Alþýðublaðið - 14.09.1963, Blaðsíða 5
UM KAUP UNDIRMANNA A FARSKIPUM OG KRÖFUR ÞEIRRA
SAMNINGAWEFND Sjómannafé-
lags Reykjavilcur í deilu þeirri, er
nú stendur yi'ir á verzlunarflotan-
um, lejrfir sér vegna villandi upp-
lýsinga útgerðarmanna um kaup
og kjör háscta ó verzlunarskipum,
sem fram hafa komið í blöðum
undanfarna daga, að taka fram
það, er hér fer á eftir:
í greinargerð útgerðarmanna er
því slegið föstu að mánaðarlaun
liáseta, ásamt meðalyfirvinnu, séu
þær", er þeir síðan birta í tölum.
1 þeim tölum er reiknað með á
annað hundrað yfirvinnustundum
á mánuði fram yfir venjulegan
dagvinnustundafjölda, sem sjálf-
sögðum hlut, eins og þeir hafi
aldrei heyrt getið um 8-stunda
vinnudag.
Sjómenn hafa ekkert um yfir-
vinnu á skipum að segja og ekki í
þeirra valdi, hvort hún er meiri
eða minni. Á sumum skipum er
hún óhæfilega mikil, öðrum lítil
sem engin. Nokkuð stór hópur far
manna hefur alltaf litla sem enga
yfirvinnu, en það eru dagmenn í
vól, þótt hásetar vinni jafnvel sól-
arhringum saman. í landi geta
þeir, sem yfirvinnu vinna, horfið
frá og farið heim, afneitað allri
yfirvinnu, ef heilsa eða aðrar á-
slæður bjóða svo.
Á farskipunum eru það yfir-
menn f. h. útgerðanna, sem skipa
fyrir um alla vinnu og vérða háset
ar og aðrir undirmenn, skv. sjó-
lögum, að vinna alla þá vinnu,
sem til fellur, hvenær sem skipun
kemur þar um og hafa engan rétt
til íhlutunar um lengd hennar.
S5L
Hluti yflrvinnu í tekjum far-
manna er því algjörlega undir út-
gerðunum sjálfum komið.
Afskipti Sjómannafélagsins af
þessum lið eru þau ein, að krefj-
ast sambærilegra launa til handa
farmönnum og aðrar starfsgrein-
ar hafa, fyrir sambærilega vinnu.
Sérstaða ýmissa starfsgreina
hefur verið. viðurkennd á síðustu
misserum,. svo að þótt Vinnuveit
endasamband íslands o. fl, hafi
samið við vmf. Dagsbrún um ein-
hverja hækkun fyrir verkamenn
hefur það ekki verið mælikvarði
í .öllum iilfeUum á þær launabæt-
ur. er einstakar aðrar starfsgreinar
hafa þurft að fá og krafizt.
Samanburður við hinar mörgu
starfsgreinar sem yfirborga verka-
fólk sitt, munum við ekki gera,
enda sá samanburður og annar
SYNINGIN „SKRIFSIOIFUTÆKNI 1963" OPNUÐ:
24 fyrirtæki sýna
skrifstofuvélar
fáránlegur, nema um Ieið sé getið
þess vinnustundafjölda sem skila
þarf, til að hljóta ákveðnar launa-
tekjur, auk annarra atriða svo sem
fríðind? og vinnuaðstöðu og þá
m. a. hvort einstaklingurinn vinni
nál. heimili sínu og geti því nýtt
frístundir sínar til frekari tekju-
öflunar beint eða óbeint, eða búi
við hina miklr fjarveru farmanna
og mikil útgjöíd af þeim sökum.
Algjöriega er þýðingarlaust fyr-
ir útgeröarmenn að taka sem dæmi
um launatekjur farmanna, þann
mánuð ársins sem vinnuþyngstur
er.hjá hásetum vega viðhalds skip-
anna hjá því skipafélagi, sem ó-
Kranastjórar hjá Kol & Salt
Vkm. hjá Olíufélaginu.......
