Alþýðublaðið - 27.05.1961, Page 4

iHMHWWWMMW
FINNUR JONSSON, list-
málari, heldur nú málverka-
sýningu í L'istamannaskálan-
um. Á sýningunni eru bæði
olíumálverk og vatuslitamynd
ir og skiptast myndirnar
nokkuð jafnt riiður í l»á tvo
hópa.
Það vekur strax athygii, að
erfitt virðist að skipa mynd-
um Finns í ákveðinn flokk,
því þar er bæði að finna ab-
straktmyndir og natúristisk
ar myndir. Þótt oft sé erfitt
að draga mörkin þar á riiiili.
— Ég gerði fremur lítið af
því að mála natúralistiskar
myndir á árunum 1920—'25,
en annars hef ég lengstum
málað nokkuð af þéim auk
mynda, sem eru meira ,,ab-
strakt“.. Mér fsnnst fara vel
saman að mála hvort tveggja
— margt er hægt að lær.a af
báðum. Listastefnur eru i eðli
sínu eins og hverjar aðrar
túlkunaraðferðir, sem lisía-
maðutínn notar eftir því, sem
hann álítur heppilegast fyrir
hvert það verkefnj hann iang
ar til að gera mynd af.
— Þér eruð þá ekki „línu-
maður“ neinnar stefnu?
— Ne'i, það er vafalaust
með þær eins og trúarbrögð-
in, að engin þeirra hefur
sannleikann allan að geyma,
þótt þær hafi hver um sig
góðan og þarfan boðskap, Það
spá'ir hins vegar aldrei góðu
að einskorða sig við einhverja
eina stefnu, á kostnað allra
annarra, og reyna að steypa
allt í sama mótið, Góður mál-
ari hlýtur, að geta brugffið fyr
ir sig mörgum stefnum því
verkefnin eru oft þannig, að
þau krefjast þess að verkin
séu unnin á ákveð'inn hátt eða
í anda ákveðinnar stefnu.
—Veljið þér aðferðirnar
við að mála strax og þér kom-
ið auga á verkefnin?
— Já, venjulega held ég að
svo sé. Þegar mér dettur éitt-
hvert mótív í hug eða rekst á
eitthvað sem mig fýsir að
mála eða búa til mynd af, þá
sé ég um leið fyrir mér hvern
ig ég murii vinna það. Ann-
ars koma mótívin venjulega
eins og leiftur. Þá bý ég venju
lega til skissu af því, sem ég
vinn svo úr — stundum strax
og stundum séinna. Myndin
„Bláa flyðran“ hér, var ég
t. d. búinn að eiga skissu af í
um 30 ár, þegar, ég dró hana
fram fyrir nokkru og full-
gerði myndina.,
— Verða myndirnar ekki
oft öðruvísi en upphafleg
hugmynd?
— Upphafleg hugmynd er
venjulega aðeins ábending,
því myndin skapast venjulega
að miklu leyti við verkið
sjálft, eftir því sem unnið er
að því. Þá er þýðingarmikið
að kunna að notfæra sér t'il-
viljanir og hugdettur út í æs-
ar.
— Svo myndirnar koma
ekki fullskapaðar ) hugann úr
heimi stemm'inganna?
— Sjaldnast er það, þótt
það geti átt sér stað. Algeng-
ast er, að hugmyndirnar komi
jafnóðum og unnið er, að
þeim,
— Hvernig er yður tamast
að mála?
— Ég skal ekki segja. Ég
hef aldrei verið á neinn'i sér-
stakri línu eins og sagt er.
Allar stefnur eru fallegar, ef
vel er með þær farið, en ekki
er, hægt að nóta neina þéirra
sem algilda. Abstraktlistin er
skemmtileg og mér þykir
venjulega gaman aff málri
þannig, en þannig er alls ekki
hægt að mála alla hluti, sem
mann langar til aff túlka. Sá
maður sem bindur sig ákveð-
inni stefnu, sem hann víkur
aldréi frá, einskorðar sig 'að
mínu áliti of mikið. Það mun
aldrei koma nein endanleg al-
fullkomin stefna, þær eru all-
ar tímanlegar og lafstæffar.. —
Þess vegna eru þær nýjustu
ekk'i algildar fremur en þær
eldri, né missa þær eldri allt
gildi sitt fyrir það, þó að nýj-
ar kom'i fram.
