Óðinn - 01.03.1911, Blaðsíða 2
ÓÐINN
ðO
að á Friðriksbergi, þar er þau bjuggu jafnan síðan,
lengst af á Monráðsvegi 19, að því heimili, er
einna góðfrægast hefur verið íslendingum í Ivaup-
mannahöfn um síðastliðna áratugi. Aðalstarfssvið
prófessors Krabbe var við Landbúnaðarháskólann,
en auk þess álti bann miklum og margbrotnum
aukastörfum að gegna. Hann fjekst mjög við
vísindalegar rannsóknir og ritstörf, einkum um
ormafræði, og gat sjer mikinn orðstír í þeirri grein.
Hann átti sæti í »det Veterinære Sundhedsrád« og
gaf út ársskýrslur þeirrar nefndar; hann var árum
saman ritstjóri að »Tidskrift for Veterinærer«,
bjelt löngum fyrirlestra á listaháskólanum (»Kunst-
akademiet«) og víðar, í líkamsfræði, var prófdóm-
ari við læknapróf háskólans o. fl. Heimilið var
einstakt atorku og fróðleiksheimili. — Þeim hjón-
um varð 6 barna auðið. Af þeim eru 4 synir á
lífi: Oluf, lögíræðingur, sakamáladómari í Kaup-
mannahöfn, Jon, lögfræðingur, forstjóri ísl. stjórnar-
skrifstofunnar í Khöfn,Thorvald,landsverkfræðingur
í Reykjavík, og Knud, læknir við St. Hans Ho-
spital í Hróarskeldu.
Það var hvorttveggja að frú Krabbe var af-
burðakona, enda átti hún til þess ætt og óðal.
Heimili foreldra hennar hefur löngum verið við
brugðið. Jón Guðmundsson var blaðamaður og
stjórnmálamaður í góðum og gömlum skilningi;
liann gekk að því starfi með einbeittum vilja og
óskiftum liug í þá átt eina að vinna að þrifum
þjóðar sinnar hvar sem hann fjekk til náð. Það
var likt með hann og samherja hans og einkavin
Jón Sigurðsson, að hann sneri að sjer hugum
manna víðsvegar um land með óskertu trausti og
virðingu. Hann var ör í skapi, fjörmikill og örv-
andi í viðmóti. Bjartsýni, atorka og trú á fram-
tíð landsins kviknaði í kringum hann. Og kona
lians var honum samhend og samhuga í öllu. Hún
var gáfukona, frjálslynd og fjölvitur á þjóðleg efni,
enda kvenna skemtilegust í viðræðum. Bera sögur
hennar í safni Jóns Arnasonar þess bestan vottinn,
að hún hefur kunnað að koina fyrir sig orði.
Mannkostir beggja hjónanna lögðust á eitt ineð að
gera heimilið aðlaðandi og áhrifamikið til góðs,
fremur flestum öðrum lieimilum hjer á landi í þann
tíð. Mannúð, glaðværð og fjörmikil starfsemi ein-
kendu það. Það var því ekki nema eðlilegt að
æskulýður bæjarins hyltist að því, og foreldrar í
fjarlægum sveitum kysu þar helst börnum sínum
samastað, er þau leituðu sjer menningar til höfuð-
staðarins. Otal þræðir vináttu og frændsemis,
virðingar og trausts kvísluðust frá því lieimili víðs
vegar um land.
Þetta bjarta æskuheimili frú K. hefur eflaust
átt mikinn þátt í því, hvílík afburðakona hún
varð, hversu hún jafnan dreifði yl, gleði og göfgi
kringum sig, gróf upp gullið í mannssálunum og
örvaði gjörvileikaþrá þeirra, ekki með siðvendnis
fortölum, heldur ósjálfrátt með viðmóti sínu og
viðræðum, hvers efnis sem voru. Þegar í föður-
húsum var hún lífið og sálin í glaðværð unga
fólksins, innan liúss og utan, enda viða vel sjeður
gestur. Mjer er það í minni, síðan jeg ferðaðist
eilt sinn með syni hennar um norður- og vestur-
land, liversu glaðnaði yfir andlitum fjölda margra,
karla og kvenna, er við hittum fyrir, þegar þau
urðu þess vör, að þar var kominn sonur Kristínar
Jónsdóttur. Það var bjarmi fagurra endurminn-
inga frá fornum samvistum, er brá yfir andlitin,
eða endurskin langgeymdrar þakklátssemi fyrir
góðvild, er hún hafði auðsýnt ástvinum þeirra.
Hvergi kendi annars hjá þeim, er könnuðust við
nafn hennar.
Um þær mundir er írú K. var heimasæla í
Reykjavík var þar uppi, svo sem kunnugt er,
öílug þjóðernisvakning, og var heimili foreldra
liennar ein af miðstöðvum þeirrar hreyfingar.
Þangað lágu götur ílestra þeirra manna, er forvíg-
ismenn voru í þjóðernisbaráttunni, bæði Jóns Sig-
urðssonar og annara. Það má nærri geta umjafn
tilfinningaríka og gáfaða konu, sem frú Ivristín var,
að hún hefur lilotið að sæta djúpum áhrifum af
þeirri lireyfingu. Enda bar hún alla æfi í brjósti
sterka þjóðernistilfinningu og hafði það hugfast,
er hún hafði lilotið heiinili i framandi landi, að
halda uppi sóma þjóðar sinnar í orði og verki, og
niunu fáir liafa gert það betur. Mjög Ijet hún
sjer ant um að vekja ást á íslandi hjá sonurn sín-
um og fræða þá um það á ýmsa lund; liún talaði
jafnan við þá íslensku, og þeir við hana. Með
lífi og sál fylgdist hún með íslenskum stjórnmál-
efnum og öllu því, er landið varðaði. Hversu
mikið Jóni Sigurðssyni þótti til hennar koma, má
marka af því, að liann rækti við hana vináttu og
brjefaskifti og kallaði hana »vinuna sína«. Svo
liafa og gamlar stallsystur hennar hjer í bæ sagt
mjer frá, að liún hafi verið mest í ráðum með
Sigurði málara Guðmundssyni, er hann fegraði
þjóðbúninginn, og hafi hún sniðið fyrir hann.
Enda var það hún og þrjár dætur Jens heitins
rektors, er fyrstar báru kyrtilinn á skólahátið 1869.