Alþýðublaðið - 29.05.1964, Blaðsíða 6

fint WAWJ/V
Litförótt gier
Stórme'rkileg gerð af gleri hef-
xir verið framleidd í Bandaríkjun-
um.‘ Þetta gler er þar.nig úr garði
gert, að það dökknar, ef birta
fellur á það, en lýsist á nýjan
leik við minnkandi birtu.
Framleiðsla þessi er enn sem
komið er aðeins á tilraunastigi,
en þegar byrjunarerfiðleikar hafa
verið yfirunnir, verður vafalaust
ótalmargt hægt að gera með þessa
nýju glertcgund, til dæmis nota
liana í gluggarúður, sólgleraugu,
bílrúður og fleira.
Enda þótt „fótókrómismi”, lit-
brigði fyrir óhrif birtu, sé gam-
alþekkt fyrirbrigði, er þetta í
fyrsta sinn, sem vísindamönnum
tekst að framleiða gler, sem hefur
varanlegan hæfileika til að
dökkna og lýsast til skiptis.
Þessi litbrigði byggjast á efna-
breytingum, pkki í glerinu sjálfu,
heldur í silfursaltkristöllum, sem
blandað er»í glerið. Þegar ljós-
geisli lendir -á kristöllunum í gler-
inu, klofna þeir i silfur og hitt
efnið, sem er eitthvert þessara
efna: klór, flúor, bróm eða joð.
Yið þessa efnabreytingu dökkna
efnin mjög, þegar sum þessara
sambanda eru notuð, svo mikið,
að aðeins einn hundraðasti hluti
Ijósmagnsins kemst í gegn. Þegar
ljósmagnið, sem fellur á glerið,
minnkar á ný, sameinast efnin
aftur og gagnsæi glersins eykst
þar með. Krystallarnir eru svo
litlir, að þeir hafa engin áhrif á
glerið sjálft, sem þeir eru í.
Silfursölt eru einnig notuð á
ljósmyndafilmur, en þar gengur
efnabreytingin aðe'ns á annan
veginn, það er að sabið klofnar.
Það eru vísindamenn við gler-
verksmiðju í New York, sem eru
að gera þcssar tilraiínir. Þeir
segja, að hraði umræddrar efna-
breytingar geti verið mjög mis-
munandi, allt frá broti úr sekúndu
til margra mínútna, allt eftir hlut-
fallinu milli silfursins og hins efn-
isins í glerinu.
ENN EITT FÓRNARLAMB
GRAFSPEE.
Graf -'f Spee, vasaorrustu-
skip Hitlers, sem sökk í mynni
fljótsins Rio de la Plata í Ar-
gentínu^eftir frækilega vörn á
fyrstu iftónuðum stríðsins, lét
enn til .sín taka fyrir nokkrum
vikum, nærri 25 árum eftir að
það sökki!.
Fiskibátur frá Uruguay
rakst á flakið, þar sem það lá
á sjávarbotni og sökk. Fimm
fiskimenn voru um borð og
gátu haldið sér í sigluna af
skipi sínu þar til þeim var
bjargað.
Graf Spee hafði átt mikla
orustu og eltingarleik við
brezku herskipin Ajax, Aeliill-
es og Exeter og var að lokum
króað af inni í mynni la Plata-
fljótsins. Þá tók skipstjórinn
til þess ráðs, til þess að skip-
ið félli ekki í óvinahendur,
að opna botnlokurnar.
l ór cruð rá.ðin, það er að segja, þangað til konan mín sér yður . . ,
g 29. maí 1964 — ALÞYÐUBLAÐIO
| STÚLKAN, SEM DATT.
| Umhverfið var eins og bezt
| varð á kosið. Fyrirsætan var
I bráðfalleg. Allt var reiðubúið
j fyrir myndatökuna. Hin 22 ára
1 gamla Delila Hart var klædd
| í létta dragt frá Harbro í Lon-
don. Á fótunum hafði hún hné
háa hvíta sokka.
Ljósmyndarinn bað hana að
standa framarlega á vatnsbakk-
anum. Hún rétti út hendurnar
og studdi sig við staur. Þann-
ig hélt hún jafnvægi. Þetta var
skinandi uppstilling.
En rétt í sömu andrá og
ljósmyndarinn smellti af,
missti Delila fótanna og steypt
ist í vatnið. Skipti nú snarlega
um hlutverk og fyrirsætan fékk
að grípa til sundkunnáttunnar.
Hún tók stefnu til lands og
sem betur fór var það ekki
löng leið. Á bakkanum biðu
liennar hjálpsamar hendur,
sem höluðu hana upp.
Ekki varð meira af mynda-
tökum þann daginn, Delila var J
drifin heim og stungið ofan 11
í rúm og við vitum ekki til að g
lienni hafi orðið meint af volk- jj
inu.
s
Einhverjir kunna að sakna fj
mynda af Delilu, þegar hún y
kom að bakkanum og verið var j|
að veiða hana upp úr. Engar y
myndir eru til af þeim hluta at- ;
burðarins og ástæðan er sú, að jf
þá var ljósmyndarinn búinn að m
hengja myndavélina á grein og p
kraup á bakkanum með fram- p
réttar hendur til þess að taka á jj
móti sundkonunni. En ljós- j
myndarar eru sem kunnugt er p
allra manna hjálpsamastir og H
kurteisastir.