Alþýðublaðið - 17.11.1963, Blaðsíða 4

EKKI alls fyrir löngu
íiagði Iírústjov, að Rússar liefðu
i&kki ætlað sér að taka þátt í kapp
Irílaupi til tunglsins. Nii hefur
liiann látið ný ummæli falla, sem
eru á þá lund, að Sovétríkin hafi
ekki geíið fyrirætlanir um ferð til
tunglsins á bátinn.
Einkum fyrri umm. liafa orðið
tiiefni mikilla blaðaskrifa. Hið
tcunna enska tímarit „New States-
«uan” hefur tekið saman nokkrar
ástæður þær, sem kunna að liggia
tiér að baki. Þetta eru sjónarmið,
sem ekki er liægt að vísa á bug,
iþótt Krústjov hafi nú hagrætt orð-
vm sínum og þar með valdið meiri
■óvissu um fyrirætlanir Rússa.
Það eru fyrst og fremst þrju
atriði, sem hugsazt getur að hafi
maikil áhrif á tunglfyrirætlanir
Kússa:
★ í fyrsta lagi það, að ófremd-
arástand hefur ríkt í landbúnað-
armálum, þannig, að hveitiupp-
tikeran (og maísuppskeran að öll-
•«im líkindum einnig) liefur brugð-
izt. Þar með hefur risið upp liætta
5, að undir vorið mundi alvarleg-
«ir matvælaskortur gera vart við
«ig og bæði Sovétríkin og önnur
Austur-Evrópuríki virðast vera
laáð Bandaríkjunum til þess að af-
istýra þessari hættu.
★ í öðru lagi mun vera Ijóst,
sað rússneskir hersliöfðingjar telji
að nauðsynlegt sé að auka vígbún-
aðinn á sviði venjulegra vopna
■yegna ógnunarinnar, sem stafar
írá Kínverjum.
★ þriðja lagi gerast kröfur
iTÚssnesku þjóðarinnar um bætt
lífsk.iör æ háværari. Takmörkun
íieyzluvöruframleiðslunnar þegar
|)annig er ástatt mundi valda þjóð
-féiagslegu fargi, sem valdhafarnir
yilja helzt forðast.
★ TVÆR LEIÐIR.
Þessi áþreifanlegu vandamál
fcunna að hafa fært Krustjov heim
*anninn um — þegar haft er í
•mga hvað tunglferð mundi kosta,
að í bráð væri það ófyrirgefanlegt
óhóf að leggja mikla áherzlu á
ferð til tunglsins. Ef hann kýs hins
vegar að hverfa aftur til hins hefð
bundna stalinska hugsunarháttar,
kann matið að verða á annan veg.
Stefna Stalins var sem kunnugt
er sú, að Sovétríkin væru neydd
til að vera sjálfum sér nóg á öU-
um sviðum, þar eð landið væri
umkringt fjandsamlegum ríkjum.
En þótt stefna Rússa hafi um
langt skeið einkennzt af þessu
sjónarmiði hefur landið öðru
| hverju ekki getað séð sér sjálfu
í fyrir öllu, sem það þarfnast. —
Sjálfsbjargarstefnan hefur hvað
eftir annað mistekizt, eins og nú
' á þessu ári. Orsakanna er sum-
part að leita í ódugnaði, en fyrst
! og-fremst þeirri staðreynd, að rúss
KASTLJÓS
neskan landbunað skortir fjár-
magn.
Án nægilegra fjárframlaga er
ekki unnt að reka nýtízku land-
búnað. Krústjov getur nú tekið þá
ákvörðun, að útvega nauðsynlegt
fjármagn. En hann á erfitt með að
gera það án þess að það bitni á
neyzluvöru — og hann getur ekki
| tryggt sig fyrir óáran í framtíð-
inni.
Auk þess veit hann, að ef hann
: gengur þessa braut mun hann
sanna, að hann trúir á Rússland,
sem bjargar sér sjálft.
; Önnur hugsanleg slefna, sem
1 hann get.ur tekið, er að einbeita
j fjárframlögunum til sviða, sem
■ auka verzlun Rússa við aðra hluta
heimsins. Slíkt gæti vakið traust
og orðið þróunarlöndunum til
gagns. Þar við bætist, að Rússar
gætu þá lagt meiri áherzlu á
i neyzluvöruframleiðsluna og orð-
ið þar með við æ háværari kröf-
um á heimsmarkaðnum-.
★ FYRIRSJÁANLEG VAND-
RÆÐI.
