Lögberg-Heimskringla - 16.02.1967, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 16. FEBRÚAR 1967
GUÐRÚN FRÁ LUNDI:
Tengdadóttirin
Skáldsaga
--- ' "=g=»
„Nei, frá því sagði hún ekki.
Er hann nú trúlofaður? Von-
andi er það þó ekki Inga á
Fellsenda? Hún var reyndar
nógu tindilfætt fram að mó-
unum til hans í haust og faðir
hennar líka,“ sagði Þorgeir.
„Hann hefði verið alltof góð-
ur handa henni.“
„Það er dóttir Halldórs í
Heiðargörðum,“ sagði Gunn-
hildur. „Sigga segir, að Inga
sé gröm út í þá trúlofun, en
hún segir það nú kannske að-
eins að gamni sínu.“
„Hún segir, að það sé búið
að skíra drenginn þarna á
Hálsi,“ sagði Þorgeir.
„Já, hún var búin að segja
mér, það, skinnið litla,“ sagði
Gunnhildur. „Sigurfljóð hafði
haldið stóra veizlu og boðið
múg og margmenni. Henni
ætlar að farast vel við Ástu.
Þetta er svoddan rausnar-
manneskja,“ bætti hún við.
„Það lítur út fyrir það,“
sagði Þorgeir fálega. „Ég fer
nú að hallast að því, sem Gísli
sagði, að hún neyði Hjálmar
til að búa saman við sig í ein-
hverju tvíbýliskrulli, ef hann
kemur þá nokkurn tíma heim
til íslands aftur, en um það
fer ég nú eð efast.“
„Ójú, hann kemur aftur,
Þorgeir minn,“ sagði hún.
Hann hélt áfram án þess að
gefa því gaum, sem kona hans
hafði sagt. „Hann er stórskyn-
samur, karlskrattinn, þó að
hann sé óþolandi. Hann sagði,
að Sigurfljóð hefði iðrazt eftir
að hafa slitið trúlofuninni og
ætli sér að ná honum aftur
með þessu móti.“
„Hún er bara svona mikil
rausnarkona og ætlar að reyn-
ast Ástu svona vel, kosta hana
í kvennaskóla, en hugsar um
barni ðeins og hún eigi það.“
„Eitthvað vill hún sjálfsagt
láta þægjast sér fyrir það,
konan sú. Og Ásta litla þarf
eitthvað fyrir framan hend-
urnar, þegar hún fer að búa,
eftir að vera búin að ganga í
skóla. Svo getur hún þá líka
lært eyðslusemina á Hálsi,
býst ég við.“
„Hann heitir Hjálmar, bless-
aður litli drengurinn,“ sagði
Gunnhildur og brosti sælu-
brosi, sem tilheyrði minning-
unni um lítinn dreng með því
nafni. Það höfðu verið hennar
sælustu ævistundir, þegar hún
hafði annazt hann og elskað.
Henni fannst vera langt síðan.
Hann hafði vaxið allt of fljótt,
og nú var hann algerlega horf-
inn og þessi kvíðvænlegi spá-
dómur um, að hann kæmi ekki
aftur, nísti hjarta hennar. Hún
heyrði rödd manns síns eins
og úr fjarska:
„Ef hann kemur ekki aftur,
reyni ég að fá Láka hingað í
samvinnu við mig. Hann er
dugnaðarpiltur og svo glað-
lyndur, að hann smitar frá sér
hreint og beint. Ég fer að upp-
gefast að vera svona einn með
Gvendi. Við erum báðir að
verða gamlir. Auðvitað fækk-
ar, ef Hjálmar fer með allar
sínar skepnur.“ Hann spratt á
fætur og fór að stika um gólf-
ið, ekki ólíkt því, að hann
þyldi ekki við af tannpínu eða
einhverjum þrautum, er hægt
væri að róa með því að hreyfa
sig rösklega.
Prjórnarnir tifuðu í hönd-
um Gunnhildar nokkra stund,
svo fóru þeir að glamra og
hristast og hún snöglaði lágt:
„Ég held, að Láki sé búinn að
búa um sig þó nokkuð vel
þarna á Koti. Hann yfirgefur
víst ekki gömlu hjónin, þau
hafa verið honum sem foreldr-
ar.“
„En okkar sonur hikar ekki
við að yfirgefa foreldrahús-
ið,“ sagði Þorgeir hásri röddu.
„Ég get ekki þolað að hugsa
til þess, að hann hverfi burt
með allar skepnurnar---------
Get bara ekki þolað það!“
„Hann gerir það ekki —
hann kemur aftur,“ sagði
Gunnhildur með andþrengsl-
um, en um leið runnu tára-
lækir niður kinnar hennar und
an gleraugunum. Hún tók þau
af sér og þurrkaði með út-
hverfunni á svuntufaldinum.
Þá þoldi hennar örlyndi mað-
ur ekki meira. Hann snaraðist
fram úr húsinu, gegnum bað-
stofuna og út í náttmyrkrið.
