún sem önnur hönd í starfi á
öðrum sviðum.
Frá æskuheimili sínu, þar sem
hún naut gæða og auðsýndi
gæði, lá leiðin að heimilinu þar
sem hún var húsmóðir sjálf.
Hinn 4. nóvember, 1905, giftist
hún Guðmundi S. Guðmundson
velgefnum ágætismanni. Þau
fengu sér bújörð í Framnesbygð,
og var heimili þeirra þar síðan.
Þau voru samtaka, og farnaðist
þeim vel búskapurinn. Hún var
þar styrk stoð eins og hún hafði
verið á heimili foreldra sinna.
Heimilið þeirra varð aðJaðandi,
og þótti því fólki gott þangað að
koma. Þar var að finna rausn og
höfðingsskap, gestrisni og vin-
semd. Þar var einnig kærleikur
gagnvart þeim sem voru ein-
mana eða hjálparþurfar. Sumir
nutu þar jafnvel hjúkrunar um
lengri eða skemmri tíma. Andi
heimilisins mótaði einnig börn
þeirra. Þegar þau komust á legg
glöddu þau foreldra sína með
góðri samvinnu.
Bæði studdu hjónin kristin-
dómsstarfið í bygðinni af óskift-
um huga. Hún starfaði af frá-
bærum dugnaði í kvenfélagi
safnaðarins, og einnig lagði hún
mikið á sig við sunnudagaskóla-
starfið í fjölda mörg ár. Hjart-
ans einlægni og sönn trú á Guð
og hið góða einkendu öll hennar
störf.
Á hjúkrunarstarf hennar hefir
þegar verið minst. Löngun til að
hjúkra hefir víst verið vöggugjöf
hennar, og að því skapi var hún
lagin á það starf.
Fúsleikann til að hjálpa þegar
þörfin drap á dyr, skorti hana
aldrei. Hún var meðal annars
ljósmóðir fjölda barna. En þar
kom að er hættulegur sjúkdómur
gjörði innrás á hennar eigið
heimili: Innvortis meinsemd
The Swan Manufacfuring Co.
Cor. ALEXANDER and ELLEN
Phone 22 641
Halldór M. Swan eigandi
Heimill: 912 Jessle Ave — 46 958
Mrs. Sesselja Guðmundson
þjóði elskaðan eiginmanninn.
Sjúkdómsstríð hans var strangt
og þjáningar miklar. Með dásam-
legri umönun annaðist hún hann
og hjúkraði honum. Alt lagði
hún fram, sem hún átti til af
kröftum og umhyggju honum til
hjálpar, en að því eina dró: hann
andaðist 25. apríl 1941.
Börn þeirra hjóna eru:
1. Tryggvi kvæntur Gen
Craigen, í Fort William, Ontario.
2. Hólfríður, gift F r i ð i n n i
ísfeld, Langruth, Manitoba.
3. Stefán Pétur, á gamla heim-
ilinu.
4. Guðrún Jóhanna, gift Sig-
urjóni Horfjörð, Framnes, Man.
5. Andrés Edward, kvæntur
Esther Erickson, á heimili for-
eldra hans, Framnes, Manitoba.
6. Kristjana Rannveig, er
vinnur í Eatons í Winnipeg.
Barnabörnin eru sjö.
Börnum sínum var hún hin
bezta móðir, umvafði þau ástríki
og umhyggjusemi. Ekkert starf
var erfitt og tíminn aldrei of
naumur til þess að hlynna að
velferð þeirra. Áhrif hennar á
þau voru djúp og farsæl. Þegar
heilsan bilaði lofaði hún Guð
fyrir það að hafa leyft sér að
sjá um þau til fullorðins ára. 1
dauðastríði hennar gjörðu þau
alt, sem unt var, til að létta henni
byrðina og líkna henni. Guðrún
dóttir hennar Mrs. Hornfjörð,
sem mjög líkist móður sinni, tók
hana heim til sín og annaðist
hana með nákvæmni og um-
hyggju, þangað til hvíldin kom
sunnudagsmorguninn, áður-
nefndan dag. Dýrmætar eru end-
urminningarnar, sem börnin
geyma um elsku og fórnfýsi
móður sinnar.
Mrs. Guðmundson var jarð-
sungin af sóknarprestinum, séra
Bjarna A. Bjarnasyni, með að-
stoð fyrverandi sóknarprests,
séra Sigurðar Ólafssonar. Voru
kveðjumáli'h flutt á heimili
hennar að Framnesi og í kirkj-
unni í Arborg, 28. maí. Líkmenn
voru: Sigurður Pálsson, Magnús
Gíslason, Jakob Björnson, Jón
Abrahamson, Joe Vigfússon, og
S. Stefansson, en heiðurslík-
menn: Sigurður og Davíð Guð-
mundson, E. L. Johnson, H. S.
Erlendson, G. Björnson, og P.
Stefanson.
“Deyi góð kona
er sem daggeisli
hverfi úr húsum;
verður húm eftir.”
Minningarljóð eftir B. J. Horn-
fjörð fylgja línum þessum.
