Frækorn - 15.10.1903, Blaðsíða 11

FRÆ.KORN.
139
Einkennileg trúarbrögð
Kristiles vísindi (“Christian Science").
Kona heitir Mrs. Mary Baker Eddy. Árið
1866 gaf hún út bók, sem heitir „Science
and Health, with Key the Scriptures". Síðan
hefur bók þessi verið endurskoðuð og marg-
sinnis útgefin. Á þessari bók er kirkja hinna
„kristilegu vísinda" grundvölluð. Pessi trúar-
bragða flokkur telur nú um miljón játenda og
sýna skýrslur þeirra, að þeir hafi með „vís-
indum" sínum læknað2,000,000 sjúkra manna,
hvað sem hæft er í því.
Engum getur dulist, að nýr kristinn trúar-
flokkur, sem árið 1866 hafði að eins einn meðl,
stofnandasinn,en árið 1901 hefur 1,000,000 meðl.,
623 kirkjurog eignirjupp á 12,000,000 doll.í þessu
landi einu (Ameríku), er trúarleg hreyfing, sem
hlýturað hafa mikla þýðingu. Það mætti virðast,
að hætta væri á, að þessi trúflokkur mundi gleypa
í sig alla aðra kirkjuflokka eftir vexti hans að
dæma á einum mannsaldri. Enda stendur kirkj-
unni hinn mesti stuggur af þessari hreyfingu
og er nú tekið að vinna á móti henni af krafti.
í bókinni áður nefndu, „Science and Health",
er kennd spánný mannfræði. Rétt eins og kenn-
ing Darwins tengdi manninn óslítanlega við
dýraríkið, eins tengir kenning þessarar bókar
manninn við andlegan uppruna. I sjálfu sér
er þetta nú ekki neitt tiltökumál frá kristilegu
sjónarmiði. En Mrs. Eddy gengur miklu lengra
en þetta. Það er kenning hcnnar (sem á að
vera vísindaleg) urn efni og afl og hin líkam-
legu skilningarvit, sem mest er frábrugðin
venjulegum skoðunum manna. Hún staðhæfir,
að til sé eintingis einn kraftur eða afl í heim-
inum. Og þetta eina afl er það, sem vér
köllum hugsun. Hugsunina gjörir hún í
rauninni að guði (God-thought — kallar hún
það). Þó virðist hún ímynda sér aðra tegund
hugsunar, heldur en þessa „guð-hugsun", og
hana kallar hún „mannlega hugsun" eða „dauð-
lega hugsun" (mortal thought). Það, sem vér
köllum illt, er ekki til nema í þessari „dauðlegu
hugsun". Hún kennir, að líkamlegt efni sé
ekki til sem efni og alls ekki neitt líkt því,
sem það sýnist fyrir vorum fimm skilningar-
vitum. Að, ef sjúkdómur kemst í líkamann
og staðnæmist þar, þá stafi það einungis af
óeðlilegu ástandi hinnar andlegu meðvitundar;
og ef þetta ósanna og ónáttúrlega ástand með-
vitundarinnar breytist í rétt og eðlilegt ástand,
þá komist enginn sjúkdómur að líkamanum,
eða hafi hann verið þar áður kominn, þá hverfi
hann strax burt og meðvitundin (hugsunin)
er komin í rétt ástand. í stuttu máli kennir
Mrs. Eddy, að vér í rauninni séum andar, að
einungis andi vor hafi virkilega tilveru, og að
oss sé ætlað að lifa eins og andar; hugsa um
hið andlega lífslögmál, en ekki lögmál líkam-
legrar tilveru, og fyrir það fullkomna andans
náttúrulögmál að fá uppfyltar allar vonir og
eftirlanganir, og skoða alla hluti, líkami vora
og heiminn, frá andlegu sjónarmiði.
Einna mest hrieykslast menn á kenningu
Christian Scientists um hið illa, syndina. Þeir
kenna, að ekkert illt sé til, í raun ogveruengin
synd. Þeir segja, að hið illa hafi enga virki-
lega tilveru, sé einungis skortur á hinu
góða, eins og myrkrið sé einungis skortur á
ljósi, en ekki virkileiki í sjálfu sér. Synd og
sjúkdómar og allt illt eru frá þeirra sjónar-
miði ekki til í sjálfu sér, en virðist vera til, af
því hið góða, guð, er ekki í manni. Þegarguð
og „guðs-hugsunin", sem er eini virkileikinn,
er til manns kominn, þá finnst engin synd,
enginn sjúkdómur, ekkert illt.
Sem nærri má geta, hafa þessar kenningar
Mrs. Eddy og Christian Scientist-anna fengið
harða dóma. Það er staðhæft, að þær séu hvorki
kristilegar né vísindalegar, þó þær beri
það nafn. Þær eru ókristilegar af því þær
eru ólíkar Kristi og kenningum hans, og þær
eru óvísindalegar af því uppgötvanir þeirra
eru óáþreifanlegar og ósamhljóða. Bent er á,
hvernig grundvallar kenningin um óveruleika
sjúkdóma og synda komi í bága við píslir