Alþýðublaðið - 17.07.1964, Blaðsíða 8

pi

C*vW

4 - • ' \
wm
'■\'.y \ ';':
:;::;.;::.->:::í
• •; ðgSp ';'\*
p7/ C;A
^ &8&Í®
^ *•, , ■ J*--*VXr' «-X v .ww»s
N s v .%% $&&&>&??& >
--V- í;>Xv •-■■•• /wa-w^- .,,.
- , - -
wmMmMmmmMmM
' - <— > • —w Ww,
,w^v --■>>>í>:Xx.^.-<<
,-, —,v„ . /. L^,

:
í
!
j'
i
i
OFAN úr brekkunum i Fjarðar-
heiðinni, en þær eru kallaðar Staf-
ir, er eins og maður sjái ofan í
djúpa gjá með þorpi á botninum.
Búðareyrin lokar fyrir útsýnið út
úr firðinum og sveigjan á honum
að norðanverðu kemur þar á móti.
Upp frá Búðareyrinni leggur þykk-
an peningamökk, þegar bræðslan
er ekki í skralli.
Það er ekki langt síðan að fólk
yppti öxlum ef minnzt var á Seyð-
isfjörð: Hann var í hugum manna
nánast eins og endurminning um
eitthvað „fornemt” og fínt, þar
sem alíslenzkt fólk skýrði sjálft
sig Jensen, Hansen eða i versta
falli Guðmundsen og fínu frúrnar
stóðust ekki verri en þegar þær
voru kallaðar réttum skímarnöfn-
um. Nú orðið getur fólk ekki með
nokkru móti séð púðrið í „fínheit-
unum” og ypptir bara öxlum. —
Seyðisfjörður! segir það kannski,
er það ekki þar sem aristókratið
á Austfjörðum situr og dreymir
nm forna frægð, en almennilegu
fólki er alltaf að fækka?
Rétt er að Seyðisfjörður var
lengi í miklum öldudal. Alveg frá
því stríðinu lauk og þangað til
síðustu árin var fólkinu sífellt að
fækka. Fiskurinn flúði austur-
ströndina, síldin lét ekki sjá sig
frekar en fyrir norðan og bærinn
fór á hausinn á togaraútgerð.
Fólksflóttinn beindist til Faxa-
flóasvæðisins og jafnvel til Nes-
kaupstaðar, sem aldrei fékk eins
slæma útreið. Gamall Seyðfirð-
ingur sem ég þekki heimsótti stað-
inn rétt eftir 1950. Hann lét svo
um mælt þegar hann kom aftur, að
nú væri svo komið að ef Seyðfirð-
ingar nenntu að setja ofan í garð-
ana sína, nenntu þeir fráleitt að
taka upp úr þeim aftur!
Þessi ummæli hafa nú sjálfsagt
verið spé eitt, en svo mikið er víst
að garðrækt hefur líklega aldrei
verið stunduð af neinum krafti
þar um slóðir, enda aðstæður
slæmar, fjöllin sjóbrött og undir-
lendi ekkert nema í fjarðarbotn-
inum.
Nú horfa málin öðruvisi við.
Allir streyma til Seyðisfjarðar.
Þar gerist nú sumarævintýrið
mikla, en ekki á Siglufirði og
Raufarhöfn eins og i gamla daga.
Seyðisfjörður er Klondyke og
Tombstone á einum og sama blett-
inum, gullæðisbær í kringum
plönin og bræðsluna og drauga-
bæirnir tveir, Vestdalseyri og Há-
nefsstaðaeyrar (sumir segja Þór-
arinsstaðaeyrar) utar með firðin-
um báðum megin.
Það er síldin sem veldur þess-
um ósköpum. Hún tók upp á því
fyrir nokkrum árum, að færa sig
austur fyrir landið. Fyrst í smá-
um stil seinni hluta sumars, en
nú í sumar hefur hún yfirleitt
ekki sézt annars staðar og í fyrra-
sumar voru teljandi þær bröndur
sem veiddust fyrir vestan Sléttu.
Andstæðurnar eru miklar. Ung-
ir Seyðfirðingar eru með lófa-
kláða, vinna eins og berserkir og
byggja sér einbýlishús. Þeir gömlu
spyrna við fótum og gezt ekkert
að látunum. Þeir eru orðnir vanir

Skúrasin fónía,
að fá að hugsa málin í friði og
vilja ekert láta ýta á eftir sér.
Hver einasti undirlendisblettur út
með firðinum er tekinn undir
síldarplön og spekúlantar að
„synnan” spekúlera mikið þessa
dagana. Menn sem eiga landskika
að sjó, sem er ekkert annað en
venjulegúr landskiki, sem enginn
vill líta við eða nýta fá nú hvert
boðið öðru glæsilegra um leigu
eða kaup og kannski bíða þeir
alltaf eftir enn hærra boði og
kannski selja þeir aldrei.
Kannski er líka hvergi á land-
inu eins auðvelt og ódýrt að
byggja síldarplan. Maður rekur
bara níður nokra staura nokkra-
metra frá landi svo eru settir þver
bitar og gólf og planið er næstum
tilbúið að taka á móti. Það er
nefnilega hyldýpi rétt við fjöru-
borð.
Ég var áðan að tala um peninga
mökkinn yfir firðinum. Þar á ég
að sjálfsögðu við mökkinn upp af
bræðslunni. Hann er daunillur
eins og Kleppshyltingar vita, en
daunninn heitir peningalykt og
liggur í fjallahlíðunum þegar logn
er. Ókunnugir gætu haldið að
þetta væri Austfjarðabokan al-
ræmda.
í vor vár bræðslan í skralli og
sjaldan peningamökkur í lofti á
Seyðisfirði. Þetta er að stofni til
gömul bræðsla sem bærinn átti,
en fyrir nokktum árum keypti
ríkið hana og stækkaði. Margir
eru óánægðir með framkvæmdir
ríkisins í þeím efnum. Það er
ft 17. júlí 1964 — ALÞÝÐUBLAÐIÖ