En slík stefna af Rússa hálfu
yrði ekki vandræðalaus fyrir önn-
ur lönd heims og alls ekki fyrir
Bretland. Rússneskt stál, sem
boðið yrði til sölu um allan heim
mundi hafa alvarleg áhrif á mörk-
uðunum á Vesturlöndum. „New
Statesman” telur, að ekkert iðn-
aðarland yrði fyrir eins miklum
skakkaföllum ■ af þessum sökum
eins og Bretland, nema því aðeins
að efnahagur landsins verði í eins
miklum vexti og liann er nú.
En þróttmeiri iðnaður í Bret-
landi gerði það að verkum, að
málin horfðu öðru vísi við. Hærra
vaxtarhlutfall, byggt á stefnu
Wilsons um vísindi og tækni, —
mundi gera Bretum kleift að hamla
gegn hugsanlegri nýrri stefnu
Rússa í verzlunarmálum, segir
blaðið.
Eftir öllu að dæma er valið
Krústjovs. En Vesturlönd geta að
vissu leyti haft áhrif á ákvörðun-
ina. Ef Bandaríkjamenn leggja of
það að stuðla að því, að Rússar
hart að Rússum varðandi hveitisöl-
una — eða í öðrum málum — kann
snúi haki við heiminum. Og ef sú
verður raunin á, eru þeir aftur
horfnir til stefnu Stalins.
★ BOÐIÐ TIL SAMSTARFS.
Strax eftir að Kennedy tók við
forsetaembættinu lét hann þau
ummæli falla, að tilgangur geim-
rannsókna Bandaríkjanna ætti að
vera sá, að koma manni til tungls-
ins fyrir 1970.
Þessum ummælum var fagnað
vestra. Bandaríkin urðu fyrir al-
varlegu áfalli þegar Rússar sendu
fyrsta spútnikinn á loft 1957 og
þeir höfðu ekki náð sér eftir á-
fallið, þegar Kenendy tók við for-
Framh. á 13. síðu
1UNGLFERÐ OG VERZLUN
Tónleikar
Píanósnillingurinn
JAKOV FL
heldur tónleika í Háskólabíói í dag, sunnudaginn 17. nóv-
ember kl. 21.
Flíer er á heimleið úr hljómleikaför um Bretland og Banda
ríkin og verða þetta einu tónleikar hans hér að þessu sinni.
Reger Dettmer ritar í Chigago American 28. okt. s. 1.
Reger líkir leik hans við eldgos, segir, að eldfjall hafi gos-
ið þegar Flíer var setztur vað píanóinu.
Flier eigi ásamt Svjatoslav Richter, endurskapandi eðlileik,
sem minni á að báðir þessir píanóleikarar séu af sama
músikskóla og þeim er skapað hafði Rachmaninov og
Horowitz. Jakov Flíer sé hið ástríðuheita skáld meðal nú-
tíma píanólelkara. Eric Salzman segir í New York Herold
Tribune 11. okt. s. 1. eftir einleik Flíers með New York
Philharmonic undir stjórn Leonards Bernstein: Enginn upp
gerðarleikni heldur sönn stórfengleg tækni til að vekja
lirifningu og gefæ litríki fyrirhafnarlaust.
Aðgöngumiðar seldir í Háskólabíói í dag, ef eitthvað verður
óselt- á&IK
M.Í.R.
Tilboð óskast
í nokkrar fólksbiíreiðir er iverða sýndar í
Rauðarárporti, mánudaginn 18. þ. m. kl. 1 til 3.
Tilboðin verða opnuð á iskrifstofu vorri kl. 5
sama dag.
Sölunefnd varnarliðseigna.
Ungir jafnaðarmenn
í Hafnarfiröi 1
Aðalfundur
F.U.J. í Hafnarfirði verður haldinn í Alþýðu-
húsinu í dag, sunnudag 17. nóvember n.k.
kl. 2 e. h.
Dagskrá: Venjuleg aðalfundarstörf. Önnur
mál.
Mætum stundvíslega.
Stjórnin.
Útboð
Hreppsnefnd Garðahrepps óskar eftir tilboðum í gatna og
holræsagerð, ásamt lagningu vatnsæða, í göturnar Blíkanes,
Hegranes og Æðames í Arnarnesi, Garðahreppi.
Hitaveita Amarness, óskar samtímis eftir tilboði í hita-
veitulagnir í götumar Blíkanes og Æðarnes.
Teikningar og útboðslýsingar verða afhentar í skrifstofu
Garðahrepps, Goðatúni 2, Garðahreppi, gegn kr. 2000,00
skilatryggingu.
Sveitarstjórinn í Garðalu-eppi
16. nóvember 1963.
4 17. nóv. 1963 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