Alþýðublaðið - 30.11.1961, Síða 7

málðfursti
SÆNSKI fjí>)rmálajöfurinn
Axel Wenner-Gren lézt s.l,
föstudag á Rauða kross sjúkra-
húsinu í Stokkhólmi, áttræður
að aldri. Fyrir nokkru var gerð
Ur á honum uppskuður vegna
magasjúkdóms.
Axel Wenner-Gren var einn
afhinum örfáu Norðurlanda-
foúum, sem orðið hafa raun-
verulega fjármálafurstar á
alþjóðamælikvarða. Leið hans
til ríkisdæmis upphófst með
því, að selja fyrstu ryksuguna
sem framleidd var í heiminum
Hann fæddist í Uddevalla og
var fyrsta starf hans skrifstofu
vinna í Gautaborg. Síðar gekk
hann á verzlunarskóla í Berlín
Hann stofnaði eigið fyrir-
tæki. Ryksugan varð sú spíra
sem upp af óx stórfyrirtækið
Elektrolux, er £ dag selur
heimilistæki um víða veröld.
Eftir því sem velgengni Elekt-
rolux jókst og það varð að
heimsfyrirtæki, jókst orðstír
Wenner-Grens sem kaupsýslu-
manns. Hann varð einn'g með-
eigandi í öðrum, sænskum stór-
fyrirtækjum og átti m.a. stór-
an hlut í vopnaverksmiðjun-
um Bofors. Síðar losaði hann
s'g að miklu leyti við eignir
sínar heima í Svíþjóð og ein-
ibeitti sér að h'num alþjóðlegu
stórfjármálum.
Það var um 1940, sem Wenn
er-Gren fór fyrir alvöru út
stórfjármálin og starfaði þá
mest í Bandaríkj. og ríkjum
Suður- og Mið-Ameríku. Þegar
stríðið brauzt út flutti hann
mestallar eign'r
kó, þar eð Bandaríkjastjórn
hafði sett hann á svartan lista
vegna meintra viðskipta við
nazista eftir að stríðið brauzt
út. Honum tókst ekki að fá
nafn sitt numið af listanum,
þrátt fyrir miklar tilraun'r til
þess.
Wenner-Gren er talinn hafa
verið ríkasti maður heims um
tíma og mun hafa gefið 50 mill
jónir dollara á árunum 1938
til 1958 til stofnunar vísiifda-
legra rannsóknastofnana.
Stærsta upphæðin rúmlega 7
milljónir dollara. fór til Wenn
er-Gren sjóðsins í Sviþjóð,
sem styrkir vísindarannsóknir
og styrkir menningartengsl og
félagslegan skilning milli
Norðurlanda
MYNDIN sýnir tvö
brezk flugskeyti, sem
voru sýnd nú í haust. —
Fremst er Bloodhound,
sem skotið er frá jörðu
t»l að granda flugvélum..
Ymis ríki hafa keypt slík
flugskeyti • fyrir heri
sína.
í haksýn er Blue
Streak, sem verður n°t-
að til að skjóta á loft
gervitunglum í nánustu
framtíð.
muni enn aukast á næstu ár-
um í Ástralíu. Hjónabands-
miðlarar eru vart til hér, e'in-
faldlega vegna þess, að eng-
inn starfsgrundvöllur er fyrir
þá í Ástralíu. Hins vegar aug -
lýsa ástralskir menn í kvenna
hraki mikið í evrópskum dag
blöðum og tímaritum
eftir eiginkonum. Sérstak-
lega þó Þjóðverjar og ítalir,
sem fiutzt hafa til Ástralíu.
