Alþýðublaðið - 19.09.1964, Side 7

Alþýðublaðið - 19.09.1964, Side 7
Er skólatíminn þegar orðinn nógu langur? Álitsgerð frá Félagi gagnfræðaskólakennara Að undanförnu hefur mjög ver ið rætt um. lengingu á skólaárinu, Og er ljós sú stefna forráðamanna barna- og unglingafræðslunnar í Reykjavík, að breyting þessi komi til framkvæmda sem fyrst. Er og þegar orðin nokkur lenging á skólaári barnastigs. Með því að lenging þessi hlýtur að snerta mjög bæði nemendur og starfsiið skólanna, telur Félag gagnfræðasltólakennara í Reykja- vík sér skylt að senda fræðslu- málastjóra álit sitt á málinu. Félagi gagnfræðaskólakennara í Reykjavík er fyllilega ljóst, að ýmissa umbóta er þörf á fræðslu- tilhögun gagnfræðastigs. l^afur fé'lagið oftsinnis iira þau mál fjall- að, og staðið að ályktun þar að lútandi, sem ekki er þörf að rekja bér. Aðrir aðilar hafa og lýst skoð unurri sínum jx því, hverjar breyt- ingar væru æskilegastar innan skólakerfisins, og nægir í því sam bandi að geta skólamálanefndar þeirrar, sem menntamálaráðherra skipaði í júní 1958, en mörg at- hyglisverð atriði eru í tillögum þeirrar nefndar. Einnig má benda á samþykktir kennarasamtakanna á ýmsum tímum, en svo sem fræðsluyfirvöldum mun fléstum betur kunnugt, hafa samkundur kennara ævinlega sent frá sér á- lyktanir um það, hvað teljast mætti til bóta í skólakerfinu, ef breytt yrði. Tillögur um lengingu árlegs skólatima hafa mjög sjaldan verið lagðar fram, ef frá er talin álykt- un 13. uppeldismálaþings S. í. B. og L. S. F. K. 1963, en þar er stung ið upp á lengingu skólastarfstíma, sem einum lið endurbóta á fræðslutilhögun. Þeim lið tillög- unnar, sem um lengingu fjallar, hefur mest verið haldið á lofti undanfarið, og á það bent, að þar komi fram vilji kennarasamtak- anna. Hvort svo er, skal ósagt látið en vel væri, ef í framtíðinni yrði svo skjótt brugðið við að'láta að vilja samtakanna um ýmislegt, er þau telja nemendum í íslenzkum skólum til meira hagræðis en þetta. Það er skoðun Félags gagn- fræðaskólakennara í Reykjavík, að lenging starfstíma í skólum gagnfræðastigs hér í borginni sé svo stórt skref, að mikils undir- búnings og margra breytinga sé þörf, áður en það er stigið. Félagið telur, að rasað sé um ráð fram, ef byrjað er á að lengja starfstíma skólanna, og síðan liafizt handa um að at.huga, hvernig bezt megi nýta hinn nýfengna viðauka. Má í þessu sambandi vitna í orð náms stjóra gagnfræðastigs í Reykja- vík, hr. MagntRar Gíslasonar, í Alþýðublaðinu 12. apríf 1964, en hann segir m. a.: ,,Það væri að mínum dómi mjög æskilegt að gera tilraun í haust með að hefja kennslu í gagn- fræðastigsskólum í Reykjavík fyrr en verið hefur, t.d. um 20. sept- ember. En ég mundi vilja leggja áherzlu á, að samtímis því, að hróflað yrði við hinum hefð- bundnu mörkum námstímans, yrði þess freistáð að breyta starfstil- högun í skólunum. Fyrst og fremst þurfum við að gera okkur ljóst með gaumgæfi- legri athugun á því, hvort skólarn- ir miðli þeirri fræðslu og þeim persónulega þroska, sem ungt nú- tímafólk þarfnast. — Það þarf samtímis að endurskoða námsefni barna- og gagnfræða-, mennta- og sérskólastigs