Alþýðublaðið - 04.04.1964, Blaðsíða 2

Kitstjórar: Gylfi Gröndal (áb.) og Benedikt Gröndal. — Fréttastjóri:
Árni Gunnarsson, — Ritstjórnarfulltrúi: Eiður Guðnason. — Símar:
14900-14903. — Auglýsingasími: 14906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið við
i Hverfisgötu, Reykjavík. — P.entsmiðja Alþýðublaðsins. — Áskriftargjald
kr. 80.00. — í lausasölu kr. 5.00 cintakið. — Útgefandi: Alþýðufiokkurinn.
HJufverk ríkisins
E'KKERT SLAGORÐ í íslenzíkuin stjómmál-
<um hefur á síðari árum heyrzt eifns oft og „jafn-
•vægi í byggð landsms.“ í því felst sú ósk íslenzku
þjóðarinnar að hyggja ilandið a'llt og tryggja öll-
<um sem jafnastá aðstöðu 1 lífsbaráttunni, ihivort sem
-er á Vestfjörðum, Austurlandi eða í Reykjavík.
Þessi stefna þýðir ekki, að byggja verði hvern
j.iútkjálka iog ekki megi leggja neitt afdálakot í eyði.
Hún byggist á skynsamlegrl og hagkvæmri dreif-
dngu byggðarinnar í von um, að í framtíðinni þurfi
-ekki 90% þjóðarinnar að þjappa sér saman í
Reykjavík og nágrenni.
Hingað til hafa margvíslegaT ráðstafanir ver-
•ið gerðar til iað efla jafnvægi í byggð landsins og
’mMu fé verið til þess varið, sumpart með sérstök-
. um fjárlveitingum, en mest innan ramma fram-
fcvæmda í vega- eða hafnamálum, íiafciæðingu,
(byggingu skola, félagsheimila og fleiri stofnana.
Sýnilega verður þó að gera mun betur, ef duga
| dkal.
Flestar aðrar þjóðir eiga við sama vandamál
áð ræða. Það stafar ekki eingöngu af rýrum land-
J fcostum á útnesjum, fceldur á sér félagslegar
- rætur í nútímalífl Þess vegna hefur verið gripið
, <til mjög róttækra ráðstafana í ilöndum eins og
i Bretlandi og Frakklandi.
Ef fyrirtæki vill reisa verksmiðju eða stækka
■j gamla verksmiðju í London, verður að fá til þess
leyfi yfirvalda. Mjög oft er synjað um slík leyfi,
; en sagt: Þessa verksmiðju má reisa á Norður-Eng
landi, þar sem atvinnulífið og byggðin þarf henn
ar meir en London. Ef það er gert, greiðir ríkisvald
ið kostnað við slíka staðsetningu umfram byggingu
í London. Sömu sögu er að segja í París. Þar er
alvarlegum höftum beitt til að dreifa nýjum at-
vinnufyiurtækjum um landið og hindra aukinn
; vöxt stórborga.
Þar sem ríkisafskipti eru pólitískt deilumál,
| <er rétt að minna á, að þessum fcöftum er miskunn
I íarlaust beitt á Bretlandi og Frakklandi af mjög
, fcægrisinnuðum ríkisstjórnum. Jafnvel brezki í-
. fcaldsflokkurinn iOg menn de Gaulles toeita slíkum
1 ráðum, þegar annað dugir ekki.
Af þessu má marka, að ekki dugir að láta póli
| tískar kreddur standa í vegi fyrir þívff, að ríkisvald
f ibu sé beitt eins mikið og til þarf, þegar um lausn
f alvarlegra vandamála er að ræða. Hér á landi verð
f <ur að hta á idreifingu byggðarinnar isem vandamál,
| er krefst mun róttækari aðgerða, en fcingað til fcafa
•verið reyndar. Verður að velja fyrst ákveðna staði,
; sem hafa góð skilyrði, iog skapa þar öfluga þétt-
býliskjarna, sem gætu skapað festu í ‘heila fjórð-
'} unga, og byggja þá 'skipulega upp.
IV I I ......... ........I...■Illll .. Illllllllll
2 4. apríl 1964 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Falleg fermingargjöf
?
. —.
SINDRASTÓLL
G^rð H-5
fæst hjá húsgagnaverzlunum víða um land.
SINDRASMIÐ JAN
Hverfisgötu 42. — Sími 24064.
TWT\
L B L
SKYLDUSPARNAÐUR unglinga
ar þeir taka við launaumslaginu,
er mjög gott mát. Þó að sumir
þeirra formseli frádrættinum þeg
ar þeir fá kaup sitt í hendur
þá sjá þeir seinna að gott er að
eiga féð í banka. Ég talaði nýlega
við ungan mann. Hann ætlaði að
fara að ganga í hjónaband. Hann
var með sparimerkjabækur þeirra
bcggja og í þeim voru samtals 39
þúsund krónur. Hann sagði:
„Þessu hefur þjóðfélagið bjargað
fyrir okkur. Við hefðum ekki gct-
að eignazt heimifi án þessara pcn-
inga. Við urðum að borga ársleigu
fyrirfram fyrir litla íbúð, sam-
tals 24 þúsund krónur. Skyldu-
sparnaðurinn bjargaði þessu og
við áttum eftir 15 þúsund krónur.“
MÉR ÞÓTTI VÆNT um að
heyra þetta. Það var Jón Blöndal
hagfræðingur og einn af foi-ystu-
mönnum Alþýðuflokksins, sem
átti upptökin að skyldusparnaðin-
um. Um hann var mikið deilt, en
hann fékkst fram með samning-
um á Alþingi. Árangur er þegar
kominn í ljós. Með honum er þjóð-
félagið að hjálpa einstaklingunum
á viðkvæmasta aldrinum til þess
að hugsa svolítið fyrir framtíðinni.