Rúnólfur Marteinsson
KVEÐJUORÐ
MRS. SESSELJU GUÐMUNDSSON
• »
FRAMNES, MANITOBA
Dáin 25. maí, 1947.
Flutt við jarðarförina 28. s.m.
Ein af byggðar
öldnu konum,
herfang dauðans,
hér er liðin.
Þakka vill hún,
ykkur öllum
samleiö lífs,
um sína daga.
Gott er hinztu
hvíld að hljóta.
Heims frá böli
horfin vera.
Systkin, börn
og tengdum tryggðir,
kveðja þig með
klökkum huga.
Framnesbyggð og
fjöldi vina
hér þín lengi
munu minnast.
Á heimilinu
hugum kœra,
hulin sorg
þar húsum ræður!
Lag: Oss héðan klukkur kalla.
Þín œfisól er sígin,
með sumar brosi hnigin,
að grafar gjörðum beð.
Þeim virkileika veldur,
að vörð þar dauðinn heldur
þar fallvált líf þar fáum séð. —
þinn sterkur starfs var þáttur,
í störfum félagsmáttur,
er ætíð búinn beið,
að vinna af vilja sönnum,
sín verk í tímans önnum,
með hugann aldrei hálfa leið. —
Nú Ijúfi lífsins fagur,
hinn lengi þráði dagur,
með himins heiðan geim.
Þér helg var Hvítasunna,
er heimför gjörði kunna,
að flytja burt í fegri heim. —•
Nú hvíld er hinzta fengin,
nú heims er þrenging engin,
nú alt er orðið breytt.
Nú alsœl er þér stundin,
við allra þinna fundinn,
þar eilíf sœla er öllum veitt.—
Minnist
BETCL
í erfðaskrám yðar
Oss helgar hérvist stundin, '
við hinzta kveðju fundinn,
þú sæl nú svífur rótt,
að lífsins fögru landi,
þar Ijóss mun helgur andi,
þér greiða heimför. — Góða nótt!
VIÐ GRÖFINA:
Sól kveldroðans sígin,
sameiginleg bæði
hinztu hvílu rúmin,1
helguð ró og næði.
Upp er aftur runnin,
œfi samverunnar,
þar sem aldrei endar,
aldur tilverunnar.
B. J. HORNFJÖRÐ
BALDUR BJARNASON:
Gríski eldurinn
Þegar í fornöld voru menn farnir að nota ýmiskonar eldvopn.
Grikkir, Rómverjar og fleiri fornþjóðir notuðu kyndla, eldfugur
og ýmis frumstæð eldvopn í orustum og við umsátur. En það var
ekki fyrr en snemma á Miðöldum, að til sögunnar komu eldvopn,
sem höfðu úrslitaþýðingu í hernaði nefnilega gríski eldurinn, sem
reyndar aðeins ein þjóð þekkti, Byzansmenn eða Miðalda-Grikkir.
Frá því Rómaveldi leið undir lok og þar til seint á Miðöldum var
hið bynzantíska Grikkjaveldi öndvegisríki Evrópu á sviði iðnaðar,
verzlunar, auðs og tækni og allrar menningar.
Það var því mjög eftirsótt bráð
hinna hálfsiðuðu, fátæku hirð-
ingjaþjóða, sem herjuðu á Mið-
jarðarhafslöndin bæði norðan og
síinnan að. Byzantíska ríkið var
upprunanlega fremur máttlítið
hernaðarlega. Mörg af skattlönd-
um þess féllu því í hendur hin-
um siðlitlu innrásarþjóðum. Suð-
urslavar unnu norðuhluta Balk-
anskaga og Arabar tóku á 7 öld
hin byzantísku skattlönd í Norð-
urAfríku og Sýrlandi. Á Mið-
jarðarhafinu gátu flotar Býzans-
manna ekki reist rönd við hinum
arabisku víkingum. Arabar
hugðu því gott til glóðarinar árið
673, þegar Múavía kalífi sendi
flota sína og heri til Balkanskaga
og Litlu Asíu. Einkum lék Aröb-
um mikill hugur á að vinna Kon-
stantínópel eða Býzansborg, sem
þeir töldu lykilinn að Svarta-
hafslöndunum og Dónársvæðun-
um, og auk þess var stærst og
auðugust allra borga í Miðjarð-
arhafslöndunum og ef til vill alls
heimsins. Hún hefur þá haft um
eina milljón íbúa. Arabiski flot-
inn tók sér stöðu í Cyskusvik við
Marmarahaf og hafði þar setu
á vetrum, en herjaði vor og sum-
ar á Konstantinópel og umhverfi
hennar. Arabiskir hermenn voru
settir á land á Þrakíuströnd við
Marmarahaf, og komust þeir alla
leið að borgarmúrum Konstan-
tinópel, en gátu ekki unnið borg-
inni geig. Arabar veittu líka at-
lögu að borginni frá sjó en hafn-
arvirki borgarinnar voru svo
traust, að þeir gátu aldrei kom-
ist inn á höfina. Hélt þessu áfram
í fjögur ár. Á vetrum hélt sjóher
Araba kyrru fyrir í Cyskusvik,
en á meðan birgðu kaupmenn
frá Svartahafslöndunum Kon-