í heild ,— meta og vega hverju mætti sleppa, hvað nauðsynlegt er að taka og hverju þarf að auka við“. Félag gagnfræðaskólakennara í Reykjavík leggur áherzlu á, að at- huganir þær, sem námsstjóri vill láta fram fara, hljóti að koma fyrst, samkvæmt þeirri sjólfsögðu reglu, að athugun komi á undan atliöfn. Félagið bendir einnig á tillögu fundar skólastjóra héraðs-, mið- og gagnfræðaskóla, sem haldinn var í Reykjavík í júní 1983, en meðal fjölmargra atriða til endur bóta á námstilhögun þessara skóla er stungið upp á nokkurri leng- ingu árlegs starfstíma eða fjölgun vikulegra kecnslustunda. Virðist sízt ástæða til að leggja kapp á að framkvæma þennan lið tillagn- anna en ýmsa aðra, sem vísara verður að telja, að stefni til aug- ljósra endurbóta á starfstilhögun skóla þeirra. Að rækilega athuguðu máli lýsir Félag gagnfræðaskólakennará í Reykjavik sig algerlega andvígt lengingu skólaársins. nema fyrst hafi óyggjandi verið sýrit fram á, að slík breyting sé til ótvíræðra bóta fyrir nemendur, og fullt til- lit sé tekið til þeirrar aðstöðubreyt ingar kennara, sem af lengingu hlýzt. Félagið telur svo mörg rök mæla á móti breytingu þessari, bæði fjárhagsleg og félagsleg, að ekki sé gerlegt að ráðast í hana, nema fullt samkomulag sé milli allra málsaðila. En málsaðilar hljóta hér að teljast foreldrar, fræðsluyfirvöld og kennarar. Aðalrök forsvarsmanna lenging arinnar virðast þessi: ll. Að með lengingu árlegs skóla tíma styttist námstími þeirra, er búa sig undir langskólanám . . 2. Námstími í útlöndum og þá sérstaklega á Norðurlöndum, sé lengri. Varðandi fyrri röksemdina má benda á fjölda greinargerða, þar sem stungið er upp á leiðum til gð flýta fyrir þeim, sem augljóslega eru hæfir til langskólanáms. Væri auðvelt að stuðla að því, að þeir tækju stúdentspróf a. m. k. ári fyrr en nú er, með því einfaldlega, að láta nemendur þessa halda þeim hraða gegnum skóla, sem eðlilegur námsþroski þeirra leyf- ir. Hvað síðari röksemdina snert- ir, er það skoðun Félags gagn- fræðaskólakennara í Reykjavík, að íslenzkt skólakerfi beri að miða við íslenzkar' aðstæður og fráleitt sé, að miða fjölda skóladaga á ís- landi við skóladaga í öðru landi, nema að tekin sé upp að öðru leyti ui fræðslutilhögun, sem í því landi gildir. Eins og áður var á drepið, telur félagið mörg rök mæla gegn hinni fyrirhuguðu lengingu skólaárs- ins. Þau helztu eru þessi: 1. Fram til þessa hefur verið tal ið íslenzkum unglingum heilsu- farsleg nauðsyn að njóta útiveru skamms sumars eftir skólasetu langan vetur. Slíkt svigrúm til frjálsra starfa mundi þrengjast, sem lengingu skólaárs nemur. 2. Það er kunnara, en frá þurfi að segja, að samkvæmt núgildandi kennslutilhögun eiga allir nem- endur skyldunáms að skiia svipuð um afköstum í aðalgreinum, án verulegs tillits til mismunandi getu þeirra og þroska. Án þess að hér verði nánar fjallað um þessa firru, skal þess getið, að hún er óefað ein aðalorsök náms- leiða nokkurs hluta nemenda í ís- lenzkum skólum. Að öðrum að- stæðum óbreyttum verður ekki annað ætlað, en námsleiði þessi muni aukast við lengingu skóla- tíma. 3. Undanfarna áratugi hefur