Nú er lagt til að hækka skyldu-
sparnaðinn. Um þessi mál fékk ég
eftirfarandi bréf fyrir nokkrum
dögum:
ÁHORFANDI' RITAR: „Ríkis-
stjórnin hefir lagt fyrir alþingi
frumvatp um aukinn skyldusparn
að ungmenna, sem á að miða að
því meðal annars, að minnka
krónuhrunið, í landinu. Er þetta
góðra gjalda vert, því eitt af
meinum okkar fjárhags er það,
að of miklir peningar eru í um-
ferð. Allsstaðar þar sem sá sjúk-
dórnur gerir vart við sig, koma af-
+ Þau ætluðu aö fara aö stofna heimili. §
{ Skyldusparnaðurinn hjargaöi málinu.
Nú á skyldusparnaðurinn að hækka. |
Er hægt að frysta hluta af stórtekjum?
• ,tll,|l|||||||||||||iiiiiiiiiiiiiiiim»imtu»ui(»(i(i»(»u»ii(mHmmmHmummmmHumuHm<m,mmuumiiiiiiiiiiiiilB
leiðingar hans fljótlega í ljós, sem
er halli á viðskiptum við útlönd.
HJÁ VISSUM FJÖLDA borgar-
anna er kaupgetan of mikil, of-
rniklar vörur keyptar, bílar, sjón-
varpstæki, radíógrammófónar, ó-
hóf í liúsgagnakaupum, skraut-
hýsi og m. fl. sem of langt yrði
upp að telja. Þegar gengur á vöru-
birgðir kaupmannsins, biður hann
um meiri vörur frá útlandinu. Þá
eyðist gjaideyrisforðinn og sjúk-
dómurinn orðinn hættulegur þjóð
arbúinu.
| EN TIL AÐ FYRIRBYGGJA
| misskilning mun kaupgetan ekki
1 vera of mikil hjá þeim lægst laun-
1 aða, þaðan stafar ekki hættan.
Hættan stafar frá þeim, er hafa
miklar tekjur þá deitur manni í
hug þessi spurning: Er ekki hægt
að festa td ákveðins árafjölda
hluia af umframtekjum þeirra er
| hafa háu tekjurnar, t. d. 150 þús.
' á ári eða mikið meira?
NÚ HEFIR SKATTSTIGINN ver
ið hækkaður mikið frá því, er
við áttum að venjasi um margra
ára bil. Og að festa fé hinna vel
Áæðu þjóðfélagsþ^gna að ein-
hverju leyti, er ekki sama og að
skattleggja þá. Þe*r fá sína góðu
vexti, og gæti komið til mála að
! vísitölui.ryggja slíkt fé. Ég nefni
l hér ekki neinn ákveðin árafjölda,
sem slíkt fé yrði fast, en eftir því
sem hinn vel launaði þjóðfélags-
þegn er eldri, ætti árabilið að vera
styttra, lengra hjá þeim yngri.
MEÐ SLÍKU MOTI væri kaup*
getan minkuð hjá þe'im, sem vit-
anlega þyldu það, hinir lægra
launuðu héldu öllu sínu óskertu,
en skorið væri á hættulegt graftar*
kýii í fjármálalífi okkar. Þessi á-
bendmg á ekkert sky.it við stdr-
eignaskatt, stórgróðaskatt eða þesg
háttar, hér væri ekki tekið neitt)
af neinum, aðeins ríkið sæi um á-
kveðinn hluta mikilla umflram-
tekna í góðri vörzlu, sem verja
mætti til brýnstu þarfa þjóðfélags
þegna þeirra sem t. d. þurfa að
byggja yfir sig hús eða íbúð, reisa
bú í sveit, kaupa nítýzku atvinnu-
tæki, eða þá rík.ið notaði féð til
að flýia byggingu hálfbyggðra
sjúkrahúsa, nauðsynlegra hafnar-
gerða, raforkuframkvæmda,
meiri stuðning við ræktunarsjóðí
o. s. frv. Þessi hugmynd mín er
framesett hinum öðrum sem ura
þessi mál liugsa, tii athugunar.*1
Góðir
aislíapeniíigar
T*
í boði fyrir létta frístundavinnu,
scm hver og einn getur fram-
kvæmt án fjárhagslegra út-
gjalda. Nánari upplýsingar (á
ensku) sendast gegn burðar-
gjaldi, 6 kr. í íslenzkum frí-
merkjum. ^
’Antikvariatet, Lilletorv.
Ringsted. Danmark.