‘ Þá hrökk Guðbjörg gamla
upp úr svefnmóki sínu og uml-
aði: „Það brimar óðum. Alltaf
þetta brim á hverjum degi og
Þorgeir einhvers staðar úti á
sjó.“ Hún lifði að mestu í for-
tíðinni, talaði sífellt um ást-
vin sinn, sem var horfinn
henni fyrir meir en hálfri öld,
vonaðist eftir honum af sjón-
um — ætlaði að hafa til heit-
an mgt og kaffi handa honum,
þá loksins þeir kæmu. Gunn-
hildur entist til að tala við
hana eins og hún þekkti þetta
allt út í æsar. Nú færði hún
sig inn á rúmið og strauk
mjúkri hendinni yfir vanga
hennar og sagði: „Það er víst
talsvert brim núna, en ég held
að það fari að koma logn bráð-
um.“
Gott og göfugt tilboð.
Það var komið fram á góu,
þegar Gunnhildur lokaði aug-
um tengdamóður sinnar í síð-
asta sinn. Nú fannst henni fara
að verða fámennt í suðurhús-
inu — aðeins þau tvö. Og enn
var meira en ár þangað til
Hjálmar var væntanlegur. —
Það yrði áreiðanlega langt ár.
Ef hún hefði barn til að hlynna
að, yrði tíminn fljótari að líða.
Hún fór að þrá litla drenginn
hans Hjálmars svo mikið, að
hana dreymdi hann á nóttunni
og vaknaði því hryggari en
vanalega.
Daginn, sem Þorgeir fór að
ná í líkkistuna út í Skerjavík,
kom krakki frá Borgum með
blöð og bréf frá Stað, en þar
var pósturinn skilinn eftir. —
Gunnhildur fékk tvö bréf.
„Þeim fer að fjölga bréfun-
um til þín, Gunnhildur,“ sagði
Sigga og aðgætti utanáskrift-
ina og frímerkin. „Þetta er nú
frá Hjálmari og hitt er frá
Sigurfljóð, sýnist mér.“
„Það getur ekki átt sér
stað,“ sagði Gunnhildur. —
„Hvað svo sem ætti hún að
vera að skrifa mér?“ En samt
reyndist það satt og rétt, sem
Sigga hélt. Þarna var komið
ákaflega hlýlegt bréf frá
„tengdadótturinni“. Þar þakk-
aði hún Gunnhildi fyrir allt
gott og sagðist hafa rétt núna
verið að frétta lát Guðbjarg-
ar, og ef henni væri nokkur
þægð í því að hún kæmi norð-
ur og hjálpaði til við undir-
búning jarðarfararinnar, væri
það velkomið. — Gunnhildur
varð svo hissa, að hún glopr-
aði bréfinu úr höndum sér á
gólfið. Þar lá það óhreyft þó
nokkuð lengi. Svo tók hún það
og las yfir aftur, stakk því
svo í pilsvasann um leið og
hún tók upp tóbaksglasið og
hressti sig á fáeinum kornum,
áður en hún fór fram í búrið
til að ráðgast við Völku um
þetta nýja vandamál, sem nú
þurfti að ráða fram úr.
Salka var sein til svars eins
og fyrri, en þegar það loks-
ins kom, var það svona: „Nú
ætla ég hvorki að leggjast
með eða móti þessu tilboði.
Mér er búið að svíða það nóg,
að það var að mestu leyti
ruglið úr mér, sem orsakaði
það, að sú kona kom hingað
til veru. Þú skalt láta mann
þinn ráða fram úr þessu, en
ekki mig. En einhver kona hér
í svéitinni getur sjálfsagt
hjálpað til við baksturinn. Það
er víst ekki vanalegt að fá
hjálp úr öðrum sýslum í
svona tilfellum."
„En þetta sýnir að hún er
góð og göfug kona, að fara að
hugsa um að hjálpa mér við
þetta umstang,“ sagði Gunn-
hildur.
„Já, hún er það víst,“ sagði
Valka, „að minnsta kosti er
hún afar dugleg kona.“
Um kvöldið, þegar búið var
að kistuleggja, kom Gunn-
hildur með bréfið og fékk
manni sínum það, en talaði
ekkert.
„Hvað er nú þetta?“ spurði
hann næstum eins hissa og
kona hans hafði orðið, þegar
hún las það. „Hefurðu haft
bréfaskipti við Sigurfljóð í
vetur?“ spurði hann, þegar
hann hafði lesið bréfið.
„Nei, mikil ósköp, nei, ég
hef aldrei skrifað henni ema
línu. Hvað átti ég svo sem að
vera að skrifa henni?“ sagði
hún dauflega.
„Hvaða bréf var Sigga að
fara með fram að Sviðningi
frá þér í haust, þegar ég var í
síðustu kaupstaðarferðinni?“
„Það var til hennar Ástu,“
sagði Gunnhildur. „Hjálmar
óskaði eftir því, að ég liti eft-
ir með henni, svoleiðis að hún
hefði dálítil peningaráð. Það
var áður en hún fór að Hálsi.