Vkm. hjá Vélsm. Héðni ....
Vkm. hjá Sænska ísl. frystih.
Birgðavörður hjá Áburðarv. .
Svona mætti halda ■ áfram, en
hér skal staðar numið aðísinni.
Sjómannafélagið neitaij .eindreg
ið, að miða nokkrar launakröfur
sinar við óhæfilega mikla yfir-
vinnu.
í dag verður opnuð í verzlunar-
skólahúsinu nýja, sýning, sem
Stjórnunarfélag íslands hefur
haft forgöngu um og kallast
„Skrifstofutækni 1963.“ 24 fyrir
tæki sýna þar ýmsar gerðir skrif-,
stofuvéla og annarra tækja, sem i
að gagni mega koma í verzlun og'
viðskiptum. Af þessum 24 fyrir- j
tækjurn eru tvö opinberir aðilar:
Póstur og sími og Iðnaðarmála-
stofnun íslands. Sýningin verður j
opnuð al'menningi kl. 2 í dag, en
var opnuð boðsgestum kl. 5 í gær. j
Við það tækifæri flutti Jakob
Gislason, formaður Stjórnunar
félags íslands ræðu, en Gylfi í>.
Gíslason viðskiptamálaráðherra,
opnaði síðan sýninguna með á-
varpi.
Sýningin er á tveimur hæðum,
en hefði þurft enn meira húsnæði
ef vel hefði átt að vera. Á fundi
með fréttamönnum í gær skýrði
stjórn Stjórnunarfélags íslands á
samt framkvæmdastjóra sínum
Árna Þ. Árnasyni. sem jafnframt
er framkvæmdastjóri sýningarinn
ar, og pndirbúningsnefnd hennar
frá tilhögun og tilgangi sýningar
innar „Skrifstofutækni 1963“. —
Þetta er í fyrsta sinn, scm sam
sýning af þessu tagi á þessu sviði
er haldin hérlendis, og á hún að
gefa áhugasömum sýningargestum
sem gleggsta hugmynd um, hverju
völ er á, þegar keypt eru nútíma
skrifstofutæki. Marg fróðlegt er
þar að sjá, t.d. vísi að rafeinda
heila en sjón er vitanlega sögu
ríkari. Það er vel við hæfi, að
Stjórnunarfélag íslands hafi for
göngu um sýningar sem þessa
samkvæmt tilgangi sínum og eðli
og á það vissulega skilið þakkir
fyrir það. Áhugi af hálfu innflytj
enda fyrir þessarl sýningu hefur
verið mikill og þátttaka góð. 22
helztu innflutningsfyrirtækin taka
þátt í sýningunni auk þeirra
tvcggja opinberu aðila, sem áður
voru nefndir. Innflutningsfyrir
tækin sýna margháttuð hjálpar
tæki varðandi skrifstofuhald, er
þau hafa umboð fyrir og á boðstól
um eru svo sem skjalaskápar,
símatæki, kallkerfi, hljóðritunar
vélar, skriftvélar, reiknivélar seg
ulbandstæki, koperingsvélar, bók
haldsvélar, fjarritarar o.m. fl.
Þessi innflutningsfyrirtæki eru
Borgarfell h.f., Einar J. Skúlason,
G. Helgason & Melsteð h.f.,
Georg Ámundason & So.. Gísli J.
Johnsen, Gottfreð Bernhöft &
Co., h.f., Gunnar Ásgeirsson h.f.,
II. Bcnediktsson h.f., H. Ólafsson
& Berhhöfn, I. Brynjólfsson &
Kvaran, Landsstjarnan h.f., Lár
us Fjeldsted Magnús Kjaran, O.
Kornerup Hansen, Offsetprent h.f.
Orka h.f., Ottó A. Michelsen, Ottó
B. Arnar, Radíó- og raftækjasal-
| an, Snorri B. P. Arnar, Vélar og
Viðtæki Þór h.f. Póstur og sími
I sýnir þarna telextæki, nýjar ge’-ð
! ir af símum, sem eru bæði léttari
og í fleirj litum en áður hefur ver
ið o.fl. — Einna sögulegtstan hlut
að þessari sýningu mun þó IMSÍ
eiga.
