Kirkjublaðið - 01.12.1893, Side 2

Orsökin til þess er raeðfram sú, að því lengur sem
jeg hugsa um það mál og reyni að kynna mjer útlend
rit og annara þjóða reynslu í þvi efni, því innilegri verð-
ur sú ósk mín, að hin evangeliska lúterska kirkja fóstur-
jarðar vorrar verði með öllu sjálfstætt fjelag fyrir sig, en
í annan stað verður mjer það æ ljósara, hve afarmiklum
vanda þetta er bundið.
I grein minni í fyrra um »Kirkjuþing upp úr syno-
dalrjetti«, sem sumum vinum Kbl. fannst vera »leikur í
orðum«, hafði jeg einlægan vilja að sýna fram á það,
að allar tilraunir til verulegs sjálfstæðis í ríkiskirkjunni
hlytu að verða árangurslausar. Það er hægt að sýna
það og sanna rækilegar við tækifæri.
Öll kirkjuleg löggjöf vor síðasta aldarfjórðung hefir
farið í sjálfstæðisáttina, en stigið hvert spor hálfum fet-
um og hikandi. Slíkt er alls eigi ámælisvert, það er svo
eðlilegur gangur málsins. Hafi þeir þökk og heiður, sem
mest hafa unnið að þeirri löggjöf, og það alveg eins f'yrir
það, þótt þeir nú haldi dauðahaldi um steíninn, sem þeir
hafa losað, að hann velti ekki niður forbrekkis; þyngdar-
lögmálið sjer um sig.
Þessi undirbúningur, einstakar raddir frá hjeraðsfundum,
yfirlýsing 2 prófasta á síðasta alþingi í nefndaráliti í einu
brauðamálinu og síðast en eigi sízt upphvatning nokkurra
merkispresta, hefir í mínum augum gjört það tímabært
spursmál, að taka nú fyrir aðskilnað ríkis og kirkju, sem
eitt hið þýðingarmesta mál hinnar íslenzku kirkju.
Það er eigi hætt við, að rasað verði um ráð fram,
enda mun enginn sannur frikirkjumaður óska þess. Ríkis-
kirkjan islenzka stendur á svo styrkum sögulegum og
þjóðlegum stofni, að þó hún sje forn og af sumum óvin-
um hennar talin feyskið trje, þá fellur hún eigi við fyrsta
högg.
Það skal strax tekið fram, að hjer er að eins átt við
þá fríkirkjustofnun, að öll hin íslenzka kirkja í heild
sinni skilji við ríkið rjetta lagaleið.
Til þess þarf þá fyrst og fremst, að leiðtogar kirkj-
unnar yfirleitt, og það þá eðlilega sjerstaklega þjónar
hennar, sannfœrist um nauðsyn og happ skilnaðarius, eða