Alþýðublaðið - 14.04.1962, Blaðsíða 8

Tiíanic var stærsta skip heims — fjórðungur
kílómetirs á lengd og ellefu hæða hátt. Þetta nýja
skip var sérstaklega traust, m. a. voru í því 16
vatnsþétt hólf, sem áttu að gera skipið ósökkv-
anlegt. Skipið fór í jómfrúarferð sína frá Sout-
hampton 10. apríl 1912 og var ferðinni heitið til
New York með 2232 menn innanborðs. Nóttina
’milli 14. og 15. apríl straukst Titanic á nærri
fullri ferð utan í stóran borgarísjaka. Skipið
sigldi of nálægt, því undir yfirborði sjávar skag
aði fram úr jakanum risastór ísbrún, sem skar
langa rifu á botn skipsins. Þrem tímum seinna
sökk þessi „óskökkvandi“ risi. Um v1500 manns
fórust, aðallega farþegar af þriðja farrými, því
farþegar af fyrsta farrými höfðu forgangsrétt
að björgunarbátunum.
í níu sjómílna fjarlægð lá gufuskipið
fornian“ kyrru fyrir, með lokuð senditækí
stjóri þess snéri sér aðeins við í rúminu.
einn skipsmanna sagði honum frá flugelc
sem sendir höfðu verið upp frá Titanic
trúði því ekki, að hér væri um neyðarsk
ræða og sagði: „Þeir hljóta að vera að sk
farþegunum“.
... kl. 23.40 hinn 14. apríl
1912.
Nákvæmlega á þessum tíma
fyrir 50 árum stóð háseti, —
Frederick Fleet að nafni,
uppi i útsýnisturni á risa-
stóru farþegraskipi.
Fyrir ne'óan hann voru 1325
farþegrar og 899 manna áhöfn.
Tæpum þrem tímum seinna
höfðu um 1500 þessara manna
drukknað, en það grunaöi Jiá-
setann ekki. Þetta risastóra
og glæsilega íljotandi hótel
var nefnt fyrsta skip heims,
sem ekki gæti sokkið. Því v*r
ekkert að óttast.
Fleet háseti rýndi út í
kalda dimma nóttina og allt
í einu stirðnaði hann af skelf
ingu, vegna þess, sem hann sá
framundan. Hann greip þri-
svar sinnum í hættusnúruna,
tók upp símann og kallaði
niður í brúna:
— ísjaki rétt fyrir framan
okkur!
— Þökk, var svarað frá
brúnni og er það síðan liaft
sem dæmi um brezka sáíar-
ró á hættustund.
Frá brúnni var strax send
skipun niður til vélarúms: —
Stanz og fulla ferð aftur á
bak. Til stýrimannsíns: Beyg-
ið á stjórnborða!
STÓR RIFA
Þetta 66 þús. tonna sk\p
var á 25 hnúta ferð. Höggið
var gífurlegt, þegar þetta
í nokkur hundruð metra fjarlægð frá dukknandi .mönn-
um lágu björgunarbátar með auð rúm fyrir yfir 400 manns.
Aðeins fáir þeirra sigldu tilbaka til hjálpar.
þunga skip rakst á ísjakann á
mikilli ferð.
Þeir, sem um borð voru
tóku þó vart eftir hristingn-
um. Sumir bridgespilarar litu
varla upp frá spilum sínum.
En á neðanverðu skipinu
hafði ísröndin skorið langa
ristu á kvið skipsins. Sex af
sextán vatnsþéttum hólfum í
skipinu fylltust þegar, og
hafði þó verið fullyrt, að
þessi hólf gætu aldrei fyllzt.
svo mörg í einu. —
Skipið hallaðist strax nokk-
uð í átt til stafns. 37 sekúnd-
um siðar var l.ióst orðið, að
fyrir því lægi ekki annað en
að sökkva.
HVERS VEGN’A?
Halli skipslns var 60 gráð-
ur. Hinn lö. april 1012 kl.
2.26 sökk svo Titanie, skipið,
sem átti ekki að geta sokkið,
í Jiskalt djúp Atlantshofsins.
Þannig endaði hin stutta
saga Titanics fyrir 50 áruni.