En mér datt svona í hug, að
hún hefði gaman af að þurfa
ekki að sækja hvern eyri í
annarra vasa — þess vegna
sendi ég henni nokkrar krón-
ur, áður en hún fór í skólann.“
„En hann hefur ekki getað
látið svo lítið að biðja mig að
líta eftir henni, meðan hann
væri í burtu,“ sagði Þorgeir
hálfgremjulega.
„Hann hefur sjálfsagt ekki
viljað brjóta upp á því að tala
um hana við þig, farið nærri
um, hvernig þú varst út í vin-
skap þeirra. Ég býst við, að
hann hefði ekki minnzt á hana
heldur við mig, ef ég hefði
ekki vakið máls á því að fyrra
bragði,“ sagði Gunnhildur. —
Svo tók hún bréf innan úr
bréfinu sínu frá syni þeirra
og rétti honum: „Ég fékk bréf
frá honum líka. Þetta er til
þín.“
Hann tók við bréfinu og las
það. Svipur hans léttist við
lesturinn. „Ég vildi óska, að
hann væri eins hlýr og glað-
legur í tali á heimilinu eins
og hann er í bréfum til mín,“
sagði hann að lestri loknum.
„Hann var það nú oft, áður
en þessi leiðindi dundu yfir,“
sagði hún. „En hverju á ég að
svara hinu bréfinu? Ég finn,
að þetta er ákaflega fallegt og
göfugt að bjóðast til að koma
alla þessa leið til að hjálpa
mér. Þó hefur hún barnið til
að hugsa um.“
„Þú skalt bara þakka henni
fyrir alla hennar góðvild og
göfugmennsku, en segja eins
og er, að þú þurfir ekki henn-
ar hjálpar við í þetta sinn. Ég
yrði víst ekkert sérlega hrif-
inn af að sjá hana fara að
þeytast fram og aftur hérna á
heimilinu í annað sinn. Þar
að auki var mömmu sálugu
ekki mikið um hana gefið.
Það verður víst hægt að halda
fullmyndarlega minningu, þó
að hún komi hvergi þar
nærri,“ sagði hann.
Gunnhildur settist niður
strax þetta sama kvöld og
skrifaði vestur innilegt þakk-
lætisbréf fyrir að bjóða hjálp,
þegar mest reið á henni, en nú
var bara búið að ráðstafa öllu,
þannig að hennar var engin
þörf, en hennar gæði voru
þau sömu. Svo var ákaflega
hlýleg kveðja frá henni og öll-
um stúlkunum fram í baðstof-
unni. — Bjössi var sendur
með bréfið fram að Sviðn-
ingi. Gísli kæmi því áreiðan-
lega vestur yfir í tíma.
Jarðarförin var fjölmenn,
þó að gömlu konunni hefði
fundizt hún vera gestur í
sveitinni þessi fáu ár, sem hún
dvaldist þar. Nágrannarnir á
Fellsenda, sem höfðu alger-
lega sniðgengið Hraunhamra,
síðan Hjálmar fór burtu,
komu nú til að fylgja þessari
kunningjakonu þeirra til graf-
arinnar. — Gunnhildi þótti
fjarska vænt um komu þeirra
og Inga bauðst til að bera
kaffið fram og það var þegið.
Þannig vinnur dauðinn vana-
lega gagnstætt sínu eðli —
hlýjar þar, sem kalt hefur
verið á milli. Gamla, silfur-
hærða konan, amma Ingu, gat
ekki stillt sig um að spyrja
Gunnhildi að því — svona í
hálfum hljóum í bæjardyrun-
um, þegar hún var að kveðja
hana, því að hún treysti sér
ekki fram að Stað — hvenær
hennar fallegi sonur færi nú
að koma heim til hennar aft-
ur.
„Það verður sjálfsagt heilt
langt ár þangað til,“ sagði
Gunnhildur dapurlega.
„Heldurðu að hann setjist
þá að þarna fyrir vestan hjá
Sigurfljóð? Það er nú svo
margt talað,“ sagði gamla kon-
an.
Þeir verða að vera saurugir,
sem í saurinn ganga.
GOING TO ICELAND?
Or perhaps you wish to visit
other countries or places here,
in Europe or elswhere? Where-
ever you wish to travel, by
plane, ship or train, let the
Triple-A-Service with 40 years
travel experience make the
arrangements. Passports and
other travel documents secured
without extra cost.
Write, call or telephone to-
day without any obligations to:
ARTHUR A, ANDERSON
TRAVEL SERVICE
133 Claremonl Ave.,
Winnipeg 6, Man.
TeL: GLobe 2-5448
WH 2-5949
Asgeirson Paints & Wallpapers
Ltd.
BUILDING MATERIALS
696 Saxgent Avenue
Winnipeg 3. Maniloba
• AU types of Plywood
• Pre-finish doors and
windows
• Aluminum combination
doors
• Sashless Units
• Formica
• Arborite
• Tile Boards
• Hard Boards etc.
• Table Legs
Phones
SU 35-967 SU 34-322
FREE DELIVERY