Öldin - 01.03.1896, Qupperneq 21

ÖLDIN. 53
ing.junuin í Buluwayo, skýrði fyrir þeim
fyrirætlanir félagsstjórnarinnar og að þeir
í því efni þyrftu elckert að óttast. Aflcið-
ingin varð sú, að þeir lofuðu öllu fögru og
í Apríl var alt kyrð og friður í Matabela-
landi. Yar þannig framkvæmd fyrirætl-
un Ehodes, að ná Matabela-hóráðinu öiiu
undir Breta og þeim kostnaðaflaust.
Félagio tók nú við stjórn héráðsins og
varð fyrst fyrir að koma upp varðmanhá-
flokki er fara ríðandi um landið og við-
halda friði og reglu. Jafnframt skipaði
stjórn Breta sérstaka nefnd til að rann-
saka ástæður frumbyggjanná og vélja
heppileg svæði af' landi, bundin fösttun
takmörkum, er frumbyggjunum eitíum
voru ætluð, ef þeir vildu heldur halda
hópirm, en blanda sór inn í hinn sívaxandi
flokk livítra nýbyggja. Þessum svertingja-
bygðum var skift í hóruð, íueð umboðs*
mann fyrir h ven'i, er var skyklur að sjá
um að enginn af ■ þjóðflokki; hans, sem
vildi vinna lyá hvítum mönnuin, þyi'ftiað
ganga atvinnulaus. Síðán gengur þesSuin
svörtu tnönnum búnaðurinn vel, enda út-
vegaði stjórnin þeim..sæmilegan stofn af
irvikfénaði, korni til sáningar, með rneiru
og fleiru.
Matabeláhietín 'liöl'ðu sömu aðferð og
Eússar forðuin, er þeii-áttu von á Napoleon
tíi Moskva. Þeir slóu eldi í stjórnarsetur
sitt, Buluwayo, er þeir flúöu þaðan (í
Nóv. 18t)3) og stóð bærinn í báli, er stríðs-
menn Jamesous kornu þangað. Varð það
bænum til góðs, því félagið, setn þar af-
réð að byggja aðal-bói sitt í Matabeia-landi,
mældi þcg'íir bæjarstæðið samkvæmt nýj-
'ustu reglum. Btrætiii eru breið og þver-
skera hvert: annað. Iíeita austur og vest-
ur strætin Avenues og eru talin eftir röð
en ekki nafngreind, þannig: 1., 2.,
Ave., o. s. frv., en norður og suður strætin
heita ákveðnum nöf'num. Bærinn er bygð-
ur á hæð albmikiili og 4,700 fet f'yrir ofan
sjávarmál. Bæjarlóðir allar eru stórar.
Lóðjr sem búðir jJÍga að gtanda á 140x100
TJÖ l-(l
fet og lóðir sem íbúðarhús standa á 200x300
fet. ■ Fyfstu lóðirnar voru séldar i Marz-
mánaðarlok fyrir $325 hæzt, en svo var
mikill innflutningur.ilvitra|manna og svo
mikið álitið á héraðinu, að þremur mánuð-
uin SíðiU' voru verðmestu lóðirnar komnar
upp í $3,000 hvor og ein var þá seld f'yrir
$4,500. Síðan iieíir bænuin fleygt rráltí,
er marm-margur örðinn og heíir öll þæg-
indi sem ungir bæir hafá á boðstólum
hvar sem er. Um nýársleitið í vetur átti
þar að vera fullgerð stór-mikil rafmagns-
ijósastöðj til að lýsa bæði húsin og göt-
urnar, og i sambandi við ijósástöðina vatns-
veitingavélar miklar til að leiða vatn um
heiztu stræti bæjarins.
Um framsókn við málmtekju I hérað-
inu, ðíðan'íélágið tók við stjóftí þess, má
ráða af því, að inilli 30 og 40 þúsutíd
námalóöir hafa verið seldar; í Matabela-:
landi og norðaustur þaðán ált að Zamliesi- j
fljóti. . Og þaf í grétíd við fljótið hafa. auk
aunara málma fuiidizt kolalög all-mikil í
jörðu. Flatarmál þessa málm-lands í þessu
nýja héraði, á milli fljótanna IJmpopu og
Zambesi, er áætlað um 1,200 míiur á lengd
og mn 500 mílur á breidd. . En það ei”.
liaiið yíii' sjávarniál frá 3,500 til 6,000 fet.
I’blag'ið (liið brezka suð. Alr. fél.) hefir
sniðið námalög sín að miklu leytí eftir
námalögum Mexieo-nianna, Hver máma-
lóð er 150x600 í'et að íiatarmáli, en sá sem
fyrst íinnur n&mana hefir lieimild til að
velja sér tiu slíkar lóðir, en af af þeim
tíu löðum getur félagið lieigað sér helm-
inginn. Með öðrum orðum getur hið br.
s. Afr. félag helgað sér allan helmitíg nám-
anna, en sannast er það, að til þessa hefir ,
það ekki þannig tekið til sín enn sein
komið er meira en 25 til 30%. Aimars
erii námalög félagsins í lieild shnii ruíklu
frjálslegri og betri f'yrir einstaklinginn en
cru náma-lögití í nágraima héraðinu —
Transvaal.
í þessu málmlandi eru margar mjög
svogamlar rustir, er sýna að eínhvern