Um mörg næstu ár var urn
það rætt, hvernig skiptð hefði
sokkið. Það upplýstist aldrei
til fulls, og full vitueskja
fékkst heldur aldrei um það,
hve margir fórust með skip-
inu. Hinar ýmsu skýrslur gefa
upp tölurnar 1635, 1517, 1490
og 1503.
Hver sem hin rétta tala
kann að vera, mun það þó
víst, að aldrei hafa jafnmarg-
ir menn drukknað í sögu sigl-
inganna af jafnónauðsynleg-
um og ófyrirgefanlegum á-
stæðum og þarna. í sambandi
við þetta frægasta sjáslys
sögunnar er bæði sagt frá
miklum dáðum og hugrekki
og fádæma kæruleysi og ófor
sjálni.
ÓNAUÐSYNLEGT
Þetta risastóra lystiskip,
sem kostaði 7,5 milljónir doll-
ara sigldi sína fyrstu og síð-
ustu ferð yfir Atlantshafið
Þessi fáséða mynd var tek-
in af hinum enska skipstjóra
Titanics, Edward C. Smith,
um borð á skipi sínu á fer'5
þess frá Southampton til
Queenstown á Englandi. —
Myndina tók prestur nokkur,
F. M. Browne, sem fór í land
í Queenstown — þrem dögum
áður en skipið sigldi á stóran
borgarísjaka og sökk.
frá Southampton til Ivew
York hinn 10. april. Innan-
borðs voru miklar vistir mat-
ar og drykkjarfanga handa
1325 farþegum. Á skipinu
voru einnig 20 björgunarbát-
ar af mismunandi stærðum
og tóku þeir alls 1176 far-
þega. Um borð í skipinu voru
2223 menn, svo björgunar-
bátarnir nægðu hvergi nærri
fyrir alla farþegana. Það var
beinlínis reiknað með því, að
stór hluti þeirra myndi far-
ast, ef skipið sykki, en bað
átti reyndar ekki að geta
skeð. Það, hversu björgunar-
bátarnir voru fáir voru alvar-
legustu og örlagaríkustu mis-
tök þeifra manna, sem teikn-
uðu, smíðuðu og stjórmiðu
byggingu þessa risastóra
skips, „sem ekki gat sokkið"
og var stærsta skip heims, þeg
ar bað var byggt.
Önnur aðalmistökin lágu
hjá skipshöfninni. sem var
ókunnug skipir u, sem var á
fyrstu ferð sinni. Aðeins ein
æfing hafði verið láiin fnra
fram, o.; hún var ekki annaö
en það, að láta nokkri báta
síga niður skipihliðjna og
niður á sjóinn, til að svna
nokkrum sjómönnum, bvein-
ig bátaklærnar væru njcað.ir.
Titanic var þegar á sinni
fyrstu ferð og engina me*-
limur áhafnarinnai hafði
fengið nokkur fynrmæli um
það, hvernig bann skvidi
haga sér eða hvað gera skvldí.
ef hættu bæri að höndum
Samkeppnin var hö
átti að sýna strax
ferð, að enginn va
því, að Titanic va
skreiðasta sk;pið á
yfir Atlantshafið.
klukkustundum áða
anic rakst á borga
hafði skipið fengið
um, að rekís væri á
Slíkar aðvaranir ko
öðru hvoru allt þar
ið rakst á jakaun,
var ekki sinnt. Skip
fram á fullri ferð. Þ
þriðju mistökin.
Fjórðu miscókin i
nefna sjálísángju, f
in var af of mikl
trausti. - Smit-i
hafði verið til sjos í
vissi vel, að andir í
björtum ísjaxa lá
bákn, sem bjó yfir
um styrkleika. En al
að Titanic gæti ekl
Hann tók aðvarani
ekki hátíðlegar en
legar veðurfréttir.
Hefði Titanic teki
tillit til þeirra mör|
ana um íshættu,
fékk, þá hefði það s
ar og áreksturinn
orðið eins hættulegu
varð á. Þá helði þaf
getað ha.. ð sér
floti og skip sem í
inu voru, hefðu því ;
til þess jliK' tn þ
Skipið sök c hins ve
eins 2 tímum og 40
FENGU AÐVÖRUN
í auglýsingaskyni var Ti‘a-
nic siglt á fullri ferð á jóm-
frúarferð sinni yfir hafi'5.
700 í BÁTUNU
Það eitt, að ekki
nægilega margir b
bátar á öllu skipinu
g 14. apríl 1962 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