Lögberg-Heimskringla - 05.12.1963, Blaðsíða 1
Hö gberg - ^eímsfer tngla
Stofnað 14. ]an., 1888 Stofnuð 9. aupt.. 1886
77. ARGANGUR WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 5. DESEMBER 1963 <*fgjgS»> NÚMER 46
Ávarp til Vestur íslendinga
Á nýliðnu sumri veittist
mér tækifæri til að vera við-
staddur vígzlu hinnar nýju
dómkirkju að Skálholti í Bisk-
upstungum, sem eins og kunn-
ugt er, var einskonar höfuð-
staður og menningarmiðstöð
íslendinga um margar aldir.
Á þeirri ferð beindist at-
hygli mín á ný að þessum stað,
sögu hans og framtíðardraum-
um þjóðarinnar sem við hann
eru tengdir. Vil ég hérmeð
leyfa mér að vekja athygli
yðar á þessum atriðum:
1) Að íslenzka þjóðin virð-
ist mjög samtaka og einhuga
um að endurreisa Skálholts-
stað í því augnamiði að stað-
urinn megi aftur verða aflstöð
í menningarlífi þjóðarinnar.
Nýja dómkirkjan er eins kon-
ar þjóðar helgidómur og stór-
ar vonir eru tengdar við þenn-
an fornfræga stað í meðvitund
þjóðarinnar.
2) Að endurreisnarstarfið í
Skálholti, sem fram hefir far-
ið undanfarin ár, hefir vakið
athygli annara þjóða, einkum
á Norðurlöndum. Stórgjafir
hafa borist frá öllum Skand-
inavisku þjóðunum, einstakl-
ingum og félögum, bæði í
byggingarefni og reiðu fé, sem
vottur um áhuga þeirra á
þessu mikilvæga viðreisnar-
starfi, og sem vottur um hlý-
hug í garð Islendinga.
3) Að bygging kirkjunnar,
sem nú er lokið, er aðeins einn
áfangi í miklu víðtækara á-
formi um framkvæmdir sem
snerta framtíðina. Er nú á-
kveðið að byggja lýðháskóla
á staðnum, undir stjórn og
umsjá þjóðkirkjunnar, svo að
staðurinn megi á ný verða
menntasetur, eins og fyrr á
öldum.
4) Að Vestur íslendingar
hafa allt til þessa haft lítið
tækifæri til að fylgjast með
þeim framkvæmdum sem
þegar hafa verið gerðar á
Skálholti, né þeim ráðstöfun-
um sem fyrir liggja um fram-
tíð staðarins. Vafalaust má
gera ráð fyrir að vér, sem
ættir rekjum til íslands, og
látum oss ekkert sem þar ger-
ist með öllu óviðkomandi,
viljum gjarnan taka virkan
þátt í þessu viðreisnarstarfi
sem nú er unnið að Skálholti,
og rétta þannig færandi bróð-
urhönd yfir hafið.
Þessvegna leyfi ég mér að
mælast til þess að vér, sem
erum íslendingar að uppruna,
eða ætterni hefjumst nú
handa og söfnum ríflegri fjár-
upphæð vor á meðal til styrkt-
ar hinum fyrirhugaða Skál-
holtsskóla. Vissulega ber oss
að minnast þess að frá Skál-
holti er oss runnin ómetan-
legur menningararfur í sögu,
bókmenntum, trú og tungu.
Viðurkenning mun gefin
fyrir öllum framlögum þessu
máli til styrktar, hvort sem
koma kunnu frá einstakling-
um eða félögum vor á meðal.
Það fé sem safnast, verður
sent til formanns Skálholts-
nefndar á íslandi, og nöfn gef-
enda skrásett á skrifstofu
biskupsins yfir íslandi. Þegar
sómasamleg upphæð hefir
safnast, verður hún send und-
ir nafninu:
GJÖF FRÁ VESTUR
ÍSLENDINGUM TIL
SKÁLHOLTSKÓLA
Þess skal getið, að mér vit-
anlega hefir enginn á íslandi,
nefnt það á nafn, eða óskað
þess að vér látum oss þetta
mál nokkru varða. En það eru
einmitt óumbeðnar gjafir sem
eru bezt þegnar, og skapa
mestan hlýhug. Gjafirnar frá
frændum vorum á Norður-
löndum voru óumbeðnar, en
voru fram bornar vegna þess
að í þessum löndum eru marg-
ir áhugamenn um velferðamál
Islands, og kunna vel að meta
íslenzkt menningarlíf að fornu
og nýju.
Vér Vestur íslendingar höf-
um jafnan haldið því fram,
með réttu, að vér stöndum í
sérstöku og nánu sambandi
við íslenzku þjóðina, séum
tengdir henni kærleiks og
bróðurböndum, umfram allar
þjóðir. Með því að styrkja
þennan málstað gefst oss ó-
venjulegt tækifæri til að sýna
og sanna að íslenzkt blóð
rennur oss enn í æðum„ og að
vér trúum á framtíð ættlands
vors og stofnþjóðar.
Sjálfboðanefnd er fram
komin á meðal vor; mun hún
beita sér fyrir framgangi
þessa máls, veita tillögum við-
töku og senda skírteini til
skattaundanþágu þeim er
styðja málið með fjárfram-
lögum. Eru nöfn nefndar-
manna birt hér ásamt heimil-
isfangi:
Grettir Eggertson,
78 Ash Street, Wpg. 9.
Grettir Leo Johannson,
76 Middlegate, Wpg. 1.
Walter Lindal,
788 Wolseley Ave., Wpg. 10.
Séra Philip M. Pétursson,
681 Banning Street, Wpg. 10.
Arni R. Swanson,
2529 Pinewood Drive, Wpg. 12.
Einnig má senda tillög til
undirritaðs formanns nefndar-
innar,
Valdimar J. Eylands,
686 Banning Street,
Winnipeg 10, Man.