Það er algengt að þeir fái sér
konur frá heimalandinu með
auglýsingum og bréfaskrift-
um. Vegna gífurlegrar vega
lengdar er auðvitað ógerleg* -
fyrir hjónaefnin að kynnast á
venjulegan hátt, áður en af—
trúlofun verður, og þannig
verða til svonefnd bréfahjóna
bönd. Eins og við er að búast ■
eru margs konar vonbrigðt
algeng af þessum sökum. —■
Það hefur t. d. komið fyrir,
að tilvonandi eiginmenn haía
fengíð myndir af tilvonancU
eiginkonum, sem hafa þá ver-
ið teknar fyrir 10—20 árpm,
eða jafnvel, að myndirnar,
sem þeir fengu sendar, eru
alls ekki af viðkomandi, helct
ur einhverri annarri — og
snoppufríðari. Einnig hefur
það komið fyrir, að konnr
þær, sem farið hafa mef
skipi til Astralíu til að hitta
tilvonandi eiginmenn, sem
hafa kynnzt með bréfaskrift-
um, hafa á hinni löngu og aU
mörgu leyti skemmtilegu sjó
leið kynnzt öðrum mönnum,
orðið ástfangnar og síðan
gifst hinum nýja elskhuga eft
ir að í land var komið. Slík
dæmi eru mörg. Sá, sem
greiddi fyrir hana fargjaldiU
og útvegaði nauðsynleg skjöl
og skilríki t:l fararinnar, sit-
| „Allir komu i j jbeiV aftur"
ANNAÐ kvöld verður
;; ;gamanleiku,rfnn „All r
; komu þeir aftur“ sýndur
JI í 30. sinn. Aðsókn að þess-
!; um le k hefur verið mjög mm
;: góð og hefur verið uppselt
!; á flestum sýningum. Um W
;J 15000 leikhúsgestir hafa W
!; nú séð þessa vinsælu leik
;[ sýn ngu. Ákveðið er að Æm
!; Ijúka sýningum á leiknum
;! fyrtr jól og eru ]»á eftir
!> fjmm sýningar á le knum,
;! en sú síðasta verður 14.
! > des. n.k. Aðsókn í Þjóðleík
<; húsinu hefur verið óvenju !> góð, það sem er af leikári
;; og er vonandi að svo verðí g. ipi
Jí á næstunni.
Myndin er af Haraldi
;! Björnssyni í hlutverki
j! EÍnu í All.r komu þeir
!; aftur.“
IMMtMMMUIHMHMMMMUM
Melbourne (IP).
Kvennaskorturinn í Ástra-
líu er að verða alvarlegt þjóð
félagsvandamál. Eins og er,
vantar a.m.k. 50 þús. brúðir
fyrir ókvænta menn og ekkla.
í Ástralíu er litið á fráskilda
menn með nokkurri fyrirlitn-
ingu fyrir að hafa af frjáls-
um vilja yfirgefið annað eins
verðmæti og ein kona er í
Astralíu. Síðan 1860 hefur
fjöldi íbúa Ástralíu vaxið úr
1,2 milljónum upp í rúmar 10
milljónir. Karlar eru þó a. m.
k. 150 þús. fleiri en konur.
Sérstaklega er þessi mismun-
ur áberandi í aldursflokkun-
um, sem mest stofna heimili,
það er 20—30 ára aldursflokk
unum.
Þrátt fyrir margar tilraun-
ir áströlsku stjórnarinnar lil
að koma á „Hffræðilegu jafn-
vægi kynjanna“ hefur ár-
angur orðið sama og enginn.
Saga Ástralíu hófst ekki vel
hvað kvenfólk snerti, því
fyrstu landnemarnir, 750
fangar og samfylgdarmenn
þeirra, sem gengu 1 land í
Botany Bay 1788, voru karl-
menn. Seinna þyrptust gull-
grafarar þangað og fleiri fang
ar voru sendir þangað, en allt
voru þetta karlmenn. Síðan
seinni heimsstyrjöldinni lauk
hefur hálf önnur milljón Ev-
rópubúa flutt til Ástralíu, en
aðeins um 25 prc. þeirra hafa
verið konur. Þessir innflytj-
endur hafa aðallega verið
iðnaðarmenn.
Tölvísir menn hafa reiknað
það út, að ósamræmið í fjölda
karla og kvenna í Astralíu
ur svo eftir kvenmannslausy
þegar tilvonandi eiginkona-
hleypur í land með hinuna
eina rétta.
Innflytjendaráðherrann
Downing vill koma í veg fyr-
ir að slíkt komi fyrir í fram-
tiðinni. Þó getur hann ekki
útvegað áströlskum karlmönn*
um þann fjölda kvenna, sem
þeir þurfa til að jafnvægi
kynjanna verði fullkomið i
Ástralíu. Enn er sú skoðun aT
geng, að fimmta heimsálfan
sé menningarsnautt land, þótt
sú skoðun sé auðvilað alger-
lega út í hött. í borgum og í
sveitum eru fyrir löngu kom
in nýtízku íbúðarhús, háskól-
ar og skemmtistaðir og dag-
legt líf þar með jafnmiklu ný
tízku sniði og almenntj er í
Evrópu og Ameríku.
Alþýðublaðið — 30. nóv. 1961 V
m I
, ' V ri.'/ •••• ‘ 'j- ’ - .'Vi/ V : [: