Alþýðublaðið - 24.08.1960, Qupperneq 4
Jón Þotsfeinsson alþingismaður:
HINN kunrii brezki verka-
. lýðsleiðtogí Sir Vincent Tew-
son, sem um langt skeið var
framkvæmdastjóri brezka al-
i þýðusambandsins, TUC, hef-
j ur eitt sinn ritað eftirfarandi:
i „Verkalýðshreyfingin er
; ekki stjórnmálahreyfing. Hún
; fjallar ekki um pólitík, heldur
' um fagleg málefni, um fjár-
: hagslega og félagslega hags-
; m,uni meðlima sinna. Brezk
; verkalýðsfélög hafa fvrir
’ löngu síðan lært hvernig beri
að greina á milli pólitískra
og faglegra vandamála. Þessi
aðgreining er viðurkennd
irieð sjálfstæðri tilveru stjórn
málflokks, Verkamanna-
flpkksins, sem oft er ruglað
saman við brezka alþýðu-
sámbandið, TUC. 'Verka-
mannaflokkurinn og TUC eru
aoskildar stofnanir, sem
'hvor hefur sitt skýrt afmark-
aða starfssvið. Þar eð flest
511 fagleg málefni koma nú
i dögum fyrr eða síðar til
sasta þingsins (Parlaments-
'ns), stundum sem löggjafar-
: nalefni, þá er brezka alþýðu-
uambandina nauðsynlegt að
uð hafa takmörkuð afskipti af
scjoramálum. En sambandið
meðj öndlar þau út frá sínum
eigiu sjálfstæðu sjónarmið-
um og er óháð í afstöðu sinni
til h\aða ríkisstjórnar sem
er viö völd, hvort sem það er
Verkaniannaflokkurinn eða í-
haldsfk-Kkurinn. Það hefur
um langc skeið verið venja
brezka aiþýðusambandsins að
hafa samvinnu við hvaða ríkis
bandinu hverju sinni. —
Margt í þessum kosningum er
verkalýðshreyfingunni til lít-
ils sóma. Þarna hafa verið
viðhöfð ýmis konar bolabrögð
— mönnum hefur ranglega
haldið utan kjörskrár, kjör-
stjórnir verið hlutdrægar,
klögumálin hafa gengið á
víxl. Alþýðusambandsþing hef
ur aldrei viljað eyða tíma sín-
um í að taka nógu einarða
og heiðrlega afstöðu til
kosningakæra, og þar með
boðið ósómanum heim á nýj-
an leik, í stað þess að reyna
að uppræta hann í eitt skipti
fyrir öll.
Verkalýðshreyfinguna hef-
ur skort sjálfstæði og þrek
gagnvart stjórnmálaflokkun-
um til að hrinda ásókn þeirra
af höndum sér og eru því
miður ekki líkur tii að þetta
breytist neitt að ráði til batn-
aðar á næstunni a. m. k. ekki
meðan skipulag Alþýðusam-
bandsins er óbreytt. Kosning-
arnar í haust verða því sjálf-
sagt pólitískar sem fyrr, en
þess er að vænta, að Alþýðu-
flokksmenn í verkalýðsfélög-
unum telji það hlutverk sitt
að beina þessum kosningum
fremur inn á braut verkalýðs-
málefnanna sjálfra, heldur en
hasla þeim völl á vettvangi
flokkspólitískra ágreinings-
mála. Viðhorf Alþýðuflokks-
manna innan verkalýðssam-
takanna í þessum kosningum
ætti að mínum dómi að vera
eitthvað á þessa leið:
nýjar leiðir til kjarabóta
svo sem aukin ákvæðis-
vinna og hlutdeild verka-
fólks í arði atvinnufyrir-
tækja. Áherzla verði lögð á
að kjarabæturnar verði ein
göngu greiddar úr vasa at-
vinnurekenda, en fólkið
verði ekki látið endur-
Jón Þorsteinsson
greiða þær eins og átt hefur
sér stað áður.
