Kvennablaðið - 15.06.1895, Blaðsíða 5

37
að nota það á hverju heimili; maturinn,
sem þannig sje soðinn, verði fullt svo
góður og hins vegar; hann sje bragðbetri
og brenni ekki.
Heykassann má búa til úr gömlum
kössum og hafa allavega í laginu. Hann
getur verið sem „púfí“, stóll eða bekkur,
ekki lægri enn 1 alin. í botninn á hon-
um skal láta lista, sem haldi við pottinn,
þegar hann er settur í kassann, og fylla
þar alstaðar á milli með smáu, hreinu
vaillendisheyi. Potturinn, sem soðið er
í, er settur ofan í kassann, og i kring-
um hann troðið 4—5 þuml. þykku iagi
af heyi. öjarna má hafa kassann svo
langan, að fleiri enn einn pottur komist
í hann í einu. Beztir eru fótalausir og
botnflatir pottar, en þó má nota hina sje
vel um búið. Sjeu pottarnir lágir, botn-
sljettir með flötu loki, má iáta 2 hvorn
ofan á annan, sje kassinn nógu djúpur
(t. d. kaggi eða stór tunna). Heyinu er
þrýst vel í kring og hlemmarnir verða
að vera vatnsheldir. Þegar potturinn er
tekinn úr heyinu, heidur holan sjer, og
skal þá samstundis byrgja hana. Efst,
yfir pottinum, er koddi, fyltur með smátt
hey, ull, moð, bómull, eða fiður, sem
er lagður þjett ofan yfir pottinn; lokið á
kassanum er á hjörum, og sje nokkurt
bil frá koddanum að kassalokinu að inn-
an, þegar það er látið aftur, verður það
að fyllast með heyi eða ull. Síðan
er kassinn hespaður aftur. Bezt er að
festa járnbönd á öll horn hans og hafa
handföng eða höldur á hliðunum á hon-
um.
Heiztu regiur fyrir heysuðu: Matar-
potturinn verður að vera yfir góðum eldi,
svo maturinn kappsjóði í honura. Á pott-
inum verður að vera hlemmur, sem fell-
ur vei. Það má alls ekki hreyfa hlemm-
inn, og suðan verður að vera snörp, þeg-
ar potturinn er settur í heyið. Pottur-
inn verður að vera fullur eða því nær. Ekki
má opna hann fyr enn soðið er til fulls
og hann er tekinn úr kassanum. Því
meira sem soðið er, þess betra er það.
Auðvitað fer suðan af pottinum eftir
nokkurn tíma, svo það hættir að hreyf-
ast sem í honum er. En maturinn soðn-
ar, þótt hitinn sje ekki 80 stig á R.,
enda verður suðutíminn lítið styttur, hve
áköf sem suðan er. Það hefir verið reynt
að láta 31/, pd. af nautakjöti í vatn,
sem var að eins 67° á K. og vantaði því
13° til að geta soðið. Kjötið var 3 tíma
| í vatninu, og var mjög gott, og súpan
einkar góð. í annað skifti var 5 pd. af
nautakjöti skift; helmingurinn af því soð-
inn 3 kl.t. yfir eldi, enn hinn helming-
urin soðinn % kl.st. yfir eldi, látinn svo
í heykassa og látinn vera þar í 5 tíma.
Fyrir það sem gufað liafði upp úr pott-
inum, sem yfir eldinum var, var bætt við
vatni í staðinn, svo hvortveggja súpan
yrði jafnmikil. Ýmsir, sem ekki vissu
um, hvort heldur var soðið yfir eldi eða
í heyi, þótti sú súpan, sem í heyi var
soðin, betri. Hún var ef til vill bragð-
minni, en aftur langt um bragðhetri.
Enda er auðfundið á lyktinni, að fleira
gufar upp með suðunni enn vatnið eitt.
Þegar soðið er í heyi, má ekki láta meira
í pottinn enn ofan skal taka, því að þá
gufar ekkert upp.
Hentugast til að sjóða þannig er kjöt,
nýtt, saltað og reykt, grjónasúpur allar