Alþýðublaðið - 12.02.1963, Blaðsíða 8

AFKÖSTU
í EFNAHAGSERFIÐ-
L E I K U M þjóðarinnar undan-
fama áratugi' hefur fjárfesting til
langs tíma ávallt verið þyrnir í
augum þeirra, sem mest erfiði
hafa á sig lagt við lausn þess
vanda. Fjárfesting til langs tíma
er m. a. bygging íbúðarhúsa og
byggingar almennt.
Með framangreindan þanka í
huga hafa svo ýmsir dæmt bygg-
ingarmenn (iðnlærða sem óiðn-
lærða) í flokk þeirra, sem mest
stæðu í vegi fyrir endurbótum á
efnahagsöngþveiti og drýgstir
væru í eyðslu dýrmæts gjaldeyris
(þ. e. vegna erlendra efniskaupa
til bygginganna).
Á hinn bóginn er svo mikið rætt
um nauðsyn þess, að almenningur
eignist mannsæmandi íbúðir, — að
erlendir gestir dæmi menningar-
stöðu þjóðarinnar eftir þeim húsa-
kynnum, sem þjóðin býr við.
Allar þessar staðreyndir stang-
ast nokkuð á, en hafa sjálfsagt
hver um sig nokkuð til síns máls,
þótt þeim sé á stundum misþyrmt
af þeim, sem túlkar hverju sinni,
og fer þá oft þapn veg, sem mál-
flytjandi telur bezt henta sínum
málstað.
Síðasta atriðið ber þó öllum
saman um, — en það er, að ein-
mitt íslendingum, flestum þjóð-
um fremur, sé nauðsyn í góðum og i
aðlaðandi húsakynnum, vegna þess
að fáar eða engar þjóðir, munu
almennt eyða meira frístundum
sínum innl á heimilum sínum en
þeir, m. ö. o. þrátt fyrir allar um- j
ræður um svall og býlífi á skemmti
. stöðum, — munu þeir vera heima-
Ikærastir allra. — Þessa staðreynd
verður að telja okkur sem þjóð
til tekna. — Og þetta ættu. allir
að geta orðið sammála um, að
nauðsyn væri að efla, ekki sízt
með tilliti til hinnar uppvaxandi
kynslóðar.
Þeir, sem héðan fara til ná-
grannalandanna, sannfærast fljót-
lega um'það, að við byggjum vönd
uðust íbúðarhús flestra þjóða,
se'm sjálfsagt á aftur rót sína að
rek.ja til ;veðráttu og mikilla
krafna, sem til húsakynna eru
gerðar.
Með þessa staðreynd í huga á-
samt því að aðeins 3—4 áratugir
eru liðnir síðan íslendingar sjálf
ir tóku byggingamálin á nútíma-
vísu í sínar hendur, þá dylst eng-
um, að á þessu sviði hafa verið
unnin stór afrek. — Eins og um
margt annað í þjóðlífi okkar mun
framtíðin þó verða dómbærari um
þessa hluti, en samtíðin reynist
vera.
Breytingin frá torf og grjót-
bæjum til fullkomnustu og varan-
legustu steinsteyptra íbúðarhúsa,
er einn merkasti þáttur í þjóðlífs-
sögu okkar.
Það hefur oft áður gætt öfund-
ar og skammsýni, þegar rætt hefur
verið um störf byggingarmanna,
végna þess að sumar starfsgrein-
ar þeirra hafa haft á hendi for-
ystuhlutverk um nýjar kaup-
greiðsluaðferðir. Hér á ég við á-
kvæðisvinnuna, — laun eftir af-
köstum.
Nú stendur hins vegar hver spek
ingurinn upp á fætur öðrum og
telur, að einmitt þessi kaup-
greiðsluaðferð, geti fært verka-
fólkinu hinar langþráðu „raun-
hæfu kjarabætur”. Ákvæðisvinnu-
fyrirkomulagið er nú talið fljót-
virkasta og haldbezta leiðin, til að
gera 8 stunda vinnudaginn raun-
hæfan.
Æskulýðsvika
KFUM. og K
SI. sunnud.ky. hófst á Amtmannsst.
