Alþýðublaðið - 29.01.1963, Qupperneq 4

RÆÐUR
HATTA
TÍZKU
Þýzka leikkonan María Sch-
ell er sög5 hafa mikil áhrif á
liattatízkuna í Þýzkalandi. Ný-
lega birtist hún með þennan
glæsilega vorhatt á hattasýn-
ingu í Kóln i Þýzkalandi, og
\^kti þar að sjf 'ícgðu verð-
slculdaSa aðctáun viðstaddra.
María Schell «r einhver vin
sælasta leikkonan í Þýzka-
landi um þessar mundir, og
fer vegur l’ennar æ vaxandi.
ísleadingum er l;ún að góðu
kunn því marcar kvikmyndir,
sem hún hofur leikið í hafa
verið sýndar í kvikmyndahús-
um hér.
7. febrúar
ER HAB-DAGUR
(
.’. . og vinningurinn er Taunus
FRYSTINGARTÆKJUM
ÞRIÐJUDAGINN 15. 'janúar 1963
flutti Hákon Guðmundsson hæsta-;
réttarritarl erindi um ættleiðingu !
á fundi Kvenréttindafélags íslands.
Svo sem vænta mátti, var erindið
mjöð fróðlegt, og f jallaði það bæði
um sögulega og lagalega hlið máls;
ins. Enn fremur um ættleiðingar í
reynd og gaf hann upplýsingar um
það, hversu mjög ættleiðingum hef
ur fjölgað undanfarið.
Að erindinu loknu urðu miklar
umræður og mörgum fyrirspurn-
um beint til fyrirlesara, sem gaf
við þeim greið svör. Allar ræðu-
konur voru á einu máli um það,
að draga bæri mjög úr ættleiðing-
um, þar sem þær væru varhuga-
verðar af ýmsum ástæðum, en aft-
ur á móti ætti að stuðla að því, að
fósturforeldrum og fósturbörnum
væri tryggður meiri réttur að lög-
um. Brýn nauðsyn var talin að
breyta ættleiðingarlögum og þá al-
veg sérstaklega því ákvæði, að að-
eins þyrfti samþ. annars foreldr-
is tjl ættleiðingar, þess, sem for-
ræði bamsins hefur. Eins og nú er,
getur ógift móðir ráðstafað bami
isínu eftir vild, þar sem hún hefur
1 foreldravaldið að lögum. Sama er
að segja um það fráskilinna hjóna,
sem forræði bamanna hefur fengið'
við skilnaðinn. Stjúpfeður ættleiða
þannig oft böm eiginkvenna alnna
án samþykkis eða vilja föðursins.
Töldu konur slíkt hina mestu ó-
hæfu.
Ömiur helztu atriðl, sem komu
fram í umræðunum, voru þeasi:
a) Óleyfilegt ætti að vera að ráð-
stafa ófæddu barni til ættleið-
ingar.
b) Nauðsynlegt þarf að rera, að
foreldrar geri sér fulla grein
fyrir því, áður en þeir sam-
þykkja ættleiðingu barns síns,
liversu afdrifarík og alvarleg sú
ákvörðun er.
c) Setja þarf á stofn einhvers kon-
ar nefnd eða stofnun, sem for-
eldrum væri skylt að snúa sér
til, áður en beiðni um ættleið-
ingu fer fram, ef þeir vildu gefa
barn sitt.
d) Tryggja þarf, að félagslegar á-
stæður eða fátækt verði ekki til
þess að knýjá konu til að gefa
bam sitt.
e) Glögg ákvæði þarf að eetja um
það, hvort erlendum ríkisborg-
urum sé heimilt að ættleiða ís-
lenzk böín og ílytja þau úr
Iandi.
f) ’Endurskoða þarf öll ættleiðing-
arlögin og setja jafnframt ný
lög um fósturrétt, er tryggi
fósturforeldrum rétt til þess að
þurfa ekki að láta af hendi fóst-
urbam að geðþótta foreldra
barnsins eða annarra ættingja.
Fram kom einnig í umræðunum,
að það ætti að vera siðferðileg
skylda kjörforeldra að segja kjör-
barnl sínu innan viss tíma, hverjir
eru kynforeldrar þess, svo að barn-
ið þurfi ekki að frétta það á annan
og óþægilegri hátt. Þá þóttu þa'ð
kynleg ákvæði í lögum um ættleið-
ingu, að kjörforeldrar gætu skilað
barni, eem þeir hafa ættleitt, e£
fram kæmu einhverjir vankantar 6
barninu. Engu síður þóttl það
Framli. á 13. fiita
GUÐMUNDUR Jörundsson, útgerð
armaður, kallaði fréttamenn á sinn
fund síðastliðinn sunnudag og
skýrði frá umfangsmiklum breyt-
ingum, sem nú mtmu gerðar á tog-
aranum Narfa.
Narfi hélt héðan aðfaranótt
mánudagsins til Grimsby, en þar
mun hann selja afla sinn, og taka
um borð frystitæki, sem sett verða
í hann í Þýzkalandi. Breytingin á
Narfa er í því fólgin, að aflinn verð
ur nú heilfrystur um borð í skip-
inu, í sérstökum frystitækjum, síð-
an gcymdur í fiskilestinni, sem nú
verður breytt í frystilest. Aflinn
verður svo seldur tveim fisklðnað-
arfyrirtækjum í Englandi, en ekki
á uppboðsmarkaði, eins og tíðkast
hefur til þessa.
