Lögberg-Heimskringla - 14.09.1961, Blaðsíða 10

10
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 14. SEPTEMBER 1961
Ávarp forseta íslands
á Rafnseyri 17. júní 1961
Frá bls. 9
þingmaður verður, að styrkja
til þess, að gera köllunina til
þings sem tignarlegasta, til að
sýna mönnum, að fyrir þjóð-
argagni verður allt annað
gagn að víkja.“ „Hver maður
með opin augu hlýtur að sjá,
að Alþing er okkar einasta
forsvar.“ Og sama hátt hefir
Jón Sigurðsson á í rökræðum
við erlenda andstæðinga. Þar
brestur ekki einurð, þó talað
sé af kurteisi, og það kemur
hans. Þegar vér hlustum á
hann, en orð hans og verk eiga
ætíð samleið, þá er það lýð-
um ljóst, hvers vegna afmæli
hans er orðið þjóðleg stórhá-
tíð. Ef vér varðveitum ekki
sögu og minning vorra beztu
manna, þá er þjóðréttindum
og þjóðerni búin glötun. Á
aldarafmæli Jóns Sigurðsson-
ar var Háskóli íslands stofn-
aður. Á afmælisdegi Jóns Sig-
urðssonar var lýðveldi endur-
reist á Islandi.
Jón Sigurðsson, „hinn ævarandi forseii íslands"
ekki á óvart, þegar hann skýt-
ur þessum orðum inn í eitt
bréfið: „Það er mannraun,
bróðir, að tala svo milt, þegar
sýður niðri í manni.“ Jón Sig-
urðsson sækir sjálfstæðis-,
menningar- og atvinnumál
þjóðar sinnar fastar og leng-
ur en nokkur annar íslend-
ingur, en varar þó við þeirri
staðreynd, „að hverjum kosti
fylgi nokkur tilhneiging til
einhvers ókostar." Frelsinu
fylgir ábyrgð og skyldur, en
ekki sjálfræði, og að því leyti
eru vor sjálfstæðis- og menn-
ingarmál aldrei að fullu leyst,
hvorki fyrir líðandi stund né
komandi kynslóðir. „Ef við
eigum að fá frelsið,“ segir Jón
Sigurðsson, „þá þarf hendur
og vit, eins og karlinn sagði,
að þyrfti til að taka á móti
steinbítnum,“ — og bregður
þar skýrt fyrir Vestfirðingn-
um.
Ég hef við þetta tækifæri
látið Jón Sigurðsson sjálfan
tala til vor að miklu leyti.
Hann gengur ekki úr gildi.
Það er vel farið, að nú í sam-
bandi við 150 ára afmælið,
verður gefið út stórt ritasafn
Nú undir lokin vil ég aftur
víkja máli mínu hingað til
Rafnseyrar. Hér á hlaðinu
stendur bautasteinn Jóns Sig-
urðsonar. Steinninn stóð lengi
uppi á holtinu fyrir ofan tún-
ið og beið síns hlutskiptis.
Það eigum vér mest síra Böðv-
ari Bjarnasyni að þakka, sem
gerði sér mjög annt um stað-
inn og minningu Jóns Sig-
urðssonar, að þetta viðfangs-
efni er svo vel leyst til fram-
búðar. Steinninn er ótilhöggv-
inn, mótaður af náttúrunni og
sómir sér mjög vel með and-
litsdráttum þjóðhetjunnar,
dregnum á skjöld og sverð á
bakvið. Vér sjáum hér einnig
nýbyggt hús, sem er prests-
setur og á að verða barnaskóli
fyrir sveitir Arnarfjarðar,
þegar það er fullgert og at-
hvarf, svo að ekki þurfi að
úthýsa pílagrímum.
Hér er enn ýmislegt ógert,
til að staðurinn verði það höf-
uðból, sem minningunum er
samboðið, kapellu þarf að
reisa, íbúð vantar fyrir ábú-
anda — og hvammurinn hér
er mjög vel fallinn til skóg-
ræktar, utan túns, þegar bú-
ið er að friða hann. Ég mun
hér engar tölur telja né áætl-
anir, en það er von vor, að
gullpeningur Jóns Sigurðs-
sonar og hátíðarmerkið, sem
selt er um land allt, hrökkvi
langt til að ljúka þeim um-
bótum, sem fyrst voru ráð-
gerðar hér í sambandi við lýð-
veldisstofnunina. Fyrir það
þakka ég þingi og stjórn.
Það er þjóðin í heild, sem
endurreisir staðinn, nú á
hálfrar annarrar aldar afmæl-
inu með mikilli virðing og
stórri þökk. Það getur enginn
gert sér grein fyrir því.
hvernig nú væri ástatt um
hag þjóðar vorrar, ef hún
hefði ekki eignazt Jón Sig-
urðsson, þegar mest lá við.
Það verður ekki stungið svo
skóflu í jarðveg og sögu ís-
lenzkrar viðreisnar, að ekki
komi niður á ævistörf Jóns
Sigurðssonar. Hið hálfdanska
amt hefir breytzt í íslenzkt
ríki. Jón Sigurðsson er ímynd
íslendingsins eins og hann
getur verið mestur og beztur.