hér verið næg atvinna á sumrum fyrir alla, sem vinna vilja. Svo er enn og vonandi verður ekki breyting á því um langan aldur. Þetta hef- ur þýtt, að sumartekjur skólaæsk- unnar hafa orðið henni drjúgar í pyngju, enda hefur stór hluti námsmanna getað unnið fyrir sér með þessum hætti þegar á unga aldri. Ef þessi aflatími námsmanns er styttur, minnka að sjálfsögðu möguleikar hans til að vera frjáls og óháður í námi sínu, og jafn- framt er stuðlað að því, að lær- dómur sé munaður þeirra ung- menna, sem eiga efnaða að. 4. í beinu framhaidi af næsta lið hér á undan skal það undir strikað, að sumarvinna íslenzkrar skólaæsku við hin ýmsu fram- leiðslustörf til lands og sjávar hef ur haft það í för með sér, að þekk ing þessarar æsku á störfum og kjörum þjóðar sinnar á sér enga hliðstæðu í þeim löndum, sem okkur er tamast að miða við. Hið félagslega gildi þessa atriðis er ó- metanlegt, enda hefur það hamlað á áranagursríkan hátt gegn skipt- ingu þjóðarinnar í hástéttir og lág stéttir. 5. Sé það ætlunin að lengja ár- lega skólavist allra neinenda allt að stúdentsprófi, má ætla, að at- vinnuvegum landsmanna yrði það nokkur skellur að missa e. t. v. fjórðung sumarvinnu þessa hóps. Félag gagnfræðaskólakennara í Reykjavfk er að sjálfsögðu mót- fallið taumlausri þrælkun æsku- fóiks, en gerir sér hins vegar full- Ijóst, dð margar árstímabundnar atvinnugreinar miða við ráðningu skólafólks til sumarstarfa. Auð- velt ætti að vera að reikna út, hvert tap þjóðarframleiðslu ís- lendinga yrði að missi þessai’a þús unda frá starfi einn sumarmánuð. 6. Lenging þessi á skólaárinu mundi að líkindum aðeins koma til framkvæmda í Reykjavík, en hér er nú þegar lengra skólaár en víð- ast hvar annars staðar á landinu. Mundi því bilið enn breikka á milli höfuðstaðarins og landsbyggðar- innar, svo að í óefni væri stefnt. Að lengdu skólaári hér um einn mánuð mundi reykvískur ung- lingur, sem sendur væri á héraðs- skóla. ljúka árlegum námstíma sín urn á allt að tveim mánuðuin skemmri tíma en félagar hans i Reykjavík. Þarf ekki getum að því að leiða, hvílikt. kapplilaup yrði um það að vista ungrnenn; höfuð- borgarinnar í slíkum skólum, og mun þó aðsókn að þeim þegar teljast nóg. 7. Samsvarandi mismunar myndi að sjálfsögðu einnig gæta í ái-Iegum starfstíma gagnfræðastigs kennara í Reykjavík og úti á landi. 9 mánaða starfstimi hér, allt að 2 mánuðum skemmri úti á landi: 8. Að lokum skal á það bent, að lenging skólaárs hlýtur að hafa i för með sér stóraukin útgjöld hins opinbera til fræðslumála. Sé fé það, sem til þarf, fyrir hendi, svo sem gera verður i-áð fyrir, er álita mál, hvort því er ekki betur varið á annan hátt til endurbóta á fram kvæmd íslenzkrar unglinga ! fi-æðslu. Félag gagnfræðaskólakennara i Reykjavik vill að síðustu endur- taka það álit sitt, að þörf, sé margra endurbóta á fræðslutil- högun barna og unglinga, og fleet ar þeirra endurbóta þýðingarmeiri en lenging skólaái-sins. Félagið er ávallt í-eiðubúið til Framh. á bls. 10 ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 19. sept. 1964 J

x

Alþýðublaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.