2B hin árlega æskulýðsvika KFUM
og K. Hafa félögin lialdið slíkar
samkomur ár hvert nú um alllangt
skeið, og hafa þær mælzt vel fyr-
ir og verið vel sóttar. Að þessu
sinni munu ræðumenn vikunnar
verða bæði úr hópi unga fólksin?
og fullorðinna, og má t.d. geta
þess, að nokkrir nemendur Mennta
skólans munu taka til máls.
Af öðrum ræðumönnum má
nefna kristniboðana Benedikt Jas-
onarson og Felix Ólafsson, Árna
Sigurjónsson bankafulltrúa og sr.
Bjarna Jónsson vígslubiskup, sem
talar á fyrstu samkomunni í kvöld
Hópur ungra stúlkna leikur undir
söng á gítar. Almennur söngur
hefur jafnan verið mikill á sam-
komum æskulýðsvikunnar og mun
j svo einnig verða nú. Þá munu kór-
ar félaganna láta til sín heyra
eins og áður, t.d. mun kvennakór
KFUK syngja í kvöld. Einsöngur
verður og sum kvöldin.
Allir eru velkomnir á samkom-
ur þessar, og hefjast þær hvert
kvöld ki. 8.30
Norræna hús-
ib hjá háskála?
Ekki hefur enn verið ákveðið
hvar Norræna húsið svokallaða á
að standa, að því er borgarverk-
fræðingur, Gústaf A. Pálsson tjáði
blaðinu í gær. Umsókn um lóð und
ir húsið hefur borizt, en þar var
ekki beiðst neins ákveðins staðar.
Þó taldi borgarverkfræðingur, að
Norræna húsið yrði reist einhvers-
staðar í grennd við Háskólann, og
taldi hann það æskileífista staðinn
fyrir byggingu sem þessa.
Aðalfundur
Þróttar
Þrá.tt fyrir að þessarar skamm-
sýni hafi gætt alla leið inn í sjálft
„forystulið” verkalýðssamtakanna,
verða þeir hinir sömu aðilar nú að
beygja sig fyrir þeim staðreynd-
um, að hér er komin af stað skriða,
sem ékki verður stöðvuð, — skriða
sem verkafólkið sjálft mun fylgja
eftir, og losa sig við þá „foringja"
sem í vegi standa. Hróp þessara
manna um „uppmælinga-aðalinn i
verkalýðssamtökunum” o. s. frv.
eru nú óðum að dvína um bygg-
ingamenn, af því að öðrum starfs-
greinum hefur tekizt að „slá þá út”
í launum. Öfundar- og skammsýnis
tónninn hefur nú beinzt að öðrum.
— Að hverjum sem þessum „spjót
um verður beint í framtíðinni, þá
munu hin vönduðu íbúðarhús og
nýjar leiðir í kaupgreiðslum og
verðmati vinnunnar, vitna um
framsýni og kjark íslenzkra bygg-
ingamanna, langan tíma eftir, að
hinir neikvðu eru allir.
Fjárfesting til íbúðarhúsa mxm
og halda áfram — ibúðarhúsin eru
byggð fyrir fólkið sem í þeim á að
búa, en ekki þá sem að bygging-
unum vinna. Það er því alrangt,
að byggingarmennirnir sjálfir öðr-
um fremur séu þeir, sem gjald-
eyrinn soga til sín.
íslenzkir byggingarmenn munu'
því enn sem fyrr halda sitt strik |
óhikað, íslenzku þjóðinni og sér í
lagi íslenzkum verkalýðssamtök-
um til heilla.
Eggert G. Þorsteinsson.
Sunnudaginn 3. feb. sl. var hald
inn aðalfundur V. B. S. F. Þróttar
í Reykjavík.
Formaður félagsins, Einar Ög-
mundsson flutti skýrslu stjórnar-
innar og kom þar fram m.a. að á
árinu hafði félaginu verið úthlutað
lóð undir framtíðar aðsetur fyrír
starfsemi sína við Borgartún.
Byrjunarframkvæmdir eru fyrir-
hugaðar á vori komanda. Stjórnar-
kjöri var lýst á fundinum. En stjórn
arkosning hafði farið fram dagana
26.-27. janúar sl. og tóku þátt í
þeim kosningum 98,4% félags-
manna.
