Lögberg-Heimskringla - 28.11.1963, Blaðsíða 3

LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 28. NÓVEMBER 1963
S
— Business and Professional Cards —
ÞJÓÐRÆKNISFÉLAG ÍSLENDINGA í VESTURHEIMI
Forseti: SÉRA PHILIP M. PÉTURSSON.
681 Banning Street, Winnipeg 10, Manitoba.
Styrkið félagið með því að gerast meðlimir.
Ársgjald $2.00 — Tímarit félagsins frítt
Sendist til fjármálaritara:
MR. GUDMANN LEVY,
185 Lindsay Street, Winnipeg 9, Manitoba
Phone WHitehall 3-8072
Minnist
svipaðar þeim, er síðari menn >
höfðu. Ennið var lágt og
framhluti heilans lítt þróað-
ur, en samt að öllu samtöldu
á mikið hærra framþróunar-
stigi en nokkurra annara
menskra fyrirrennara; mann-
verur, er uppi voru fyrir
milljón árum, og höfðu betur
þróaða heila og skarpskýrari
huga en nokkur önnur skepna,
er fram á sjónarsviðið hefir
komið.
Á milli Peking-tímabilsins
og lífsaldurs hellisbúanna í
Evrópu voru feikilega mörg
ár. Á því tímabili tóku norð-
urálfulöndin miklum veður-
fars umskiptum sem og dýra-
lífið þar. Á þessum áraröðum
var maðurinn einn smátt og
smátt að læra að stjórna nátt-
úrunni — gera hana að ýmsu
leyti sér undirgefna.
Um lok þriðja lífsaldursins,
varð veðráttufarið kaldara; ís-
breiður byrjuðu að hrúgast
saman á norðuríshafinu og
þokast suður á við. Og sem
jökulbreiðan þakti smátt og
smátt Norðurálfuna, ágerðist
kuldinn. Snjókingi í Alpafjöll-
unum og Pyreneafjöllunum
mynduðu áþekka jökla, er
skriðu niður í dalina þangað
til að lokum að landið varð
ein jökulbreiða. Plöntur og
skepnur, vanar stöðugu blíð-
viðri, gereyddust, eða hörfuðu
undan suður á við. Kulda-
beltisveðrátta fær yfirhönd-
ina.
Tímabil þetta nefnist ísald-
irnar, er telst frá því er ísinn
byrjar að skríða suður þar til
hann nemur staðar fyrir hér
um bil tuttugu þúsund árum.
En hér er ekki bara um eina
innrás norðlæga kuldans að
ræða. Eftir mörg þúsundir
ára, hörfaði ísinn undan alla
leið norður til Noregs og Sví-
þjóðar, og aftur að nýju sóttu
dýr og plöntur að sunnan og
austan til þessa landa. Svo
kemur kuldinn hægfara aftur
á nýjan leik og eftir hann
kom svo aftur hlýindi í veðr-
inu.
Allar loftslagsbreytingar
þessar eru nákvæmlega skrá-
settar af hendi náttúrunnar,
og fyllilega verndaðar í stein-
runnum jarðlögum og jökul-
öldum (morains). Jarðlögin
eru nákvæm jarðfræðileg
tímatafla, og eftir henni er
auðvelt að dagsetja framfarir
mannsins.
í jarðlögum Norðurálfunn-
ar, sem mynduð voru milli
fyrstu tveggja ísaldanna, fer
að votta fyrir verkfærum, er
maðurinn hafði búið til. Þess
hefir þegar verið getið, að
Peking - maðurinn hagnýtti
steinflögur sem verkfæri, en
það getur verið gagnlegt að
athuga framleiðslu verkfæra 1
heilum landshluta.
Sérfræðingar, er hafa ná-
kvæmlega rannsakað hinar
stærri apategundir, fullyrða,
að apar, þegar svo ber undir,
nota barefli til að jarðvarpa
aldin, eða nota handhæga
steina til þess að mylja hnot
eða skel, en að því loknu er
bareflinu eða steininum kast-
að burt. Fyrsti maðurinn hefir
eflaust einnig notað sér hvað
sem náttúran hafði fram að
bjóða, en daginn sem hann af
ásettu ráði bjó til verkfæri til
sérstaks brúks og geymdi svo
til framtíðar notkunar, var
hann kominn á veg, er lá beint
til heimsmenningar.
Að kunna að kveikja eld og
búa til verkfæri hóf manninn
upp yfir allar aðrar verur í
dýraríkinu — gaf honum yfir-
burði, er engin önnur skepna
hafði til að bera. Eldur, eins
og aðrar blessunarríkar upp-
fundingar, getur stundum
orðið að gífurlegu eyðilegg-
ingartæki. Þegar maðurinn að
lyktum fór að meta eignir
meir en allt annað, lagði hann
grundvöllinn að þeirri mestu
bölvun, er hann hefir reynt;
ágirnd hans leiddi til deilu-
mála og jafnvel til styrjalda.
Ófáguð tinnusteinsáhöld
hafa fundizt í jarðlögum
Norðurálfunnar, er voru jafn-
vel mynduð áður en fyrsta
ísöldin gekk í garð. Með því
að maðurinn kann að hafa
notað steinahöld þessi, hafa
þau verið nefnd coliths eða
dögunarsteinar, þar sem þeir
voru búnir til eða flísaðir
þegar lýsa tók af menningar-
degi mannsins. Samt sem áð-
ur eru margir af dögunar-
steinum þessum eflaust nátt-
úrunnar verk. Hitun og fryst-
ing hvað eftir annað, árekstur
eins steins á annan sem þeir
berast með ströngum straum-
föllum, eða skriðum, getur
auðveldlega brotið flísar úr
einum eða öðrum steini. Þó
náttúran geti flísað steina, er
það ekki gert samkvæmt
neinu reglubundnu formi
eins og maðurinn gerir.