Þessi viðhorf skýra sig að
mestu sjálf. Verkalýðshrevf-
ingin verður að fylgjast með
tímanum og vera vakandi
fyrir nýjum ráðum til að leysa
vandamál kaupgjaldsbarátt-
unnar, T. d. hafa menn, sem
hafa mikla reynslu í frysti-
húsarekstri, sagt mér, að með
því að taka upp ákvæðis-
vinnufyrirkomulag, væri auð
velt að auka tekjur verka-
fólks í hraðfrystihúsunum a.
m. k. um 2ð% án þess að
auka framleiðslukostnaðinn,
Verkalýðshreyfingarinnar
bíða nú mörg og mikilvæg ó-
leyst verkefni, er lítið sem
ekkert eiga skylt við flokks-
pólitísk deilumál. Auk hinn-
ar almennu kjarabaráttu, sem
jafnan er á dagskrá, má
nefna, skipulagsmálin, launa-
jafnrétti kvenna, aukna
fræðslustarfsemi og blaðaút-
gáfu, byggingu orlofsheimil-
is o. fl. o. fl. Öll þessi mál
verða að meira og minna leyti
vanrækt og hverfa í skugg-
ann, ef haldið verður áfram
að eyða orkunni í pólitísk
hjaðningavíg. Ef kosningarn-
ar og þinghaldið í haust yrðu
til þess að opna augu manna
betur fyrir þessum hlutum,
skapaðist von um að íslenzk
verkalýðshreyfing yrði hlut-
verki sínu betur vaxin eftir-
leiðis en hingað til.
Jón Þorsteinsson,
Rifið úr vasabók:
tHMMtHmMmmwMwnw
árantót
WASHINGTON, 22. ág.,
NTB-AFP. — Fulltrúi hjá
Geimferðastjórninni
bandarísku hefur skýrt
frá því, að fyrir lok þessa
árs nluni Bandaríkin
reyna að senda mann út í
geiminn. Verður geimfar-
inu skotið upp með eld-
flaug af gerðinni Bed-
stone. Einn þeirra sjö
manna, er fyrir mörgum
mánuðum síðan hófu þjálf
un undir geimflug, verður
sendur upp í 12 þúsund
kílómetra hæð og fara
þangað með 7' þúsund kíló
metra hraða á klukku-
stund. 17.5 mínútum síð-
ar mun geimfarið verða
losað frá eldflauginni og
síga til jarðar í fallhlíf. —
Heppnist þessi tilraun
verður hún upphaf að
öðru meira: Cury-áætlun-
inni, sem fjallar um að
senda mann í geimfari í
hringferð um jörðu. Mun
eiga að framkvæma hana
á næsta ári. — Ekki er
enn ákveðið hvenær Ked-
stone-eldflauginni verður
skotið upp, en búist er við
að það verði gert nokkr-
um dögum fyrir jól.
Um kappreiðar hesta
stjórn, sem að völdum situr,
og leitast eícir með viðræðum
við ráðherra — eins og at-
'vinnurekendur — að finna
raunhæfa lausn á hinum efna
hagslegu og féiagslegu vanda-
málum, sem þurft hefur að
sigrast á.“
Þessi athyglisverðu um-
.næli hins reynda verkalýðs-
oringja eru í rauninni full-
uægjandi svar til handa þeim
jnönnum, sem halda að hlut-
veri< Alþýðusamhandsins hér
sé fyrst og fremst það, að
styðja ríkisstjórnir eða fella
Þair.
fNú hefur verið boðað, að
kosningar fulltrúa á þing Al-
þýðusam'bands íslands í haust
skuli fara fram á tímabilinu
frá 17. september til 9. októ-
ber. Kosning fulltrúa á þing til
Alþýðusambands íslands
v?kja jafnan þjóðarathvgli
vegna hinnar áköfu flokks-
pélitísku baráttu, sem þar er
háð. Menn fylgjast af áhuga
nieð hvaða flokkur eða f lokkar
komi til með að hreppa yfir-
r^ðih yíir Alþýðusam-
1.. Vinna að kosningu
sambandsstjórnar á breið-
um, faglegum grundvellf,
þar sem menn af öllurn
flokkum eiga sæti, en eng-
inn einn flokkur eigi
meirihluta.
