Lögberg-Heimskringla - 18.04.1963, Blaðsíða 1

Slofnað 14. Jan., 1888
Stofnuð 9. sept., 1886
77. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 18. APRIL
NÚMER 16
Forsætisráðherra Kanada
Hörmuleg slys
Hermannaatkvæðin breyttu
úrslitum kosninga mánudags-
ins þannig að Liberalar unnu
tvö kjördæmi og hafa nú 130
en Conservative flokkurinn
tapaði tveimur og hefir nú 94,
ennfremur hafa sex Social
Credit þingmenn í Quebec
tilkynnt að þeir muni fylgja
Liberal flokknum að málum á
þingi, það virðist því öruggt
að Lester B. Pearson verði
orðin forsætisráðherra Kan-
ada innan fárra daga, viljum
við því rekja að nokkru feril
hans.
Lester B. Pearson er fæddur
í Newtonbrook í nágrenni við
Toronto 23. apríl 1897. Faðir
hans er Mepódísta prestur og
eins og títt er með presta
þeirrar kirkju dvelja þeir ekki
lengi í hverju prestakalli og
ólzt hinn tilvonandi forsætis-
ráðherra upp á mörgum stöð-
um í suðurhluta Ontario, en
ekki virtist það koma að sök
hvað skólalærdóm hans snerti.
Hann var í öðrum bekk Tor-
onto háskólans þegar fyrri
heimsstyrjöldin skall á, og
gekk í herinn 1917, þjónaði í
honum til 1919. Félagar hans
í hernum gáfu honum viður-
nefnið Mike.
Hann lauk síðan námi við
Oxford háskólann og tók mik-
inn þátt í íþróttum á þeim
árum, og eins eftir að hann
varð kennari við Toronto há-
skólann. Hann kvæntist ein-
um af nemendum sínum, Miss
Elspeth Moody frá Winnipeg.
Mr. Pearson las mikið í
sagnfræði og um alheimsmál
á þessu tímabili. Þrjátíu og
tveggja ára áð aldri gekk
hann undir Civil Service próf
og tók til starfa í utanríkis-
ráðuneytinu í Ottawa. Hann
ávann sér tiltrú og var sendur
sem fulltrúi Kanada á ráð-
stefnur í Washington, The
Hague, London og víðar. Hann
var skipaður í tvær mikilvæg-
ar rannsóknarnefndir, og fyr-
ir störf hans í Stevens Royal
Commission on Price Spread
var hann gerður Officer of the
British Empire og honum
veittir 1000 dollarar.
Árið 1938, eftir sjö ára
þjónustu í Utanríkismála-
ráðuneytinu í Ottawa var
hann sendur til London til að
hafa samband við ráðuneyti
Bretastjórnar og fylgjast með
því sem var að gerast í
Evrópu, fyrir hönd Kanadísku
stjórnarinnar. Hann var þar á
stríðsárunum til 1941 og var
þá fenginn til að fara til
Washington og skipaður sendi-
herra Kanada til Bandaríkj-
anna.
Hann var ráðgefandi Kana-
dísku sendinefndarinnar í San
Francisco þegar Sameinuðu
þjóðirnar voru stofnaðar, og
var formaður tveggja mikil-
vægra nefnda S.þ. —
Þegar Louis St. Laurent
varð forsætisráðherra Kanada
1948, bauð hann Mr. Pearson
utanríkisráðherra embættið.
Mr. Pearson náði kosningu í
Algoma East í norðvestur
Ontario, og hefur síðan verið
endurkosinn í því kjördæmi
sex sinnum.
Á árunum 1945—1957 varði
hann tíma sínum og kröftum
að mestu í þágu Samein-
uðu þjóðanna. Hann vaf for-
maður Kanada sendinefndar-
innar samfelt á níu þingum
S.þ. og tók virkann þátt í
mörgum mikilvægustu málun-
um, sem lögð voru fyrir þing-
ið; var formaður nefndarinnar
er skipulagði skiptingu Pale-
stínu og stofnun ísraelsríkis.
Hann var og í þriggja manna
nefnd S.þ. er kom til leiðar
vopnahlé í Kóreu. Hann átti
og mikinn þátt í að miðla mál-
um í Súezdeilunni og hafði
forustu í að stofna Emergency
Force Sameinuðu þjóðanna.
Stjórnarvöld Breta og Frakka
hafa opinberlega viðurkennt
og þakkað þetta afrek hans.
Árið 1952 var Mr. Pearson
kjörinn þingforseti Samein-
uðu þjóðanna og tvisvar var
hann útnefndur Secretary-
General (1946 og 1953) en Sov-
ietríkin beittu veto rétti sín-
um í bæði skiptin gegn hon-
um.
Eitt af hans mestu áhuga-
málum er varnarbandalagið,
NATO, enda var hann einn af
þeim er átti frumkvæði að
stofnun þess.
Það mun ekki ofmælt að
Lester B. Pearson er heims-
kunnur fyrir störf sín fyrir
Sameinuðu þjóðirnar og
NATO; hann var sæmdur
Nobel friðarverðlaunum 1957
og hefir verið gerður heiðurs-
doktor við tuttugu og f jóra há-
skóla, þar á meðal Oxford,
Manchester, Yale, Harvard,
Princeton, Toronto og Laval.
Eftir að Liberal stjórnin í
Kanada féll 1957 og Mr. St.
Laurent sagði af sér forustu
flokksins var Lester B. Pear-
son kjörinn formaður. Flokka-
pólitík var honum framandi
og þótti forusta hans bágborin
á þingi og ekki tók betra
við þegar gengið var til kosn-
inga eftir nokkra mánuði.