Eins langt til baka og við
getum rakið feril mannsins og
framtakssemi hans, sjáum við
hve afar fastheldinn að hann
hefir verið við gamlar venj-
ur. Þegar búið var að ákveða
lögun á ein'hverju verkfæri og
aðferðina við framleiðslu þess,
lag á húsi, eða snið á sér-
stakri flík, gerði fólkið það í
þeim landshluta að tízku.
Jafnvel í dag höfum við óbeit
á að vera mjög frábruðgnir
þeim, sem við umgöngumst,
svo við klæðumst eins, étum
af áþekkum diskum og
skemmtum okkur við öldung-
is sömu leiki.
Framhald.
Fréttir frá íslandi
Sigurður Kristinsson lálinn
Sigurður Kristinson, fyrr-
verandi forstjóri Sambands
íslenzkra Samvinnufélaga,
lézt í Reykjavík í gærmorgun,
rúmlega 83 ára að aldri. Hafði
hann gengið undir uppskurð
sólarhring áður. — Með hon-
um er fallinn í valinn einn af
helztu brautryðjendum ís-
lenzku samvinnufélaganna og
forystumaður um langt skeið.
Hann var einnig meðal helztu
forvígismanna Framsóknar-
flokksins langa hríð og at-
vinnumálaráðherra um tíma
1931. '
Tíminn 15. nóv.
☆
Uppganga á eyjuna bíður
Talið er, að eyjan nýja við
Vestmannaeyjar sé pú orðin
hátt í 100 metrar á hæð og 8—
900 metrar á lengd. Virðist
hún hækka mest sunnan til á
norðvesturbarmi. Gosið er
annars svipað í dag og und-
anfarið.
Veður var annars óhagstætt
til flugs við gosið í dag, og
var ekkert flogið til Eyja,
nema áætlunarferðina. Þor-
leifur Einarsson, jarðfræðing-
ur, flaug til Eyja í dag og
hyggst dveljast þar a. m. k. til
morguns og safna sýnishorn-
um. Hann sagði í viðtali við
blaðið, að lítið gætti öskufalls
í Eyjum í dag, nema eitthvað
í snjókornum. Norðvestangola
var á, og stóð mökkurinn á
haf út.
Blaðið s p u r ð i Þorleif,
hvenær hægt yrði að ráðast
til uppgöngu á eyna, en hann
svaraði að það væri ekki við-
lit í bráð, því að glóandi grjót
rigndi stöðugt út frá eynni.
Engir erlendir vísindamenn
hafa enn komið til að fylgjast
með gosin.
Tíminn 21. nóv.
\
Mundy’s Barber Shop
1116 Portoge Avenue
G. J. JOHNSON, Monoger
4 BARBERS
Bezta og vinsælasta rakara-
stofan í Winnipeg
ASCEIRSON
Paints & Wallpapers Ltd.
696 SARGENT AVE.
Builders' Hordware, Paints,
Varnishes, Wollpapers
SU 3-5967—Phones—SU 3-4322
Benjaminson
Construction Co. Ltd.
911 Corydon Avenue
GR 5-0498
GENERAL CONTRACTORS
Residentlol ond Commerciol
E. BENJAMINSON, Monoger
Building Mechanic’s Ltd.
Painting - Decorating - Construction
Renovating - Reol Estote
K. W. (BILL) JOHANNSON
Manager
384 McDermot Ave., Winnipeg 2
A. S. BARDAL LTD.
FUNERAL HOME
843 Sherbrook Street
Selur líkkistur og annast um
útfarir. Allur útbúnaður ‘
sá bezti.
Stofnað 1894 SPruce 4-7474
Goodman And Kojima Electric 1
ELECTRICAL CONTRACTORS
384 McDermot Ave., Winnipeg 2
WH 2-7759
ARTHUR GOODMAN M. KOJIMA
SP 2-5561 LE 3-4633
Evenings and Holidays
SPruce 4-7855 ESTIMATES FREE
J. M. Ingimundson
Reroof, Asphalt Shingles, Roof repairs,
install vents, aluminum windows,
doors. J. Ingimundson.
SPruce 4-7855
632 Simeoe St., Winnlpeg 3, Mon.
HAGB0RG FUEL LTD.
Ph. SP 4-3431
Cool—Wood—Stoker-—Coal
Furnace Fuel Oil
Distributors for
Berwind Charcoal Briquets
Serving Winnipeg Since 1891
Capital Lumber Co., Ltd.
92 Higgins Avenue
Everything in Lumber, Plywood, Wall
Boord, Ceiling Tile, Finishing Materials,
Insulation and Hardware
J. REIMER, Monager
WH 3-1455 PHone WH 3-1455
BETEL
í erfðaskrém yðor
G. F Jonasson Pres. and Man Dir
KEYSTONE FISHERIES
. LIMITED
Wholesole Distributors of
FRESH AND FROZEN FISH
16 Mortho St. WHiteholl 2-0021
Canadian Hsh Producers Ltd.
J. H. PAGE, Monaging Director
Wholesale Distributors of Fresh and
Frozen Fish
311 CHAMBERS STREET
Offic*: Bus.:
SPrucefctt481 SPruce 2-3917
FRÁ VINI