2. Að skapa einhug og sarn-
stöðu um róttækar og tíma
bærar breytingar á skipu-
lagi verkalýðslireyfingar-
innar.
3. Að veita Landssambandi
verzlunarmanna inngöngu
í Alþýðusambandið og
stefna að því marki, að öll
íslenzk stéttafélög verði
skipulögð innaa Alþýðu-
sambandsins.
4. Að vinna að sem víðtæk-
astri samstöðu allra verka-
lýðsfélaga í þcirri almennu
kjarabaráttu, sem væntan-
lega verður háð á næsta ári
og stuðla að þv að sú
barátta verði eimvörðungu
háð á ábyrgum stéttarleg-
um hagsmunagrundvelli,
en póiitísk misnotkun for-
dæmd, Athugaðar verði
G r á n i !
Þú hefur fylgt okkur síðan
forfeður okkar fluttu þig með
sér til landsins, lifað með
okkur súrt og sætt, dáið með
okkur og fyrir okkur, Þú
hefur átt rúm í hjörtum okk-
ar. Það rúm verður vandfvllt
þegar þjóðin þekkir þig ekki
lengur.
Það er ekki ýkja langt síð-
an ég sá í blaði auglýstar
kappreiðar hesta á tilteknum
stað.
Síðan ég las þessa au-glýs-
ingu, hefur það öði’u hvoru
verið að hvarfla að mér, áð
nógu gaman væri að vita á
hverju hestar ríða, þegar þeir
fara í kappreiðar, en ég er
engu nær,
Enginn blaðaljósmyndari
virðist hafa verið viðstaddur
þessar einkennilegu kapp-
reiðar. I það minnsta hef ég
ekki séð neina mynd af bess-
um viðburði. Er þó óhætt að
fullyrða, að einhvern tíma
hafi verið birt fréttamyr.d af
ómerkara fyrirbæri.
Og nú eru blöðin farin að
birta frásagnir af hestaskít á
götum. Þetta er náttúrlega á-
kaflega meinlaust og enginn
getur neitað því, að það er
hestaskítur, sem dettur und-
an taglinu á hestunum. En á
sveitamann, sem umgengist
hefur hesta síðan fyrir sitt
minni, verkar þetta orð hlægi
legast allra orða, ekki sízt á
prenti. Næst verður kannske
skrifað um hænsnamykj n, og'
ilugnatað, — Hver veit?
Svo var sagt frá því á dög-
unum í blaði, að tiltekin
stofnuu hefði hesta til leigu
og frá þessari stofnun vrðu
farnar hestferðir. Eg býst við
að það hafi verið fólk, sem
átti að fara þessar hestferðir.
Já, því ekki það. Það er
farið í bílferðir.
Má sveitamaðurinn minns
á, að í hestferðir er ráðlagf
að taka með eins og eina tylft
af skrúfulyklum og nóg af
varahlutum, MuniQ að að-
gæta smurninguna, vatnið og
benzínið og gleymið ekki að
fá yður nýjan pólaris raf-
geymi. Ef hesturinn hitar sig
of mikið er það auðþekkt á
því, að hann blotnar að utan.
Ef maður, sem líka er í
hestferð, kemur á móti yður,
skuluð þér nota bremsurnar,
en munið, að það er togað í
þær á hesturn. Þær eru þess-
ir spottar, sérðu, sem liggja
úr græeríinu, sem látið er upp
í raufina neðan á stuðaran-
um!
Framhald á 14. síðu.
4 24. ágúst 1960 — Alþýðublaðið