Guð gefi, að oss og komandi
kynslóðum auðnist að varð-
veita það, sem áunnizt hefir,
og halda áfram stefnu hins
„gróandi þjóðlífs, sem þrosk-
ast águðríkis braut“.
Afmælisdagur Jóns Sigurðs-
sonar er vor þjóðhátíðardag-
ur, dagur einingar og bróð-
ernis. Ég vil ljúka máli mínu
með því að fraa með upphaf
þess kvæðis, sem Hannes Haf-
stein orti til flutnings hér á
Rafnseyrarhátíð fyrir fimm-
tíu árum:
Þagnið dægurþras og rígur!
Þokið, meðan til vor flýgur
örninn mær, sem aldrei
hnígur
íslenzkt meðan lifir blóð.
Minning kappans, mest sem
vakti
manndáð lýðs og sundrung
hrakti,
fornar slóðir frelsis rakti,
fann og ruddi brautir þjóð.
Fagna ísland, fremstum hlyni
frama þíns á nýrri öld,
magna Jóni Sigurðssyni
sigurfull og þakkargjöld!
Vér tökum öll undir einum
rómi. Lifi minning Jóns Sig-
urðssonar með þjóð vorri!
Formaður móttökunefndar
Síðan Þjóðræknisfélagið var
stofnað hefir eitt af þeim
hlutverkum er það hefir tek-
ið sér fyrir hendur, verið að
heiðra með samsætum það
fólk af okkar þjóðflokki, sem
á einn eða annan hátt hefir
orðið löndum sínum til sóma,
enn fremur hefir félagið ann-
azt móttökur góðra gesta frá
íslandi. Oftast, ef ekki ávallt
hefir verið leitað til Grettis
konsúls um að taka að sér for-
mennsku í samsæta- og mót-
tökunefndum félagsins, því
hann er kunnur að smekk-
vísi og einstakri háttprýði og
lætur ekkert ógert til þess að
Greitir L. Johannson
konsúll
Islendinga, skrifaði hann
Gretti einnig. Var Grettir þá
að sjálfsögðu kjörinn formað-
ur móttökunefndarinnar. —-
Grettir hefir verið konsúll ís-
lands í Manitoba, Saskatche-
wan og Alberta síðan 28. nóv.
1938 og hefir verið í nánu
sambandi við Thor Thors
sendiherra Kanada, en hann
undirbjó heimsókn forsetans
til þessa lands.
Frú Lalah Johannson
Við erum fullviss um, að
Grettir konsúll hefir gert allt,
sem í hans valdi stendur til
þess að heimsókn forsetahjón-
anna verði þeim sem ánægju-
legust.
Minnispeningur
Gullpeningur til
minningar um Jón
Sigurðsson forseta
fóanlegur hér vesfro
Síðast liðið sumar lét ríkiS'
stjórn íslands slá gullpenin£
til minningar um Jón Sif>'
urðson í tilefni af 150 ara
fæðingarafmæli hans. PeI1
ingurinn er seldur bæði innan
lands og utan, og verður
ágóða af sölunni varið Ú
framkvæmda á fæðingarsta
Jóns Sigurðssonar, Rafnsey^
við Arnarfjörð. Búizt er v1^
allmikilli eftirspurn eftir Pe^
ingnum frá myntsöfnurum
lendis, og má gera ráð fyr ’
að hann hækki í verði, er
ar líða.
Verð fyrr greinds penin^
kanadískum peningum
$25.00, og fer vel á að
hann falan nú, er forseti
lands, herra Ásgeir Ásgel
frú Dóra Þórha
heims*W!
ásamt
100
son, og
dóttir forsetafrú
byggðir Kanada
fylgdarliði.
Ákveðið hefir verið, að ^
gullpeningar verði nú 1 u
vestur til reynslu, og ve
þeir til sölu á framangrein ,
verði hjá konsúl íslan s
sléttuf ylkj unum kanadiS^’
herra Gretti L. Johanns ^
Consulate of I c e 1 a n d '
Middlegate, Winnipeg L
toba.
Væntanlega verða _
margir, sem vilja e1^
þennan fagra gullpeni11^ ^
styrkja þannig gott ma e
og votta virðingu þeim 1113 ^
sem hæst ber í sögu ís a
fyrr og síðar.
allt fari hið bezta fram. Eink-
anlega lætur hann sér annt
um að taka vel á móti gestum
frá íslandi og hefir heimili
þeirra hjónanna jafnan staðið
þeim opið.
Þegar forseti íslands herra
Ásgeir Ásgeirsson, óskaði þess
að Þjóðræknisfélagið skipu-
legði heimsóknir hans meðal
The President's Address (Icelandic) . e
CBW Manitoba, 11:00-12:00 Central Daylight Sav-
(Dial 990); 10:00-11:00 Central Standard Time.
CBK Saskatchewan, Regina (Dial 1010), and CBX,
monton, Alberta;
11:00-12:00 Central Daylight Saving Time,
10:00-11:00 Central Standard Time
or
9:00-10:00 Mountain Standard Time,
depending upon which time zone.