Alþýðublaðið - 25.10.1961, Blaðsíða 8

Björn Jóhannsson:
BERLÍN II.
VIÐ blaðamennirnir, sem
staddir vorum í Berlín
fyrir nokkrum dögum, á-
kváðum að reyna að kom-
ast til austurhluta borgar-
innar, sem telst höfuðborg
Austur-Þýzkalands og er
aðsetur Ulbrichts.
Þótt Ulbricht hafi stöðv
að allar samgöngur Þjóð-
verja milli borgarhlutanna
hafa Vesturveldin ekki
liðið að fulltrúar þeirra
og útlendingum sé ekki
frjálst að ferðast þar á
milli. Um Austur-Berlín
gilda aðrar reglur en um
Austur-Þýzkaland sjálft í
þessum efnum. Um Berlín
er sérstakur samningur
frá Iokum styrjaldarinnar
milli Rússa og Vesturveld-
anna.
Okkur blaðamönnunum
var sagt, að heppilegast
fyrir okkur væri að fara
til Austur-Berlínar á veg-
um ferðaskrifstofu í Vest-
ur-Berlín, sem annast
ferðir um borgina alla. —
Það gerðum við.
„Alþýðule'ðtoginn“ Ulbricht.
Við fórum í stórum far- fram gegnum vegatálm-
þegavagni, og var hvert anir inn í borgarhlutann
sæti skipað útlendingum var okkur tilkynnt, að
Þjálfun barnanna er ekki vanrækf
frá fjölmörgum löndum.
Áður en farið var yf’r
borgarmörkin í gegn um
hlið það, sem aðeins er
ætlað útlendingum, varaði
leiðsögumaðurinn okkur
við að hafa meðferðis aust
ur-þýzka peninga, því
ströng viðurlög væru gegn
því, að ferðamenn, sem
kæmu frá Vestur-Berlín,
verzluðu fyrir þá í Austur-
Berlín. Hann sagði hins
vegar, að við gætum verzl
að fyrir vestur-þýzk mörk,
en rétt gengi fengjum við
samt ekki fyrir peninga
okkar.
Við hliðið var fjöldi
vopnaðra VOPOS og toll-
verðir Ulbrichts. Vegabréf
okkar voru skoðuð vand-
lega. Ung bandarísk hjón
voru rekin út úr vagnin-
um, þar sem eitthvað
þótfi athugavert við vega-
bréf þeirra. Við sáum þau
ekki aftur.
Leiðsögumaðurinn okk-
ar varð að fara úr vagnin-
um við hliðið, en við tók
ungur kommúnisti frá
stjórninni. Hann var með
okkur allan tímann í Aust-
ur-Berlín.
Áður en halciið var á-
bannað væri stranglega að
taka myndir af alþýðulög-
reglumönnum, bifreiðum
þeirra, bækistöðvum
þeirra o. S. frv.
Leiðsögumaðurinn okk-
ar sagði, að við mættum
hins vegar taka myndir af
hyggingum, minnismerkj-
um og öðru slíku og myndi
hann sjá um, að vagninn
stanzaði þar sem hægt
væri að taka góðar mynd-
ir. Loks var ekið af stað og
farið víða um borgina.
Skoðaðar merkar bygging-
ar og stofnanir, bæði síðan
fyrir styrjöldina og síðari
tíma. Mikið ber á rústum
og ummerkjum frá stríð-
inu.
Það fyrsta, sem ég tók
eftir í Austur-Berlín var,
hversu fátt fólk var á göt-
unum. Klæðnaður þess er
þunglamalegur og kauða-
legur og smekklega klædd
ar stúlkur sáust varla.
Fólkið var dapurlegt að
sjá og varð ég aldrei var
við gleði eða kátínu í fari
3 25. okt. 1961 — Alþýðublaðið
þess. Austur-Berlín er
ömurleg borg í saman-
burði við hið iðandi fjör og
þróttmikla líf sem er »
Vestur-Berlín. Borgarhlut
arnir eru sem tveir ólíkir
heimar.
Hvar sem maður fór var
allt morandi af VOPOS,
vel vopnuðum. Öðru hvoru
óku vörubifreiðir framhjá
hlaðnar lögreglumönnum.
Það fer enginn í grafgötur
með að hann er staddur í
lögregluríki, Það er þetta
tvennt, sem mér finnst
einkenna Austur-Berlín
fyrst og fremst við fyrstu
sýn, fólksfæðin á götun-
um og hinn mikíi fjöldi
vopnaðra „alþýðulögreglu
manna“.
Á liúsunum eru með
stuttu millibili stórir rauð
ir borðar með slagorðum
og upphrópunum komm-
únsta, t. d. Der Sozialism-
us siegt ! (Sósíalism’nn
sigrar), Weg mit dem
Kriegsherd in Westberlin!
(Burt með stríðsæsinga-
mennina í Vestur-Berlín).
Slagorðin eru alls staðar,
— lifi þetta, Hfi hitt, eða
niður með þetta eða niður
með hitt. Á Humboldt há-
skólanum eru slagorða-
borðar, sem vegsama sam-
starf verkalýðsins og
menntamannanna. Þann-
ig er það á öllum opinber-
um byggingum sem ég sá.
Eitt af þvi sem okkur
var sýnt var minningar-
garður um rússneska her-
menn, sem féllu í orustun-
um um Berlín. Garðurinn
er stór og mjög fallegur.
Leiðsögumaður okkar
sagði. að þarna væru
grafnir rússneskir her-

menn af öllum tigi
um og ennfremu
þarna grafnir herm
þeim herdeildum se:
þátt í orustunum ui
lín.
Sunfmn okkar þó
kennilegt, að
skyldu gefa Þjóði
minnismerki um
rússneska hermen
stríði við þá sjálfa,
sögumaðurinn var