Guðmundur Jörundsson sagði,
áð síðustu togaramir, sem byggðir
voru fyrir íslendinga, hafi verið
smíðaðir sérstaklega fyrir mikið
aflamagn af fjarlægum miðum,
enda voru þeir byggðir meðan land
burður var af karfa af miðunum
við Nýfundnaland. Aflinn á þeim
slóðum brást síðar, og þá var að
athuga, hvernig hægt væri að nýta
það litla aiflamagn, sem fyrir hendi
er.
Guðmundur kvað reynslu Breta
af j,Fairtry“-verksmiðjutogurunum
ekki vera sem bezta. Vörugæðin
hefðu ekki reynzt eins mikil og
búizt hefði verið við, og væri þró-
unin nú í þá átt, að aflinn væri
heilfrystur um borð í skipunum,
og gæ.fi það mjög góða raun.
Á síðastliðnu ári var tekin í
notkun erlendis ný gerð af elek-
tróniskum þýðingatækjum, sem
þýða þykkar fiskblokkir á skömm-
um tíma. Þungatap með þessari að-
ferð er aðeins 1—2%, en fari þíð-
ingin fram í lofti eða vatni, verður
þungatapið 8—10%.
Breytingin á Narfa verður sú, að
byggt verður yfir alla bakborðs-
hliðina frá hvalbak og aftur á báta
pall. Undir þessari yfirbyggingu
verður síðan komið fyrir 6 frysti-
tækjum (11 plötur í hverju). Hvert
frystitæki tekur 500 kíló af fiski
1 og tekur frystingin 2 klukkustund-
:ir og 40 mínútur. Fiskblokkirnar
munu vega 48 kíló fullfrystar. Þeg-
ar fiskurinn er fullfrosinn í tækj-
unum er heitu gasi hleypt inn á þau
til að losa blokkirnar. Með olíu-
þrýstingi er botn tækjanna síðan
látinn síga niður í frystilestina,
þar sem stöðugt verður 28 stiga
frost. Frystilestin á að taka 300—
320 tonn af fiski, og afköst tækj-
anna eiga að vera 11 tonn á sólar-
hring. Ef nægilega aflast, þá á að
vera hægt að frysta í skipið á 16
dögum. Ráðgert er að öll veiði-
ferðin taki 34 daga, er þá einnig
reiknað með sölu erlendis og sigl-
ingum að og frá landinu. Ætti því
að vera hægt að fara 10 ferðir á
ári.
Ráðgert er að helmingur áhafn-
arinnar verði eftlr hér í Reykjavík
í hvert skipti. sem siglt er með afl-
ann.
Guðmundur skýrði fréttamönn-
um frá því, að hann hefði gert
jsamning um sölu afla skipsins í
eitt ár fyrir verð, sem er 2,5 sinn-
um hærri en það verð, sem fæst
' á íslenzkum markaði fyrir fiskinn.
Aflann kaupa fyrirtækin Ross og
Birdseye.
Gert er ráð fyrir að byrjað verði
á breytingunum 4. febrúar og ann-
ast þær fyrirtækið Max Sieghold í
Bremenhaven. Á þeim að verða
lokið innan tveggja mánaða. Guð-
mundur gerir ráð fyrir, að breyt-
ingarnar muni kosta um 11 millj-
ónir íslenzkra króna, og hefur
hann fengið ríkisábyrgð fyrir láni
úti í Þýzkalandi að upphæð 970
þúsund mörk. Ekki taldi Guðmund-
ur ólíklegt að ef þessar breytingar
gæfu góða raun, yrði fleiri islenzk-
um toguruin breytt á sama hátt.
Ýmislegt er talið að muni spar-
ast við þessar breytingar. Veiði-
dagar munu verða fleiri, olíukostn
aður sennilega minni, og einnig
sparast veiðarfæri ,því nú verður
aðeins annað trollið notað.
Guðmúndur taldi, að nú værl
ekkert því til fyrirstöðn, að hægt
væri ag sækja á mið í heitari sjó,
þar sem fisksæld er mikil, en við
íslendingar höfum ekki getaff nýtt
þau nema til veiða í salt.
Þess má geta að lokum, að áhöfn
Narfa verður jafnfjölmenn fyrir og
eftir breytinguna, 31 maðnr Skip*
stjóri á Narfa er Helgi Kjartans-
son.
28,5 millj. tonn
Notkun tilbúins áburðar í
heiminum hefur fjórtánfald-
azt frá því um síðustn alda-
mót, segir í skýrslu frá Mat-
væla- og landbúanðarstofn-
un Sþ (FAO). Árið 1904-05
voru notuð bringum 2 milljón
tonn af tilbúnum áburði, en
1960-61 var magnið komii
upp í 28,5 milljón toan.
Aukningin hefur orðið lang-
mest í löndum með ttltölu-
lega Iítið magn af tilbúnnm
áburði t.d. Indlandi, Pakist-
an, Brasilíu og Arabíska sa*a-
bandslýðveldinu.
NARFI BÚINN HE
4 29. janúar 1963 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