Það er jafnmikil firra og
þaff, þegar, atómskáld telja
sígild Ijóð Einars Benedikts-
sonar einskis Virffi, aðeins af
því, aff þau eru rímuð og ort
i héfðbundnum stíl. Þannig
er það með málaralistina, —
gildi hennar er langtum meira
e'inmitt vegna þess, aff margar
og ólíkar stefnur eru til. Hins
vegar finnst mér þröngsýni
og blinda lað álíta einhverja
ákveðna stefnu, sem guðsút-
valda á einhvern hátt. Slíku
„mentalíteti“ má sk'ipa í flokk
með stjórnmála- og trúarof-
stæki, þar sem allt er gott og
gilt í og frá eigin hóp cn hitt
neikvætt sem kemur annars
staffar frá„
Sýning Finns Jónssonar
mun verða opin fram yfir
mánaðar.mót, og hefur aðsókn
verið góff.

KOMMÚNISTASTJÓRNIN í
Albaníu er eina kommúnista-
• stjórnin, sem skilyrðislaust hef
ur valið kínverskan kommún-
isma fram yfir rússneskan. —
Jafnvel kínverskir kommún-
istar ihafa farið variega í sak-
' irnar, þegar þeir hafa fordæmt
skýringar Krústjovs á kenni-
setningum kommúnismans En
hinn 52 ára gamli einræðis- rændu lí£sviðurværinu frá Al-
herra Albariíu, Eriver Hoxha, bönum. Þetta var á Stalínstím-
hefur sennilega vegna smæðar anum, og Hoxha fyrirgaf hon-
sinnar, getað leyft sér að ögra
Rússum, þ, e. a. s. músin ögr-
' ar fílnum
- Fjandskapur Hoxhas við
hinn rússneska kommúnisma
er slíkur, að hann hefur skot-
ið albanska borgara fyrir
niósnir í þágu Rússa.
Skýringuna á þessu viðhorfi
til Rússa telja sumir að sé að
finna í tveim atriðum: tak-
markalausri hræðslu við, að
Krústjov taki Tito, Júgóslavíu-
. forseta, aftur í sátt, og því, að
■efnahagsaðstoð sú, sem Rússar
hafi veitt Albönum, sé svo lít-
il, að hún hafi engan veginn
nægt til að breyta þessu bænda
þjóðfélagi í iðnaðarþjóðfélag.
Fyrir nokkrum árum flúðu
tveir albanskir hershöfðingjar
yfir til Júgóslavíu og skýrðu
frá því, að Rússar bókstaflega MAO TSE TUNG
✓
•um allt vegna þess, að hann ha helzta vin sinn í Kreml. —
hafði slitið sambandi við hinn Mao Tse Tung varð helzta fyr-
hataða Titó. irmynd hans, er hann gat ekki
Leið Albaníu inn í myrkvið
kommúnismans var ákveðin af
þjóðernislegum ástæðum Al-
banir vildu fá stór landssvæði
í suðurhluta Júgóslavíu, ,þar
sem enn búa tugir þúsunda af
Albönum. Þegar Bandaríkja-
menn neituðu Albönum um að
færa út landamæri sín, völdu
leiðiogar albönsku neðanjarð-
árheryfingarinnar kommún-
ismann.
Deilurnar við Júgóslavíu
hafa aldrei hætt, og því hefur
ekki verið mótmælt, að Titó
hafi hvað eftir annað — áður
en vinfengið við Moskvu fór
út um þúfur — reynt að fá
Stalín og1 kommúnistaleiðtog-
ana í Rúmeníu og Búlgaríu til
að fallast á, að ríkin yrðu sam-
einuð, og Titó þá að sjálfsögðu
forseti beggja ríkjanna.
Þegar Stalín dó, missti Hox- ENVER HOXIIA
lengur notið stuðnings Stalíns
í baráttunni við Titó.
Nú nýlega veittu Kínverjar
Hoxha nokkur hundruð millj.
ón rúblna lán, þar eð Rússar
höfðu dregið sína smáskítlegu
hjálp til baka. Rússar hafa
hvað eftir annað reynt að
steypa Hoxha af stóli, en hann
sá við þeim og hreinsaði til í
flokknum, áður en Rússar
gátu notfært sér andstæðinga
hans.
Albanía skiptir Rússa ekki
miklu máli. í landinu búa ein
og hálf milljón manna, það er
ihrjóstrugt og hefur engan
grundvöll til iðnaðar En Stab'ri
sá þar möguleikann á flotahöfn
og þar er miðstöð rússneska
kafbátaflotans á Miðjarðar
hafi Þegar af þessari ástæðu
munu Rússar forðast að rjúfa
endanlega sambandið við Alb-
aníu og þess vegna þola þeir
einræðisherranum Hoxha ó-
svífni hans.
En ef nú Krústjov tekur aft-
ur upp samband við Tító er eng
an veginn er óhugsandi, og
Titó gengur aftur í hernaðar-
bandalag kommúnistaríkjanna,
missir kafbátahöfnin í Aibaníu
mikilvægi sitt fyrir Rússa. Það
Framh á 14 síðu.
27. maí 1961 — Alþýðublaðið