stantinópel að vistum. Óll þessi
ár voru verkfræðingar og efna-
fræðingar Grikkja önnum kafn-
ir að rannsaka og fullkomna nýtt
íkveikjuefni. Sýrlenzkur flótta-
maður, að nafni Callinikus, hafði
árið 673 afhent yfirvöldunum í
Konstantinópel dularfullar kem-
iskar formúlur. Samkvæmt þegs-
um formúlum heppnaðist að lok
um að búa til íkveikjuefni og
varnir gegn því. Árið 677, þegar
arabiski flotinn enn kom í heim-
sókn, veittu Grikkir honum
móttöku með einkennilegu
tundri, sem var svo eldfimt, ef
það kom í vatn eða í nánd við
vatn, að hin arbisku skip fuðruðu
upp sem hefilspænir. Hinn dul-
arfulli eldur læsti sig frá einu
skipi til annars alveg óslökkv-
andi, með ógnarbraða en hinir
arabisku sjóliðar fórust í eldhaf-
inu þúsundum saman. Þeir, sem
komust undan, voru eltir uppi á
sundi af grískum bátum og
drepnir, og þeir, sem gátu synt
í land, voru höggnir niður í fjöru
málinu. Fáeinu skip komust á
flótta út úr Marmarahafi gegn
um Dardanellasund og suður í
Eyjahaf. Flest þeirra fórust í
stormum eða voru hertekin af
grískum sjóræningjum. Arabiski
flotinn var þar með úr sögunni.
Kalífinn samdi í bili frið við
Grikjakeisara. Arabar lögðu nú
undir sig það, sem þeir enn áttu
óunnið í Norður-Afríku, héldu
síðan til Spánar og náðu þar fót-
festu. Árið 717 fóru Arabar á nýj-
an leik með her og flota á hendur
Grikjum, en það fór á sömu leið
og 673. Gríski eldurinn eyddi
flota Araba að mestu, og eins fór
árið 718. Af átta hundruð arab-
iskum skipum komu næstum því
engin aftur. Landherir Araba í
Litlu Asíu voru að mestu byrtj-
aðir niður og leifar þeirra hrakt-
ar til Sýrlands. Arabar gerðu
ekki fleiri tilraunir til að ná á
vald siti gríska keisaradæminu.
Gríski eldurinn hafði bjargað
hinu forna menningarríki, sem í
hernaðarlegu tilliti var miklu
veikara en arabiska ríkið.
Ef Grikkir hefðu ekki haft
þetta ægliega eldvopn og kunn-
að að nota það, hefðu hinir arab-
isku herir getað náð festu á
Balkanskaga og flotar Araba
hefðu farið sigurför allt til
Svartahafsstranda. Konstantinó-
pel hefði fyrr eða síðar orðið að
gefast upp fyrir hinum Múham-
eðsku umsátursherjum, þegar
hungrið hefði farið að sverfa að,
og gríska ríkið allt fallið í hend-
ur Araba. Þá hefði Aröbum ekki
orðið erfitt um vik að leggja und-
ir sig Dónárlöndin og breiða ríki
sitt þaðan til Austur Evrópu.
Ekkert af hinum vesölu smáríkj-
um norðan gríska Keisaradæm-
isins hefði getað veitt Aröbum
verulega mótspyrnu. Múhameðs-
(Frh. á bls. 3)
|l>‘
l||
i!l
|l'
l||
i'1
l||
|l'
GRÍPIÐ tækifærið
Eins og samkepni á sviði viðskiptalífsins nú er
háttað, liggur það í augum uppi hve mikilvægt
það sé, að piltar og stúlkur fái notið hagkvæmrar
mentunar í öllu því, sem að skrifstofustörfum
lýtur; slíka mentun verður fólk að sækja á Business
College. Það verður nemendum til ómetanlegra
hagsmuna, að leita upplýsinga á skrifstofu Lög-
bergs í sambandi við verzlimarskólanámsskeið.
Þau fást með aðgengilegum kjörum.
GRÍPIÐ TÆKIFÆRIÐ!
THE COLUMBIA PRESS LTD.
695
SARGENT AVENUE
WINNIPEG.
“T-E-N-D-E-R”
is the word for it!
Thaf's why we call our new loaf fhe
“TENDER CRUST” LOAF
As the name implies, the crust is tender
and delicate. The inner texture is smooth
. . . fine-grained. In addition to other top
quality ingredients, the new “Tender
Crust” Loaf contains malt, milk and
honey. The flavour is delicious . . . and it
makes the best toast you’ve ever tasted.
Try this new “Tender Crust” loaf. Get
it from your grocer or our salesman.
CANADA BREAD
You really can Savour its Flavour
Your grocer or our sálesman will gladly supply you with it.
1) Átt vi8 lei8 manns hennar, Gu6murdar S. GuBmundssonar.