Öldin - 01.01.1896, Síða 11

ÖLDIN.
11
nifcði og með athygli lilýtt A. ræður }:eirra.
Og á eftir, þegar fyrirliðar flokkanna taka
til raáls, e1' það oftast að þeir hrósa hinum
nýju þingmönnura í'yrir þcirra fyrstu til-
raun. Það er leyfilegt Iivcrjum þingmanni
scm vill, að gera breytingar uppAstungu,
en það er nú orðið sjaldgæft. í>að þvkir
kurteislegra gagnvart fulltrúa drottningar
að sainþy.xkja svar stjórnarinnar óbreytt,
eins og sjálfsagðan hlut, sérstaklega af því
það cr þannig sarnið, að engin ástæða sé til
að andæfa því. 'lil þess er og sú ástæða,
að óþægilcgt þykir að fara langt út í áríð-
andi mál á meðan þingið liefir ekki fengið'
þau skjöl og þær upplýsingar^ scm nauð-
synlegar cru. Þegar illa standa opinber
mál og þcgar andstæðingar cru maniv
margir og álíta að þeir liafi fylgi meiri-
hluta þjóðarinnar, ersamtekki ólíklegt, að
íram komi ályktun þess efnis, að stjórnin
hafi ekki lengur tiltrú þjóðarinnar. Samt
er það sjaldgæf't mjög svo snemma áþingi.
Þegar búið er að ræða og samþykkja
svar uppá ávarp landssfjóra, og þegar búið
er að ákveða allar stardandi þing nefndir,
þá fyrst má segja að þingið sé albúið til
stárí'a. Nafndarfundir eru haldnir fyrri-
part livcrs dags, enþingið situr seinnipart-
inn og á kvöldin. Þá kemur stjórnin
fram n eð skýrslur sinar, svo fljótt sem
kostur cr á ogþátaka þingmonnirnir til að
“ spyrja spurninga” um alla mögulega
hluti sem þeim dettur í hug, ogað tilkynna
að þeir scu á ferðinni með tillögur. Tvenns
konar prentuð blöð eru lögð á skriíborð
hvers þingmanns á hverjum degi. Á öðru
•er stntt ágrip þess, er gerðist á þinginu
daginn næsta á undan, en hitt blaðið er
dagskráin,— upptalning þeirra mála, er
fyrirliggja þann daginn. Samkvæmt
reglunum má cklci ræða, né minnast á
tillögueðaspurningu fyrri en þann daginn,
sem hún birt.ist á dagsskr.'. Og roglan er,
að tilkynningiu um að f'rumvnrp vcrði
framborið, tillaga borin upp, cða spurning,
o. þvl., verður að koma lram tvcim ,dög-
um áður en frumvarpið eða tillagan kemst
á dagskrá. Frá þcssari rcglu vcrður ekki
vikið neina mcð samþykki allra þing-
manna. Tilgangurinn méð þessa rcglu er
auðsöður, sá, að komaíveg fyrir að tillaga
sé borin upp að stjórn cða þingi óviðbúnu.
Þessi rcgla. hindrar samt engan þingmann
frá að flytja mál, scm snerta hann sjálfan,
framferði og mannorð, eða rétt lians, eða
rétt þingsins í heild sinni. Þess kyns mftl
eiga forgangs rét.t fyrir öllum málum á
dagskrá.
Á hverjum dcgi scm ekki cr tileink-
aður stjórninni til flutnings hennar (hins
opinbera) sérstöku mála, liafa þingmenn
tækifæri til að bera upp allar þær tillögur
og ailar þær spurningar, scm þeiræskju og
sein þegar hefir bii'stá dagskrá. En ekki
er þcim leyfilegt að flyfja ræðu i því sam-
bandi, en verða að halda sér við að bera
frammálið, eins og það liggur fyrir. Af-
leiðingin af þeirri reglu er sú, að þingmenn
venjulega lesa spurninguna, eða tillöguna,
eins og hún er prcntuð á dagskrá. Sá
meðlimur ráðaneytisins, sem kjörinn er til
að svara þessari eða hinni spurningunni,
cr ekki síður fáorðu'r í svai'i sinu. Þó hef-
ur hann meira svigrúm, þegar þörf þykir
vegna nauðsynlegra skýringa. Þegar að
tillögunum kemur, eru þær teknar fyrir í
þcirri röð scm þær birtast á dagskrá.
Reglur allar álirærandi lcappræður
cru auðvitað strangar. Enginn þingmað-
ur má taka til máls áhrærandi tillögu, cða
umræðuefni, fyiri cn hún cða það or form-
lega fyrir þingi, en það er ekki fyrri cn
þingforseti hefir lesið hana upphátt. Fvrir
kurtoisis sakir er íiutningsmanni aðal-uppá-
stungu, en ekki þeim sem fram hefir kom-
ið með breytingar uppástungn, leyft að
svara ræðum annara. En undir eins og
nýtt málsatriði er hafið, í því sambar.di,
mcga þingmcnn taka til og tala í annað
sinn, );vi reglan á aðeins að koma í veg
fyrir, að meiia cn ein ræða sé flutt um sama
málsatriði, eða sömu tillögu.