Lögberg-Heimskringla - 04.02.1971, Side 6
6
LOGBlEG-ÍitiIMSKBINGLA, í'IMM'i'UDAGINN 4 ííjiíBKÚAK I9vi
...... .....
GUÐRÚN FRA LUNDI:
NÁTTMÁLASKIN
Skáldsaga
Móðir hennar hefur tvær vinnukonur, báðar vel
duglegar, og þær eru búnar með allt, sem þarf
að spinna, svo að ég tók mér bessaleyfi og bað
hana að fara hingað vegna þess, hvað Ella mín
er óvön bústörfunum.“
„Það er víst ógoldin skuld, sem ég á við þig,
síðan þú tókst litlu stúlkuna mína til þín, þegar
ég gat ekki hugsað um hana sjálf,“ sagði Sæja
hálffeimin.
„Það var svo stutt, sem ég gat haft hana. Ég
var þá svo léleg til heilsunnar. Svo kom þessi
góða og fallega frænka og tók hana með sér á
sjóinn. Hún hefur líka kunnað að fara með hana.
Þvílíkt barn, sem þú átt þar, svo stórt og fallegt.
Ég verð náttúrlega ákaflega fegin að fá þig, góða
mín. Ella getur þá farið heim með Ingunni. Hún
hefur hjálpað okkur mikið þessa daga, sem ég
hef legið 1 rúminu, en nú er ég á bezta batavegi,"
sagði móðir Sveinbjarnar.
Sæju fannst hún vera ákaflega einmanna, þeg-
ar Ingunn frænka var farin og gamla konan sofn-
uð. Hana langaði mikið tíl að leggja sig út af, því
að hún hafði sofið lítið síðastliðna nótt. En þá
komu karlmennirnir inn. Bjössi var eins og á
hjólum og fór að hugsa um miðaftanskaffið, þeg-
ar hann sá að sauð á katlinum. Sæju fannst þá
sjálfsagt að leggja hönd að verki og fór að mala
á könnuna.
Bjössi spurði hana, hvort 'heilsan væri orðin
sæmileg. Hún lét vel yfir því. Svo var drukkið
kaffi og Sæja sá að Júlli gamli gaf henni miklar
gætur j' laumi.
Bjössi sagði henni að það raðaði kaffidrykkj-
unni þannig niður, að Júlli legði til kaffið einn
dag en þau þrjá, en nú yrði það að vera fjórir
dagar, þegar hún væri komin.
„Ég skal reyna að muna það,“ sagði hún og
sötraði kaffið, sem var hreint ekki gott. Líklega
hafði Ella soðið korginn upp aftur og aftur, því
að hún var óvön að hella upp á kaffikönnuna.
„Ég skal láta ykkur hafa bragðbetra kaffi en
þetta í fyrramálið,“ sagði Sæja.
„Auðvitað kemur þú með nýja og góða siði í
bæinn,“ sagði Bjössi.
Hann var alltaf brosandi og kátur.
„Nú verðum við að fara í fjósið og líta á naut-
gripina,“ sagði hann, þegar klukkan var orðin átta.
Þar voru tvær feitar kýr og einn kálfur.
„Hver á þerman kálf?“ spurði hún.
„Þykir þér hann fallegur?“ spurði hann.
„Já, hann er dásamlegur. Mér þykir svo gam-
an að öllum ungviðum,“ sagði hún.
„Það er ekki ég, sem á hann,“ sagði Bjössi.
„Mín kýr er síðbær.“
„Hver á hann þá?“ spurði hún.
„Bergljót, Júlli og þú,“ svaraði hann.
Þau skellihlógu bæði.
„Ó, þetta er allt svo hlægilegt,“ sagði hún.
„Já, það á eftir að verða skemmtilegt,“ sagði
hann. „Við sjáum nú til.“
51.
Friðgerður lagðist undir yfirsæng, þegar dóttir
hennar var búin að kveðja hana. Þar lá hún, þeg-
ar maður hennar snaraðist inn í húsið með mikl-
um gusti og spurði eftir, hvað væri nú að og hvar
Sæunn væri niður komin.
„Það er maður frammi, sem þarf að hafa tal
af henni. Ætlar þessi heilsuleysisvella aldrei að
yfirgefa þig, kona?“ sagði hann með nokkrum
þjósti.
„Það er víst lítil ástæða til þess að hún geri
það,“ sagði Friðgerður kjökrandi. „Nú er Sæunn
dóttir þín gengin í burtu af heimilinu eins og
systir hennar. Það þolir engin manneskja svona
heimilislíf.“
,Ætli hún verði ekki fegin að skríða heim
aftur eins og systir hennar. Það er meiri bölvuð
stífnin í þessum stelpugeplum. En ég á nú eftir
að tala við hana, stúlkuna. Ég held þú hafir tvær
duglegar vinnukonur og þurfir ekkert að sýta.