í undirbúningsnefnd sýningar
innar hafa átt sæti fimm fulltrúar
svnenda,' en formaður hennar var
Ottó Michelsen. Yfirbragð hennar
sem er hið smekklegasta, og öll
heildarskipulagning er verk Kjart
ans Guðjónssonar listmálara.
Sýningin verður opin dagana
13.-21. september.
ÞESSI mynd er frá skrif-
stofuvélasýningunni, sem var
opnuð í gær. Er hún úr deild
Ottó Michaelsen, en þar er
m. a. til sýnis vísir að raf-
eindaheila. Skrifstofuvéla-
sýningin er í hcild hin f jöl-
breyttasta og margt merki-
legt að sjá þar. Er ekki að
efa, að liún verður vel sótt
af gcstum, enda á hún brýnt
erindi við almenning.
sparast er á slikt m. a. vegna hinn »
ar ódýru yfirvinnu háseta.
Útgerðarmönnum bar að sjálf-
sögðu að taka árstekjur og vinnu-
stundafjölda, og þar sem slikur
samanburður er til fyrir árið 1962,
skulu birt nokkur dæmi: Háseti
hjá einu skipafélaganna sem vorrr
með yfir 300 skráningardagaímeðv
altal 323) höfðu í meðaltekjur
fyrir 1962 kr. 96.290 að meðtöldu
j orlofi, en ekki lífeyrissjóðsgjaldi
6%. Til þess að ná þessum tekjuna
þurftu þeir að skila 3422 vinnu--
stundum eða tæpum 12 klst. £>
vinnudag. Fastir iiafnarverka-
menn hjá Eimskipafélaginu höfðu
á sama ári að meðaltali 91.8 þús,
kr. tekjur en skiluðú 2802 vmm>»
stundum. Þetta með orlol'i en án
1% í sjúkrasjóð.
120,0 þús. 2967 vinnust.
112.5 þús. 3008 vinnust.
96.8 þús. 2615 vinnust.
95.1 þús. 2759 vinnust.
134.2 þús. 3402 vinnust.
Ef útgerðirnar vilja láta vinna
slíka vinnu, verður að greiðast fyr-
ir það sambærilega og hjá öðrunv
stéttum.
Mánaðarkaup og kröfur farv
manna' voru og eru: ;
Mánaðarkaup fullgilds háseta í Samkomulag Kröfur
júni 1963 á þrískiptri vakt með 8lú klst vinnu á sólarhring að 2. 9. ’63 9. 9. ’63
meðaltali:
Fast mánaðarkaup 5216:39 5.607.62 7.600.00
Oriof 312.98 336.46 456.00
Lífeyrissj. 6% 312.98 336.46 456.00
Samtals kr 5.842 6.280.00 8.512.00
Fullgildur háseti á tví-
skiptri vakt 12 klst. sólarhring í sjó. á
Fást mánaðarkaup 5.216.39 — 5.607.62 — 7.600.00
Vaktatillegg 743.93 — 799.72 — 2.500,00
Orlof 6% 357.62 — 384.44 — 606.00
Lífeyrissj. 6% 357.62 — 384.44 — 606.00
Samt. kr. 6.675.56 kr. 7.176.22 kr. 11.312.00
ATH. Til þess að geta fengið kaup
fullgilds liáseta þurfa þeir að hafa
siglt í 12 mánuði sem viðvaning-
ar á miklu lægra kaupi.
Ef menn í rólegheitum atliuga
kröfur þær er Sjómannafélagið
hefur gert vegna farmanna, mið-
að við allar aðstæður og þá jafn-
framt samanborið við þau laun
sem ýmsar aðrar starfsstéttir hafa
komast þeir ábyggilega að raun
um, að þær eru fyllilega sann ■
gjarnar.
Reykjavík, 13. sept. 1963.
Samninganefnd Sjómanna-
fólags Reykjavíkur.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 14. sept. 1963 §