Conservative flokkurinn und-
ir forustu John Diefenbakers
vann 208 sæti af 265, þann
mesta kosninga sigur er sögur
fara af í Kanada.
Lester B. Pearson er ekki
áheyrilegur, hinsvegar heill-
aði John Diefenbaker kjós-
endur með mælsku sinni, og
sat nú stjórn hans við völd í
fjögur ár. Mr. Pearson byggði
smámsaman upp Liberal
flokkinn á ný og þegar gengið
var til kosninga í júní 1962
náði Conservative flokkurinn
ekki hreinum meirihluta og
fékk litlu ágengt á þingi, og
var því efnt til kosninga á ný
í þessum mánuði og er öllum
kunnugt um úrslit þeirra.
Ef til má segja að Mr.
Pearson sé ekki mikill ræðu-
maður en sá hæfileiki er ekki
einhlýtur. Mest er um vert
að hann fái í lið með sér hæfa
menn, sem hann getur treyst
og sem leggja fram alla sína
krafta þjóðinni til velferðar
og framgangs.
Hjólpið fötluðu
börnunum
Please be generous to the
Easter Seal Fund that helps
crippled children. Nearly a
thousand handicapped
children are dependent upon
the fund this year for the
treatment and training they
need to help them grow into
contented and useful adults.
Contributions go to your local
committee or to Box 2000,
Winnipeg.
Dagblöðin og útvarpið
skýrðu frá þeim hörmulegu
tíðindum í fyrri viku, að
tuttugu og fimm íslenzkir
sjómenn hefðu farist við
strendur íslands, og svo barzt
sú sorgarfregn á páskasunnu-
dag að íslenzk flugvél með
tólf manns innanborðs hefði
hrapað nálægt Osló og engin
komist lífs af.
Sjóslysin, fréttirnar um þau
eru fremur óljósar. Eins og
kunnugt er, hefir verið ein-
muna veðurblíða á íslandi
undanfarna mánuði og" ó-
venju miklar stillur, en á
þriðjudaginn 9. apríl gerði
skyndilega hið mesta óveður
og ofsarok á hafinu. Fimm
smáir fiskibátar við norður-
land, sem voru að leita til
hafnar fórust og drukknuðu
þar níu manns. Önnur fregn
hermir að aðrir sex fiskibátar
hafi’farist og að minnsta kosti
sextán menn af áhöfnum
þeirra hafi drukknað.
Flugslysið. Ein af Vickers
Viscount flugvélum, Iceland-
<)
air (Flugfélags íslands) var á
sínu vikulega flugi frá Kaup-
mannahöfn með viðkomu í
Osló og Bergen í Noregi á
heimleið til íslands. Venju-
lega eru um 40—50 farþegar,
en vegna páskahátíðarinnar
voru aðeins sjö farþegar í
þetta skipti, auk hinnar fimm
manna áhafnar. Þegar flug-
vélin var að nálgast Fornebu
flugvöllinn nálægt Osló,
stakkst hún skyndilega niður
á skógivaxna hæð, blossaði
upp og brann til agna, með
öllum innanborðs. Þegar kom-
ið var að, var ekki hægt að
greina nokkurn hlut utan lít-
inn rauðan tréhest — barna-
leikfang, ekki er þó talið að
börn hafi verið á flugfarinu.
Anna Borg, hin fræga ís-
lenzka leikkona, eiginkona
Paul Reumarts, forstjóra
konunglega leikhússins í
Kaupmannahöfn var ein af
farþegunum. Annar farþegi
var þjóðverji og hinir Danir
og íslendingar. Flugmennirn-
ir fimm voru íslendingar.
Mér líður vel, takk!
(Þýð. Höf. ókunnur)
Það gengur hvorki eitt né annað að mér,
eg er alfrískur maður, sem betur fer;
en berst þó við gigt í báðum hnjánum,
er blestur á máli, eins og skrjáfi í trjánum
æðin er slök, og að blóðleysi eg bý,
en bara líður þó vel fyrir því.
Eg fékk mér spelkur á fótasig;
að fara út á götuna kvaldi mig,
og sofið eg get ekki nótt eftir nótt,
sem nýr þó hvern morgun eg klæðist skjótt.
Minnið er bilað og höfuðið halt;
en heilsan er prýðileg, þrátt fyrir allt.
En meiningin, þér að segja, er sú,
við séum að eldast, eg og þú,
og betri er sá maður, sem brosað gat,
þó bent væri á hann sem dauðans mat.
Endur eg veit að mín æska hvarf,
og allt er nú horfið lífs míns starf.
Það veldur þó brosi, en vekur ei mein,
að vita að minningin lifir ein.
„Ellin er sólskin“, mér sagt var frá,
samt finnst mér vafi þessu á;
tennurnar, augun og eyrun þá
ofan í skúffu eg leggja má,
á sérhverju kvöldi. Við sjálfan mig
eg segi: „Er ei fleira laust við þig?“
í æskunni á skónum rauðu eg rann,
í rjáfrið þá sparkaði og gleði fann,
og bláu skóna þá fljótt eg fékk,
þá fjallvegu marga nótt eg gekk;
en nú eru skór mínir svartir af sor:
á sígandi göngu eg blæs við hvert spor.
Er vakna eg á morgni, eg átta mig á
yfirskrift dauðsfalla gærdegi frá.
Sé mitt nafn ekki þar, þá víst er eg hér enn;
svo árbít eg fæ mér og legg mig senn.
S. E. Björnsson.