Hún hefur líklega farið út að Svelgsá. Það má
ganga að henni vísri þar,“ sagði hann.
Friðgerður stundi undir sænginni. Hún var
hætt að skilja þessar dætur sínar. Hún hafði þó
reynt að vera þessari góð, síðan hún kom heim
í fyrra sumar, en samt var hún farin. Gott var
þó að hafa góða samvizku á hverju sem gengi.
En það var eitthvað í huga hennar, sem hún skildi
ekki. Bezt að vona að henni rynni reiðin og hún
kæmi þá heim aftur.
En það leið sunnudagur og mánudagur og tveir
aðrir dagar til viðbótar. Þá bað hún Ráðu að reyna
að grenslast eitthvað um ferðir hennar. Hún var
fús til þess.
Á miðvikudagskvöldi kom hún í hlaðið á
Svelgsá. Gamli bóndinn var úti við. Hún heilsaði
honum dálítið stuttlega og spurði, hvort það væri
ekki einhver gestur þar á bæ.
„Nei, það hefur engin verið á ferð hér í dag,“
svaraði hann. „Ætlar þú langt að fara?“
„Ég er nú að grennslast eftir henni Sæunni
Hrólfsdóttur frá Bakka. Mér þykir líklegt að þú
og þið á þessu heimili kannizt eitthvað við hana.
Ég frétti að hún hefði sézt fara ofan á Möl á
sunnudagsmorguninn. En þar gat ég ekki fundið
slóð hennar, svo að mér datt í hug að fara hingað.
Hún ratar áreiðanlega til ykkar?“
„Það er nú vel ratljóst milli báéja á degi hverj-
um. Hefur hún ekki komið heim síðan?“ sagði
gamli bóndinn.
,)Ónei. Og móðir hennar er orðin óróleg út af
hermi,“ sagði Ráða.
„Sízt er að furða. Mér finnst hún satt að segja
vera þó nokkuð róleg, að vera ekki búin að
grennslast eftir henni fyrri. Er hún eitthvað und-
arleg?“ sagði Níels.
„Hún bjóst við að hún hefði lent hér. Það er
víst sjálfsagður griðastaður allra vesalinga, eða
svo segir húsbóndinn á Bakka stundum,“ sagði
Ráða.
„Var hún eitthvað lasin?“ spurði Níels.
„Það veit nú víst enginn. En ánægð hefur hún
ekki verið, þegar hún kvaddi foreldrahúsin frek-
ar en Jónanna, þegar hún lagði upp í sína frægðar-
för,“ sagði Ráða.
„Hún kom hingað sem allra snöggvast núna
um helgina. Ég man bara ekki hvenær það var,“
svaraði Níels.
Ráða gekk óboðin í bæinn. Það var ljós í búr-
inu og þangað fór hún. Páll sat þar yfir kaffi-
bolla, sem hann hafði verið að fá sér til hressingar.
Hún kastaði á hann kveðju.
„Datt mér í hug að einhver kæmi. Mér svelgd-
ist nefnilega á kaffinu áðan. Það ert þá bara þú,
Ráða vinkona, sem birtist þarna. Sæl vertu, væna
mín. Tylltu þér nú og segðu fréttirnar,“ sagði
Páll hinn kátasti.
„Ég þakka, því að nú er ég sannarlega hvíldar-
þurfi, búin að ganga sundur nýja skó í leit að
Sæunni stórbóndadóttur frá Bakka, ef þú kannast
nokkuð við hana. Mér datt svona í hug að þú
hefðir kannski séð hana bregða fyrir einhvers
staðar nálægt þér,“ sagði Ráða.
„Það hafa verið þynnuskór, sem þú ert búin
að gatslíta á ekki lengri leið,“ sagði hann.
„Ég kem alla leið neðan af Möl, en þangað
sást hún skálma á sunnudagsmorguninn,“ sagði
Ráða.
„Það er náttúrlega dálítill krókur að fara ofan
á Möl. Þið gátuð svona rétt ímyndað ykkur, að
hún hefði komið hingað til allra kunningjanna. En
satt var það og rétt, að hingað kom hún á sunnu-
dagsmorguninn. En hún var á hraðri ferð, því að
langt átti að fara, alla leið til Vesturheims. Ing-
unn flutti hana eitthvað á hestum til þess að stytta
henni leið. Hvar hún hefur skilið við hana, veit
ég ekki,“ sagði Páll.
„Ertu svínfullur eða hvað? Geturðu ekki talað
eitthvað af viti við fólk. Ekki nema það þó, alla
leið til Vesturheims. Hvað fólki getur doftið f
hug,“ sagði Ráða.
