Frækorn - 24.12.1907, Page 11

FRÆKORN
Abraham Lincoln.
Mynd þessi er af hinum nafnkunna
forseta Bandaríkjanna, Abraham Lincoln.
Hann fæddist 12. febr. 1809 og átti fá-
tæka foreldra. Fyrst reistu þau bú í
fylkinu Kentuky. fJar var þrælahald,
og hefir Lincoln eflaust orðið að sjá hina
ómannúðlegu meðferð, sem þeir urðu
að þola. Síðan fluttu foreldrar hans til
Spencer í Indianafylkinu. Faðir hans hjó
tré í skóginum, sem hann bygði sér hús
úr, og varð drengurinn að hjálpa hon-
um, eins og hann hafði krafta til. Móð-
r
Jlbrabam Eincolit.
L
irin kendi honum að skrifa, en lagði
sérstaka áherslu á kristindómsfræðslu,
enda var það aðalmentunin, sem hann
naut í æsku, og trúmaður mikill var
hann alla æfi. Hann misti móður sína
10 ára gamall og syrgði hana mjög, og
mintist hennar ávalt með innilegri lotn-
ingu. Faðir hans kvongaðist aftur, og
Lincoln var svo lánsamur að eignast góða
stjúpu. Næstu árin eftir fékk hann
nokkra mentnn, en þó er sagt, að allir
þeir dagar samantaldir, sem Lincoln naut
skólanáms, muni varla heilt ár.
399
Seinna fluttu þeir feðgar til lllinois,
bygðu sér þar nýtt hús, ruddu landið
og girtu það ineð staurum. Þegar Lincoln
var kosinn forseti, smánuðu mótstöðu-
menn hans hann, með því að kalla hann
»brenni höggvarann og gerðu gys að
því, að hann hefði höggvið staurana.
En seinna báru menn fánann á tveim-
ur af staurum þessum til að sýna, að
þeir virtu mikils atorku og starfsemi,
og að það. væri engum tií vansæmdar
að stunda heiðarlega vinnu.
Arið 1846 var hann kosinn til þings-
ins í Washington og ávann sér hvarvetna
traust og álit góðra manna. Forseti
bandaríkjanna varð hann árið 1860.
Rétt á eftir byrjaði þrælastríðið, og bar
Lincoln gæfn til þess að afnema að fullu
þrælahald í Bandaríkjunum. Hann var
virtur og elskaður af svertingjum og
öllum, sem kunnu að meta starf hans,
en þrælaeigendur hötuðu hann. 14.
apr. 1865 var hann myrtur í Ieikhúsi í
Washington ; hann var skotinn í hnakk-
ann. Morðinginn hét Booth og var
Ieikari.
Það er sögn manna, að varla hafi
nokkur maður, sem hafði jafn mikil völd
og L.incoln hafði í ófriðnum, farið betur
með vald sitt. x.
Samvizkan
er hinn næmi skilningur á þvf, sem
rétt er og rangt, og hún er fyrir sálar-
lífið það, sem smekkurinn er fyrir lík-
amslífið. Ef þessi skilningur sljóígast,
þá hefir það mjög mikil og alvarleg á-
hrif á alt sálarlíf vort. Pað þarf ekki
meira, en að sálarlífið lamist að ein-
hverju leyti, til þess að starf sálarinnar
stöðvist; hinar dýrslegu tilhneigingar og
fýsnir halda þá áfram að starfa, án þess
að verða fyrir stöðvun af skynsemi og
samvizku.
Professor E. Almquist.