Breiðablik - 01.09.1909, Qupperneq 14
Ó2
BREIÐABLIK
2. Jesú Síraksson, sá er reit Síraks-
bók kring- um árið 200 f. Kr., telur upp í
bók sinni (44—50) nöfn frægra ísraels-
manna, sem uppi hafa veriö meö þjóðinni.
Geta þeir, sem eiga Reykjavíkur-útgáfu
biblíunnar frá 1859, lesið þenna kafla Sír-
aks-bókar og sannfærst. Þar eru taldir
upp stærri spámennirnir þrír, Jesaja,
Jeremía og Esekíel og tólf minni spá-
mennirnir allir í einu, en þagað um Dan-
íel ; hann er alls eigi nefndur, þrátt fyrir
þá frægð og speki, sem Daníels bók
eignar honum. En um Jósef er sagt, að
enginn hafi nokkuru sinni fæðst líkur
honutn. Höf. Síraks-bókar, sem ritar
um 200 f. Kr.,hefir því ekki þekt Daníels-
bók.
3. Að Nebukadrezar konungur hafi
sezt um Jerúsalem,fengið Jójakim konung
á vald sitt og nokkuð af áhöldum guðs
húss (Dan i1**), á þrzð/a ríkisstjórnári
Jójakims, er söguleg staðhæfing, sem
ekkert hefir við að styðjast. ,,Hvorkj
getur Jerúsalem hafa verið umsetin eða
tekin af Nebukadrezar 605 f. Kr. eins og
Daníels-bók (i1'2) tekur fram, né heldur
gat þetta átt sér stað fyrr en eftir úrslita-
orustuna við Karkemis,þegar vestur-Asía
komst undir veldi Babýloníumanna, “
segir professor McFadyen (bls. 320).
4. Kaldear er hvað eftir annað í Daníels-
bók(l422 4 5) notað sem nafn á fræðimanna-
flokki. Tunga Assýringa og Babýloníu
manna leggur aldrei þessa þýðing í orðið. í
þessarri merkingu kemur orðið ekki fyrir
fyrr en eftir að veldi Babýloníumanna var
undir lok liðið og er það þess vegna sterk
bending um,að Daníels-bók hafi eigi verið
færð í letur fyrr en eftir herleiðingu.
Orðið fekk eigi þessa merkingu fyrr en
löngu eftir, að það var hætt að tákna
nokkura þjóð. Þá voru Kaldear ýmist
eins konar prestaflokkur, eins og á dög-
um Heródóts, eða stjörnuspekingar og
spásagnarmenn eins og þeir voru á
gullöld Grikkja ,,í augurn Assyríu-fræð-
inga er orðið kasidim (sama sem Kald-
ear), eins og það er notað í Daníels-bók,
eitt út af fyrir sig nóg til að ákveða dag-
setning bókarinnar með óskeikulli vissu“
segir professor Sayce (Monuments 535).
5. Belsazar er látinn vera konungur
Babýloníumanna og Nebúkadrezar fáftir
hans. Nú vita menn fullri vissu, að þetta
átti sér ekki stað. Belsazar var aldrei
konungur. Hann var eigi sonur Nebuka-
drezars og eklcert skildur honum. Hann
var sonur JVabunaicTs konungs, er síðast-
ur var allra Babylóníu konunga. Sá
Nabunaid hafði brotist til valda með til-
styrk flokks, sem hrinda vildi af sér oki
og yfirráðum gömlu Kaldea-konungs-
ættarinnar. Nebukadrezar var eigi einu
sinni forfaðir hans. Milli Neb. og Nab-
unaids telur Winckler (1907) upp 3 kon-
unga í Babýlon :
Amel-Marduk 561—560
Nergal-Shar-Utsur 559—556
Labashi-Marduk
sem tók við ríkjum á barnsaldri, þótti
”illa innrættur“ og var steypt frá völdum
eftir níu mánuði af Nabunaid, sem ríkti
frá 555 til 538. Hann var faðir Belsazar,
sem fleygrúnirnar aldrei nefna konung,
heldur ávalt konungsson til dauðadags.
Að Belsazar hafi verið dóttursonur Ne-
bukadrezars hefir verið staðhæft, en út
i bláinn. “Ekkert í fleygrúnum frá tím-
um Nabunaids gefur nokkurt tilefni til
að ætla að nokkur skyldleiki hafi átt sér
stað milli Belsazar og Nebúkadrezars”,
segir Driver. ,,Hinn sögulegi umheimur,
sem 5. kap. Daníelsbókar hendir til, er
öldungis ósamrýmanlegur samtíðar vitn-
isburði fornaldarleyfanna11 bætir hann
við.
6. Daníels-bók staðhæfir, að Daríus frá
Medalandi hafi tekið við ríkinu, er Babý-
lon var unnin (61). Um þá staðhæfing
segir professor McFadyen þetta í kenslu-
bók, sem nú er notuð við helztu guð-
fræðilegar m jntastofnanir í hinum enska
heimi : ,,Á þessu tímabili sögunnar (538
f. Kr.) er hvergi unt að koma Daruisifrk