T ribute
to the memory of John F.
Kennedy, President of the
United States, delivered by
Mr. Guðm. 1. Guðmundsson,
Nov. 26 1963. at United Na-
tions:
I have the honour of speak-
ing here tody in the name of
Denmark, Finland, Norway
and Sweden, as well as in the
name of my own country,
Iceland.
In this hour, our thoughts
go in deep sympathy to Mrs.
John Kennedy and her young
children, and to the entire
American people, whose ideals
of freedom, justice and be-
nevolence to all other nations
the late President sustained
with unequalled brilliance
and strength. Our thoughts go
equally to all the millions of
people throughout the world
who placed their hopes for
lasting peace and progress in
the work of the great leader
of a great nation.
Seldom, if ever, has the
death of a statesman aroused
so universal a feeling of
tragedy and of loss to human-
ity. For millions of people,
simple men and women as
well as men of great power
and intellect, President Ken-
nedy was a symbol of en-
couragement and faith, the
morning star of a new and
hopeful day rising over man-
kind in anguish and tragic
disunity. He brought into the
history of our time his youth-
ful temper and energy,
honesty and enthusiasm, a
devotion to high ideals and
strong belief in man and in
God.
During the short period of
his leadership we saw the be-
ginning of what might become
a new epoch of increasing
understanding a n d trust
among nations, and the way
to fruitful collaboration and
peaceful settlement of all
disputes which might en-
danger the security of
humanity.
President Kennedy’s name
will go down in history as a
leader who combined human
goodwill with an unflinching
courage and broad-minded
wisdom, and the man who, in
times of the most dangerous
conflicts humanity has ex-
perienced, gave new strength
to our hopes for lasting peace
and future for mankind. We
bow our heads in deep thank-
fulness for the work of Presi-
dent Kennedy, in the hope
that his spirit shall, for time
to come, inspire and guide
men of good will and of
Grettir Jóhannsson
á 25 óra starfsafmæli
Fimmtudaginn 28. þ.m. á
Grettir Jóhannsson, ræðis-
maður íslands í Vesturríkjum
Kanada 25 ára starfsafmæli.
Er hann aldursforseti ís-
lenzkra ræðismanna.
Meðal annars má telja það
táknrænt atriði í menningar-
legu tilliti að 1. desember 1938
sá hann um fyrsta millilanda-
útvarp frá Winnipeg til ís-
lands og var þáttunum endur-
varpað frá íslandi til Winni-
peg og stóð yfir í eina klukku-
stund og 20 mínútur, sem setti
met hjá útvarpsstöðvum í
Norður Ameríku hvað tíma-
lengd snertir og endursend-
ingu á þætti frá landi austan
hafs.
I dag afhendir Grettir ræð-
ismaður Thor Thors am-
bassador í afmælisveizlu í
New York áletrað ávarp í
skinnbandi með 45 nöfnum
ræðismanna íslands á svæði
ambassadorsins, ásamt nöfn-
um forseta íslenzkra félaga í
Vesturheimi.
Mgbl. 27. nóv.
Fréttir fró íslandi
Vestmannaeyjabær svartur
eins og eftir bruna
Nú er það svart, sögðu
Vestmannaeyingar, er þeir
litu út í gærmorgun. Og það
var orð að sönnu. Heldur var
óhugnanlegt um að litast.
Hver bíll sem stóð á götunni
var kolsvartur, og yfirleitt
allir sléttir fletir, gagnstéttar
og húsagaflar. Þegar litið var
yfir bæinn, var engu líkara
en þar hefði bruni orðið, því
allar þekjur voru sótlitaðar.
Eftir miðnætti í fyrrinótt
hafði vindátt breytzt, snúist
úr austri til suðurs og suð-
vesturs, og stóð vindurinn því
beint af gosinu yfir Vest-
mannaeyjabæ og bar með sér
fíngerðan mjög dökkan salla.
í Reykjavík var einnig grugg
í regnmælum eftir nóttina.
Meðan Norðlendingar moka
snjó frá dyrum sínum, þurftu
Vestmannaeyingar nú að
byrja að sópa svörtu öskuryki.
Hvarvetna mátti sjá fólk á
ferli við að spúla og sópa af
þökum sínum og tröppum og
þvo bíla sína. En það var til
lítils. Um miðjan daginn herti
aftur öskufallið og náði há-
marki um kl. 5 síðdegis,
þannig að allt sem þvegið
hafði verið var orðið svartara
en nokkru sinni.
Fólkið sem var á ferli á göt-
unum, krakkar á leið í skóla,
konur að verzla og menn að
fara og koma úr vinnu, var
power, and so continue to
help to shape the destiny of
future generations.
allt svartkrímað í framan. Og
þar sem rigndi með þessu,
mátti sjá strauma eftir regnið
í svertunni. Verður skólum
lokað í dag af þessum sökum.
Aftur á móti virtist ekki skol-
ast mikið af húsunum þrátt
fyrir regnið. Fé sem var inni
í Dal var allt orðið gráyrjað
og órólegt, enda jörðin öll
orðin flekkótt.
Framhald á bls. 2.
1963 C.A. Graduate
Thomas Eric Stefanson, son
of Mr. and Mrs. Eric Stefan-
son of Gimli, Manitoba,
graduated in chartered ac-
countancy at the annual con-
vocation at United College on
October 25, 1963. Tom who
graduated from Gimli Col-
legiate in 1956 entered the
five-year accounancy course
in 1958. His immediate future
plans are public practice in
Winnipeg.