„Hefurðu aldrei heyrt það nefnt áður, að fólk
fari til Vesturheims? Það er sagt að þar sé gott
að vera,“ sagði Páll og hló.
En þá var hún rokin inn í baðstofu, áður en
harm sagði meira. Þar sátu þær, Ingunn og Ella,
við tóskap, en Bergljót gamla lá undir sæng.
Það var stór svipur á ferðakonunni, þegar hún
kom inn á baðstofugólfið og bauð gott kvöld. Það
þótti lítilfjörleg heilsa í þá daga. Hún hringsnerist
á gólfinu og virti baðstofuna fyrir sér eins og
hún hefði aldrei séð hana fyrr.
„Ég er hingað komin til þess að fá fréttir af
Sæunni litlu frænku þinni. Mér skildist það á
Páli að þú gætir kannski veitt mér þær. Hún bara
gekk nú í burtu á sunnudagsmorguninn og hefur
ekkert frá henni heyrzt síðan. Það sást til henn-
ar úti á Möl. Þvílík bölvuð hneisa sem þær systur
gera foreldrum sínum og sér sjálfum. Móðir henn-
ar er nú ekki vel ánægð með þetta framferði, svo
að ég var send af stað. Okkur datt í hug að hún
væri hér. Hún hefur ekki ósjaldan verið gestur
á þessu heimili undanfarið,“ sagði Ráða.
.Settu þig niður, Ráða mín,“ sagði Ingunn.
„Þér veitir ekki af að fá einhverja hressingu, því
að þú hefur lagt mikið á þig, býst ég við. Ég er
ekkert hissa á því að sú móðir, sem býr þannig
að börnum sínum, að þau ganga í burtu frá
henni, sé eitthvað óróleg — svona eftir á,“ sagði
Ingunn.
„Það var áreiðanlega ekki Friðgerði að kenna.
Hún hefur verið Sæju góð síðan hún kom heim
úr veikindastússinu, heldur er þetta allt á milli
þeirra feðginanna. Ég gæti nú kannski sagt þér
það. ef það væri nokkur tími til þess,“ sagði Ráða.
„Mig varðar ekkert um það. Það fréttist sjálf-
sagt á sínum tíma. Þú skalt segja Friðgerði það,
að Sæja sé á góðu heimili og að henni líði vel.
Ég vona að hún uni sér þar. En ég þori ekki að
láta uppi, hvar það góða heimili er. Kannski gerir
bróðir minn þá út herferð á heimilið eins og hann
gerði á Barði forðum og brjóta allt þar og bramli.
En skömmina verða þau að þola, fyrst þau hafa
ekki lag á því að búa almennilega að bömum
sínum,“ sagði Ingunn.
52.
Það var liðinn hálfur mánuður síðan Sæja fór
út að Grænumýri. Enginn hafði komið með neinar
fréttir af henni. Þá sást kvenmaður koma ríðandi
utan Hlíðina einn daginn og stefna heim að
Svelgsá. Allt heimilisfólkið stóð úti á hlaðinu og
í bæjardyrunum, þegar gesturinn reið í hlaðið á
litlum loðnum hesti.
Það var Sæja. Hún bauð góðan dag áður en
hún steig af baki. Svo gekk hún milli heimilis-
fólksins og heilsaði því með kossum og kærleikum.
Bergljót talaði um það við Ingunni, að það
væri heldur léttara yfir henni núna, en þegar hún
hefði verið að koma sér úr föðurhúsunum.
„Jæja, Sæja mín,“ sagði Páll. „Ertu nú gengin
í burtu frá Grænumýri?"
„Nei, ekki aldeilis. Þar líður mér ágætlega,“
svaraði hún.
„Það datt mér í hug. Og þarna kemurðu skeið-
ríðandi eins og ríkismannskona. En ekki er hest-
urinn líkur því, að hann hafi verið í hesthúsinu á
Koluhóli í vetur,“ sagði hann.
„Nei, hann væri nú varla svona sætur útlits
hefði hann verið þar. Heldur hefur hann gengið
úti í allan vetur, þess vegna er hann svona loðinn
og hreinn,“ sagði hún.
„Á Sveinbjörn hann?“ spurði Páll.
„Nei, hann á ekkert hross.. Búið á hann, þau
Bergljót og Júlli. Komdu hingað, Bergljót mín.
Ég er hér með hest, sem þú átt,“ sagði Sæja.
„Hvað ertu að segja?“ sagði gamla konan og
gekk staflaust fram á hlaðið, þar sem allt heim-
ilisfólkið stóð í hóp utan um hestinn og Sæju.
„Á ég virkilega þennan litla fallega hest?“ Hún
klappaði hestinum og strauk honum um makkann
og höfuðið. „En hvað hann hefur lítil og falleg
eyru og hvað hann er gæfur og vinalegur.“