Stjóm félagsins skipa nú eftir-
taldir menn: Formaður, Einar Ög-
mundsson, varaformaður, Ásgrím-
ur Gíslason, ritari, Gunnar S. Guð
mundsson, gjaldkeri, Bragi Krist-
jánsson, meðstjórnandi, Ari Agn-
arsson.
Varastjórn: Guðmundur Kr.Mós
efsson og Baldur Karlsson.
Skuldlaus eign félagsins var um
sl. áramót kr. 1.263.792,98 og hafði
eignaaukning á árinu orðið kr.
246.696,08.
VINNUBÓK I
TÓNLIST

Þetta er sólstormur. Mynd-
in er tekin í gegnum stjömu-
kíki í Colorado í Bandaríkj-
unum. í slíkum sólstormum
verður eldsúlan stúndum allt
að hálf milljón kílómetrar,
og hraði gastegundanna sem
brenna, er um 500 mílur á
sekúndu. Þessir sólstormar
hafa áhrif á veðurfarið hér á
jörðu og vinna gervihnettir
nú að því að safna vitneskju
um þá.

VEÐRIÐ er ráðgáta, sem hund-
ruð visindamanna um allan heim
glíma nú við að ráða. Sér til að-
stoðar við að finna lögmál veður-
fars og loftslagsbreytinga hafa
þeir meðal annars rafeindaheila,
og gervihnetti, sem mæla sólar-
hitann utan gufuhvolfs jarðar.
Á vegum Unesco var nýlega
haldín mikil ráðstefna um lofts-
lagsbreytingar og áhrif þeirra á
gróðursnauð lönd. Ráðstefnu þessa
sóttu rúmlega 100 vísindamenn frá
35 þjóðlöndum.
Eftirfarandi grein iim veðrið er
lauslega þýdd og endursögð úr
málgagni Unesio. Vísindamenn
geta nú sagt okkur nákvæmlega
hver verður afstaða Mars til jarð-
arinnar að fimm hundruð árum
liðnum, en ennþá geta þeir aðeins
gefið vísbendingar um. hvernig
veðrið verður í næstu viku. Ómögu
degt er með öllu að segja fyrir um
veður langt fram í tímahn, gefur
það þó auga leið, hvílíkt feikna
gildi slikt mundi hafa fyrir land-
búnaðinn. '• ’
Margar kenningar hafa verið á
kreiki á síðustu árum um breyt-
Ríkisútgáfa námsbóka hefur ný-
lega gefið út bókina „Við syngjum
og leikum,” sem er vinnubók í tón
list. Þetta er 1. hefti af þremur.
Þriðja hefti kom út í fyrra.
Bókin er ætluð til að kenna
börnum að syngja eftir nótum og
byrja því á lögum, sem byggjast
á fáum tóniun, en tónsviðið er auk-
ið smátt og smátt. í bókinni eru
24 lög og kvæði. Söngkennararnir
Guðrún Pálsdóttir og Kristján Sig-
tryggsson völdu efnið. Þórir Sig-
urðsson myndlistarkennari teikn-
aði nótur og myndir.
ingar á loftslagi á síðastliðnum
árum. Flestar þessara kenninga
verða kveðnar í kútinn á fyrr-
nefndri ráðstefnu.
Frá því um 1850 og þar til um
1940 hækkaði meðalhitinn í heim-
inum lítið eitt. Fyrir tilverknað
þessarar breytingar hafa margar
hafnir í heimskautalöndunum opn
ast, það hefur orðið mögulegt, að
rækta hveiti á íslandi, og vegna
hitaaukningarinnar hefur þorsk-
veiði aukist mjög við strendur
Grænlands. Sumir hafa freistast
til að halda að þessi hitaaukn-
ing eigi rætur sínar að rekja til
þess, að miklu er nú brennt af ol-
íum og á hverju ári streyma millj-
ónir lesta af koldíoxið út í and-
rúrosloftið.
Til allrar óhamingju fyrir þá,
sem aðhyllast þessa skoðun, hefur
komið í ljós síðan 1940, að meðal-
á teppabútum, GÓÐ vara, lágt ve
»-
g 12. febrúar 1963 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